Linksys WRT3200ACM – dane techniczne | |
---|---|
SoC | Marvell Armada 385, 2 rdzenie, 1,8 GHz |
RAM | 512 MB |
Pamięć flash | 256 MB |
Przepustowość Wi-Fi 2,4 GHz | 600 Mb/s |
Przepustowość Wi-Fi 5 GHz | 2600 Mb/s |
Porty | 1 × 1 Gb/s WAN RJ45, 4 × 1 Gb/s LAN RJ45, 1 × USB 3.0, 1 × USB 2.0 / eSATA |
Wymiary i masa | 245 mm × 194 mm × 52 mm, 802 g |
Cena | 1099 zł |
Konstrukcja obudowy
Ruter wygląda bardzo dobrze. Jego kształt i kolorystyka nawiązują do wysłużonego modelu WRT54G. Konstrukcja nie jest zbyt wymyślna, postawiono bardziej na minimalizm i jakość, najważniejsze przecież jest to, co urządzenie ma w środku. Sprzęt jest dobrze wentylowany, zwłaszcza z tyłu.
WRT3200ACM zdecydowanie nie należy do małych i lekkich: waga bez anten to aż 802 g. Wymiary obudowy to 245 mm × 194 mm × 52 mm.
Front rutera jest zaprojektowany rozsądnie. Umieszczono na nim informacje o wszystkich głównych interfejsach. Pozwala to na bardzo szybką podstawową diagnostykę sieci. Od razu wiadomo, czy sieć Wi-Fi jest aktywna i czy dane urządzenie podłączone do sieci LAN jest w stanie nawiązać połączenie. Natomiast ani z przodu, ani na bocznych ściankach obudowy nie ma portów USB.
Wszystkie porty i wejścia zostały umieszczone z tyłu urządzenia. Oprócz standardowych, czyli gniazda zasilania, czterech portów LAN i jednego WAN, zamontowano tam przyciski WPS i resetowania. Port USB 3.0 znajduje się w centralnej części i jest przy nim wystarczająco dużo miejsca, by podłączyć nawet duży nośnik. Ciekawostką jest specjalny „komboport” USB 2.0/eSATA. To rozwiązanie unikatowe w ruterach. Pozwoli on podłączyć dysk twardy – wystarczy mieć odpowiednie kable. W konkurencyjnych modelach port USB 3.0 często umieszczany jest z przodu, żeby nie powodował interferencji z siecią bezprzewodową. W tym przypadku nie mamy się jednak czym martwić, gdyż jest on bardzo dobrze ekranowany.
W ruterze działa mocny układ SoC Marvell Armada 385. Jest to dwurdzeniowa jednostka taktowana z częstotliwością 1,8 GHz. Zarówno ten układ, jak i moduły WLAN są przykryte pokaźnych rozmiarów radiatorami, których zadaniem jest odprowadzanie nadmiaru ciepła z urządzenia. Przy standardowym użytkowaniu o przegrzewaniu nie może być mowy. Obudowa została skonstruowana tak, żeby umożliwić w miarę swobodny przepływ powietrza. Dlatego pasywny układ chłodzenia liczymy jak najbardziej na plus.
Linksys WRT3200ACM – interfejs użytkownika
Standardowo konfigurację przeprowadzamy z użyciem panelu administracyjnego dostępnego przez interfejs WWW. Od razu trzeba zaznaczyć, że WRT3200ACM to urządzenie z grupy Linksys Smart Wi-Fi Routers. To oznacza, że mamy dostęp do dodatkowych funkcji, takich jak kontrola sieci z dowolnego miejsca i możliwość zarządzania ruterem za pomocą narzędzia mobilnego. Rutery z tej grupy można wywołać w przeglądarce przez wpisanie w pasku adresu http://myrouter.local albo domyślnego IP, 192.168.1.1.
W fabrycznej konfiguracji, jeśli użytkownik połączy się z ruterem, który nie ma skonfigurowanego połączenia z internetem lub nie został zainicjowany, automatycznie otworzy się domyślna przeglądarka z interfejsem urządzenia.
