AMD Phenom II X6 1090T – drugi na rynku desktopowy sześciordzeniowiec

Thuban odziedziczył po Denebie kontroler pamięci, który może współpracować z modułami DDR2 lub DDR3, oraz kompatybilność z płytami AM2+. Dla wielu jest to z pewnością duży atut, a i samo AMD jest bardzo dumne ze swojej oferty, dzięki której na tej samej płycie głównej możemy osadzić jednordzeniowego Semprona 140 za 130 zł lub sześciordzeniowego Phenoma 1090T za dziesięć razy tyle. Kompatybilność podstawek i procesorów z każdego segmentu cenowego staje się bardzo atrakcyjna szczególnie wtedy, kiedy weźmiemy pod uwagę, że LGA1156 Intela kończy żywot już pod koniec tego roku, LGA1366 – w drugiej połowie przyszłego, i tylko starożytne LGA775 wydaje się żyć wiecznie... Choć AM3 również nie wystarczy na zawsze: na przełomie roku AMD zacznie sprzedawać procesory Llano, z rdzeniem graficznym zintegrowanym w strukturze procesora (w jednym kawałku krzemu), które będą wymagały nowej podstawki. Za to nowe „high-endowe” procesory AMD o nazwie roboczej Bulldozer będą dostępne również w wersjach AM3, co za trochę ponad rok może być doskonałą okazją do modernizacji komputera.

AMD wprowadza dziś do sprzedaży tylko dwa modele procesorów: Phenom II X6 1090T Black Edition i Phenom II X6 1055T. Co ciekawe, 1055T pojawia się od razu w dwóch wersjach: z TDP 125 W i 95 W. Dlaczego w dwóch i czym się one różnią – nie wiadomo. Plotki mówią o dwóch innych sześciordzeniowcach: 1075T i 1035T, z których ten drugi będzie miał TDP 95 W. Ptaszki ćwierkają również o czekającym na wprowadzenie do sprzedaży procesorze o nazwie roboczej Zosma – czterordzeniowcu z techniką Turbo, produkowanym z jąder Thuban z wyłączonymi dwoma rdzeniami i pozwalającym je odblokować (jeśli trafi się dobra sztuka). Pierwszy procesor Zosma ma się nazywać Phenom II X4 960T, mieć taktowanie 3 GHz (3,4 GHz w trybie Turbo) i TDP 95 W. Ma kosztować mniej więcej tyle co dziś Phenom II X4 965 BE i trafić do sprzedaży w przyszłym miesiącu. Jeśli ktoś ma szczęśliwą rękę do procesorów i doświadczenie w trafianiu szóstek, to będzie miał szansę na sześć rdzeni za około 625 zł – bardzo kusząca perspektywa :)

W tradycyjnej tabelce porównaliśmy podstawowe cechy procesorów:

Pozwolimy sobie tutaj na małą dygresję. Jak to jest, że Intel ma ośmiowątkowy procesor z 8 MB pamięci podręcznej L3, który zajmuje mniejszą powierzchnię niż cztero- lub sześciowątkowy procesor AMD? Czemu AMD nie doda do swoich procesorów Hyper-Threadingu? Częściową odpowiedź na te pytania daje porównanie rozmiarów pojedynczego rdzenia i pamięci podręcznej. Jeden dwuwątkowy rdzeń w procesorze Bloomfield zajmuje około 24,4 mm² (bez pamięci L2). Pojedynczy rdzeń w procesorze Thuban zajmuje 15,3 mm² – 38% mniej. Dodanie Hyper-Threadingu wymaga podwojenia bardzo wielu części rdzenia i dużo dodatkowych tranzystorów. Poza tym HT daje tym większy wzrost wydajności, im częściej jednostki wykonawcze oczekują na dane lub instrukcje i nie robią nic. Nehalem jest procesorem czterodrożnym (maksymalna teoretyczna przepustowość obliczeniowa wynosi cztery instrukcje na cykl), więc ma znacznie więcej jednostek wykonawczych do „nakarmienia” niż trzydrożne procesory K10. Dlatego procesory AMD K10 na implementacji HT prawdopodobnie mało by zyskały. Dzięki mniejszemu rozmiarowi rdzenia AMD może zmieścić sześć rdzeni na takiej samej powierzchni, na jakiej mieszczą się cztery rdzenie Intela. Niestety (dla Intela – na szczęście), pamięć podręczna w procesorach AMD wymaga znacznie więcej tranzystorów i dużo większej powierzchni rdzenia przy danej pojemności. Dlatego ośmiowątkowy Bloomfield ma podobną liczbę tranzystorów i zbliżoną powierzchnię rdzenia, co czterowątkowy Deneb.

