Full HD to standard, Ultra HD 4K to luksusowa przyszłość
Jak doskonale wiemy, rozdzielczość ma kolosalny wpływ na obciążenie karty graficznej. Jeszcze nie tak dawno temu stwierdzenie „Crysis chodzi mi w Full HD na Ultra” było wręcz czymś niespotykanym. Na takie słowa mogli sobie pozwolić naprawdę wybrani. Jeszcze w 2011 roku komputer zdolny osiągnąć w tej grze akceptowalną wydajność musiał być wyposażony w kartę graficzną za przynajmniej 1,5 tys. zł i procesor za mniej więcej połowę tej kwoty. W 2013 roku do grania w wysokich ustawieniach w większości gier wystarczą karty za mniej więcej 500 zł, takie jak bardzo popularny GeForce GTX 650 Ti Boost czy Radeon R7 260X. Zadowalającą wydajność w maksymalnych ustawieniach w większości gier zapewniają już karty za 700–900 zł, czyli GeForce GTX 660, Radeon R9 270X czy GeForce GTX 760 (wymieniliśmy je w kolejności od najtańszej i najwolniejszej do najdroższej i najszybszej). Ale już dziś Full HD to dla wielu przeżytek. Od jakiegoś czasu najszybsze karty graficzne testowaliśmy także w rozdzielczości 2560 × 1440. Jednak technika nie stoi w miejscu i od kilku miesięcy wiele mówi się na temat ekranów Ultra HD 4K.
Ultra HD 4K to w pewnym sensie cztery ekrany Full HD. Liczba pikseli w pionie i poziomie została podwojona, a zatem jest ich aż czterokrotnie więcej niż w popularnym formacie 1920 × 1080. Oznacza to ni mniej, ni więcej, jak tylko czterokrotnie większą ilość danych do przerobienia. Nie brzmi to zbyt optymistycznie, jeśli weźmiemy pod uwagę wysokie wymagania wobec kart graficznych w rozdzielczości 2560 × 1440. Na dobrą sprawę nawet takie za 1300–1500 zł niespecjalnie sobie radzą w tej rozdzielczości. Ogrom danych, jakie trzeba przetworzyć, doskonale obrazują rozmiary filmów w jakości Ultra HD. Podczas gdy minuta przeciętnego materiału Full HD zajmuje 90–100 MB, tak w trybie 4K jest to już ponad 300 MB. Pomyślcie, że pełnometrażowy, skompresowany film w takiej rozdzielczości zajmuje blisko 40 GB! „Zaraz, gdzie ja zostawiłem swoje SSD 1 TB?”
Jednak gry w Ultra HD 4K wcale nie muszą być aż tak wymagające. Pierwsze wyświetlacze o rozdzielczości 3840 × 2160, np. Asus PQ321 czy Samsung, mają przekątną ekranu o długości 31,5 cala. Tak więc rozmiar plamki jest zdecydowanie mniejszy, a to oznacza, że wygładzanie krawędzi może być zbędne. Niestety, tego nie mogliśmy sprawdzić, gdyż użyty przez nas telewizor Sony Bravia 55X9005A ma przekątną o długości 55 cali.
Ultra HD a 4K i 8K
Warto też wspomnieć o nazewnictwie dotyczącym nowej rozdzielczości. Ultra HD odnosi się do nowych standardów, w których obrębie funkcjonują dwa tryby: 4K (3840 × 2160) oraz 8K (7680 × 4320). Trudno określić, która nazwa stanie się popularniejsza, ale niewątpliwie samo określenie „Ultra HD”, bez „4K”, nie będzie odpowiednio precyzyjne i nie powie zbyt wiele.
Nasz test w rozdzielczości Ultra HD 4K
Test przeprowadziliśmy z użyciem tylko jednej karty graficznej: GeForce GTX Titan. Jest to najmocniejsza jednordzeniowa karta dostępna obecnie na rynku. Na wykresach oprócz testów w trzech rozdzielczościach (1920 × 1080, 2560 × 1440 oraz 3840 × 2160) zamieściliśmy testy w wybranych grach przeprowadzone w rozdzielczości 4K, ale w niższych ustawieniach, w których karta zapewniała odpowiednią płynność. Tak, możemy to już powiedzieć: w wielu grach pojedynczy GeForce GTX Titan nie wystarczy do „ultra w Ultra HD”. Właśnie dlatego Nvidia w swoich komputerach GeForce BattleBox przeznaczonych do grania w rozdzielczości 4K umieszcza przynajmniej dwa GeForce'y GTX 780.