Funkcja automatycznej konfiguracji doskonale się sprawdzi, chyba że trzeba będzie podać szczegółowe dane dostępu do internetu. Linksys jako jeden z nielicznych ruterów poradził sobie z konfiguracją testową sieci, która powodowała konflikt adresów. Podłączyliśmy go do istniejącej sieci, która operowała na adresach 192.168.1.1 i miała aktywny serwer DHCP. Linksys od razu to wykrył i automatycznie skonfigurował się do zupełnie innych ustawień (IP zmieniło się na 10.176.237.15), które pozwoliły mu uzyskać dostęp do internetu i umożliwiły normalne działanie. Do tej pory taką reakcję zaobserwowaliśmy tylko w niektórych ruterach Asusa.
Można od razu założyć specjalne konto Linksys Smart Wi-Fi, które będzie służyć do zarządzania sprzętem przez internet z dowolnego miejsca. Jest to bardzo prosta procedura i trwa tylko chwilę. Logowanie do rutera następuje po podaniu specjalnego hasła, które jest zapisywane podczas pierwszej konfiguracji urządzenia. W każdej chwili można je zmienić.
Główny widok interfejsu pozwala poczuć powiew nowoczesności. Po lewej stronie umieszczono wszystkie najważniejsze zakładki do zarządzania poszczególnymi elementami sprzętu i sieci. Po prawej zaś znajduje się interaktywny obszar, który można ustawiać według upodobań. Składa się on z widżetów, które można włączać lub wyłączać i przesuwać. Dzięki temu można nadzorować najważniejsze funkcje rutera od razu po zalogowaniu. Kliknięcie na widżet od razu przenosi do zaawansowanych ustawień wybranej opcji.
Linksys WRT3200ACM – funkcje
Wbudowane w WRT3200ACM funkcje nie rozczarowują. Jest ich bardzo dużo i zapewniają spore możliwości konfiguracji. Oczywiście, są też dostępne opcje i rozwiązania, które nie są do końca przemyślane czy dopracowane.
Mapa sieci i wykorzystania internetu
Jest to rozwiązanie, którego nie ma w konkurencyjnych urządzeniach. Dzięki mapie mamy wgląd w topografię sieci i od razu widzimy, jakie urządzenia są podłączone do sieci i przez jaki interfejs. Można również korzystać z filtrowania, by szybciej odnajdywać konkretne urządzenia.
W zakładce Wykorzystanie internetu są dostępne w czasie rzeczywistym informacje o tym, jak dane urządzenie obciąża sieć. Można też oglądać dane pobierania, wysyłania i łączne. Te dane trzeba odnieść do szybkości łącza do dostawcy internetu. Jeśli to tylko 20 Mb/s, to transfer z szybkością 2,58 MB/s całkowicie je zapcha.
Sieć dla gości
Ta funkcja w przypadku Linksysa jest dość mało zaawansowana. Można utworzyć tylko jedną sieć na pasmo i jedyne, nad czym mamy kontrolę, to możliwość ustalenia haseł dostępu i liczby dozwolonych gości. Brakuje możliwości kontrolowania czasu dostępu dla danego gościa, zarządzania dostępem do danych na podłączonych nośnikach czy też kontrolowania przepustowości dla gości.
Kontrola rodzicielska
Zarządzanie dostępem wybranego użytkownika jest bardzo proste. Bez problemu ustalimy harmonogram na wszystkie dni tygodnia, a dokładność do 60 minut jest wystarczająca. Dodatkowo można zablokować dostęp do konkretnych stron. Szkoda, że zabrakło możliwości blokowania przy wykorzystaniu słów kluczy.
Kontrola przepustowości
W ruterze brakuje funkcji kontrolowania przepustowości z prawdziwego zdarzenia. Do dyspozycji są w istocie dwie klasy ustawień: wysoka i normalna. Brakuje też możliwości określenia sztywnych ustawień maksymalnego wykorzystania łącza przez jedno urządzenie. Na plus zasługuje natomiast pokaźna lista gier i programów użytkowych, które można dodać do listy priorytetów. Można również samodzielnie skonfigurować nowe reguły dla zainstalowanego oprogramowania.
Test prędkości
Ciekawą opcją w Linksysie jest możliwość sprawdzenia prędkości łącza. Wcześniej trzeba się jednak upewnić, że zainstalowany jest dodatek Adobe Flash Player w wersji 8.0 lub nowszej. Jeśli tak, będzie można uruchomić test, który wskaże faktyczne parametry dostępu.