Do redakcji dotarł na testy tylko wyższy model Thubana: Phenom II X6 1090T Black Edition. Przy okazji wyjaśnijmy, że litera T na końcu nazwy będzie oznaczać procesor z techniką Turbo Core, a oznaczenie modelu kończące się cyfrą 5 (jak w 1055T) oznacza tryb Turbo szybszy o 500 MHz niż domyślne taktowanie. Zero na końcu oznacza Turbo o 400 MHz szybsze.

Dla formalności zdjęcie procesora. Wygląda jak każdy inny, z wyjątkiem tych małych znaczków:

Te znaczki mówią nam, że został wyprodukowany w 10. tygodniu tego roku, czyli całkiem niedawno (8–13 marca) i całkiem niedaleko: w Niemczech.

Turbo Core – jak to działa?

Żeby zrozumieć istotę działania Turbo Core, trzeba wiedzieć, co to są P-stany. Większość podzespołów komputera podlega różnym mechanizmom oszczędzania energii określonym specyfikacją ACPI. ACPI definiuje stany energetyczne całego komputera, pojedynczego urządzenia i samego procesora. Dodatkowo urządzenie lub procesor znajdujące się w stanie „pracuje” mogą przyjąć jeden ze stanów wydajności i poboru energii. Stan o najwyższej wydajności i najwyższym zużyciu energii to P0, a coraz mniej wydajne i mniej prądożerne stany to P z kolejnymi liczbami. Techniki EIST i Cool'N'Quiet (odpowiednio: w procesorach Intela i AMD) są sprzętowymi implementacjami P-stanów. P0 odpowiada najwyższemu taktowaniu i napięciu zasilania, a niższe P-stany określają niższe taktowanie i napięcie zasilania. Przejściami w konkretne P-stany zarządza częściowo system operacyjny – na przykład, kiedy potrzebna jest najwyższa wydajność, system „prosi” procesor o przejście w P0. W dzisiejszych konstrukcjach ostatnie słowo ma jednak procesor: stan energetyczny często zależy od temperatury lub poboru energii i czasem system operacyjny nie może wymusić najwyższego taktowania i napięcia zasilania.

Turbo Boost w procesorach Intela jest pewnym rozszerzeniem funkcji EIST. Specjalny mikrokontroler w procesorze monitoruje temperaturę i natężenie prądu płynącego przez procesor i jeśli warunki termiczne i elektryczne na to pozwalają, zmienia taktowanie w stanie P0. Turbo Boost może przyspieszyć jeden, dwa lub wszystkie rdzenie w różnym stopniu. Przyspieszenie wszystkich rdzeni zależy tylko od temperatury i prądu, a przyspieszenie dwóch lub jednego rdzenia o większą wartość zależy również od obciążenia innych rdzeni.

