Asus VivoStick TS10, Intel Compute Stick Gen 2, Modecom FreePC, Zotac ZBOX PI221 pico – test miniaturowych komputerów typu Compute Stick

Jeszcze nie każdy telewizor jest wyposażony w funkcje smart TV, a komputerki takie jak Compute Stick doskonale nadają się do tego, by zapewnić odbiornikowi tę funkcjonalność. Ba, taka platforma ma w tej dziedzinie nawet większe możliwości niż większość telewizorów smart TV, przecież ograniczeniem są tylko możliwości systemu operacyjnego Windows.

Ale nie jesteśmy skazani na Windows. Komputery kieszonkowe łatwo mogą stać się domowymi klientami interfejsów multimedialnych, na przykład darmowego i sprawdzonego Kodi czy płatnego, ale dopracowanego niemal do perfekcji Plexa.

Jeszcze innym ciekawym zastosowaniem może być strumieniowanie gier. Potyczka z kolegą w nowej części serii FIFA czy wyścig w Colin McRae być przyjemniejsze, jeśli gracz będzie mógł się rozłożyć na kanapie przed wielkim telewizorem. O odpowiednią szczegółowość obrazu zadba wydajny pecet stojący w innym miejscu, a komputer kieszonkowy odbierze strumieniowany obraz i wyświetli na telewizorze.

Komputer kieszonkowy – nie wszystko złoto, co jest małe

Komputer wielkości pendrive'a zapewnia duże możliwości, choć zmieszczenie wszystkich komponentów na niewielkiej płytce wprowadza też sporo ograniczeń. Trzeba być ich świadomym przed zakupem, bo niektóre znacznie ograniczają funkcjonalność sprzętu.

Pierwsze z ograniczeń, dość oczywiste, to wydajność. Ze względu na rozmiary sprzętu podzespoły to niewielkie, wywodzące się wprost z tabletów i tanich laptopów układy o raczej niskiej wydajności. Dominują tutaj procesory Intel Atom, które pobierają bardzo mało energii, wydzielają mało ciepła i nadają się do wykonywania jedynie podstawowych operacji w systemie Windows. Zazwyczaj na niewielkich płytach głównych mieszczą się 2 GB pamięci operacyjnej (czasem są to 4 GB), a rolę pamięci pełni nośnik eMMC o pojemności 32–64 GB. Jak widać, nie jest to sprzęt, który nada się do codziennej kompresji wideo czy edycji zdjęć w Photoshopie. Owszem, poradzi sobie z tymi zadaniami, ale będzie to trwało bardzo, bardzo długo (co udowadniają nasze testy). Innym parametrem, który cierpi na takiej miniaturyzacji, trudnym do zmierzenia, jest szybkość reakcji.

Zwykle już dwie–trzy zakładki z animacją Flash mogą mocno zatkać taki komputer. Poza tym w trakcie zwykłego przeglądania folderów sprzęt z taką ilością pamięci operacyjnej potrafi się na ułamek sekundy zaciąć – do tego po prostu trzeba się przyzwyczaić. Dla kogoś, kto na co dzień pracuje na przeciętnym komputerze stacjonarnym (np. z dwurdzeniowym Celeronem G1820 i nośnikiem SSD), przesiadka na komputer kieszonkowy z czterordzeniowym Atomem może być na początku traumatycznym przeżyciem.

Drugim istotnym problemem wynikającym z ograniczonego miejsca na płytce drukowanej jest niewielka liczba portów wejścia-wyjścia. Najbardziej boleśnie przekłada się to na liczbę USB. Większość urządzeń tego typu ma zaledwie jeden port tego typu. Gdy użytkownik zechce podłączyć do komputera więcej niż jedno urządzenie z tym złączem (np. dysk z ulubionymi filmami i bezprzewodową klawiaturę USB), będzie musiał zorganizować rozgałęziacz USB.

Mała powierzchnia ścianek bocznych komputera powoduje, że zapewnienie miejsca dla anteny Wi-Fi jest nie lada sztuką. Zresztą nie każdy producent daje sobie z tym radę.