Platforma testowa
Wszystkie testy wydajności zostały wykonane na platformie składającej się z następujących podzespołów:
Sprzęt | Dostawca | |
---|---|---|
Procesor | Core i7-2600K @ 4700 MHz | www.morele.net |
Płyta główna | MSI Z77A-GD55 | pl.msi.com |
Monitor | Sony Bravia 55X9005A (55 cali, 3840 × 2160) | www.sony.pl |
Sprzęt do porównania | Karty graficzne | |
Miernik natężenia dźwięku | Sonopan SON-50 | www.sonopan.com.pl |
Pamięć | Corsair Vengeance DDR3-1866 2 × 4 GB@1866 MHz 9-10-9-27 2T | www.corsair.com |
Nośnik systemowy | Plextor M3 Pro 256 GB | www.plextor-digital.com |
Nośnik dodatkowy | Seagate Barracuda Desktop 4 TB | www.seagate.com |
Schładzacz procesora | Zalman CNPS 11X Extreme | www.zalman.com |
Zasilacz | Corsair AX1200 1200 W | www.corsair.com |
Obudowa | Aerocool Strike-X ST | aerocool.com.pl |
System operacyjny:
- Windows 7 Ultimate 64-bitowy.
Sterowniki:
- Nvidia GeForce – ForceWare 327.23 WHQL.
BIOS płyty głównej – 7751v17.
Wydajność – Assassin's Creed III
Na ustawieniach „średnich” z włączonym MSAA GeForce GTX Titan uzyskał 50,2 kl./s.
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Battlefield 3
Na ustawieniach „najwyższych” z wyłączonym MSAA GeForce GTX Titan uzyskał 51 kl./s.
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Crysis 3
Na ustawieniach „średnich” z wyłączonym MSAA GeForce GTX Titan uzyskał 37,9 oraz 49 kl./s.
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Far Cry 3
Na ustawieniach „wysokich” z wyłączonym MSAA GeForce GTX Titan uzyskał 40,4 kl./s.
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Max Payne 3
Na ustawieniach „najwyższych” z wyłączonym SSAO GeForce GTX Titan uzyskał 51 kl./s.
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Metro: Last Light
Na ustawieniach normal z wyłączonym MSAA GeForce GTX Titan uzyskał 51,1 kl./s.
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Need For Speed Most Wanted
Wydajność – Shogun 2: Total War
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Tomb Raider
Na ustawieniach „średnich” z wyłączonym FXAA GeForce GTX Titan uzyskał 57,1 kl./s.
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Wiedźmin 2: Zabójcy Królów
Na ustawieniach „niskich” z wyłączonym MSAA GeForce GTX Titan uzyskał 40,7 kl./s.
Zrzuty ekranu z rozdzielczości Ultra HD 4K:
Wydajność – Unigine: Heaven 4.0, Unigine: Valley 1.0
Podsumowanie
Czy powinniśmy dramatyzować? Gry w rozdzielczości 4K wyglądają przepięknie, ale wymagania wobec sprzętu, a w szczególności karty graficznej, są gigantyczne. W swojej standardowej procedurze testowej kart używamy najbardziej wymagających gier, właśnie po to, by móc ocenić wydajność sprzętu w nadchodzących tytułach, które zwykle wymagają coraz to szybszego sprzętu. GeForce GTX Titan w maksymalnych ustawieniach w rozdzielczości 3840 × 2160 pozwala zagrać przy zachowaniu rozsądnej płynności (nie mniej niż 35 kl./s) w następujące gry spośród standardowo przez nas wykorzystywanych:
- Assassin’s Creed III
- Battlefield 3
- Need for Speed: Most Wanted
- Shogun 2: Total War.
Niestety, w następujących grach trzeba będzie obniżyć ustawienia:
- Crysis 3 – trzeba skorzystać z ustawień High, a nawet Medium;
- Far Cry 3 – High zamiast Ultra;
- Max Payne 3 – bez SSAO;
- Metro: Last Light – Normal zamiast Very high;
- Tomb Raider – wyłączenie TressFX większości powinno wystarczyć;
- Wiedźmin 2 – bez zejścia do „średnich” nie ma co myśleć o odpowiednio dużej płynności.
Należało się spodziewać, że najszybsza obecnie jednordzeniowa karta graficzna w wielu grach nie zdoła zapewnić pełnej płynności w rozdzielczości Ultra HD 4K. Na szczęście w większości przypadków wystarczy wyłączyć wygładzanie krawędzi i/lub obniżyć ustawienia z „najwyższych” do „wysokich”, aby się cieszyć „ultrawysoką jakością”. Rzecz jasna, w innych grach, które zwykle są mniej wymagające, problemów z płynnością być nie powinno. Jednakże najbardziej wybredni gracze zdecydowanie muszą pomyśleć o konfiguracji multi-GPU zbudowanej z dwóch bardzo mocnych kart, takich jak GeForce GTX 780, GTX Titan lub Radeon R9 290X. Dopiero one mają szansę zapewnić akceptowalną płynność w rozdzielczości 3840 × 2160.
Ten test to dopiero wstęp do naszych badań nad rozdzielczością Ultra HD 4K. Niebawem artykuł zostanie zaktualizowany o wyniki innych konfiguracji, a będą to: dwa GeForce'y GTX Titan, dwa GeForce'y GTX 780 oraz… nowy Radeon R9 290X, również w tandemie :)
Telewizor Sony Bravia 55X9005A do testów dostarczyła firma:
Kartę graficzną EVGA GeForce GTX Titan dostarczyła firma: