GeForce GTX 650 Ti
Dotychczas Nvidia nie kwapiła się za bardzo do tego, aby zapewnić graczom umiarkowanie wydajną kartę graficzną z najpopularniejszego segmentu 400–600 zł. Dopiero w zeszłym miesiącu światło dzienne ujrzał GTX 650, który jednak nie zrobił większego wrażenia na konkurencji przez zbyt niską wydajność i wcale nie małą cenę. Dzisiaj „zieloni” próbują naprawić swój błąd za pomocą kolejnego Keplera z segmentu średniego. Wydaje się, że wszystkie miejsca na półkach, które przyciągają wzrok graczy, są już obsadzone: począwszy od wielkiego GTX-a 680 po małego GT 640 dostępne numerki zostały już wykorzystane, pozostało już tylko dodawanie do poszczególnych liczb dopisku Ti, co oznacza karty z serii Titanium. GTX 650 Ti to prawdopodobnie ostatni układ Nvidii z serii 600 – najwyższa pora, bo od wprowadzenia najszybszego Keplera minęło aż pół roku. GTX 650 Ti, jak sama nazwa wskazuje, pod względem ceny i wydajności ma się uplasować między zwykłą sześćsetpięćdziesiątką a sześćsetsześćdziesiątką.
Co z tą wydajnością?
GTX 650, który się pojawił w zeszłym miesiącu, nie okazał się zbyt dobrym następcą leciwego GTX-a 560 czy zastępcą Radeona HD 6870. Dwuletnie już układy za sprawą cen oraz wydajności nadal pozostają lepszą propozycją niż nowa konstrukcja Nvidii. Cięcia w samym układzie były zbyt duże. Sześćsetpięćdziesiątka otrzymała 2,5 razy mniej jednostek niż GTX 660, a to nie pozwoliło nawiązać walki z wymienionymi wyżej starszymi układami. Nvidia najwyraźniej próbuje naprawić ten błąd właśnie za pomocą układu 650 Ti. Sprawdzimy to w grach, ale już tabela z danymi technicznymi powinna dać ogólny obraz wydajności najnowszego Keplera.
GTX 660 | GTX 650 Ti | GTX 650 | HD 7850 | HD 7770 | |
---|---|---|---|---|---|
Jednostki cieniujące | 960 | 768 | 384 | 1024 | 640 |
ROP | 24 | 16 | 16 | 32 | 16 |
Jednostki teksturujące | 80 | 64 | 32 | 64 | 40 |
Zegar rdzenia | 980 MHz 1033 MHz (Boost) | 925 MHz brak GPU Boost | 1058 MHz brak GPU Boost | 860 MHz | 1100 MHz |
Moc obliczeniowa | ~1973 gigaflopów | ~1489 gigaflopów | ~852 gigaflopów | ~1846 gigaflopów | ~1476 gigaflopów |
Szybkość wypełniania pikselami | ~24,7 gigapiks./s | ~15,5 gigapiks./s | ~17,8 gigapiks./s | ~28,9 gigapiks./s | ~18,5 gigapiks./s |
Szybkość wypełniania teksturami | ~82,2 gigateks./s | ~62,1 gigateks./s | ~35,5 gigateks./s | ~57,7 gigateks./s | ~46,1 gigateks./s |
Zegar pamięci | 1502 MHz | 1350 MHz | 1250 MHz | 1200 MHz | 1125 MHz |
Szyna pamięci | 192 b | 128 b | 128 b | 256 b | 128 b |
Rodzaj pamięci | 2048 MB GDDR5 | 1024/2048 MB GDDR5 | 1024/2048 MB GDDR5 | 1024 MB GDDR5 | 1024 MB GDDR5 |
Przepustowość pamięci | 140,80 GB/s | 84,40 GB/s | 78,10 GB/s | 150,00 GB/s | 70,30 GB/s |
Obsługiwane API | DirectX 11.1 | DirectX 11.1 | DirectX 11.1 | DirectX 11.1 | DirectX 11.1 |
Złącze graficzne | PCI-E 3.0 | PCI-E 3.0 | PCI-E 3.0 | PCI-E 3.0 | PCI-E 3.0 |
Dodanie do zwykłej sześćsetpięćdziesiątki odrobiny tytanu sprawiło, że nowy Kepler ma dwa razy więcej jednostek: samych CUDA jest tylko o jedną czwartą mniej niż w GTX-ie 660. Aż 768 CUDA, 16 ROP-ów, 64 jednostki teksturujące – to wszystko raczej powinno raz na zawsze rozstrzygnąć starcie z HD 7770.
