QSAN XCubeNAS XN3002T to dysk sieciowy, który został stworzony z myślą o zastosowaniach biznesowych. Świadczą o tym zarówno cena, jak i możliwości, jakie oferuje urządzenie. Pozwala ono na przykład na stworzenia pamięci podręcznej dla macierzy za pomocą nośnika SSD oraz wykorzystanie systemu plików ZFS.
QSAN to tajwańska firma specjalizująca się w produkcji urządzeń sieciowych SAN i NAS. Została założona w 2004 roku i mimo że produkowane przez nią urządzenia przez lata zdobyły wiele nagród i wyróżnień w serwisach specjalizujących się w sprzęcie przeznaczonym do zastosowań firmowych, nie udało jej się jeszcze przebić do czołówki światowych producentów, a na rynku konsumenckim praktycznie nie istnieje. QSAN w swojej ofercie ma dwie linie urządzeń NAS: przeznaczone do szaf rackowych serwery plików obsługujące do 24 nośników oraz biurkowe wersje zdolne pracować z maksymalnie ośmioma dyskami twardymi.
Właśnie przedstawicielem tych drugich jest testowany przez nas dwuzatokowy model XCubeNAS XN3002T. Z zewnątrz wygląda jak klasyczny NAS, jest bardzo dobrze wykonany, wzornictwo może się podobać, a wykorzystane komponenty nie pozostawiają wiele do życzenia jak na urządzenie do małej firmy. Znajdziemy w nim wydajny procesor, 4 GB RAM (z możliwością rozbudowy do 8 GB), dwie karty sieciowe 1 Gbit z możliwością agregacji łącza, po dwa porty USB 2.0 i 3.0, zatokę na nośniki SSD 2,5 mm, a także port HDMI, choć z niego akurat jest niewiele pożytku.
QSAN XN3002T robi bardzo dobre wrażenie ciekawym wzornictwem, przemyślaną konstrukcją i wykorzystanymi komponentami, jednak czar pryska po uruchomieniu urządzenia, bo zarządzający jego pracą system operacyjny QSM, choć działa płynnie i szybko reaguje na polecenia, bardzo odstaje od rozwiązań oferowanych przez firmy Synology oraz QNAS. W czasie testów nie mogliśmy się pozbyć wrażenia, że nie jest to finalna wersja OS-u, a wariant testowy nienadający się jeszcze dla użytkowników końcowych. Najbardziej rozczarowały nas bardzo mała liczba dostępnych aplikacji i brak repozytorium pozwalającego na instalację dodatkowych. Nie uprzedzajmy jednak faktów i przejdźmy do szczegółowej analizy NAS-a QSAN XN3002T oraz jego testów.
Procedura testowa
NAS-a QSAN XN3002T poddaliśmy naszej standardowej procedurze testowej. Na dalszych stronach przedstawiamy wyniki testów. Zainteresowanych tym, jak testujemy NAS-y, odsyłamy do wcześniejszego artykułu, w którym opisaliśmy dokładnie naszą procedurę testową.
QSAN XN3002T – opis techniczny, konstrukcja
QSAN XN3002T zwraca na siebie uwagę przede wszystkim wyglądem i choć wzornictwo to oczywiście kwestia gustu, musimy przyznać, że ten NAS bardzo dobrze prezentuje się na biurku. Prostopadłe linie przecinające wszystkie boki obudowy nadają urządzeniu dynamizmu, a stonowane i gładkie powierzchnie z lekko zaokrąglonymi rogami sprawiają, że wygląda elegancko. Wykorzystane do budowy NAS-a materiały są dobrej jakości i przyjemne w dotyku, a ich spasowanie nie pozostawia nic do życzenia.
We wgłębieniach przedniego panelu ukryte zostały przycisk zasilania z wbudowaną diodą sygnalizującą pracę urządzenia, port USB 3.0, znajdujący się po jego lewej stronie przycisk szybkiego kopiowania z nośników zewnętrznych oraz dioda odpowiedzialna za sygnalizowanie aktywności kart sieciowych.
W dolnej części tacek na dyski twarde umieszczono zamki blokujące je w obudowie.
