AMD FX-9590 (Centurion) – wyścig na megaherce trwa...
Choć niechlubna epoka NetBurst minęła, zapędy do przyspieszania zegarów taktujących do granic możliwości (a czasem poza nie) są dalej widoczne. Szybszy zegar działa bardzo wyraźnie na podświadomość klientów, szczególnie tych „nieświadomych”. Przeciętnemu użytkownikowi komputera trudno wytłumaczyć, że 3 GHz w wydaniu jednego producenta to nie to samo co 3 GHz w wydaniu drugiego. A gdy procesor może się pochwalić najszybszym obecnie zegarem, 5-gigahercowym – to dopiero musi być zabawa, prawda?
Opisywany dziś układ pierwotnie nie miał być dostępny w sprzedaży detalicznej, tak przynajmniej głosiła oficjalna wersja producenta. Jednak ten „Centurion” był dostępny w sklepach, choć w śladowych ilościach (kilkanaście sztuk w skali całego kraju). Cenę trudno było nazwać rozsądną, bo ustalono ją na poziomie 1000 dol., co w naszych warunkach dawało 3500–4000 zł. Mimo tak zaporowej ceny co najmniej kilka egzemplarzy znalazło nabywców (takie informacje otrzymaliśmy od zaprzyjaźnionych sklepów, które jeszcze przed obniżką sprzedawały te jednostki).
Pod koniec sierpnia zeszłego roku nastąpiła znaczna obniżka ceny „Centuriona” (do około 1150 zł), która sprawiła, że ktoś, kto szukał bardzo wydajnego procesora za „normalne” pieniądze, miał do wyboru jeszcze jedną propozycję. Mimo ogromnej przeceny wciąż nie jest to tani układ, więc i jego towarzystwo na wykresach nie będzie byle jakie. Za zbliżoną kwotę można kupić najmocniejszy procesor dostępny dla platformy LGA1150, Core i7-4770K, a kto ma ochotę na więcej, może wybrać nawet Core i7-4820K współpracujący z platformą LGA2011. Zwracamy uwagę, że FX-9590 jest dostępny bez żadnego układu chłodzenia, więc trzeba go dokupić samodzielnie.
...ale bierze w nim udział tylko jeden zawodnik
Jeśli chodzi o sam procesor, to poza nieco innym dopasowaniem mnożników bazowych i mnożników turbo w zasadzie nie dokonano żadnych zmian względem dostępnego od ponad roku FX-8350, opartego na tym samym jądrze Vishera. Tym, co na pierwszy rzut oka robi „wrażenie”, jest ogromna wartość współczynnika TDP, ustalona przez producenta na poziomie 220 W (na zrzucie ekranu program CPU-Z podaje błędną wartość). Ilość pamięci podręcznej trzeciego poziomu nie zmieniła się (wciąż jest jej 8 MB), podobnie jak długa lista obsługiwanych instrukcji, m.in. SSE 4.2, AES i AVX.
W teorii więc posiadaczem Centuriona może stać się każdy... posiadacz modelu FX-8320/8350. Nasze wcześniejsze testy pokazały, że możliwe jest podkręcenie FX-8350 do magicznej wartości 5 GHz przy obciążeniu wszystkich rdzeni, czyli nawet większej od standardowego taktowania FX-9590 przy obciążeniu wszystkich rdzeni (teoretycznie jest to 4,7 GHz).
Zestaw testowy i procedura
We wszystkich próbach z użyciem procesorów AMD FX taktowanie pamięci ustawiliśmy na DDR3-1866, a opóźnienia – na 8-8-8-24 1N (AMD FX), w pozostałych zaś były to moduły DDR-1600 działające z opóźnieniami 8-8-8-24 1N. Stosowaliśmy system operacyjny Windows 7 Ultimate w wersji 64-bitowej.
| Płyta główna AM3+ | ASUS Crosshair V Formula | www.asus.com |
| RAM | G.Skill Ripjaws Z 8 GB F3-17000CL9Q-16GBZH | www.gskill.com |
| Nośniki SSD | 2 × Kingston SSD HyperX 480 GB | www.kingston.com |
| Karta graficzna #1 | EVGA GeForce GTX 780 | eu.evga.com |
| Karta graficzna #2 | Sapphire HD 7970 Vapor-X 6 GB | |
| Podkładka | SteelSeries Experience I-2 | steelseries.com |
| Myszka | SteelSeries Sensei MLG | steelseries.com |
| Zasilacz | Corsair TX 850 W | www.corsair.com |
| Obudowa | Corsair Graphite 600T | www.corsair.com |
| Układ chłodzenia procesora (podkręcanie) | NZXT Kraken X60 | www.caseking.de |
| Monitor | EIZO FlexScan SX2462W (24 cale) | www.alstor.pl |
Testy – gry (Battlefield 4, Crysis 3, Far Cry 3)
Testy – gry (ARMA 2, Battlefield 3, Crysis 2, Max Payne 3, Metro 2033)
Testy – gry (Cywilizacja V, Shogun 2 Total War, StarCraft 2, Flight Simulator X, WOT)
Wszystkie testy wykonaliśmy w maksymalnych ustawieniach dostępnych w każdej z gier.