Jest jeszcze jedna rzecz, o której zwykle nie piszemy, bo mogłoby to doprowadzić do niepotrzebnych dyskusji na temat: „Kto ma lepszego GTX-a 650 Ti”. O co chodzi? O klastry GPC, z których składa się rdzeń Keplera. Co ciekawe, w materiałach producenta dotyczących nowego układu nie zostało sprecyzowane, ile dokładnie takich klastrów ma zawierać odmiana układu GK106, która jest używana w GTX-ie 650 Ti. W tabelce z danymi dla testerów można zauważyć wzmiankę o „dwóch lub trzech GPC”. Czy to znaczy, że na rynku będą gorsze i lepsze odmiany GTX-a 650 Ti? Nie. Wystarczy spojrzeć na diagram przedstawiający układ GK106, tym razem ten z GTX-a 660. Widzimy na nim trzy klastry GPC, w których łącznie znajduje się pięć bloków SMX. Konfiguracja jest następująca: GPC1 -> 2 SMX, GPC 2 -> 2 SMX, GPC3 -> 1 SMX. W każdym SMX-ie znajduje się 196 jednostek CUDA, a więc GK104 z GTX-a 660 ma 960 jednostek. W GTX-ie 650 Ti jednostek ma być jednak 768, co oznacza dokładnie jeden blok SMX mniej. Z którego klastra GPC zostanie wycięty? To zależy właśnie od Nvidii i jak się wydaje, konkretnej partii układów. Na rynku mogą więc się znaleźć układy z trzema aktywnymi GPC lub takie z dwoma aktywnymi GPC. W pierwszym przypadku z GPC1 lub GPC2 zostanie wycięty blok SMX, a w drugim zostanie wycięty cały klaster GPC3 (zawierający jeden SMX, który to właśnie z GTX-a 650 Ti powinien zniknąć). Nvidia zapewnia, że sposób konfiguracji (dwa GPC kontra trzy GPC) nie ma żadnego wpływu na ogólną wydajność, a tym samym wszystkie GTX-y 650 Ti z referencyjnymi zegarami będą miały identyczną wydajność. Mamy nadzieję, że istnienie dwóch różnie skonfigurowanych GK106 w GTX-ach 650 Ti (które jednak, oczywiście, nie różnią się wydajnością) nie będzie pożywką dla producentów, którzy będą się przechwalali w stylu: „My mamy trzy klastry GPC, a oni dwa – kupujcie nas” ;)
Skoro już to wyjaśniliśmy, to pora zajrzeć na nasz rodzimy rynek. Patrząc raz jeszcze na dane techniczne, możemy śmiało stwierdzić, że GTX 650 Ti uplasuje się wśród rywali z obozu AMD, gdzieś pomiędzy Radeonem HD 7770 GHz Edition, którego ceny zaczynają się od 450–470 zł, a Radeonem HD 7850, którego cena wynosi około 700 zł. Przypominamy jednak, że ceny tego ostatniego zostały ostatnio obniżone; wprawdzie jeszcze się stabilizują, ale ostatecznie powinien być dostępny za mniej niż 700 zł.
Jak GTX 650 Ti wypadł na tle konkurencji?