Pierwsza generacja komputera Intel Compute Stick cierpiała z powodu bardzo kiepskiej bezprzewodowej karty sieciowej. Pierwszym problemem było to, że obsługiwała ona tylko standardy 802.11 b/g/n. Drugim, znacznie poważniejszym, okazała się bardzo słaba antena wewnętrzna, która miewała trudności z odbiorem sygnału, gdy router znajdował się za jakąkolwiek ścianą. Druga generacja tych urządzeń, wyposażona w procesory nowsze niż oparte na rdzeniu Bay Trail (np. Atom x5 lub Intel Core m), ma już znacznie lepsze wyposażenie sieciowe. Standardem są dwuzakresowe karty obsługujące standard AC – Intel 8260 o szybkości 867 Mb/s.

To narzędzie, które można zanieść do pracy i wykorzystywać do prostych zadań, takich jak tworzenie dokumentów w edytorze tekstu, praca w arkuszu kalkulacyjnym i przeglądanie internetu. Oprócz niewielkich rozmiarów przenoszenie komputera ułatwia to, że komputer jest zasilany za pomocą złącza USB (mikro-USB lub USB 3.1 typu C). Oczywiście, „zwykła” ładowarka, zapewniająca prąd o natężeniu 0,5 A, nie da sobie rady z żadnym mikrokomputerem, ale coraz częściej można spotkać zasilacze, które przy napięciu 5 V dostarczają prąd o natężeniu 2 A. Komputery kieszonkowe mogą współpracować właśnie z takimi zasilaczami, co oznacza, że do biura nie trzeba zabierać ładowarki, a jedynie sam komputer.

Jeśli korzystasz z Windows, szykuj się na zakup dodatkowych akcesoriów

Mysz i klawiatura to nie jest najbardziej estetyczny zestaw, gdy minikomputer jest podłączony do telewizora w salonie. A komputer działający pod kontrolą systemu Windows tych akcesoriów wymaga, bo sterowanie nim za pomocą pilota jest dość uciążliwe. Dlatego kupując Compute Sticka, warto od razu zaopatrzyć się w zintegrowane urządzenie sterujące, na przykład niewielką, elegancką klawiaturę ze zintegrowaną płytką dotykową.

Ciekawą opcją może być sterowanie smartfonem. W sklepie Google Play dostępnych jest co najmniej kilka programów, które powierzchnię ekranu w telefonie zamienią w interaktywną płytkę dotykową, a także umożliwią wprowadzanie tekstu w tradycyjny sposób. My mieliśmy okazję testować dwa darmowe narzędzia: PC Remote i Intel Remote Keyboard. To pierwsze jest chyba najbardziej rozbudowanym produktem tego typu, a drugie urzeka łatwością obsługi (choć zdarzają mu się zacięcia).

Asus VivoStick TS10

Komputer Asus VivoStick TS10 dotarł do nas jeszcze w przedsprzedażowym, roboczym pudełku producenta.

Wyposażenie naszej wersji było dość ubogie: przedłużacz złącza HDMI, zasilacz sieciowy oraz dość długi przewód USB do zasilania. W zestawie dostępnym w sprzedaży dodatkowo znajdzie się specjalny uchwyt montażowy do telewizora, który będzie można przylepić do tylnej części jego obudowy lub ramki bocznej, by następnie zawiesić na nim komputerek.

Od produktu firmy Asus wyraźnie czuć elegancję. Ciemny gumowany plastik, elegancka zatyczka i ciekawy przycisk wyłącznika – ten sprzęt ewidentnie pasuje do klapy szykownej marynarki.

Na bocznej krawędzi umieszczono drobne otwory wentylacyjne, złącze zasilania mikro-USB oraz miejsce do zawiązania uprzęży lub smyczy. Ten niewielki komputer łatwo zgubić, więc to ostatnie udogodnienie z pewnością się przyda.

Na drugiej krawędzi zamontowano aż dwa porty USB: jeden z nich to szybki USB 3.0, a drugi to standardowy USB 2.0. Ostatnie złącze to tradycyjny 3,5-milimetrowy jack do podłączania głośników, słuchawek lub mikrofonu.

TS10 ma długość 135 mm, szerokość 36 mm i głębokość 16,5 mm, co sprawia, że jest to największe z testowanych przez nas urządzeń. To wciąż jednak sprzęt na tyle mały, że bez problemu zmieści się za telewizorem zawieszonym na ścianie.

