Jakiś czas temu na swoich łamach zamieściliśmy zapowiedź większej publikacji na temat monitorów LCD. Dzisiaj spełniamy obietnicę. Oto porównanie około 50 monitorów wszystkich najważniejszych producentów, których modele są dostępne w Polsce. Podczas redakcyjnego spotkania, na którym opracowywaliśmy wstępny kształt materiału, pojawił się pewien problem: które monitory testować. Przecież tego jest tak dużo, że gdybyśmy chcieli zapoznać się z każdym dostępnym modelem, to zdezorganizowalibyśmy pracę redakcji na najbliższy rok. Trzeba więc było ciąć. Ale jak to zrobić, żeby nie tworzyć długiej listy wymagań oraz żeby niezadowolonych było jak najmniej? Rozdzielczość, przekątna, rodzaj matrycy, zastosowanie, nowinki techniczne? Możliwości było sporo. My jednak zdecydowaliśmy się pójść po linii najmniejszego oporu (tak, czasami jesteśmy leniami ;)) i dobrać monitory pod względem ceny: do 1000 zł (plus kilka procent). Dolnej granicy oczywiście nie ma. Jesteśmy świadomi tego, że nie wszystkim spodoba się takie kryterium. Z drugiej strony wiemy z doświadczenia, że Polacy, kupując sprzęt, myślą przede wszystkim portfelem, a 1000 zł to taka „magiczna” bariera, za którą wszystko wydaje się przynajmniej ciut za drogie.
Ponad miesiąc temu opublikowaliśmy artykuł o technikach stosowanych w obecnie dostępnych wyświetlaczach. Dlatego w tym skupimy się jedynie na przedstawieniu samych produktów, wynikach testów oraz ich porównywaniu. Być może w przyszłości, przy okazji następnego tego typu zestawienia (a na pewno powstanie ;)), obejmującego inną kategorię monitorów, powrócimy do strony technicznej i dogłębniej przedstawimy proces powstawania obrazu. Na razie zapraszamy do zapoznania się z tym, co już przygotowaliśmy.
Jak wybierać monitor LCD
Wybierając monitor, należy przede wszystkim określić, do jakich zastosowań ma on służyć. Do prac biurowych czy przeglądania internetu wystarczy najprostszy model za niewielkie pieniądze. Jeśli jednak ma to być element centrum rozgrywki, na którym będą wyświetlane dynamiczne gry i filmy, to pod uwagę trzeba wziąć więcej czynników. Jeżeli zaś wyświetlacz ma służyć do bardziej zaawansowanej pracy (grafika, fotografia, architektura), uwagi wymagają jeszcze inne parametry. Następna kwestia to cena. Może się zdarzyć, że stan portfela zrewiduje zamiary i będzie trzeba wybrać słabiej wyposażony model. Niespodziewany przypływ gotówki może być dobrym argumentem za bardziej zaawansowaną konstrukcją, która być może nie przyda się już dzisiaj, ale sprawdzi się za dwa lub trzy lata. Z ostateczną decyzją nie należy się zbytnio śpieszyć, ponieważ monitora nie trzeba wymieniać tak często jak procesor czy dysk twardy. W dodatku nie jest on praktycznie uzależniony od reszty podzespołów (nowy procesor nieraz wymaga nowej płyty głównej). To zakup na lata.
Wróćmy jednak na moment do wymienionych przed chwilą zastosowań. Skoro do podstawowych zadań wystarczy najprostsza konstrukcja, kryterium może być wygląd monitora: kształt, wielkość i materiały, z jakich został wykonany. Przyznajcie: wytknęlibyście znajomemu (choćby żartobliwie), że do czarnej obudowy zamontował kremową (białą) nagrywarkę, prawda? W przeciwieństwie do procesora czy karty graficznej monitora nie schowamy w obudowie, więc jego wygląd przynajmniej nie powinien razić. Oczywiście, każdy ma inne upodobania. Monitor nie musi mieć futurystycznych kształtów czy błyszczącej obudowy, w której można się przejrzeć, aby wpadał w oko. Proste, klasyczne kształty mogą się podobać. Grunt to wybrać tak, by kilka miesięcy później nie wyrywać sobie włosów z głowy dlatego, że okno do wirtualnego świata gryzie się z pozostałymi urządzeniami lub nie mieści się pod półką wiszącą nad biurkiem.