Gigabyte GeForce GTX 650 Ti WindForce
Pierwsza karta z nowym Keplerem, którą dostaliśmy do testów, to model Gigabyte'a. Rdzeń został fabrycznie podkręcony do 1033 MHz. Taktowanie pamięci pozostało bez zmian w stosunku do referencyjnych ustawień zalecanych przez Nvidię, lecz akurat ten GTX 650 Ti to odmiana 2-gigabajtowa.
WindForce, znany z wielu innych konstrukcji Gigabyte'a, to ceniony układ chłodzenia. Wykorzystuje dwa wentylatory.
Karta jest dłuższa niż sama płytka drukowana za sprawą radiatora, który zaczyna się tam, gdzie kończy się laminat, i ciągnie się jeszcze przez kilka centymetrów. Za transport ciepła odpowiadają dwie rurki cieplne.
Układ chłodzenia wystaje nieznacznie poza laminat.
MSI GeForce GTX 650 Ti Power Edition
Firma MSI, tak jak Gigabyte, podkręciła swój produkt z serii Power Edition, tyle że nieco mniej. Tym razem rdzeń jest taktowany z częstotliwością 993 MHz, a zegar pamięci ma standardową szybkość: 1350 MHz. Ilość pamięci jest mniejsza: 1 GB, ale tak naprawdę nie ma się czym przejmować.
Producent zapewnia, że po 30 października do karty będzie dodawana gra Assassin's Creed 3.
Kartę chłodzi układ o Cyclone II, czyli następca konstrukcji znanej jeszcze z czasów GeForce'a GTX 460.
Na tylnym panelu znajdziecie wyłącznie złącza cyfrowe: dwa DVI oraz jedno mini-HDMI.
Laminat jest znacznie dłuższy niż w pozostałych GTX-ach 650 Ti, które mieliśmy w rękach, nie jest to jednak wada (dla niektórych – wręcz przeciwnie).
Palit GeForce GTX 650 Ti
GTX 650 Ti w wykonaniu Palita to również wersja podkręcona, tym razem do ponad 1 GHz (dokładnie: 1006 MHz). W tym przypadku zwiększyło się także taktowanie gigabajtowej pamięci: do 1375 MHz, czyli o 25 MHz w stosunku do wartości, którą przewidziała Nvidia.
Palit tym razem postawił na minimalizm. Karta ma krótką płytkę drukowaną i została szczelnie otulona czarną plastikową obudową z pojedynczym wentylatorem.
Producent na tylnym panelu przewidział miejsce dla trzech złączy: mini-HDMI, DVI oraz VGA.
Zotac GeForce GTX 650 Ti AMP!
Taktowanie rdzenia w tej karcie wynosi 1033 MHz, czyli tyle, ile w modelu Gigabyte'a, ale pamięć została przetaktowana aż do 1550 MHz, a jej pojemność to aż 2 GB. W końcu to „AMP!”.
Producent zapewnia pięć lat gwarancji (dwa lata standardowej oraz trzy lata dodatkowej po zarejestrowaniu produktu.
Zotac pozostaje wierny swojej kolorystyce: wentylator musiał być pomarańczowy.
Na śledziu pełna cyfryzacja: dwa złącza DVI oraz dwa HDMI.
Platforma testowa
Wszystkie testy wydajności zostały wykonane na platformie składającej się z następujących podzespołów:
Sprzęt | Dostawca | |
---|---|---|
Procesor | Core i7-2600K @ 4700 MHz | www.morele.net |
Płyta główna | MSI Big Bang Marshal | pl.msi.com |
Monitor | EIZO FlexScan SX2762W (27 cali, 2560 × 1440) | www.alstor.pl |
Miernik natężenia dźwięku | Sonopan SON-50 | www.sonopan.com.pl |
Sprzęt do porównania | Karty graficzne | www3.pny.com www.hisdigital.com |
Pamięć | Corsair Vengeance DDR3-1866 2 × 4 GB@1866 MHz 9-10-9-27 2T | www.corsair.com |
Nośnik systemowy | Plextor M3 Pro 256 GB | www.plextor-digital.com |
Nośnik dodatkowy | Seagate Barracuda 7200.12 1 TB | www.seagate.com |
Schładzacz procesora | Zalman CNPS 11X Extreme | www.zalman.com |
Zasilacz | Corsair AX1200 1200 W | www.corsair.com |
Obudowa | Aerocool Strike-X ST | aerocool.com.pl |
System operacyjny:
- Windows 7 Ultimate 64-bitowy.