Porty USB
Bez problemów można korzystać z podłączonych nośników. Można tworzyć użytkowników i przypisywać im różne prawa dostępu. Ruter obsługuje również serwer FTP, który w fabrycznej konfiguracji działa na porcie 21. Oczywiście, można wskazać inny port. Działa także serwer DLNA do udostępniania multimediów w sieci.
Zdalny dostęp do rutera
W zakładce Połączenia -> Administracja znajduje się opcja Zdalny dostęp. Tylko wtedy, gdy jest ona aktywna, można uzyskać dostęp do urządzenia z internetu. Dodatkowo można w tym panelu ustawić, żeby dostęp do interfejsu zarządzania był możliwy tylko przy połączeniu LAN, i wymusić sesję szyfrowaną HTTPS.
Łączność bezprzewodowa
Ustawienie urządzenia do działania z maksymalną wydajnością nie jest tak proste, jak by się mogło wydawać. Żeby w pełni wykorzystać potencjał sieci 5 GHz, nie można zostawić ustawień automatycznych. Maksymalna szerokość kanału to 160 MHz, nie będzie jednak można jej ustawić przed ręcznym wybraniem kanału i trybu sieciowego, ponieważ ruter będzie wtedy zgłaszał błąd ustawień.
W przypadku sieci 2,4 GHz sytuacja wygląda gorzej, ponieważ nie można wybrać maksymalnej szerokości pasma, czyli 40 MHz. W grę wchodzi albo ustawienie automatyczne, albo 20 MHz. Nie ma to większego sensu, gdyż szybkość transferu zamiast 600 Mb/s wyniesie wówczas 300 Mb/s. W teorii automatyczne ustawienia powinny działać i propagować sieć na pełnej dostępnej szerokości pasma, ale w rzeczywistości wystarczy, że w pobliżu jest kilka innych sieci, które choćby minimalnie nakładają się na siebie, i już ruter zmniejsza swoją wydajność.
Dostęp do bardzo zaawansowanych opcji, ustawienia mocy transmitowanego sygnału, ustawień interwału pakietów itp. jest możliwy po zmianie końcówki odnośnika zarządzania. Trzeba zmienić domyślny odnośnik, na przykład 10.176.237.15/ui/1.0.1.1068/dynamic/home.html, na 10.176.237.15/ui/1.0.1.1068/dynamic/advanced-wireless.html. Nie ma w tej wersji oprogramowania innej możliwości dostępu do tego menu.
Inną ciekawą opcją jest planowanie połączeń bezprzewodowych, co pozwala ustalić harmonogram dla sieci Wi-Fi. Po ustaleniu harmonogramu wszystkie interfejsy sieciowe rutera będą działały według założonego planu.
Serwer OpenVPN
Ruter pozwala skonfigurować serwer OpenVPN. Można dodawać użytkowników i skonfigurować profil OVPN. To pozwala brać ten ruter pod uwagę jako sprzęt do firmy. Pozwoli on utworzyć bezpieczne tunelowe połączenie.
Oprogramowanie
Linksys WRT3200ACM ma system oparty na licencji open source. Producent sam zachęca do rozwijania oprogramowania i korzystania z dostępnych, tworzonych przez wolontariuszy, różnych wersji m.in. OpenWRT i DD-WRT. Dzięki tym alternatywnym wersjom systemu jest dostępna obsługa kolejnych modeli modemów 3G/4G, lepsza współpraca z wielordzeniowymi systemami oraz pełna obsługa sieci IPv6. Przez umożliwienie instalacji alternatywnego oprogramowania Linksys stara się powrócić do korzeni. Naszym zdaniem to bardzo dobrze. Zarówno DD-WRT, jak i OpenWRT dają większe możliwości niż standardowe oprogramowanie układowe.
OpenWRT:
https://wiki.openwrt.org/toh/linksys/wrt_ac_series#wrt3200acm
DD-WRT:
http://www.dd-wrt.com/site/support/router-database
Linksys WRT3200ACM – testy wydajności
Wydajność Wi-Fi z bliska
Linksys WRT3200ACM to urządzenie klasy AC3200. Biorąc jednak pod uwagę to, że jedynym istniejącym sprzętem, który pozwoli osiągnąć maksymalną teoretyczną prędkość transmisji, jest drugi taki sam ruter podłączony w trybie mostu, możemy śmiało stwierdzić, że bardziej wiarygodne będą wyniki testu dla szerokości pasma 80 MHz. To oznacza, że ruter będzie miał wydajność 1300 Mb/s w paśmie 5 GHz, a łącznie, po uwzględnieniu pasma 2,4 GHz – 1900 Mb/s.