W grach i zastosowaniach multimedialnych najlepiej sprawdzają się monitory panoramiczne, w których zamontowano matrycę typu TN (ang. twisted nematic). Panele tego typu cechują się niskim czasem reakcji na zmianę stanu piksela, przez co niemal nie występuje w nich zjawisko smużenia ekranu. Jest to ważne zwłaszcza dla grających w FPS (ang. first-person shooter) i miłośników filmów akcji z dużą dawką dynamicznych scen. Jeśli ktoś zamierza oglądać dużo filmów w wysokiej rozdzielczości, powinien wybrać monitor FullHD. Komu zależy na jak najwierniejszym odwzorowaniu kolorów, ten powinien pomyśleć o ekranie z matrycą PVA lub ostatnią nowością: e-IPS. Co prawda w nowych panelach typu TN znacznie poprawiono jakość wyświetlanych barw, ale ciągle pod pewnymi względami są one gorsze od rozwiązań konkurencyjnych. Różnice widać zwłaszcza w jakości koloru czarnego oraz niektórych przejść tonalnych.
Monitory do zaawansowanych zastosowań, takich jak praca z obrazem, muszą mieć matrycę PVA lub IPS. Niestety, tego typu modele to spory wydatek. W zamian dostajemy szerokie kąty widzenia, wysoki kontrast czy idealne odwzorowanie palety barw. W bardzo drogich monitorach stosowane są matryce o 10 lub 12 bitach na kolor.
Gracze powinni zwrócić uwagę na podstawową rozdzielczość monitora. Powinna być ona dobrana do wydajności karty graficznej. Zbyt duża będzie wymagała obniżenia szczegółowości obrazu w ustawieniach gry lub wybrania niższej rozdzielczości, przez co obraz zostanie przeskalowany, co wiąże się z pogorszeniem jakości, lub nie będzie wyświetlany na całej powierzchni ekranu.
Ostatnio dużo się mówi o obrazie 3D. Oczywiście, ta technika nie ominęła monitorów LCD. Osoby zainteresowane tym rozwiązaniem powinny skierować się w stronę monitorów o zwiększonej do 120 Hz częstotliwości odświeżania. Należy jednak pamiętać, że wówczas generowany obraz jest dublowany, przez co wymagania stawiane przed komputerem rosną niemal dwukrotnie. Podstawa to bardzo wydajna karta graficzna.
Uwagę należy zwrócić również na zestaw zamontowanych w monitorze gniazd do przesyłania sygnału wideo. Znane z CRT złącze D-sub powoli jest wypierane przez DVI. O ile w przypadku nowych lub najwyżej kilkuletnich kart nie jest to problemem, o tyle do starszych kart, mających jedynie gniazdo analogowe, trzeba zastosować specjalny kabel-przejściówkę. Amatorzy filmów powinni zwrócić uwagę na to, czy monitor jest zgodny z systemem zabezpieczania przesyłanego w formie cyfrowej obrazu i dźwięku przed nieautoryzowanym kopiowaniem (HDCP, ang. High Bandwidth Digital Content Protection). Czasami przydaje się też więcej niż jedno wejście sygnału wideo. Na przykład dzięki złączu HDMI do monitora można dodatkowo podłączyć odtwarzacz DVD, blu-ray lub konsolę. W niektórych modelach są także montowane tunery TV; wtedy zestaw wyjść na tylnym panelu wyświetlacza może zawrócić w głowie początkującemu użytkownikowi. Argumentem może być także dołączenie do monitora bogatego zestawu przewodów. Czasami zdarza się, że firma w imię cięcia kosztów dodaje tylko podstawowy przewód sygnałowy i kabel zasilający, ignorując zupełnie to, że w monitorze są jeszcze dwa inne gniazda sygnału wideo. A co będziemy użytkownikowi życie ułatwiać. Kupił monitor? Kupił. To niech sobie teraz radzi sam.
Inna ważna cecha to proporcje monitora: tradycyjne 4 : 3, 5 : 4 oraz panoramiczne (16 : 10, 16 : 9). Te pierwsze są bardzo popularne, zazwyczaj także proste i tanie, ale czasem proporcje 5 : 4 są stosowane również w bardzo zaawansowanych profesjonalnych modelach. Jeśli chodzi o ekrany panoramiczne, to jakiś czas temu pojawiły się monitory o proporcjach 16 : 9, które zaczynają wypierać produkowane do tej pory 16 : 10. Trend ten jest widoczny zwłaszcza wśród tańszych konstrukcji opartych na matrycach typu TN.
Ciekawą nowością są monitory z podświetleniem LED zamiast tradycyjnych lamp fluorescencyjnych. Takie modele charakteryzują się większym współczynnikiem kontrastu (kontrast dynamiczny dochodzi nawet do 8 000 000 : 1), niższym zużyciem energii oraz zdecydowanie cieńszym ekranem (jego grubość to jedynie 15–20 mm).