Sterowniki:
- AMD Radeon – Catalyst 12.8,
- Nvidia GeForce – ForceWare 306.23,
- Nvidia GeForce GTX 650 Ti – ForceWare 306.38.
BIOS płyty głównej – 7670v12.
Wydajność – 3DMark 11, Unigine: Heaven 3.0
Wydajność – Battlefield 3, Crysis 2, DiRT Showdown
Wydajność – Max Payne 3, Metro 2033, Shogun 2: Total War
Wydajność – The Elder Scrolls V: Skyrim, Wiedźmin 2: Zabójcy Królów
Ciśnienie akustyczne
Test głośności wykonujemy w wygłuszonym pomieszczeniu pod poziomem gruntu. W takich warunkach w środku nocy mierzyliśmy ok. 18,7 dBa. Ostrożny oddech testującego zwiększa głośność tła do niespełna 20,0 dBa. Identyczny poziom osiąga ona w dzień, gdyż mimo usytuowania pomieszczenia i wygłuszenia go część miejskiego gwaru dociera do sprzętu pomiarowego. My testujemy w środku nocy, co zapewnia najmniejszy możliwy wpływ zewnętrznych czynników.
Dodatkowo przeprowadziliśmy test głośności na poziomie uszu testującego, podczas gdy zamknięta obudowa komputera znajdowała się pod biurkiem. Oto rezultaty:
Pobór energii
Test poboru energii wykonujemy z użyciem gry Crysis: Warhead w maksymalnych ustawieniach szczegółowości obrazu. To z pewnością najbardziej typowa sytuacja dla większości graczy. Crysis nadal jest bardzo wymagającą grą, która potrafi wycisnąć siódme poty z najmocniejszych kart.
Wszystkie testowane przez nas układy osiągnęły, praktycznie rzecz biorąc, identyczne wyniki. Jeden GTX 560 wybił się – niekorzystnie – z tłumu.
Pod obciążeniem różnice między układami znów są minimalne. I tym razem GTX 560 zajął ostatnie miejsce. Wśród GTX-ów 650 Ti wyniki ułożyły się zgodnie z różnicami w taktowaniu.
Podkręcanie
Podkręcanie GTX-a 650 Ti uświadomiło nam, że układ ten został już dość wyżyłowany przez producentów. Największy przyrost taktowania rdzenia (jak zwykle bez podnoszenia napięcia zasilającego) osiągnęliśmy na karcie Zotaca z serii AMP!, ale i tak nie oszołomił: udało nam się wycisnąć zaledwie 50 MHz. Podkręcanie pamięci kończy się w okolicach mniej więcej 1525 MHz, więc karty startujące z pułapu 1350 MHz odnotowały całkiem niezłą poprawę parametrów. Zotac został tym razem w tyle, ale wersja AMP! tego producenta już standardowo jest taktowana szybciej niż konkurencja po przetaktowaniu.
Podsumowanie
Sytuacja znowu nie jest dobra dla Nvidii. GeForce GTX 650 Ti ma być dostępny w wersjach z 1 GB oraz 2 GB pamięci. Z informacji, które uzyskaliśmy, wynika, że nowy Kepler miałby stać się obiektem zainteresowań Kowalskiego, który ma zamiar wydać na kartę graficzną 550–700 zł (cena będzie zależeć od wersji, dodatkowego wyposażenia i tak dalej). Co na to konkurencja? Po prostu nic. AMD nie musi się jakoś specjalnie starać, ponieważ Radeon HD 7770 wraz z HD 7850 są w swojej cenie odpowiednio wydajne.