Lewy boczny panel obudowy można usunąć. Służy do tego także ukryty w wyżłobieniu przycisk, który trudno wcisnąć przypadkowo. Do usuwania panelu przeznaczone jest specjalne narzędzie ułatwiające proces demontażu. Usunięcie bocznego panelu daje dostęp do znajdującej się na przodzie urządzenia zatoki na dyski twarde lub nośniki SSD w rozmiarze 2,5" (SATA III) i umiejscowionego z boku portu na dodatkowe kości RAM (SO-DIMM), dzięki czemu użytkownik z łatwością może rozbudować pamięć operacyjną NAS-a, jeśli zajdzie taka potrzeba.
Z tyłu NAS-a QSAN XN3002T umieszczono bogaty jak na tę półkę cenową zestaw portów. Znajdziemy tu dwa gniazda kart sieciowych 1 GB/s, po dwa gniazda USB 2.0 i 3.0, wyjście HDMI, przycisk reset i gniazdo zasilania. W dolnym lewym rogu umieszczono gniazdo zabezpieczenia Kensington Lock.
Sporym rozczarowaniem w NAS-ie XN3002T jest port HDMI, którego nie można użyć w celu podłączenia urządzenia do telewizora lub monitora. W takiej konfiguracji na wyświetlaczu pokazuje się jedynie wiersz poleceń, a nie tradycyjny pulpit znany z interfejsu uruchamianego przez przeglądarkę internetową.
Za wentylację wnętrza NAS-a XN3002T odpowiedzialny jest umieszczony z tyłu obudowy 70 mm wentylator, którego praca nie przeszkadza, nawet kiedy urządzenie stoi bardzo blisko użytkownika.
Tacki na dyski twarde wykonane są z taką samą starannością jak reszta urządzenia. Pozwalają na beznarzędziowy montaż dysków twardych 3,5" i osadzenie w nich HDD 2,5" za pomocą śrubek. Także montaż nośnika SSD 2,5" odbywa się bez użycia śrubokrętu. Ciekawymi elementami tacek są jasnozielone paski mocujące dyski twarde na miejscu oraz tego samego koloru przycisk zwalniający tackę na SSD. Choć te elementy widać, tylko kiedy tacki są wyjęte i użytkownicy nie będą mieli wielu okazji, by je oglądać, to doceniamy ten element stylistyczny, bo świadczy on o tym, że projektanci zadbali o szczegóły.
Rozebranie NAS-a wymaga odkręcenia kilku śrubek znajdujących się w różnych miejscach, a ich usunięcie pozwala wysunąć z plastikowej obudowy aluminiowy stelaż. Podobnie jak reszta urządzenia, także konstrukcja klatek na dyski twarde wykonana jest precyzyjnie, a jej stabilności nie możemy nic zarzucić.
Także płyta główna wykorzystana w modelu XN3002T wygląda bardzo schludnie. Na procesorze zamontowano solidny radiator, a w górnym prawym rogu umieszczony został moduł pamięci flash (USB EDC) o pojemności 8 GB przeznaczony na pliki systemu operacyjnego.
Na drugiej stronie płyty głównej znaleźć można drugi, obsadzony modułem port pamięci RAM.