Asus VivoStick TS10 od środka

Procesor zamontowany w testowanej wersji komputerka Asus VivoStick TS10 to Atom x5-Z8350, a więc czterordzeniowy i czterowątkowy przedstawiciel rodziny Cherry Trail, który na rynek trafił na początku tego roku.

Bardzo ciepłe słowa należą się bezprzewodowej karcie sieciowej. Obsługuje ona szybki standard 802.11ac (do 867 Mb/s) i w trakcie testów nie zauważyliśmy żadnych problemów z zasięgiem.

Nie stwierdziliśmy zjawiska throttlingu, a więc nadmiernego spowalniania taktowania procesora pod obciążeniem. Po 30 minutach „wygrzewania” jego temperatura nie przekraczała 74 stopni Celsjusza. W chłodzeniu podzespołów z pewnością pomaga niewielki wentylator zamontowany w środku. Włącza się on raczej rzadko, a gdy już to robi, pozostaje cichy, choć z małej odległości można usłyszeć dość dziwne piszczenie. Przypomina odgłos latającego komara lub uszkodzonego łożyska wentylatora. Tak czy inaczej – jest cicho.

Asus VivoStick TS10 – parametry

Intel Compute Stick Gen 2 – BOXSTK1AW32SC (Atom x5-Z8300)

Intel słynie z tego, że linia nazewnicza jego procesorów czy układów logiki jest bardzo prosta i klarowna. Niestety, z minikomputerami typu NUC czy ICS jest inaczej. Nazwa to ciąg znaków, w których trudno się połapać przeciętnemu klientowi. Jednak te oznaczenia ponoć bardzo ułatwiają pracę sprzedawcom i hurtownikom...

Druga generacja komputerka ICS Intela ma już znacznie większe pudełko niż poprzednik. W środku znalazło się miejsce dla zasilacza, kabla zasilającego, dokumentacji i oczywiście samego komputerka.

Wyglądem i kształtami nowa wersja komputera ICS przypomina poprzednika, testowanego przez nas ponad pół roku temu. W pokrywie pojawiło się nieco więcej otworów wentylacyjnych, a przednia część pokrywki otrzymała bardziej matowe obicie.

Tym, co wyróżnia komputerek Intel Compute Stick drugiej generacji, jest dodatkowy port USB 3.0, który znacząco zwiększa możliwości użytkowe sprzętu. Sposób zasilania się nie zmienił: wciąż wykorzystuje się do tego malutkie złącze mikro-USB.

Z drugiej strony jest nieco skromniej: jest tylko złącze, do którego można podłączyć kartę mikro-SD (pozwala to znacznie zwiększyć przestrzeń na dane).

Nie udało nam się dostać pod samą płytkę zabezpieczającą PCB komputera, ale udało nam się zdjąć górny radiator. Maleńki kawałek krzemu, który widać na środku, to czterordzeniowy Atom x5-Z8300. Umieszczono na nim pomalowany na czarno blok radiatora. Ciepło z żeberek próbuje rozpraszać niewielki, 3-centymetrowy wentylator. Podczas pracy jest bardzo cichy i trzeba się nieźle wysilić, by go usłyszeć.

Procesor Intel Atom x5-Z8300 to ten sam układ, który Asus zastosował w modelu VivoStick TS10, tyle że o nieco wolniejszym taktowaniu w trybie Burst (to odpowiednik funkcji Turbo, stosowany w komputerach z procesorami Atom, w którego przypadku głównym czynnikiem jest ilość emitowanego ciepła).

Układ graficzny to Intel HD Graphics o bliżej nieokreślonej nazwie. Ma 16 jednostek cieniujących. Taktowanie rdzenia wynosi 500 MHz, a pamięci (współdzielonej z pamięcią systemową) – 800 MHz (DDR3-1600).

Intel Compute Stick BOXSTK1AW32SC – parametry

Intel Compute Stick - STK2M3W64CC (Core m3-6Y30)

Mocniejsza odmiana drugiej generacji komputera Intel Compute Stick również trafiła do nas w wersji przedsprzedażowej. Zawartość zestawu była uboga: komputer, instrukcja, zasilacz oraz bardzo długi kabel USB 3.1 typu C (pełni funkcję przewodu zasilającego). Wersje sklepowe zapewne będą lepiej wyposażone. Tak czy inaczej, ciekawostką jest właśnie zastosowanie USB 3.1 typu C jako przewodu zasilającego.