Żeby w pełni ocenić możliwości urządzenia, postanowiliśmy skorzystać z dwóch takich samych egzemplarzy. Niestety, na razie wydajność, którą osiągnęliśmy w testach, nie jest dostępna w warunkach typowego użytkowania, ponieważ nie ma jeszcze urządzeń klienckich obsługujących szerokość kanału 160 MHz. Nasz test pokazuje jednak, czego możemy się spodziewać w przyszłości.
Tak więc w paśmie 5 GHz połączyliśmy ze sobą dwa linksysy, a do ich portów LAN podłączyliśmy komputery i rozpoczęliśmy transfer danych. Osiągnęliśmy łączną przepustowość na poziomie 110 MB/s, czyli 880 Mb/s.
Testując urządzenia klasy AC1900, zawsze korzystamy z urządzeń pozwalających osiągnąć taką wydajność. Wykorzystujemy w jednym zestawie testowym kartę sieciową Tp-Link T9E, która zapewnia wydajność 1,3 Gb/s na częstotliwości 5 GHz i 600 Mb/s na częstotliwości 2,4 GHz. Drugi zestaw testowy połączony jest za pomocą interfejsu LAN.
Testy są przeprowadzane w normalnych warunkach przy dość niskim zagęszczeniu innych sieci. Dlatego nasze wyniki mogą być bardziej realistyczne od tych, które nasi Czytelnicy będą mogli osiągnąć u siebie w domu.
Testy z bliska są wykonywane, gdy odległość pomiędzy ruterem a komputerem klienckim wynosi około 1 m.
Osiągi w paśmie 2,4 GHz są nie najgorsze. Oczekiwaliśmy wyniku bardziej zbliżonego do 300 Mb/s albo lepszego, ale i tak nie jest źle. Pasmo 5 GHz zapewnia dobrą wydajność przy szerokości 80 MHz i ten test stawia ruter Linksysa w czołówce stawki.
Wydajność Wi-Fi z daleka
Pomiar był wykonywany w odległości około 5 m i przez ceglaną ścianę o grubości 20 cm. Sama cegła daje tłumienie sygnału na poziomie 8 dB. Odległość i tłumienie powinny zdecydowanie bardziej zaszkodzić w paśmie 5 GHz.
W trybie mostu osiągnęliśmy około 65 MB/s, czyli 520 Mb/s. Szybkość transmisji rosła z czasem: dopiero pod sam koniec kopiowania wyniki były lepsze.
W takiej konfiguracji w paśmie 2,4 GHz wydajność zmalała o blisko 30%. W paśmie 5 GHz w ustawieniu 80 MHz wydajność spadła zaś o 48%. Nie są to aż tak dobre wyniki, jak się spodziewaliśmy.
Wydajność USB
Żeby osiągnąć jak najlepsze rezultaty, wykorzystaliśmy bardzo wydajny pendrive Kingston HyperX Savage 128 GB. Użyliśmy go do testów portu USB 2.0 i 3.0 z formatowaniem FAT32 i NTFS. Ruter bez problemu i szybko wykrył nasz nośnik. Testy były wykonywane na platformie z Windows 10 przy użyciu połączenia LAN. W trakcie testu przesyłany był jeden duży plik z wykorzystaniem polecenia ze specjalnego skryptu wykonywalnego.
W teście USB 2.0 osiągnęliśmy 35,5/38,6 MB/s (zapis/odczyt) przy formatowaniu NTFS i 25,5/30,4 MB/s przy formatowaniu FAT32.
W teście USB 3.0 osiągnęliśmy 83,4/103,2 MB/s (zapis/odczyt) przy formatowaniu NTFS i 36,3/44,8 przy formatowaniu FAT32.
Wyniki w przypadku formatowania NTFS są rewelacyjne. Nie wiemy, co jest przyczyną niskiej wydajności przy formatowaniu FAT32. Być może jest to wina oprogramowania układowego i wydajność wzrośnie po udostępnieniu jego kolejnych aktualizacji.
Port eSATA, który jest połączony z portem USB 2.0, pozwolił osiągnąć około 40 MB/s podczas zapisu danych i ponad 54 MB/s w trakcie odczytu.