AMD Turbo Core również operuje dzięki P-stanom. Możemy częściowo obnażyć istotę Turbo Core za pomocą programu K10stat: 

K10stat służy do programowego monitorowania i zmieniania zawartości pewnych rejestrów procesorów w architekturze K10. Dostępne do edycji rejestry zawierają takie parametry działania procesora jak stan zegara i zasilania w poszczególnych P-stanach. Użytkownikom AMD ten program, jak i podobny PhenomMsrTweaker, nie powinny być obce. Na powyższym zrzucie ekranu widać, jakie wartości napięcia i taktowania określono w P-stanach Phenoma 1090T. K10stat nie jest jeszcze do końca przystosowany do współpracy z Phenomami X6, dlatego wyświetla tylko cztery rdzenie, podaje o 0,5 za duży mnożnik w stanie P0 i o 0,25 V wyższe napięcia we wszystkich stanach. Po powiększeniu zrzutu zobaczycie również, jakie jest taktowanie i napięcie zasilania procesora, kiedy obciąży się wszystkie sześć rdzeni – w tym wypadku sześcioma wątkami Super PI. Na drugim zrzucie pokazaliśmy, jak wygląda taktowanie i napięcie, gdy obciążone są trzy rdzenie:

Rzut oka powinien wystarczyć, żeby zrozumieć ogólną zasadę działania Turbo Core. Stan P0 został wewnątrz procesora zastąpiony P1, a „prawdziwy” P0 jest stanem Turbo. Kiedy system operacyjny żąda przejścia w P0, procesor sprawdza, czy co najmniej trzy rdzenie są w stanie P3 (800 MHz, najniższy stan Cool'N'Quiet). Jeśli tak, to odpowiednia liczba rdzeni może przejść w „prawdziwy”, sprzętowy P0 i podnieść swoje taktowanie.

Praktycznych różnic między Turbo Core a Turbo Boost jest kilka. Po pierwsze, w procesorach AMD nie przyspieszają wszystkie rdzenie – Turbo domyślnie dotyczy tylko jednego, dwóch lub trzech rdzeni. Po drugie, Turbo u AMD nie zależy od chwilowego stanu termicznego i prądowego procesora, czyli nie zdarzy się sytuacja, w której procesor uzna, że jest mu za ciepło, i nie włączy Turbo. Procesory Intela, nawet takie same modele, w niesprzyjających warunkach różnią się między sobą działaniem Turbo. Ponieważ każda sztuka ma własny kod VID (napięcie zasilania), niektóre procesory pochodzące z lepszej jakości kawałka krzemu będą częściej spełniały warunki konieczne do przejścia w stan Turbo. Procesor o VID 1,40000 V rzadziej będzie poniżej limitu termicznego i prądowego niż sztuka o VID 1,20000 V. Po trzecie, Turbo Core w procesorach AMD można dostosować do swoich potrzeb – oczywiście specyfikacja procesora tego nie obejmuje i jest to traktowane jako podkręcanie. Oprócz wspomnianego K10stata można użyć najnowszej wersji AMD Overdrive 3.2.1. W stosunku do poprzednich wersji dodano w niej obsługę sześciordzeniowców i właśnie regulację trybu Turbo. Można zmienić mnożnik P1, mnożnik P0 (Turbo) oraz liczbę rdzeni podlegającą przyspieszeniu: 

Z P-stanami i stanem Turbo ściśle związane jest napięcie zasilania. Jak pokazuje K10stat, w sprzętowym stanie P1 (system operacyjny widzi P0) napięcie wynosi 1,275 V – bardzo mało w porównaniu z 1,45 V, jakim zasilany był Phenom II X4 955 BE o takim samym taktowaniu. Za to w sprzętowym P0 (Turbo) napięcie wynosi 1,45 V, co jest wartością, do jakiej przyzwyczaiły nas Phenomy II. W ten sposób dzięki obniżonemu napięciu zasilania podczas obciążenia wszystkich rdzeni Thuban mieści się w TDP 125 W. Podwyższone napięcie zasilania występuje tylko w stanie Turbo, kiedy co najmniej trzy rdzenie mają taktowanie obniżone do 800 MHz – w ten sposób procesor w żadnym stanie nie przekracza limitu energetycznego.