Ostatnim aspektem, o którym przyszły użytkownik powinien mieć chociaż śladowe pojęcie, to warunki reklamacji i system wymiany monitora w razie pojawienia się tak zwanych martwych pikseli. Niektórzy producenci dopuszczają działanie monitora z kilkoma martwymi pikselami lub subpikselami. Inni przez pewien okres od zakupu oferują system wymiany urządzenia na nowe w razie pojawienia się choćby jednego martwego piksela.
Złącza stosowane w monitorach
Podstawowym zadaniem monitora, niezależnie od tego, czy chodzi o ciężki CRT czy cienki LCD, jest wyświetlanie obrazu wygenerowanego przez kartę graficzną. Rozróżniamy trzy rodzaje gniazd pozwalających połączyć te urządzenia: analogowe (D-sub), analogowo-cyfrowe (DVI) i cyfrowe (HDMI, DisplayPort). Często w monitorach umieszcza się także złącza do transferu danych lub audio.
- D-sub
D-sub (15-bolcowe żeńskie) to podstawowe złącze sygnału wideo, które służy do podłączenia kineskopowego monitora CRT oraz większości paneli LCD. Przesyłany sygnał ma postać analogową.
- DVI-D
Gniazdo DVI-D służy do przesyłania wyłącznie sygnału cyfrowego. Standardowo stosuje się wersję single-link. W monitorach o rozdzielczości 2560×1600 i większej stosuje się odmianę dual-link.
- DVI-I
Gniazdo DVI-I to wyjście stosowane w monitorach cyfrowych (ciekłokrystalicznych, LCD, TFT – to określenia tego samego urządzenia). Umożliwia także podłączenie monitora analogowego (kineskopowego) – trzeba wówczas zastosować specjalną przejściówkę z DVI na D-sub. Coraz częściej producenci rezygnują z montowania w monitorach złącza D-sub właśnie na rzecz gniazda DVI-I.
- HDMI
Złącze spopularyzowane głównie za sprawą telewizorów plazmowych i LCD. HDMI to interfejs umożliwiający transmisję cyfrowego obrazu i dźwięku (oba rodzaje danych są przesyłane za pomocą pojedynczego kabla) bez jakiejkolwiek kompresji. Gniazdo HDMI ma cztery rodzaje wtyków: A (standardowy z 19 pinami), B (dual-link z 29 pinami), C (mini-HDMI z 19 pinami) oraz D (mikro-HDMI z 19 pinami). W rzeczywistości nie ma żadnej różnicy w jakości obrazu pomiędzy HDMI a DVI – pierwszy z nich pozwala jedynie dodatkowo przesyłać dźwięk; dlatego niektórzy producenci kart graficznych dołączają do swoich produktów przejściówkę z DVI na HDMI.
- DisplayPort
DisplayPort to bezpośredni rywal standardu HDMI. Od strony technicznej oba rozwiązania są bardzo podobne. Obecnie przewaga HDMI to obsługa przestrzeni barw xvYCC, sygnałów CEC (ang. Consumer Electronics Control) oraz kompatybilność elektryczna z DVI. Główną zaletą DisplayPort jest możliwość jego stosowania bez konieczności uzyskiwania jakichkolwiek licencji. Do tej pory gniazda DisplayPort można było spotkać jedynie w drogich i zaawansowanych monitorach. Jednak od momentu pojawienia się techniki Eyefinity firmy AMD są montowane także w tańszych monitorach LCD z panelami typu TN.
- Component (złącze komponentowe)
Potocznie nazywane również: RGB. Za pomocą tego gniazda przesyłany jest analogowy sygnał wideo, który jest dzielony na dwie lub więcej składowych (komponentów). Bardzo często jest ono porównywane do złącza kompozytowego, jednak w przeciwieństwie do niego sygnał wideo jest przesyłany trzema przewodami (dla każdego koloru osobno), a nie jednym. Złącze komponentowe zapewnia wysoką jakość przesyłanego materiału, przez co często jest wykorzystywane zamiast HDMI, tyle że nie przesyła strumienia audio.
- Composite (złącze kompozytowe)
Złącze do przesyłania analogowego sygnału wideo w formie zmiksowanej informacji o składowych kolorach palety RGB. Obraz jest przesyłany jednym przewodem, zazwyczaj zakończonym żółtą wtyczką. Przeważnie przewód ten występuje w zestawie z dwoma innymi (czerwona i biała wtyczka), którymi przesyłany jest dźwięk.