| QSAN XN3002T – dane techniczne | ||||
|---|---|---|---|---|
| Procesor | Intel Celeron N3450, 1100–2200 MHz 64-bitowy, 4 rdzenie/ 4 wątki | |||
| Pamięć | 4096 MB DDR3, 8192 MB flash | |||
| Liczba zatok i maksymalna pojemność nośników | 2 × 3,5 cala + 1 × 2,5 cala (Hot swap) 2 × 14 TB HDD + 2 TB SSD | |||
| System operacyjny | QSAN QSM 3.1 | |||
| Obsługiwane macierze | RAID 0, RAID 1, pojedynczy wolumin | |||
| Obsługiwane protokoły sieciowe | CIFS/SMB, AFP, NFS, FTP, TFTP, SFTP, WebDAV, Telnet, SSH, SNMP, SMCS, VPN, PPTP, iSCSI, VPN, OpenVPN, rsync | |||
| Obsługiwane systemy plików | nośniki wewnętrzne – ZFS nośniki zewnętrzne – EXT4, EXT3, EXT2, FAT, NTFS, HFS+ | |||
| Inne ciekawe funkcje | centrum monitoringu (darmowa licencja na 2 kamery, teoretycznie do 8), hibernacja, zdalny dostęp myQNAPcloud/ QTS Desktop, harmonogramy zdarzeń, narzędzia do smartfonów, powiadomienia awaryjne, DLNA, szyfrowanie, Wake-on-LAN | |||
| Obsługiwane urządzenia zewnętrzne/ rozszerzenia | pamięć USB, karty Wi-Fi USB, Bluetooth, współpraca z UPS-em, kamery IP, drukarki sieciowe/USB | |||
| Złącza | 2 LAN 10/100/1000 Mb/s 3 USB 3.0 (tył × 2, przód × 1) 2 USB 2.0 (tył) | |||
| Wymiary i waga | 160 mm × 119 mm × 216 mm, 1,66 kg | |||
| Cena | ok. 2200 zł | |||
QSAN QSM 3.1.2 – możliwości, multimedia, obsługa, bezpieczeństwo
Testowany NAS pracuje pod kontrolą autorskiego systemu operacyjnego QSM (QSAN Storage Manager) w wersji 3.1.2. Oparty jest on na jądrze Linuksa, a do jego największych zalet należy zaliczyć obsługę systemu plików ZFS, który jest odporny na ciche uszkodzenia danych (SDC − Silent Data Corruption). Narażona na nie jest większość systemów plików, jak NTFS czy ext3 i ext4 często stosowane w dyskach sieciowych. W przeciwieństwie do nich ZFS dba o poprawność zapisanych danych za każdym razem, kiedy aplikacje żądają dostępu do plików. W przypadku tego systemu plików podczas zapisywania bloków danych tworzone są automatycznie ich sumy kontrolne, które następnie są przechowywane w bazie danych. Przed odczytem każdego z bloków ZFS sprawdza poprawność sumy kontrolnej i jeśli nie zgadza się ona z tą przechowywaną w bazie danych, to informacje w bloku są naprawiane i przekazywane do aplikacji. Ciche uszkodzenia danych nie są mitem i z pewnością każdy z nas nieraz widział na monitorze komunikat, że nie można otworzyć pliku, bo jest on uszkodzony, mimo że jakiś czas temu ten sam plik nie sprawiał problemów. Takie uszkodzenia danych mogą być spowodowane na przykład nagłą utratą zasilania i niepoprawnym zamknięciem systemu operacyjnego. Choć sytuacje takie nie są częste, to ich wyeliminowanie dla wielu użytkowników będzie ogromną zaletą NAS-a QSAN XN3002T.
QSM nie jest tak rozbudowanym systemem operacyjnym jak QTS stosowany w NAS-ach QNAP czy DSM w NAS-ach Synology. Choć oferuje spore możliwości, to niektórym użytkownikom będzie brakować nie tylko dodatkowych narzędzi tworzonych przez producenta dysku sieciowego, które można pobrać z oficjalnego repozytorium, ale i tych tworzonych przez firmy trzecie.
Możliwości systemu QSM możecie sprawdzić w swojej przeglądarce po odwiedzeniu strony producenta urządzenia. Udostępnia on najnowszą wersję oprogramowania w formie demo.
Konfiguracja
Podczas pierwszego uruchomienia urządzenia włącza się instalator pozwalający wstępnie skonfigurować dysk sieciowy. Rozpoznaje on automatycznie język systemu operacyjnego, do którego podłączony jest NAS. Na pierwszym ekranie pojawia się także informacja o zamontowanych dyskach twardych, więc już na tym etapie użytkownik może się zorientować, jeśli dzieje się z nimi coś niepokojącego.
W pierwszym etapie konfiguracji możemy zmienić domyślną nazwę urządzenia, hasło administratora oraz ustawić datę, godzinę i strefę czasową.
Kolejna część konfiguracji dotyczy ustawień protokołów sieciowych.