Należy pamiętać, że regulacja napięcia zasilania w P-stanach, zarówno w procesorach Intela, jak i AMD, dotyczy całego procesora. We wszystkich platformach obu producentów jest tylko jeden kontroler napięcia rdzeni procesora. W CPU AMD i Intela jeden kontroler steruje napięciem wszystkich rdzeni, drugi steruje napięciem mostka północnego w procesorze. W niektórych procesorach Intela (Core i5-600, Core i3 i Pentium G) jest jeszcze trzeci kontroler, regulujący napięcie zintegrowanego układu graficznego. Kontroler zasilania podaje takie napięcie, jakie jest określone w najwyższym aktywnym P-stanie. Dlatego kiedy choć jeden rdzeń Thubana jest w sprzętowym P0 (Turbo), wszystkie rdzenie są zasilane podwyższonym napięciem – 1,45 V w przypadku naszego procesora. To samo dotyczy układów Intela, choć tam ma to znacznie mniejsze konsekwencje. W procesorach w architekturze Nehalem (Core i7, Core i5, Core i3) uśpione rdzenie są odłączone od zasilania i sygnału zegarowego dzięki technice Power Gating i marnują bardzo mało energii.

Będziemy powtarzać do znudzenia, że TDP to RATING, po polsku OCENA, czyli ustalone odgórnie oznaczenie mające pomóc w doborze płyty głównej i układu chłodzenia. TDP NIE OZNACZA poboru energii i ma z nią mało wspólnego.

Zestaw testowy

Phenom II X6 działa bez problemu w starszych płytach głównych. Do testów wydajności użyliśmy płyty M4A79T Deluxe, a do testów podkręcania – Crosshair IV Formula.

Użyliśmy 64-bitowej wersji systemu operacyjnego Windows 7.

Dobór procesorów do porównania

Dzięki programowi K10stat mogliśmy bez problemu zasymulować wyniki wydajności Phenoma 1055T, i to z uwzględnieniem trybu Turbo. Powinny w miarę dokładnie pokazywać osiągi prawdziwego 1055T, mimo wszystko to tylko symulacja.

Wyniki oznaczone na wykresach skrótowcem BEMP dotyczą podniesionego do 2400 MHz taktowania mostka północnego z kontrolerem pamięci. Tak samo jak we wszystkich innych testach pamięć działa z prędkością DDR-1333 i opóźnieniami 7-8-7-21 1T.

Wielu zapewnie oburzy obecność w porównaniu Core i7-980X, który kosztuje bez mała cztery razy więcej od Phenoma 1090T. Z kolei inni oburzyliby się, gdyby go nie było, bo przecież na rynku mamy tylko dwa sześciordzeniowce, więc ich bezpośrednie porównanie może mieć jakąś wartość. Wychodzimy z założenia, że im więcej informacji przedstawimy, tym bliżej prawdy doprowadzimy Czytelnika. Czytelnik zaś powinien pamiętać, że aby mieć prawdziwy obraz sytuacji, musi te wszystkie informacje przyjąć do wiadomości: również tę, że ten słupek, który najczęściej znajdzie się na samej górze, oznacza także cztery razy wyższą cenę. Na wykresach umieściliśmy również Core i3-661, który kosztuje około 720 zł, czyli niewiele mniej, niż wynosi przewidywana cena Phenoma 1055T.

Testy syntetyczne – Sandra

Nowa wersja SiSoftware Sandra wśród licznych usprawnień ma obsługę nowych zestawów instrukcji AES i SSE4.2. Optymalizacje AES i SSE4.2 były włączone podczas testów, co miało wpływ na wyniki procesorów Core i5-661 oraz Core i7-980X.

W testach arytmetycznych 8- i 12-wątkowe Core i7 mają znaczną przewagę, ale w testach operacji multimedialnych 1090T ustępuje już tylko i7-975 i i7-980X.