- S-Video
Następne złącze do przesyłania analogowego sygnału wideo. Obraz jest lepszej jakości niż w przypadku złącza kompozytowego. To dlatego, że po oddzielnych żyłach sygnałowych przesyłana jest informacja o chrominancji (kolorze) i luminancji (jasności). Także S-Video nie przesyła strumienia audio.
- SCART
W Polsce lepiej znane pod nazwą euro lub eurozłącze. To 21-pinowe złącze do przesyłania obrazu i dźwięku. Najczęściej łączy się nim telewizor z odtwarzaczem DVD, magnetowidem lub konsolą.
- Złącze antenowe (TV)
Tradycyjne okrągłe gniazdo znane każdemu posiadaczowi telewizora lub tunera TV. W monitorach spotykane tylko wtedy, gdy urządzenie jednocześnie pełni rolę telewizora. W zależności od rodzaju tunera zamontowanego w monitorze może on wyświetlać telewizję analogową lub cyfrową.
- Minijack
Gniazdo audio do 3,5-milimetrowej wtyczki jack spotyka się głównie w monitorach z wbudowanymi głośnikami. Czasami producent montuje więcej wtyków tego rodzaju, do których podłącza się na przykład słuchawki lub zewnętrzne głośniki stereo.
- Toslink
Złącze do przesyłania sygnału dźwiękowego w formie cyfrowej. Dzięki temu dźwięk nie musi być konwertowany na analogowy, a potem z powrotem na cyfrowy. Zapewnia to wysoką jakość sygnału.
- USB
USB to znane wszystkim użytkownikom komputerów złącze do transferu danych. W monitorach, w których zamontowano hub USB, niemal zawsze są oba rodzaje takich gniazd: do gniazda typu B podłączamy przewód idący z komputera, a do płaskich typu A wpinamy właściwe urządzenia.
- Gniazdo zasilania
W zależności od tego, czy monitor ma zbudowany zasilacz czy zewnętrzny, na tylnym panelu znajduje się standardowe duże gniazdo z trzema stykami ułożonymi trójkątnie lub niewielkie okrągłe złącze.
Historia monitorów LCD
Przedstawione poniżej informacje to najważniejsze, naszym zdaniem, wydarzenia związane z historią powstawania i rozwoju monitorów ciekłokrystalicznych (LCD). Całość jest znacznie bogatsza i spokojnie mogłaby posłużyć za materiał na grubą książkę.
Chociaż wydawałoby się, że monitor LCD to urządzenie dość młode, to jego początki, a właściwie początki techniki, która przyczyniła się do jego powstania, sięgają końca XIX w. W 1888 roku niejaki Friedrich Reinitzer, austriacki botanik i chemik, eksperymentując z benzoesanem cholesterolu, odkrywa zjawisko płynnych (ciekłych) kryształów. Jego uwagę zwróciło to, że substancja ma dwie temperatury topnienia. Związek topił się w temperaturze 145°C, zamieniając się w mętną mlecznobiałą ciecz, by po dalszym ogrzewaniu i przekroczeniu 179°C stać się przeźroczystym. Wówczas to zjawisko jeszcze nie miało oficjalnej nazwy. Określenie ciekły kryształ zawdzięczamy niemieckiemu fizykowi Otto Lehmannowi, który w 1904 roku opublikował pracę Ciekłe kryształy (niem. Flüssige Kristalle).
Nowe zjawisko zainteresowało wielu naukowców, którzy w ciągu następnych lat prowadzili nad nim własne badania. W 1911 roku Charles Mauguin, francuski profesor mineralogii, przeprowadził pierwsze eksperymenty, umieszczając cienkie warstwy ciekłych kryształów pomiędzy płytkami. 11 lat później Georges Friedel opisał strukturę i właściwości ciekłych kryształów, dzieląc je na trzy grupy: nematyki, smektyki i cholesterole. W roku 1936 firma The Marconi Wireless Telegraph opatentowała pierwsze praktyczne zastosowanie techniki ciekłych kryształów: „The Liquid Crystal Light Valve”.
W 1962 roku Richard Williams z RCA Corporation odkrył właściwości elektryczno-optyczne ciekłych kryształów. Pod wpływem napięcia fragmenty materiału ciekłokrystalicznego zmieniały swój stan. W ten sposób mógł on tworzyć bardziej lub mniej przeźroczyste „paski” w strukturze ciekłokrystalicznej. Prawdziwy przełom nastąpił około połowy lat 60. W tych samych laboratoriach co Williams pracował niejaki George H. Heilmeier. Od 1964 roku zajmował się on praktycznym zastosowaniem zjawiska odkrytego przez współpracownika. Szczególnie zainteresował go efekt rozpraszania ciekłych kryształów. Efektem jego prac był pierwszy działający wyświetlacz LCD, oparty na dynamicznym trybie rozpraszania (DSM, ang. dynamic scattering mode). Dostarczenie do wyświetlacza DSM napięcia powodowało automatyczne przejście dotąd w pełni przeźroczystej warstwy ciekłych kryształów w stan „mętnie mleczny”.