Wyglądem sprzęt nie różni się zbytnio od pozostałych urządzeń Compute Stick. Bryła jest zbliżona, podobnie jak rozmiary. Zasadniczą różnicę ujawnia w zasadzie tylko logo i napis na górnej klapce.

Zastosowano znacznie więcej otworów wentylacyjnych niż w ICS pierwszej generacji, jak również ICS drugiej generacji w wersji wyposażonej w procesor Atom x5-Z8350. To nie przypadek: znacznie potężniejsze CPU grzeje się o wiele bardziej, a wentylator kręci się wyraźnie szybciej. To najgłośniejszy z testowanych przez nas komputerów kieszonkowych.

Poza tym, że sprzęt jest głośny, zapewnia przeciętną jakość odbieranego przez komputer sygnału sieci bezprzewodowej. Co prawda nie jest pod tym względem tak źle jak w przypadku pierwszej wersji Compute Sticka, ale najdroższa zabawka Intela wyraźnie odstaje od reszty stawki. A szkoda, bo zastosowano w niej bardzo dobry układ odbiorczy Intel Wireless-AC 8260 (z obsługą techniki Bluetooth 4.2), który teoretycznie może zapewnić do 867 Mb/s.

Na bocznej ściance umieszczono złącze zasilania (w tej roli USB 3.1 typu C) oraz slot na kartę mikro-SD, za pomocą której można dodatkowo rozbudować pamięć urządzenia. Po drugiej stronie zamontowano port USB 3.0.

Co ciekawe, dwa dodatkowe porty USB 3.0 znajdziemy w koncentratorze umieszczonym w zasilaczu.

Zdecydowanie najciekawsze jednak jest to, co znajduje się w środku. W innych testowanych przez nas komputerkach tego typu mieliśmy do czynienia tylko z procesorami Atom, znanymi z tabletów i bardzo tanich laptopów.

Tutaj jest inaczej: w środku znajduje się zalutowany procesor Intel Core m3-6Y30, a więc pochodna desktopowej rodziny Skylake. Ten mocno odchudzony układ składa się z dwóch rdzeni obsługujących łącznie cztery wątki, wspomaganych przez 4 MB pamięci podręcznej trzeciego poziomu.

Nawet nazwa zintegrowanego układu graficznego brzmi mniej „tabletowo”. Otóż jest nim Intel HD Graphics 515, taktowany z częstotliwością od 300 MHz do 850 MHz, wyposażony w 64 jednostki cieniujące. Pamięć graficzna jest współdzielona z systemową i zależy od jej rozmiaru. Tej drugiej w porównaniu z konkurencją jest naprawdę dużo: aż 4 GB w kościach DDR3-1866.

Intel Compute Stick BOXSTK1AW32SC – parametry

Modecom FreePC

Swoich sił w dziedzinie komputerów kieszonkowych próbuje polska firma Modecom, pod której marką sprzedawany jest Modecom FreePC. To najtańszy minikomputer tego typu w naszym teście – w sklepie można go bez problemu kupić już za 400zł!

Sprzęt trafia do użytkownika w zestawie z zasilaczem (ze standardowym złączem mikro-USB), elastycznym przedłużaczem złącza HDMI oraz instrukcją obsługi.

Warto dodać, że standardowo producent instaluje Windows 10. To bardzo dobra wiadomość, bo małe komputery z Windows 8.1 wyposażone w małą ilość pamięci zwykle wymagają podłączania zewnętrznych nośników w celu przeprowadzenia aktualizacji (pliki związane z aktualizacją po prostu nie mieszczą się we wbudowanej pamięci). Tutaj nie ma z tym problemu.

Komputer firmy Modecom ma postać jednolitej bryły. Wykonany jest z niezłej jakości błyszczącego plastiku.