Następnie sprawdziliśmy wydajność podsystemu pamięci.

Nie ma niespodzianki – przepustowość pamięci jest typowa dla Phenomów II. Widać bardzo duży zysk z podniesienia taktowania mostka północnego i kontrolera pamięci. Na szarym końcu zostaje Core i5-661, którego nieszczęsny podsystem pamięci opisywaliśmy w jego recenzji.

OMP-Test 64-bitowy

Program oblicza wielowątkowo rozwinięcie szesnastkowe liczby pi metodą Baileya-Borweina-Plouffego, korzystając z funkcji OpenMP. Jest dostępny do pobrania tutaj. Wymaga zainstalowanych pakietów Microsoft .NET Framework 2.0 oraz Visual C++ Redistributable.

OMP-Test nie nasyca jednostek wykonawczych strumieniem danych, dlatego Hyper-Threading daje procesorom Core i7 sporą przewagę.

Arena + Cyclone xTreme II

Czas na nowoczesny silnik szachowy działający pod kontrolą interfejsu Arena. Sposób testowania już opisywaliśmy.

W szachach 1090T jest nieco szybszy od Core i7-930 i Core i7-860, a 1055T zrównuje się z droższym i7-920.

Microsoft Excel 2010 – symulacja Monte Carlo

Teraz najnowsza wersja pakietu biurowego Microsoftu i symulacja Monte Carlo. Po załadowaniu pliku z danymi wydajemy polecenie wygenerowania losowych parametrów i przeliczenia wszystkich funkcji. Excel umie wykorzystać do tego nawet 16 wątków.

I znów sześć rdzeni nie wystarcza, żeby dogonić cztery z HT. Widać bardzo duży zysk z profili BEMP, co pozwala sądzić, że przewaga Core i7 wynika z ich większej przepustowości pamięci.

TrueCrypt

Popularny program do szyfrowania plików, partycji, a nawet całych dysków. Należy do otwartego oprogramowania. Korzystamy z wbudowanego testu wydajności z opcją kodowania próbki 500 MB trzema algorytmami po kolei.

TrueCrypt zawsze był mocną stroną procesorów AMD. Zarówno 1090T, jak i 1055T są szybsze nawet od wyżej taktowanego Core i7-975.

x264

Test kodowania pozostał bez zmian: konwertujemy ponad 2-gigabajtowy plik wideo na format H.264.

O ile w pierwszym przejściu nowe Phenomy ustępują Core i7 w podobnej cenie, to już w drugim są od nich wyraźnie szybsze. Phenom 1055T jest prawie równie szybki jak Core i7-930 i i7-860.

Cinebench R11.5

To program testowy oparty na silniku programu do animacji komputerowej CINEMA 4D. Nowa wersja Cinebencha umie obdzielić pracą nawet 64 wątki. Obraz jest w niej podzielony na wiele mniejszych części, przyspieszono też rozpoczynanie nowych wątków i kończenie tych, które już wszystko wykonały.

Dzięki Turbo Core 1090T ma w jednowątkowym renderowaniu taką samą wydajność jak Core i7-930 i Core i7-860. Za to w trybie wielowątkowym wyraźnie z nimi wygrywa. Widocznie Cinebench na tyle dobrze wykorzystuje jednostki wykonawcze, że HT daje mniejsze korzyści niż dwa dodatkowe rdzenie. 

POV-Ray 64-bitowy

Następny darmowy renderer, tym razem nie tylko benchmark, ale i w pełni funkcjonalny program, który można wykorzystać w profesjonalnych produkcjach.

Znów Core i7-860, i7-930 i Phenom II X6 1090T idą łeb w łeb. Różnice między nimi nie przekraczają 3%.