Ostatnim krokiem jest stworzenie puli danych oraz wybranie typu macierzy RAID.
Użytkownicy mają także możliwość zdefiniowania, do czego NAS będzie używany (baza danych, strumieniowanie multimediów, standardowy), włączenia funkcji SED (dla samoszyfrujących się dysków twardych) oraz aktywacji auto tieringu, funkcji odpowiedzialnej za analizowanie w czasie rzeczywistym wykorzystywania danych oraz przenoszenie tych często używanych na szybsze nośniki i przechowywanie tych rzadziej potrzebnych na wolniejszych HDD.
Ostatnim etapem konfiguracji jest zastosowanie wprowadzonych zmian, czego efektem jest wyświetlenie się ekranu logowania do systemu operacyjnego.
Pulpit i aplikacje
Po zakończeniu wstępnej konfiguracji i zalogowaniu się na urządzeniu oczom użytkownika ukazuje się pulpit przesłonięty oknem pozwalającym szybko zmienić kilka ustawień. Przed rozpoczęciem pracy z urządzeniem konieczne będzie stworzenie wolumenu (nadanie mu nazwy oraz określenie pojemności).
Kolejne kroki pozwalają poznać kilka podstawowych funkcji systemu QSM (tworzenie skrótów na pulpicie, pobranie aplikacji XReplicator, połączenie z usługami dysków w chmurze, zdefiniowanie biblioteki mediów oraz utworzenie identyfikatora QSAN ID).
Na pierwszy rzut oka system QSM wydaje się połączeniem (pod względem wizualnym i funkcjonalnym) DSM, QTS i... MacOS. Z jednej strony to mało innowacyjne rozwiązanie, z drugiej osoby mające kontakt z urządzeniami QNAP i Synology szybko poczują się jak w domu.
W centralnej części ekranu widać ikony kilku domyślnie przypiętych aplikacji, u dołu poręczny dock, a u góry belkę z przydatnymi narzędziami. W jej prawej części znajdują się ikony: monitora zadań w tle, centrum powiadomień, wyszukiwarki (funkcji i usług), zalogowanego użytkownika, pomocy, zmiany języka oraz panelu bocznego wyświetlającego informacje o aktualnym obciążeniu procesora, pamięci RAM, kart sieciowych oraz dysków twardych.
Zainstalowanych w QSM aplikacji jest niewiele, co gorsza producent nie udostępnia repozytorium pozwalającego dodać do systemu kolejne. Może to rozczarować niektórych użytkowników, którzy przyzwyczaili się do możliwości oferowanych przez DSM i QTS, zwłaszcza biorąc pod uwagę cenę NAS-a QSAN XN3002T.
System QSM 3.1.2 działa szybko i bez zbędnych spowolnień reaguje na polecenia użytkownika. Niestety, korzystając z niego, zauważyliśmy kilka drobnych błędów, takich jak przycięte przyciski w oknach aplikacji i czcionki w panelu bocznym. Brakowało nam także możliwości ręcznej zmiany wielkości okien.
Bezpieczeństwo i kopie danych
O systemie plików ZFS pisaliśmy wyżej. Dba on o integralność danych i sprawdza, czy informacje przechowywane w blokach nie ulegają uszkodzeniu. Jest także w stanie naprawić napotkane błędy. To jednak niejedyny mechanizm pilnujący naszych plików. Możemy stworzyć z dysków Macierz RAID 1, zaszyfrować wolumeny i użyć samoszyfrujących się dysków SED.
NAS QSAN XN3002T pozwala także ograniczać dostęp urządzeniom na podstawie adresu IP, a zapora systemowa umożliwia konfigurowanie, po ilu nieudanych próbach logowania adres IP ma być blokowany i na jak długo. Z systemem QSM zintegrowany jest także program antywirusowy.