Wydajność LAN/WAN
W tej konfiguracji sprawdziliśmy możliwości rutera podczas transferu z wykorzystaniem portu WAN. Ten test symuluje realne wykorzystanie urządzenia w trakcie wysyłania i pobierania danych z internetu. Transfer odbywał się pomiędzy dwiema platformami testowymi: jedna była ustawiona jako klient, druga – jako serwer. Testy były wykonywane w obie strony.
Linksys WRT3200ACM w tej kategorii osiąga szczyt wydajności. Jego wynik jest w zasadzie granicą możliwości kart sieciowych zamontowanych w testowych zestawach. Zarówno pobieranie danych z sieci zewnętrznej, jak i wysyłanie do niej danych następuje tak szybko, jakby transfer odbywał się w obrębie sieci LAN. Zdecydowana większość użytkowników komputera nie wykorzysta tego potencjału.
Linksys WRT3200ACM – podsumowanie
Linksys WRT3200ACM to ruter, który zdecydowanie wyprzedza swoją epokę. Niestety, zastosowanie bardzo mocnych podzespołów i nadzwyczajna wydajność na niewiele się zdadzą, gdyż obecnie nie ma urządzeń zdolnych wykorzystać jego potencjał. Tak więc zamiast rutera klasy AC3200 w istocie mamy sprzęt klasy AC1900. Oczywiście, zmierzyliśmy maksymalną wydajność z wykorzystaniem dwóch takich samych urządzeń – i wydajność nie odbiega od oczekiwań. Jednak na razie musimy czekać na sprzęt, który pozwoli w warunkach domowych na taką konfigurację.
Wydajność portów USB jest bardzo dobra. W trakcie odczytu danych przez port USB 3.0 osiągnęliśmy ponad 103 MB/s. Takiego wyniku nie powstydziłby się nawet dobrej jakości serwer NAS. Ruter nie ma ponadto dużego zapotrzebowania na energię: podczas typowej pracy pobiera około 6 W, a przy dużym obciążeniu – 11 W.
W cenie 1100 zł otrzymujemy ruter, który jest bardzo bogato wyposażony i ma wiele ciekawych i w pełni konfigurowalnych funkcji. Nie zabrakło obsługi najnowszych technik MU-MIMO i Beamforming, które znacząco zwiększają wydajność, gdy z rutera korzysta wiele urządzeń. Występują, rzecz jasna, pewne niedociągnięcia, ale bardzo dużą nadzieję na stabilny rozwój daje to, że producent zdecydował się udostępnić system na zasadzie open source. Pozwala to na rozwijanie oprogramowania, żeby było jeszcze bardziej dopasowane do potrzeb użytkownika. Należy się za to duży plus.
Ruterem można zarządzać zdalnie przez internet z wykorzystaniem specjalnego konta Linksys Smart Wi-Fi. Dostęp można uzyskać zarówno z komputera, jak i ze smartfona (po zainstalowaniu specjalnego narzędzia).
Należy się jednak zastanowić, czy w domu uda się w pełni wykorzystać tak potężny ruter. Zdecydowana większość domowych użytkowników przez długi czas nie będzie miała na tyle rozbudowanej struktury sieci, by spożytkować tę moc w stu procentach. Może warto się zastanowić nad kupieniem takiego urządzenia do firmy, w której naprawdę nie zabraknie dla niego pracy.
W tym przedziale cen możemy jeszcze zwrócić uwagę na model Linksys EA8500 (1000 zł), który jest znacznie starszą konstrukcją, ale również obsługuje MU-MIMO i zapewnia komunikację 4×4 w częstotliwości 5 GHz przy szerokości pasma 80 MHz. Taką konfigurację obsłuży na przykład karta Asusa PCE-AC88. Inną opcją jest D-LINK 890L (1100 zł), który zdecydowanie bardziej przyciąga uwagę wyglądem. Zapewnia całkiem niezłą wydajność przez utworzenie dwóch sieci 1300 Mb/s w paśmie 5 GHz (ma aż sześć anten). Pozwala to rozładować nasilenie ruchu sieciowego przy dużej liczbie urządzeń, a ponadto zdecydowanie więcej dostępnego sprzętu potrafi wykorzystać standard 1300 Mb/s. Minusem jest brak obsługi MU-MIMO i zdecydowanie gorsza wydajność USB 3.0.
Do testów dostarczył: Linksys
Cena w dniu publikacji (z VAT): 1100 zł