Deficyt miejsca spowodował, że Modecom poszedł na kompromis. Zamiast pozostawić do dyspozycji tylko jedno złącze USB 2.0, postanowił dodać w kieszonkowym komputerku FreePC drugie USB 2.0, jednak nie standardowej wielkości, a w formacie mikro-USB. Dzięki przejściówce USB typu OTG (niestety, nie ma jej w zestawie, ale kosztuje tylko kilka złotych) można podłączać urządzenia z portem USB standardowej wielkości. Oprócz tego jest dostępne trzecie złącze USB, również w formacie mikro-USB, służące jedynie do zasilania sprzętu.

Ale oprócz złączy USB 2.0 i mikro-USB do dyspozycji jest slot na kartę pamięci mikro-SD. Za jego pomocą użytkownik łatwo powiększy pamięć nawet o 128 GB.

Modecom FreePC od środka

Zajrzeliśmy też do środka najtańszego kieszonkowego komputera w stawce. Po zdjęciu pokrywy oczom ukazała się płyta główna. By ją wyjąć, musieliśmy trochę powalczyć.

Zwróćcie uwagę na to, jak dużą jej część zajmuje niewielka bateria podtrzymująca dane zapisane w EFI urządzenia! Ciekawie wygląda też zewnętrzna antena Wi-Fi, którą producent postanowił wyciągnąć ku tylnej ściance obudowy. Sygnał odbierany za jej pomocą jest poprawny, choć to jedyny minikomputer z całej stawki, który nie obsługuje standardu 802.11ac i nie widzi sieci nadawanych w paśmie 5 GHz.

To wszystko skrywa już dość wiekowy (w końcu 2 lata w IT to wieczność) układ Intel Atom Z3735F. Testowaliśmy go już wielokrotnie w ramach testów tanich laptopów, a także pierwszego urządzenia Compute Stick Intela. Wiemy już, czego można się po nim spodziewać. Niewiadomą pozostaje tylko to, czy komputer Modecoma spowalnia taktowanie w wyniku nadmiernego wzrostu temperatury.

Na szczęście nie robi tego. Pomimo użycia w pełni pasywnego układu chłodzenia wydajność Modecoma FreePC przewyższa osiągi modelu Intel Compute Stick pierwszej generacji z tym samym CPU.

Modecom FreePC – specyfikacja

Zotac ZBOX PI221 pico

Do omówienia pozostał Zotac ZBOX PI221 pico. Wyposażenie zestawu, w którym do nas trafił, jest dość bogate. Co prawda producent nie dołączył pamięci przenośnej ze sterownikami, ale pamiętajmy o tym, że system operacyjny jest już zainstalowany i jest to Windows 10 Home (niestety, w wersji 32-bitowej). Nie trzeba więc instalować sterowników, a na wypadek jakichkolwiek problemów z samym systemem i wobec ograniczonej przestrzeni dyskowej, na której nie zmieści się partycja odzyskiwania, producent dołącza płytę z obrazem ratunkowym systemu. Poza tym w komplecie znalazło się elastyczne przedłużenie złącza HDMI, zasilacz sieciowy, antena, dokumentacja, przewód do zasilania i oczywiście sam minikomputer.

Obudowa modelu Zotac ZBOX PI221 pico jest w całości metalowa, a pokrywy mają widoczne linie wyżłobień. To nie przypadek: obudowa ma pełnić funkcję powierzchni, przez którą ciepło będzie odprowadzane z nagrzanych elementów do otoczenia. Farba, którą pomalowano kadłubek, jest dość solidna i nie powinna schodzić na przykład przy pierwszym lepszym kontakcie ze ścianą.

Na bocznych ściankach zamontowano następujące złącza: mikro-SD, anteny Wi-Fi, mikro-USB (do zasilania), RJ45, USB, a także przycisk wyłącznika.

Największym problemem w modelu Zotac ZBOX PI221 wydaje się to, że jest dostępny zaledwie jeden port USB (zastosowano szybką odmianę 3.0). Miejsca jest dość dużo i dołożenie jeszcze jednego wydaje się możliwe. Pozostaje użyć koncentratora USB.