7-Zip

Popularny darmowy program do archiwizacji plików. W swoim teście mierzymy czas kompresji w czterech różnych scenariuszach: dwa różne rodzaje danych (dużo małych plików lub jeden duży) i dwa rodzaje kompresji (LZMA lub ZIP). W kompresji ZIP program wykorzystuje do 16 wątków, w kompresji LZMA – maksymalnie dwa.

W kompresji dużego pliku algorytmem ZIP wszystkie procesory sprawują się podobnie. Przy pakowaniu małych plików ZIP-em są już większe różnice: 1090T dogania Core i7-975, a 1055T zrównuje się z Core i7-930 i i7-860. Przy dużym pliku i kompresji LZMA nowe Phenomy trochę odstają od czołówki, ale przy małych plikach i LZMA wypadają już bardzo dobrze na tle Core i7 w podobnej cenie.

Adobe Photoshop CS4

Rozbudowany program do edycji grafiki rastrowej. Test wydajności polega na zmierzeniu czasu, w jakim komputer ukończy 15 zadanych operacji na obrazie źródłowym. Używamy zestawu operacji przygotowanego przez ekspertów z portalu Driverheaven.

Tak jak TrueCrypt jest domeną AMD, tak programy Adobe są kompilowane ze szczególnym uwzględnieniem optymalizacji pod Intela. Mimo to 1090T nie daje się zepchnąć na koniec stawki i ląduje pomiędzy Core i7-920 a i7-930.

Adobe AfterEffects CS4

AfterEffects jest programem do edycji i montażu wideo. W teście mierzymy czas wyrenderowania klipu składającego się z 25 różnych zdań.

Optymalizacje swoją drogą, ale w szczególnie multimedialnych zadaniach wiele rdzeni zawsze pomaga. Tu jest tak samo: 1090T brakuje sporo do Core i7, ale zysk w porównaniu z Phenomem 965 BE jest spory.

3DMark06

Choć już leciwy, 3DMark06 wciąż dobrze odzwierciedla działanie niektórych gier i jest bardzo wrażliwy na moc procesora.

W testach graficznych nowe Phenomy nie mają się czego wstydzić: wypadają bardzo podobnie do Core i7. Tak samo jest w testach CPU, choć w tym wypadku jest to akurat zaskoczenie – jak widać, leciwy 3DMark06 lepiej wykorzystuje zasoby procesora niż Vantage.

3DMark Vantage

Końcowy wynik w Vantage'u w mniejszym stopniu zależy od mocy procesora, ale testy CPU w tym benchmarku symulują rzeczywiste zastosowania: sztuczną inteligencję przeciwników i obliczenia fizyczne.

W testach graficznych Phenom 1090T wypada znacznie lepiej od Phenoma 965 i bardzo podobnie do kosztujących tyle samo Core i7. W testach CPU nie jest już tak różowo – obliczenia fizyki i sztucznej inteligencji szybciej są wykonywane na ośmiowątkowych Core i7.

Gry

Przeprowadziliśmy oczywiście testy w grach. Opisywaliśmy już sposób testowania, więc teraz skupmy się na wynikach:

Tu byłoby miejsce na wyniki z DIRT-a 2, ale nasza wersja gry nie chciała współpracować z sześciordzeniowcami AMD. Wbudowany w grę benchmark wyświetlał o 1/3 klatek na sekundę za mało, a do tego gra zawieszała się przy próbie wyjścia do menu. Według specjalistów z AMD jest to znany problem, który rozwiązano w jednej z aktualizacji gry. Niestety (dla graczy – na szczęście), po aktualizacji gra zaczęła działać szybciej i wyniki przestały być porównywalne z naszą bazą wyników, dlatego zdecydowaliśmy się ją pominąć. Wyniki z Dirta powrócą, kiedy uzupełnimy bazę o nową wersję gry.