Następne bardzo ważne wydarzenie miało miejsce w 1969 roku w Instytucie Ciekłych Kryształów na Kent State University. James Fergason odkrył efekt skręconego nematyka (TN, ang. twisted nematic). Tak, chodzi o dziadka dobrze Wam znanego skręconego nematyka z tanich monitorów LCD. W grudniu 1970 szwajcarska firma Hoffmann–La Roche ubiegła Fergasona i złożyła wniosek patentowy dotyczący tego efektu. Rok później ILIXCO (firma Fergasona) wyprodukowała pierwszy wykorzystujący go wyświetlacz LCD (los chciał, że klientem był szwajcarski producent zegarków Brown, Boveri & Cie, który licencję na stosowanie tej techniki otrzymał od Hoffmann–La Roche). Wyświetlacze tego typu bardzo szybko wyparły z rynku wspomniane ekraniki DSM, ponieważ miały znacznie usprawniony system zarządzania zasilaniem (działały przy niższym napięciu i zużywały mniej energii).
W 1972 roku powstaje pierwszy ciekłokrystaliczny wyświetlacz z matrycą aktywną (ang. active-matrix). Skonstruował go T. Peter Brody. Rok później George Gray odkrywa ciekłe kryształy stabilne w normalnej temperaturze i pod normalnym ciśnieniem. Pierwszy kolorowy ekran ciekłokrystaliczny pojawia się w 1979 roku za sprawą firmy Matsushita. Do komputerów ekrany ciekłokrystaliczne trafiają dzięki firmie Kyocera, która w 1983 roku wyprodukowała pierwszy komputer przenośny (TRS-80 Model 100) z tego typu wyświetlaczem. Lata 90. to szybki rozwój techniki ciekłych kryształów – pojawiają się ekrany o dużych przekątnych i nowe rodzaje matryc (IPS, VA). Wkrótce pod względem sprzedaży monitory LCD wyprzedzają CRT.
Procedura testowa
Nasza procedura testowa opiera się w dużej mierze na czynnościach, które wykonywaliśmy do tej pory podczas testów pojedynczych monitorów. Pojawiło się kilka nowych testów, a niektóre nieco się zmieniły. Poniżej zamieszczamy krok po kroku kolejność działań wykonywanych podczas testowania wyświetlaczy:
- Opis wyglądu i dane techniczne. Testy każdego monitora zaczynaliśmy oczywiście od badania organoleptycznego. Jego wyniki umieszczaliśmy w specjalnej tabelce (znajduje się pod zdjęciami każdego monitora). Sprawdzaliśmy wymiary ekranu, użyte materiały, sposoby regulacji, wygląd i konstrukcję menu ekranowego, wygodę korzystania z przycisków, zastosowane złącza i dołączone do produktu akcesoria. Oprócz tego do tabelki trafiały informacje, których sami nie mogliśmy sprawdzić, a były podawane przez producenta. W tabelach chcieliśmy umieścić jak najwięcej informacji dotyczących wyświetlacza, tak by każdy mógł tam znaleźć to, czego potrzebuje. Nie wszystko dało się zmierzyć lub uzyskać od producenta; wówczas obok danej cechy umieszczaliśmy krótką informację: brak danych (lub bd.). Ze względu na formę publikacji zrezygnowaliśmy z części opisowej.
- Powrót do korzeni. Ponieważ niektóre monitory były już używane, przed przeprowadzeniem jakichkolwiek testów w każdym monitorze (nieważne: nowym czy używanym) przywracaliśmy ustawienia fabryczne.
- Rozgrzewanie monitora. Przed przystąpieniem do testów konieczne jest tzw. rozgrzanie ekranu, tak by osiągnął on pełnię swoich możliwości. Podobnie jest w motoryzacji: nigdy nie należy rozpoczynać agresywnej jazdy zaraz po odpaleniu silnika, bez jego rozgrzania. W tym celu na co najmniej 30 minut włączaliśmy jakąś grę lub film.