Razem z NAS-em dostarczane jest także oprogramowanie QSAN XReplicator. Przeznaczone jest ono do tworzenia kopii bezpieczeństwa danych z komputerów z zainstalowanymi systemami Windows. Nie jest to autorskie rozwiązanie, lecz zmodyfikowana wersja uznanego oprogramowania Acronis True Image. XReplicator ma mniej narzędzi niż oryginał, jednak te najważniejsze pozostały. Aplikacja pozwala na tworzenie obrazów całych dysków, wybranych partycji, a także pojedynczych folderów i plików. Za jej pomocą można tworzyć kopie bezpieczeństwa pojedyncze oraz przyrostowe. XReplicator pozwala zapisywać tworzony backup jedynie na podłączonym do komputera NAS-ie QSAN. Licencja dostarczana z modelem XN3002T umożliwia instalację aplikacji na pięciu komputerach.
Testy syntetyczne – Intel NASPT, ATTO Disk Benchmark
Intel NASPT to bardzo stare i od dłuższego czasu nieaktualizowane narzędzie, które jednak nadal jest chętnie wykorzystywane w testach dysków sieciowych. Także Czytelnicy proszą o wyniki w tym programie, bo pozwalają one porównać wydajność NAS-ów testowanych przez różne serwisy. Intel NAST to narzędzie do testów syntetycznych symulujących codzienną pracę.
Większość testów QSAN XN3002T zaliczył bardzo dobrze. Osiągnięte przez niego wyniki stawiają go w czołówce zaraz za modelem QNAP TS-253B. Wyjątkiem jest ostatnia próba, w której bohater tego artykułu wypadł najgorzej.
W testach syntetycznych użycie nośnika SSD jako pamięci podręcznej dla macierzy nie przyniosło żadnych rezultatów. Zauważyć można jedynie niewielki (na granicy niepewności pomiaru) spadek prędkości zapisu i odczytu.
Także w testach syntetycznych przeprowadzonych z wykorzystaniem programu ATTO Disk Benchmark QSAN XN3002T wypadł bardzo dobrze. Niestety, brak możliwości szyfrowania plików, folderów czy całych wolumenów bez wykorzystania dysków SED sprawił, że nie mogliśmy przeprowadzić dwóch ostatnich testów.
Testy rzeczywiste – protokół SMB, wielu użytkowników, szyfrowanie
Na tej stronie prezentujemy wyniki testów przeprowadzonych z użyciem protokołu SMB. Testy wykonaliśmy na dużych oraz małych plikach. Zmierzyliśmy ponadto wydajność w sytuacji, kiedy z NAS-a korzysta równolegle trzech użytkowników.
Operacje na dużym pliku nie były dla QSAN-a XN3002T dużym wyzwaniem. Poradził sobie z tym zadaniem bardzo dobrze. Niestety, kiedy przyszło do kopiowania dużej ilości małych plików osiągane przez testowany NAS wyniki nie były już tak dobre. Winowajcą był system plików ZFS oraz to że procesor musiał wyliczać dużo sum kontrolnych, co miało wpływ na wydajność urządzenia.
Także w czasie operacji na plikach nie zauważyliśmy żadnych korzyści związanych z użyciem nośnika SSD jako pamięci cache dla macierzy. Sytuacja nie zmieniała się również, kiedy pliki kopiowaliśmy tylko pomiędzy folderami utworzonymi na NAS-ie.
Testy rzeczywiste – protokół FTP, iSCSI, pamięć zewnętrzna
Następne testy także polegały na kopiowaniu plików i sprawdzaniu prędkości odczytu i zapisu danych. Tym razem jednak skupiliśmy się na wydajności w sytuacji, gdy zostały użyte protokoły FTP i iSCSI. Sprawdziliśmy również, jak szybko QSAN XN3002T odczytuje i zapisuje pliki z pamięci zewnętrznej podłączonej przez port USB 3.0.
Rozczarowujący okazał się odczyt pliku z nośnika zewnętrznego. Co ciekawe, w czasie zapisu nie zauważyliśmy takich problemów.
Testy rzeczywiste – uruchamianie, pobór energii, ciśnienie akustyczne, temperatura
Niezbyt dobrze QSAN XN3002T wypadł także w pomiarach poboru energii. O ile nie odstaje zbytnio od innych dysków sieciowych w czasie spoczynku, o tyle rywale osiągają zdecydowanie lepsze rezultaty podczas kopiowania danych. Spowodowane jest to z pewnością przez większe obciążenie procesora przez system ZFS.