W Far Cry 2 i Left 4 Dead 2 widać niepokojący problem: Phenom II X6 1090T jest wolniejszy od Phenoma 965, mimo że w trybie Turbo ma wyższe taktowanie. Far Cry 2 używa więcej niż trzech wątków, można zatem zrozumieć, że Turbo nie było aktywne w trakcie testu. Za to wynik w Left 4 Dead 2 jest tajemnicą – najwyraźniej Turbo nie zadziałało do końca poprawnie albo BIOS-y płyt głównych nie są do końca dopracowane pod względem wydajności. W Unreal Tournament 3 różnice między 1090T i 965 są w granicach błędu pomiarowego – najprawdopodobniej natknęliśmy się już na limit karty graficznej. W symulacji efektów cząsteczkowych silnika Source Thubany nie doganiają ośmiowątkowych Core i7, ale są znacznie szybsze od Phenoma 965. Ten test nie ma bezpośredniego przełożenia na wydajność w grach, ale pokazuje, co mogliby zrobić ich twórcy, gdyby chciało im się programować wielowątkowo. Z kolei w Modern Warfare 2 Thubany są już na czele stawki.

Podkręcanie

Jak napisaliśmy na początku, AMD chwali się usprawnionym procesem technologicznym, który ma zaowocować mniejszym poborem energii i lepszymi możliwościami podkręcania. Oczywiście, zmiany chemiczne w niektórych warstwach struktury krzemowej to nie to samo co przejście na niższy proces technologiczny, na który w przypadku AMD (czy raczej GlobalFoundries) musimy jeszcze poczekać. Dlatego na początku byliśmy do tych zapewnień nastawieni nieco sceptycznie. Do testów podkręcania użyliśmy płyty głównej ASUS Crosshair IV Formula i pamięci Corsair Dominator GTX1.

Spotkało nas miłe zaskoczenie, kiedy Phenom 1090T osiągnął bez większego wysiłku taktowanie 4114 MHz, i to przy napięciu mniejszym od tego, które zwykliśmy ustawiać w procesorach Phenom II X4:

W porównaniu z jądrem Deneb, nawet w steppingu C3, możliwości podkręcania poprawiły się. Jeśli weźmiemy pod uwagę, że mamy o dwa rdzenie więcej, trudno uwierzyć, że to wszystko to zasługa tylko drobnych poprawek w procesie produkcyjnym.

Do tego w porównaniu z poprzednimi Phenomami II, które gościły w naszej redakcji, zaobserwowaliśmy nieco lepsze możliwości podkręcania mostka północnego z kontrolerem pamięci. W recenzji pierwszych procesorów AM3 zwróciliśmy uwagę, jak ważne jest jego taktowanie dla ogólnej wydajności platformy. Co ciekawe, z okazji dzisiejszej nowości w materiałach dla recenzentów pierwszy raz pojawiła się „oficjalna” rekomendacja AMD, żeby użyć profili BEMP podczas testowania wydajności i podczas podkręcania. Również pierwszy raz powiedziano, jak ustawić mostek północny ręcznie, jeśli w internetowej bazie danych nie ma profilu BEMP dla używanych modułów pamięci. Rekomendowane ustawienie to mnożnik mostka północnego ×12 (odpowiada taktowaniu 2400 MHz, o 400 MHz wyższemu niż domyślnie) i napięcie 1,3 V. Takie ustawienia są wspólne dla wszystkich profili BEMP, niezależnie od pamięci – dlatego spokojnie można je (a nawet należy!) zastosować do każdego procesora AM3 bez względu na pamięć.

Ponieważ dostaliśmy tylko model z odblokowanym mnożnikiem, sprawdziliśmy również możliwości podkręcania zegara referencyjnego:

Użytkownicy modelu 1055T z zablokowanym mnożnikiem powinni być zadowoleni. 330 MHz to bardzo dobra wartość, szczególnie że okolice 330–350 MHz to limit zegara referencyjnego na większości płyt z podstawką AM3. Tutaj równie dobrze mogliśmy natknąć się na limit płyty głównej.