Testy – gry (Assassin's Creed, GTA IV, Skyrim, Wiedźmin 2, DiRT Showdown)
Wszystkie testy wykonaliśmy w maksymalnych ustawieniach dostępnych w każdej z gier.
Testy – internet (Google Chrome), Flash, HTML5
Testy – dom, biuro i multimedia (obróbka zdjęć, Word, PDF, 7-Zip, TrueCrypt)
Testy – obróbka i kompresja wideo (x264, Adobe After Effects, Adobe Premiere Pro)
Testy – profesjonaliści (Blender, Cinebench, Photoshop)
Testy – profesjonaliści (3ds Max, AutoCAD, Catia)
Pobór energii
Procedura pomiaru zużycia energii również została zmodyfikowana. Skupiamy się na scenariuszach, w których komputer faktycznie może być użytkowany. Przykładowo test maksymalnego obciążenia nie odzwierciedla typowej sytuacji, obciąża bowiem wszystkie dostępne jednostki procesora, a tym samym ilość energii zużywana przez szybki wielordzeniowy układ jest dużo większa od potrzeb na przykład dwurdzeniowego. Zwykle jest inaczej, co pokazuje test typowego obciążenia (gra Flash). Sprawdzamy również pobór energii w dwóch grach, z czego jedna (Max Payne 3) przedstawia raczej obciążenie karty graficznej, a druga (Cywilizacja V) – procesora.
Podkręcanie
Do podkręcania tak szybkiego procesora nie mogliśmy podejść bez odpowiedniego przygotowania. Nauczeni doświadczeniem z podkręcania AMD FX-8350 (który to udało się nam przetaktować do 5 GHz), wiedzieliśmy już na starcie, że bez porządnego układu chłodzenia cieczą się nie obejdzie. Zaopatrzeni w solidny system wodny NZXT Kraken X60 i mocną płytę Asus Crosshair V Formula, ruszyliśmy do boju i...
Musimy przyznać, że jest nieco lepiej, niż się spodziewaliśmy. Biorąc pod uwagę to, że FX-9590 jest po prostu wyselekcjonowaną sztuką FX-8000, zdolną do pracy z szybszym standardowym taktowaniem, a FX-8000 udało nam się podkręcić do 5,0 GHz, powyższy wynik jest całkiem niezły. W tym ustawieniu (5,1 GHz przy napięciu 1,55 V) procesor był w pełni stabilny nawet po kilkugodzinnym teście w OCCT, przy czym mówimy tu, oczywiście, o obciążeniu wszystkich rdzeni.
Najszybszym taktowaniem, jakie udało nam się osiągnąć, było 5,4 GHz i było to możliwe dopiero przy ekstremalnym napięciu zasilania na poziomie 1,57 V. Niestety, procesor w takiej konfiguracji nie działał stabilnie: po kilku minutach obciążenia wszystkich rdzeni komputer się zawieszał lub wyświetlał niebieski „ekran śmierci”. Szybsze taktowanie zarezerwowane jest zdecydowanie dla osób, które zajmują się ekstremalnym chłodzeniem.
Testy – gry (Battlefield 4, Crysis 3, Far Cry 3)
Testy – gry (ARMA 2, Battlefield 3, Crysis 2, Max Payne 3, Metro 2033)
Testy – gry (Cywilizacja V, Shogun 2 Total War, StarCraft 2, Flight Simulator X, WOT)
Wszystkie testy wykonaliśmy w maksymalnych ustawieniach dostępnych w każdej z gier.
Testy – gry (Assassin's Creed, GTA IV, Skyrim, Wiedźmin 2, DiRT Showdown)
Wszystkie testy wykonaliśmy w maksymalnych ustawieniach dostępnych w każdej z gier.
Testy – internet (Google Chrome), Flash, HTML5
Testy – dom, biuro i multimedia (obróbka zdjęć, Word, PDF, 7-Zip, TrueCrypt)
Testy – obróbka i kompresja wideo (x264, Adobe After Effects, Adobe Premiere Pro)
Testy – profesjonaliści (Blender, Cinebench, Photoshop)
Testy – profesjonaliści (3ds Max, AutoCAD, Catia)
Podkręcanie – pobór energii
Procedura pomiaru zużycia energii również została zmodyfikowana. Skupiamy się na scenariuszach, w których komputer faktycznie może być użytkowany. Przykładowo test maksymalnego obciążenia nie odzwierciedla typowej sytuacji, obciąża bowiem wszystkie dostępne jednostki procesora, a tym samym ilość energii zużywana przez szybki wielordzeniowy układ jest dużo większa od potrzeb na przykład dwurdzeniowego. Zwykle jest inaczej, co pokazuje test typowego obciążenia (gra Flash). Sprawdzamy również pobór energii w dwóch grach, z czego jedna (Max Payne 3) przedstawia raczej obciążenie karty graficznej, a druga (Cywilizacja V) – procesora.