Ciekawostką z pewnością jest złącze RJ-45, nieobecne w konkurencyjnych rozwiązaniach tego typu. To swego rodzaju uzupełnienie możliwości sieciowych. Pozwala podłączyć komputerek na przykład bezpośrednio do dysku sieciowego NAS lub wprost do routera, co z kolei może zapewnić znacznie lepszą jakość strumieniowanego obrazu niż w przypadku sieci bezprzewodowej (ma to znaczenie na przykład przy strumieniowaniu gier z platformy Steam).

Co ciekawe, producent zastosował zarówno zewnętrzną, jak i wewnętrzną antenę sieci bezprzewodowej. Najwyraźniej po wcześniejszych doświadczeniach z tak małymi kadłubkami postanowił nie ryzykować. Efekt? Najlepszy odbiór sygnału w całym teście, a to wszystko przy obsłudze standardu 802.11ac, co w tym przypadku może się przełożyć na przepustowość nawet 867 Mb/s.

Po wyjęciu płyty głównej na spodzie można dojrzeć sam rdzeń procesora Atom z rodziny Cherry Trail. Ten maluch generuje jednak trochę ciepła, dlatego do rozproszenia go Zotac postanowił wykorzystać... obudowę.

Procesor Intel Atom x5 Z8300 to dokładnie ten sam układ, który działa w pierwszym z przedstawionych dziś produktów Intela. Testy wydajności pokażą zatem także, który z producentów lepiej opanował sztukę odprowadzania ciepła z procesora, co bezpośrednio przekłada się na wyższe mnożniki Burst.

Zotac ZBOX PI221 pico – specyfikacja

Zestaw testowy i procedura

Podczas testów korzystaliśmy z następujących urządzeń i programów:

Testy – programy codziennego użytku

Testy – gry

Postanowiliśmy przeprowadzić test w dwóch prostych grach: mało wymagającej strzelance Counter-Strike: Global Offensive w najniższych możliwych ustawieniach jakości obrazu i już dość starej, ale wciąż popularnej strategii StarCraft 2.

Nie ma się co oszukiwać: nawet w 6-letnich grach w najniższych ustawieniach testowane komputery nie radzą sobie z płynnym wyświetlaniem obrazu.

Testy – możliwości sieciowe, multimedia

Uprzedzając pytania: z obsługą rozdzielczości HD każdy z poniższych komputerów radzi sobie bardzo dzielnie zarówno wtedy, gdy wideo jest zakodowane z użyciem kodeka VP9 (YouTube), jak i wówczas, gdy jest odtwarzane lokalnie. Ale dziś HD to już mało, a jeśli sprzęt ma służyć jako domowe centrum rozrywki, należałoby oczekiwać płynnego obrazu co najmniej w rozdzielczości Full HD.

Zaczynamy od materiału odtwarzanego lokalnie z pliku MP4. Kolor zielony oznacza obraz, który uznaliśmy za płynny (subiektywna ocena – liczba zgubionych klatek nie powodowała wrażenia utraty płynności).

Pora na rozdzielczość 4K o przepływie 40 Mb/s. To naprawdę sporo. W tej sytuacji radzi sobie tylko Compute Stick wyposażony w Core m3-6Y30.

Odtwarzanie materiału YouTube (kodek VP9)

Pora na materiał Full HD o przepływie 20 Mb/s. Z tym zadaniem nie poradził sobie tylko Modecom, wyposażony w zbyt wolny procesor Atom Z3735F. Było blisko, gdyż przez większość czasu obraz był płynny, jednak w bardziej dynamicznych scenach zdarzały się delikatne zacięcia.

Zgodnie z naszymi oczekiwaniami w 4K wszystkie testowane komputery poległy. Wideo o rozdzielczości 4K z YouTube'a na razie jest zarezerwowane dla komputerów stacjonarnych i laptopów.

Możliwości sieciowe

Po problemach, których doświadczyliśmy podczas testów pierwszego komputera Intel Compute Stick, postanowiliśmy przyjrzeć się sile sygnału odbieranego przez poszczególne urządzenia. Najlepiej w całej stawce – zgodnie z naszymi oczekiwaniami – wypadł komputer Zotaca. Ta firma chwali się doskonałym wyposażeniem sieciowym swojego urządzenia, a wielka wystająca antena zdaje się to potwierdzać, podobnie jak wyniki naszych testów.