Podkręcanie – testy wydajności

Po podkręceniu Phenom 1090T wyprzedza w testach użytkowych wszystko oprócz 12-wątkowego Core i7-980X, i to znacznie. Wyniki w grach również wzrastają proporcjonalnie, z wyjątkiem UT3 (w którym jak wspomnieliśmy, najprawdopodobniej ogranicza nas karta graficzna). To dodatkowy argument za tym, że w testach gier przed podkręceniem Turbo albo nie zadziałało do końca poprawnie, albo byłoby znacznie bardziej użyteczne, gdyby podkręcało cztery rdzenie. O ewentualnej poprawie sytuacji wraz z nowymi BIOS-ami będziemy Was informować na bieżąco.

Pobór energii

Już raz Thuban nas zaskoczył – w testach podkręcania. Miło było zobaczyć, że zapewnienia AMD co do poboru energii też się sprawdziły:

Poprawa procesu produkcyjnego przyniosła oczekiwane skutki: Phenom 1090T pobiera mniej więcej tyle samo energii co Phenom 965, i to z dwoma rdzeniami więcej. Doskonale wypada też na tle Core i7-860.

Podsumowanie

Fanboye Intela – możecie spać spokojnie, Core i7-980X wciąż jest najszybszy :)

Dobra, żarty na bok – tu chodzi o pieniądze, które wielu z nas chce wydać na procesor. Wyniki testów mówią same za siebie: Phenom II X6 1090T Black Edition idzie łeb w łeb z porównywalnymi pod względem ceny Core i7-860 i Core i7-930. W poborze energii również jest prawie równo, z lekką przewagą Core i7-860 w spoczynku i przy małym obciążeniu.

Jeśli do tego ceny są takie same lub podobne, to wybór staje się trudny. Po stronie procesorów Intela stoi nieco wyższa wydajność w zastosowaniach jednowątkowych. Po stronie AMD – kompatybilność ze wszystkimi płytami głównymi z ostatnich kilku miesięcy i duża elastyczność w modernizacji komputera. Do tego ceny płyt z podstawkami AM3 i LGA1156 przemawiają raczej na korzyść AMD – bogatą w funkcje i solidnie wykonaną płytę AM3 można mieć około 50 zł taniej niż model P55 o podobnej funkcjonalności.

Phenom II X6 robi bardzo dobre wrażenie, ale nie możemy powiedzieć, że niczego więcej nie potrzeba. Mniejszy pobór energii i lepsze możliwości podkręcania, tryb Turbo Core i wydajność, która wreszcie dorównuje Core i7 – to świetnie, ale czemu dopiero teraz? Wydajność Core i7 była AMD potrzebna rok temu, dziś wielu potencjalnych klientów ma już procesor Intela. Do tego AMD wciąż nie zdecydowało się zaoferować procesorów z wyższym taktowaniem mostka północnego i kontrolera pamięci. Z testów wynika, że przyspieszenie mostka „kosztuje” zaledwie 5 W więcej, a daje bardzo wymierne korzyści w wielu aplikacjach. BEMP albo ręczna zmiana ustawień to dobre rozwiązania, ale nie dość dobre. Powinno to działać tak samo jak Turbo Core: domyślnie i bez ingerencji użytkownika.

Napawa optymizmem to, że firma AMD w ostatnich kilkunastu miesiącach wzięła się w garść i choć z opóźnieniem, zaczyna nadrabiać dystans dzielący ją od Intela. Jeszcze kilka steppingów Phenomów, nowa architektura i proces technologiczny – i kto wie, czy to zielony procesor nie dostanie czerwonego znaczka od PCLab.pl.

Mimo że przedstawiliśmy przewidywane wyniki testów Phenoma 1055T, nie chcemy wydawać o nim sądów jedynie na podstawie symulacji, a tym bardziej przyznawać mu wyróżnienia. 

Do testów dostarczył: AMD

Cena w dniu publikacji (z VAT): ok. 1090 zł