Podsumowanie testów wydajności w różnych zastosowaniach
Na tej stronie przedstawiamy uśrednione zestawienie wyników wszystkich przetestowanych procesorów. Rezultaty odnieśliśmy do osiągów Core i5-2500K – to jego wydajność przyjęliśmy za 100%. Później zastosowaliśmy średnią arytmetyczną dla wszystkich uzyskanych w ten sposób liczb. Im wyższa wartość, tym lepiej.
Podsumowanie testów wydajności w kontekście poboru energii
Wartości zamieszczone na poniższych wykresach to stosunek osiąganej wydajności do ilości pobieranej energii. Obliczaliśmy je w następujący sposób: wyniki w rankingu wydajności (pokazane na poprzedniej stronie) podzieliliśmy przez identycznie liczoną średnią arytmetyczną z ilości pobieranej energii. W przypadku gier były to pomiary wykonane podczas testu wydajności oraz w spoczynku. W rankingu dotyczącym zastosowań biurowych i multimedialnych braliśmy pod uwagę pobór energii w spoczynku oraz w „typowym użytkowaniu”. Ranking dla zaawansowanych użytkowników uwzględniał pobór energii w spoczynku, typowych zastosowaniach oraz w trakcie renderowania w programie Cinebench. Im wyższa wartość, tym lepiej.
Podsumowanie testów wydajności w kontekście ceny
Na tej stronie przedstawiamy uśrednione zestawienie wyników wszystkich procesorów w testach wydajności z uwzględnieniem cen. Im wyższa wartość, tym lepiej.
Pięć gigaherców dobrego samopoczucia
Przyznamy szczerze, że obniżka ceny przedstawionego dziś układu jest chyba pierwszą obniżką ceny jakiegokolwiek procesora, która wcale nie sprawiła, że zyskał on na atrakcyjności. Dlaczego? O ile w czasie, gdy Centurion był trochę procesorem legendą, który miał być trudno dostępny (a wręcz niedostępny w sprzedaży detalicznej), traktowaliśmy go jako swego rodzaju ciekawostkę, bardziej sprzęt o wartości kolekcjonerskiej niż realny produkt przeznaczony dla świadomego klienta. Paradoksalnie, sytuację tę dość mocno komplikuje... właśnie obniżka.
Ten czołowy model AMD jest dostępny w cenie około 1150 zł. Oznacza to, że trzeba jednak traktować go jak realną ofertę, a nie tylko ciekawostkę. A w tej cenie można przebierać, bo jego bezpośredni rywale to Core i7-3770K i Core i7-4770K (Haswell), ale również Core i7-4820K (Ivy Bridge-E do podstawki LGA2011, którego test opublikujemy niebawem). W tak doborowym towarzystwie (nie licząc najszybszych procesorów Intela do podstawki LGA2011, mówimy tu o samej śmietance w ofercie „niebieskich”) trudno Centurionowi nawiązać jakąkolwiek rywalizację. Jedynie w zastosowaniach zaawansowanych dogania Core i7-3770K, ale pamiętajmy, że jest to procesor poprzedniej generacji, którego następca (Core i7-4770K) jest już o blisko 20% szybszy od bohatera dzisiejszego testu. Trzeba przy tym pamiętać, że FX-9590 kupujemy bez żadnego układu chłodzenia.
Do kogo jest więc kierowany FX-9590? Trudno na to pytanie odpowiedzieć, bo za te pieniądze konkurencja oferuje znacznie więcej. Dla kogoś, kogo interesuje cyfrowa rozrywka, być może znacznie lepszym wyborem będzie jakikolwiek tańszy Core i5. Ci, dla których komputer jest narzędziem pracy, np. w środowisku 3ds Max czy Premiere Pro, też powinni wziąć pod uwagę produkty Intela (procesory Core i7), które za zbliżone pieniądze zapewniają nieco wyższą wydajność i znacznie, ale to znacznie mniejszy pobór energii. Pozostają tylko sympatycy marki, którzy są gotowi przeboleć niższą wydajność, by mieć w komputerze procesor w pewnym sensie unikatowy. Nie należy się jednak oszukiwać: takich będzie tylko garstka.
Do testów dostarczył: X-KOM.pl
Cena w dniu publikacji (z VAT): ok. 1150 zł