- Pierwsze pomiary poboru mocy. Po podłączeniu monitora i „wyzerowaniu” jego ustawień zaczynaliśmy właściwe testy. Musieliśmy oczywiście zbadać, ile energii elektrycznej jest pobierane z sieci przez monitor w różnych trybach działania. W tym celu posłużyliśmy się miernikiem poboru energii Voltcraft energy logger 4000. Pomiary wykonywaliśmy po ustawieniu jasności monitora na 100%, 50% i 0%, a także po jego wyłączeniu (guzikiem z przodu), gdy przechodził w stan czuwania. Każdy pomiar trwał minutę i był powtarzany trzykrotnie. Jeżeli miernik pokazywał, że pobór mocy nie był ustabilizowany, to wartością, którą przyjmowaliśmy, była średnia pomiędzy wskazywanym minimum i maksimum.
- Kalibracja obrazu. Regulacja miała na celu uzyskanie maksymalnie wiernego wyświetlania obrazów. W redakcji używamy kolorymetru Spyder3 Elite firmy DataColor. Podczas testów ręcznie regulowaliśmy jasność, kontrast i – o ile było to możliwe – temperaturę barw. Przed kalibracją musieliśmy ustalić, jakie wartości będą wyznacznikami podczas kalibracji. Luminancja, jaką chcieliśmy uzyskać, to 120 cd/m2. Jest to wartość zalecana podczas korzystania z monitorów LCD w naturalnie oświetlonym pomieszczeniu. Interesowała nas także temperatura barwowa, która powinna wynosić 6500 K (kelwinów), i współczynnik gamma równy 2,2. W każdym monitorze dokonywaliśmy pomiarów przy ustawieniach fabrycznych oraz jasności ustawionej na maksimum. Następnie w menu ekranowym kontrast i jasność zmniejszaliśmy do 50% i dokonywaliśmy regulacji za pomocą kolorów. Jeżeli skala w oknie temperatury barw kończyła się przed osiągnięciem zakładanej luminancji, zwiększaliśmy kontrast, a w ostateczności jasność.
- Jakość obrazu. Oprócz wykresów, krzywych i mnóstwa innych danych ocena jakości wyświetlanego obrazu niekiedy zawiera także opinie oparte na metodzie „na oko”. Jest to oczywiście sposób niezbyt pewny i taka ocena jest bardzo subiektywna. Ale jeżeli z obrazem wszystko było w porządku, to nie dołączaliśmy żadnej uwag.
- Dalsze pomiary poboru mocy. Po zakończonej kalibracji wykonywaliśmy ostatnie dwa pomiary poboru energii elektrycznej: z ustawieniami po kalibracji i przy włączonym wygaszaczu.
- Kąty widzenia. Tę cechę monitora bardzo trudno precyzyjnie określić. Aby można było precyzyjnie porównać poszczególne modele pod tym względem, skorzystaliśmy z darmowej aplikacji Eizo monitor test. Jeden z ekranów testowych pozwala zbadać kontrast monitora w zależności od stopnia szarości. Na ekranie wyświetlanych jest 18 prostokątów przedstawiających coś na wzór gradientu pomiędzy kolorem białym i czarnym. Jednak kolejne prostokąty są od siebie wyraźnie oddzielone. Nasz test polegał na sprawdzeniu, pod jakim kątem krańcowe prostokąty zleją się ze sobą tak, by nie można było odróżnić jednego od drugiego. Do wyznaczenia kąta posłużyliśmy się bardzo zaawansowanym narzędziem dostępnym w każdym sklepie papierniczym za około złotówkę: kątomierzem.
- Równomierność podświetlenia. Ta część zmieniła się chyba najbardziej. W artykułach o pojedynczych monitorach przedstawialiśmy zdjęcia pokazujące jaśniejsze miejsca na ekranie. W ten sposób można było określić, w którym miejscu w monitorze zamontowano lampy (CCFL). Tym razem korzystamy z kolorymetru i po kalibracji ustawień mierzymy luminancję w 15 punktach. Interesuje nas różnica pomiędzy luminancją osiągniętą podczas kalibracji a najniższą lub najwyższą zmierzoną wartością w pozostałych fragmentach ekranu. W ten sposób otrzymujemy deltę luminancji.
- Czas reakcji, smużenie i input lag. Ostatnie testy, jakie przeprowadzamy, dotyczą ogólnie pojętego czasu reakcji zamontowanej w monitorze matrycy. Oprócz tradycyjnego sprawdzenia, czy ekran nie smuży podczas grania i oglądania filmów, skorzystaliśmy z aplikacji Pixel Persistence Analyzer i stopera wyświetlanego w trybie klonowania obrazu na testowanym monitorze ciekłokrystalicznym i ekranie kineskopowym.