HD 7770 w wersji 1100 MHz (w takiej są dostępne w sklepach wszystkie nowe karty) dzielnie trzyma się pod względem osiągów za nowym 650 Ti, co też pokazaliśmy.
Oceńmy wydajność HD 7770 względem nowego GeForce'a:
- Battlefield 3 – przewaga 7%,
- Crysis 2 – strata 20% i 17%,
- DiRT Showdown – 0% z wygładzaniem krawędzi i strata 5% bez niego,
- Max Payne 3 – strata 1%,
- Metro 2033 – strata 16%,
- Shogun 2: Total War – strata 10%,
- The Elder Scrolls V: Skyrim – strata 16%,
- Wiedźmin 2: Zabójcy Królów – strata 4%,
Największe różnice widać w następujących grach: Crysis, Metro oraz Skyrim. Jednak biorąc pod uwagę to, że w użytych do porównania trybach i tak płynność jest zachowana bez względu na to, na którą kartę padnie wybór, to... wszystko rozbija się o cenę, a w tej dziedzinie AMD deklasuje rywala. Radeona HD 7770 można mieć już za 440 zł. A już za 650–700 zł do kupienia są Radeony HD 7850. Jak na tym tle wypada GeForce GTX 650 Ti? Za 600–700 zł można kupić podkręcone wersje 650 Ti, których ceny są bardzo mocno wywindowane. Oglądając wykresy, nie mamy wątpliwości, że GeForce GTX 650 Ti jest od układu Pitcairn (Radeon HD 7850) po prostu znacznie słabszy.
Nowość będzie musiała też rywalizować ze starszym GTX-em 560, który to rozprawia się z nią praktycznie w każdej grze. Firma z Santa Klara jakoś nieszczególnie, żeby nie powiedzieć: w ogóle, przykłada się do segmentu średniego, w którym przecież jest najwięcej potencjalnych kupców. Zbyt wysoka wycena nowości na starcie zdaje się domeną tego producenta. Pozostaje mieć nadzieję, że powtórzy się sytuacja z GTX-em 660 Ti, którego cena, znacznie zawyżona w dniu, w którym trafił do sprzedaży, spadła w ciągu kilku następnych o ponad 200 zł, co uczyniło tę kartę naprawdę ciekawą propozycją.
Gdyby GeForce GTX 650 Ti był tańszy o mniej więcej 100 zł, to naprawdę byłby atrakcyjnym wyborem. Mamy nadzieję, że rynek zweryfikuje ceny bardzo szybko, a wtedy najpewniej szczególnie przychylnie spojrzymy na produkt MSI z serii Power Edition. Został on wyceniony na niecałe 600 zł, a to trochę za dużo, ale gdyby staniał do około 500 zł, to rekomendacja byłaby murowana. Układ chłodzenia Cyclone II, który wprost zdeklasował rywali w testach głośności, niski pobór energii, a po 30 października – najnowsza część gry Assassin's Creed w pudełku z kartą – czego więcej można by chcieć? Gdyby tylko Nvidia przemyślała swoją strategię cenową... Brak konkurencyjnej oferty w segmencie 400–600 zł to przecież nie tylko jej strata, ale też zysk AMD, bo ktoś, kto będzie chciał teraz rozsądnie wybrać nową kartę graficzną w tej cenie, po prostu wybierze Radeona.
Do testów dostarczył: Gigabyte
Cena w dniu publikacji (z VAT): 659 zł
Do testów dostarczył: MSI
Cena w dniu publikacji (z VAT): 595 zł
Do testów dostarczył: Palit
Cena w dniu publikacji (z VAT): 599 zł
Do testów dostarczył: Zotac
Cena w dniu publikacji (z VAT): 730 zł