Testy – pobór energii, głośność, temperatura

Komputery kieszonkowe, wyposażone w energooszczędne podzespoły, pobierają bardzo niewiele energii. Dla przykładu całoroczne użytkowanie modelu Asus VivoStick TS10 (bez wyłączania!) wiąże się z kosztem rzędu... 20 zł.

Pomiar ciśnienia akustycznego

W zasadzie każdy z tych komputerów jest cichy; jedynie przy solidnym obciążeniu wszystkich rdzeni w syntetycznym narzędziu niektóre (głównie Asus VivoStick TS10 i oba Compute Sticki) zaczynają irytować odgłosami działania. W trakcie odtwarzania filmów i w spoczynku (a jest to – nie ma co ukrywać – zdecydowanie najczęstszy scenariusz użytkowania tego typu komputerów) jest po prostu cicho.

Temperatura pracy

Zjawisko throttlingu zauważyliśmy tylko w przypadku Modecoma FreePC, choć rdzenie spowalniały w nim nieznacznie: o 100–200 MHz.

Podsumowanie

Komputery kieszonkowe to naprawdę fajne gadżety. Z zapasem wystarczą do podstawowej codziennej pracy, przeglądania internetu (pod warunkiem że w przeglądarce będą raczej 2 otwarte karty niż 20) i innych prostych zadań. W razie potrzeby taki sprzęt będzie można za pomocą stosownego oprogramowania (Plex, Kodi, Emby) łatwo zmienić w „kombajn” multimedialny czy odbiornik strumieniowanego obrazu z ulubionych gier. To wszystko przy rocznych kosztach energii zbliżonych do... rachunków za telefon komórkowy.

No dobrze, to który z nich jest najlepszy?

Po zapoznaniu się z możliwościami poszczególnych komputerów doszliśmy do wniosku, że nie warto ich karcić za zbyt niską wydajność. To po prostu standard w tego typu urządzeniach i każdy przyszły posiadacz takiego peceta powinien przed zakupem sprawdzić chociażby w sklepie, jak w praktyce wygląda użytkowanie sprzętu z procesorem Atom. Wyjątkiem jest, oczywiście, Intel Compute Stick STK2M3W64CC z procesorem Intel Core m3, który zapewnia już wydajność zbliżoną do osiągów tańszych pecetów. Niestety, jego cena kompletnie odbiega od realiów: za te pieniądze można już kupić co prawda większy, ale też znacznie wydajniejszy i bardziej funkcjonalny komputer typu NUC.

Wyróżnić możemy trzy konstrukcje. Asus VivoStick TS10 – za doskonały styl, dwa porty USB 3.0 i rozsądną wydajność. Wspomniany przed chwilą Intel Compute Stick STK2M3W64CC z procesorem Core m3 – za wysoką wydajność. I wreszcie Modecom FreePC, chyba najlepszy na początek. Nie jest to demon szybkości, bo jest oparty na ponaddwuletnim procesorze Intel Atom 3735F z rodziny Bay Trail i ma tylko jeden port USB, ale w tej cenie (400 zł w dniu opublikowania tego tekstu) wydaje się rozsądnym wyborem.

Na koniec musimy dodać, że tego typu komputerków na rynku pojawia się ostatnio naprawdę wiele. Są to głównie dalekowschodnie wariacje na temat Compute Sticka, często dostępne w bardzo atrakcyjnych cenach. Choć sprzedawane od „majfrendów” komputery kieszonkowe zwykle są pozbawione gwarancji i obsługi technicznej, to wyniki sprzedaży wskazują na to, że w najbliższych latach będą coraz popularniejsze. Miejmy nadzieję, że wraz z kolejnymi generacjami procesorów ich wydajność również będzie rosła.

Do testów dostarczył: Asus

Cena w dniu publikacji (z VAT): ok. 800 zł (wersja z procesorem Atom x5-8350) ok. 560 zł (wersja z procesorem Atom x5-8300)

Do testów dostarczył: Intel

Cena w dniu publikacji (z VAT): 590

Do testów dostarczył: Intel

Cena w dniu publikacji (z VAT): ok. 1600 zł

Do testów dostarczył: Modecom

Cena w dniu publikacji (z VAT): 400 zł

Do testów dostarczył: Zotac

Cena w dniu publikacji (z VAT): 700 zł