Testowany NAS jest za to najcichszy w stanie spoczynku spośród testowanych przez nas dysków sieciowych. Wolno kręcący się wentylator umieszczony wewnątrz obudowy nie jest głośny nawet po 10 minutach ciągłego kopiowania danych.
Mała głośność musiała z kolei zostać okupiona wyższą temperaturą dysków twardych. Po dwóch godzinach obciążenia są one cieplejsze od nośników pracujących w konkurencyjnych modelach.
Podsumowanie
QSAN XCubeNAS XN3002T to urządzenie trudne do ocenienia. Z jednej strony jest bardzo dobrze zaprojektowane, wykonane z dobrej jakości materiałów i przemyślane. Oferuje ciekawe funkcje i rozwiązania, jak system plików ZFS, agregacja łączy LAN, obsługa dysków SED czy możliwość łatwego stworzenia z nośnika SSD pamięci podręcznej dla działającej w urządzeniu macierzy. Ogromną zaletą urządzenia QSAN XN3002T jest wysoki poziom zabezpieczenia danych osiągany dzięki możliwości tworzenia macierzy RAID 1 oraz systemowi plików ZFS, który dba o to, żeby dane przechowywane na dyskach twardych nie ulegały degradacji. Dodatkiem przydatnym do tworzenia kopii zapasowych jest oprogramowanie XReplicator, które umożliwia łatwe zabezpieczanie plików i partycji, a nawet całych dysków na komputerach działających w tej samej sieci co NAS firmy QSAN.
Do zalet testowanego urządzenia należy także zaliczyć szybko działający system operacyjny. Mimo że wygląda jak połączenie QSM, DSM i MacOS, to poruszanie się po nim jest intuicyjne, a proces wstępnej konfiguracji urządzenia nie powinien sprawić problemów nikomu, kto ma podstawową wiedzę na temat działania dysków sieciowych.
Wykorzystany w NAS-ie XN3002T procesor Celeron N3400 w większości urządzeń tego typu oferuje zadowalającą wydajność, jednak w testowanym przez nas modelu był czasem wąskim gardłem dla wymagającego większej mocy obliczeniowej systemu plików ZFS.
W tym momencie musimy przejść do wad urządzenia firmy QSAN. Pierwszą i największą w naszych oczach jest system operacyjny. Mimo że działa sprawnie, to oferuje o wiele mniej niż konkurencyjne rozwiązania QTS i DSM. Mamy na myśli przede wszystkim bardzo skromną liczbę dostępnych aplikacji oraz brak repozytorium, z którego można by było pobrać dodatkowe. Biorąc pod uwagę względnie wysoką cenę urządzenia, oczekiwalibyśmy trochę więcej, zwłaszcza że sprzęty kosztujące tylko nieznacznie drożej oferują choćby wyświetlacz, jak na przykład model QNAP TS-253B, czytnik kart pamięci czy pilot zdalnego sterowania.
W niektórych z naszych testów widać także, że wydajność NAS-a QSAN XN3002T odstaje od konkurencji, przyczyną są wymagania stawiane sprzętowi przez system plików ZFS, który przy zapisie i odczycie każdego bloku danych wymaga od procesora wyliczania sum kontrolnych. Choć część z nas z pewnością może uznać to za wadę, to inni docenią fakt, że dzięki temu przechowywane na dysku sieciowym pliki są bezpieczne, i przymkną oko na niższą wydajność, a nawet niezbyt rozbudowane możliwości systemu operacyjnego.
Podsumowując to wszystko, trudno nam jednoznacznie polecić lub odradzić zakup NAS-a QSAN XN3002T. Z pewnością nie jest to urządzenie tak uniwersalne, jak QNAP TS-253B czy Synology DS218, ale widać, że nie taki był zamysł jego producenta, bo najwięcej uwagi w projektowaniu tego sprzętu poświęcono kwestii bezpieczeństwa danych, co dla części użytkowników może mieć kluczowe znaczenie.
Do testów dostarczył: QSAN
(w dniu publikacji) ok. 2200 zł