Acer B233HU (23", 16 : 9, 2048×1152, TN, 5 ms)
Acer B233HU | |
---|---|
Wielkość matrycy | 23" |
Proporcje ekranu | 16 : 9 |
Rozdzielczość | 2048×1152 |
Rozmiar piksela | 0,249 mm |
Wymiary | 54,5×38,5×23,4 cm |
Typ panelu | TN |
Liczba kolorów | 16,7 mln (6 bitów/kolor + Hi-FRC) |
Nasycenie kolorów | 72% (NTSC) |
Powłoka ekranu | Matowa |
Jasność | 300 cd/m² |
Kontrast | 80 000 : 1 (dynamiczny z włączoną funkcją ACM) |
Kąty widzenia (poziom/pion) | 160/160° |
Czas reakcji | 5 ms |
Obudowa | Z przodu i z tyłu matowy, czarny plastik |
Złącza wideo | D-sub, DVI-D, HDMI |
Inne złącza | minijack audio, USB |
HDCP | Tak |
Multimedia | Wbudowane głośniki 2× 1 W |
Menu ekranowe | Średnio intuicyjne |
Pobór mocy | 31,7 W |
Zasilacz | Wbudowany |
Regulacja | Nachylenie: od –5° do +15°, obrót: od –35° do +35°, wysokość: 11 cm |
Standard VESA | Tak (100×100 mm) |
Waga | 7,8 kg |
Dodatki | podręcznik szybkiego startu, płyta CD z instrukcją obsługi i dodatkowym oprogramowaniem, przewody: zasilania, D-sub, DVI-D, USB, audio |
Gwarancja | 36 miesięcy |
Cena | 929 zł |
Kalibracja/ jakość kolorów
Nasze ustawienia: jasność 50%, kontrast 50%, czerwony 92%, zielony 96% i niebieski 99%.
Problemy z właściwym odwzorowaniem kolorów występują w przypadku ciemnych barw (początek osi wykresu).
Kąty widzenia
Prostokąty na ekranie testowym nie zlewały się do około 60° w poziomie (łącznie 120°) oraz 40° w pionie (łącznie 80°).
Równomierność podświetlenia
Czas reakcji/ input lag
Podczas grania i oglądania filmu (dynamiczne sceny) nie widać żadnego efektu smużenia.
Rajdówka w programie Pixel Persistence Analyzer jest wyraźna do tempa 8. Później rozmycie zaczyna drastycznie wzrastać.
Pobór mocy
Fabryczne | Zmierzone | |
---|---|---|
Jasność 100% | 31,7 W | 40,7 W |
Jasność 50% | bd. | 29,1 W |
Jasność 0% | bd. | 17,9 W |
Po regulacji ustawień | bd. | 29,2 W |
Wygaszacz | bd. | 30,6 W |
Czuwanie | 0,76 W | 0,8 W |
Wyłączony | 0 W | 0,4 W |
Do testów dostarczył: Acer
Cena w dniu publikacji (z VAT): 929 zł
Acer H235H (23", 16 : 9, 1920×1080, TN, 2 ms)
Acer H235H | |
---|---|
Wielkość matrycy | 23" |
Proporcje ekranu | 16 : 9 |
Rozdzielczość | 1920×1080 |
Rozmiar piksela | 0,265 mm |
Wymiary | 57×41×7 cm |
Typ panelu | TN |
Liczba kolorów | 16,7 mln (6 bitów/kolor + Hi-FRC) |
Nasycenie kolorów | 72% (NTSC) |
Powłoka ekranu | Matowa |
Jasność | 300 cd/m² |
Kontrast | 100 000 : 1 (dynamiczny z włączoną funkcją ACM) |
Kąty widzenia (poziom/pion) | 160/160° |
Czas reakcji | 2 ms (GtG) |
Obudowa | Z przodu błyszczący i śliski, czarny plastik; z tyłu błyszczący i śliski, ciemnoniebieski plastik |
Złącza wideo | D-sub, DVI-D, HDMI |
Inne złącza | Minijack |
HDCP | Tak |
Multimedia | Wbudowane głośniki 2× 1,5 W |
Menu ekranowe | Proste i intuicyjne |
Pobór mocy | 34 W |
Zasilacz | Wbudowany |
Regulacja | Nachylenie: od –5° do +15° |
Standard VESA | Nie |
Waga | 5,1 kg |
Dodatki | Podręcznik szybkiego startu, płyta CD z instrukcją obsługi i dodatkowym oprogramowaniem, przewody: zasilania, D-sub, DVI-D, HDMI, audio |
Gwarancja | 36 miesięcy |
Cena | 849 zł |
Kalibracja/ jakość kolorów
Nasze ustawienia: jasność 50%, kontrast 50%, czerwony 91%, zielony 96% i niebieski 100%.
