AMD A10-6800K – test APU z rodziny Richland z Radeonem HD 8670D

„A10-6800K to nie procesor ze zintegrowanym rdzeniem graficznym, to APU. APU zaś to więcej niż tylko suma składników”. Właśnie tak AMD zachwala swój najnowszy procesor… przepraszamy: APU. Najnowsze APU, zaliczane do rodziny Richland, to tak naprawdę nowa wersja doskonale nam znanego jądra Trinity (Virgo). Richland jest jednak od niego szybszy, bardziej energooszczędny, wyposażony w więcej funkcji, po prostu lepszy. Jak to możliwe? Okazuje się, że wystarczy lepiej „zaplanować” pracę układu krzemowego, by ten lepiej spełniał oczekiwania zarówno użytkowników, jak i producenta. Brzmi mało skomplikowanie? Zapraszamy na test jednostki A10-6800K w porównaniu z poprzednikiem, A10-5800K, oraz konkurencją z obozu Intela.

Spis treści

AMD A10-6800K – test APU z rodziny Richland z Radeonem HD 8670D

Czy APU w desktopie ma sens?

Jeśli dobrze się przyjrzeć, większość obecnie sprzedawanych „procesorów” to w rzeczywistości APU. Niemal cała oferta Intela kierowana do smartfonów, tabletów, laptopów i wreszcie desktopów (LGA1155, LGA1150) to procesory ze zintegrowanym rdzeniem graficznym. W każdym przypadku może on wspierać rdzenie x86 w wykonywaniu zadań. AMD przyjęło podobną koncepcję, z tą różnicą, że jeszcze nie ma układów do smartfonów, na mocne wejście na rynek tabletów dopiero się szykuje (Temash), ale już na przykład wszystkie jednostki przeznaczone do komputerów przenośnych to właśnie APU (np. Kabini oraz Richland). Tego typu układy będą też podstawą konsol następnej generacji: PlayStation 4 oraz Xbox One. Okazuje się jednak, że w segmencie „blaszaków” APU to jedynie część oferty AMD, firmy, której najbardziej zależy na wypromowaniu właśnie APU. Wszystkie procesory z serii FX są pozbawione wbudowanego układu graficznego, podobnie jak wciąż powszechnie dostępne CPU poprzedniej generacji do gniazda AM3: Phenom II oraz Athlon II. A10-6800K to kolejny krok w wypełnianiu rynku jednostkami APU. Układy te zapewniają coraz wyższą wydajność – opisywany dziś Richland jest najszybszym APU w ofercie AMD – za, niestety, coraz wyższą cenę… Ale ten temat rozwiniemy później, podobnie jak odpowiedź na pytanie zadane na początku tej strony.

Richland czyli drugie podejście do drugiej generacji APU?

AMD jasno pozycjonuje Richlanda w swoim „rozkładzie jazdy”. Trinity było drugą generacją APU, podobnie jak omawiane dziś układy. Trzecią generacją APU ma być Kaveri, który ma wykorzystywać nowe rdzenie Steamroller oraz architekturę graficzną GCN, a który ma się pojawić za kilka miesięcy. Czym jest więc Richland?

Techniczne szczegóły dotyczące tych APU bardzo dokładnie opisał nasz specjalista od krzemu Mateusz Brzostek w tym oto artykule: „AMD Richland – nowa generacja APU AMD do laptopów od dziś w sprzedaży”. Zainteresowanych szczegółową analizą zapraszamy do tamtej publikacji.

Przypomnijmy zatem najważniejsze cechy nowych jednostek z rodziny Richland (wraz z porównaniem z platformą Trinity/Virgo):

• Wykorzystano rdzenie Piledriver (pierwszy raz zastosowane w Trinity), które tym razem mają usprawnione Turbo. Wciąż mamy dwa moduły, czyli w sumie cztery ALU (jednostki stałoprzecinkowe) i dwa FPU (jednostki zmiennoprzecinkowe).
• Zintegrowano układ graficzny DX11 drugiej generacji, czyli VLIW4 (znany m.in. z Radeona HD 6950/6970). Liczba jednostek pozostała niezmieniona, podobnie jak lista obsługiwanych funkcji.
• Wprowadzono dodatkowe stany energetyczna („p-state”), dzięki którym procesor efektywniej się przełącza między poszczególnymi poziomami częstotliwości i napięcia. Pozwala to lepiej dobrać częstotliwość do bieżących potrzeb programu.
• Kontroler zasilania i taktowania przy określaniu docelowej częstotliwości układu bierze pod uwagę również temperaturę poszczególnych sekcji APU. Pozwala to agresywniej przyspieszać zegary w sytuacjach, gdy całość jest schłodzona do odpowiedniej temperatury.
• Richland obsługuje kilka nowych, interesujących funkcji, takich jak „Miracast” (odpowiednik Intelowego Wireless Display) i „Personal Cloud Gaming” (zdalne granie dzięki strumieniowaniu gry do sprzętu przenośnego).

Spójrzmy na tabelę z danymi technicznymi, w której porównaliśmy czołowe modele z dwóch rodzin: A10-5800K (Trinity/Virgo) oraz A10-6800K (Richland).

A10-6800K (Richland) – cena i pozycjonowanie

A10-6800K jest już dostępny w wybranych sklepach i kosztuje 580–590 zł. Jest więc o mniej więcej 110–120 zł droższy od A10-5800K. Co ważne, AMD twierdzi, że APU z serii 5000 (Trinity) nie znikną z oferty, a po prostu będą alternatywną, tańszą opcją. Jest to o tyle istotne, że obydwie rodziny pasują do tej samej podstawki: FM2. Trzeba jedynie pamiętać, że do poprawnego działania APU Richland może być konieczna aktualizacja BIOS-u w płycie głównej. Trinity (Virgo) i Richland będą się zatem uzupełniać.

Warto zwrócić uwagę na słabszy model w ofercie: A10-6700. Ma on wolniejsze taktowanie i zablokowany mnożnik, a kosztuje… tyle samo. AMD ponownie zastosowało tę samą strategię do dwóch najszybszych APU. Identyczna cena wynika najprawdopodobniej z tego, że zarówno A10-5700, jak i A10-6700 mają TDP niższe od A10-5800K i A10-6800K: 65 W kontra 100 W.

Jak to wygląda na tle konkurencji? A10-6800K, którego jak już wspomnieliśmy, wyceniono na 580–590 zł, niebezpiecznie się zbliża do Core i5 Intela (ceny tych ze zintegrowanym rdzeniem graficznym zaczynają się od 700 zł). Kosztuje też więcej od Core i3-3225 (najtańszy procesor z Intel HD Graphics 4000), który można kupić za 510 zł.

Zaskakujący rywal?

Tak wysoka cena APU oznacza też, że dość łatwo będzie można złożyć komputer z osobną kartą graficzną. Możliwości jest sporo: Pentium G2020 + Radeon HD 7750, Phenom II X4 965 + Radeon HD 6670, Athlon X4 750K + Radeon HD 6670. Wszystkie te kombinacje kosztują mniej od A10-6800K lub tyle samo. Czy zapewniają wyższą wydajność – to pokażemy na dalszych stronach.