Niewielkie braki niebieskiej barwy przy jaśniejszych kolorach.
Kąty widzenia
Prostokąty na ekranie testowym nie zlewały się do około 60° w poziomie (łącznie 120°) oraz 40° w pionie (łącznie 80°).
Równomierność podświetlenia
Czas reakcji/ input lag
Rajdówka w programie Pixel Persistence Analyzer jest wyraźna do tempa 7. Później rozmycie zaczyna drastycznie wzrastać.
Pobór mocy
Fabryczne | Zmierzone | |
---|---|---|
Jasność 100% | 34 W | 40,5 W |
Jasność 50% | bd. | 29,9 W |
Jasność 0% | bd. | 19,5 W |
Po regulacji ustawień | bd. | 30 W |
Wygaszacz | bd. | 30,6 W |
Czuwanie | 1,2 W | 0,7 W |
Wyłączony | 0,9 W | 0,6 W |
Do testów dostarczył: Acer
Cena w dniu publikacji (z VAT): 849 zł
Acer S243HL (24", 16 : 9, 1920×1080, TN + LED, 2 ms)
Acer S243HL | |
---|---|
Wielkość matrycy | 24" |
Proporcje ekranu | 16 : 9 |
Rozdzielczość | 1920×1080 |
Rozmiar piksela | 0,277 mm |
Wymiary | 57×42,5×1,9 cm |
Typ panelu | TN (podświetlenie LED) |
Liczba kolorów | 16,7 mln (6 bitów/kolor + Hi-FRC) |
Nasycenie kolorów | 72% (NTSC) |
Powłoka ekranu | Matowa |
Jasność | 250 cd/m² |
Kontrast | 8 000 000 : 1 (dynamiczny z włączoną funkcją ACM) |
Kąty widzenia (poziom/pion) | 170/160° |
Czas reakcji | 2 ms |
Obudowa | Z przodu i z tyłu matowy, czarny plastik; aluminiowa podstawa |
Złącza wideo | D-sub, 2× HDMI |
Inne złącza | Minijack audio |
HDCP | Tak |
Multimedia | Wbudowane głośniki 2× 2 W |
Menu ekranowe | Proste i czytelne |
Pobór mocy | 17,2 W |
Zasilacz | Zewnętrzny |
Regulacja | Nachylenie: od –5° do +15° |
Standard VESA | Nie |
Waga | 4,3 kg |
Dodatki | Podręcznik szybkiego startu, płyta CD z instrukcją obsługi i dodatkowym oprogramowaniem, przewody: zasilania, D-sub, audio |
Gwarancja | 36 miesięcy |
Cena | 1099 zł |
Kalibracja/ jakość kolorów
Nasze ustawienia: jasność 50%, kontrast 50%, czerwony 66%, zielony 72% i niebieski 70%.
Niewielkie odstępstwa od ideału w przypadku wszystkich kolorów. Obraz jest trochę za ciemny i delikatnie zażółcony.
Kąty widzenia
Prostokąty na ekranie testowym nie zlewały się do około 60° w poziomie (łącznie 120°) oraz 55° w pionie (łącznie 110°).
Równomierność podświetlenia
Czas reakcji/ input lag
Rajdówka w programie Pixel Persistence Analyzer jest wyraźna do tempa 8.
Pobór mocy
Fabryczne | Zmierzone | |
---|---|---|
Jasność 100% | 17,2 W | 25,7 W |
Jasność 50% | bd. | 19,5 W |
Jasność 0% | bd. | 13,6 W |
Po regulacji ustawień | bd. | 19,5 W |
Wygaszacz | bd. | 19,5 W |
Czuwanie | 0,6 W | 0,7 W |
Wyłączony | 0,5 W | 0,6 W |
Do testów dostarczył: Acer
Cena w dniu publikacji (z VAT): 1099 zł
AOC 2230Fm+ (22", 16 : 10, 1680×1050, TN, 2 ms)
AOC 2230Fm+ | |
---|---|
Wielkość matrycy | 22" |
Proporcje ekranu | 16 : 10 |
Rozdzielczość | 1680×1050 |
Rozmiar piksela | 0,282 mm |
Wymiary | 50,6×40,2×21,1 cm |
Typ panelu | TN |
Liczba kolorów | 16,7 mln |
Nasycenie kolorów | bd. |
Powłoka ekranu | Błyszcząca |
Jasność | 300 cd/m² |
Kontrast | 60 000 : 1 (dynamiczny) |
Kąty widzenia (poziom/pion) | 170/160° |
Czas reakcji | 2 ms (GtG) |
Obudowa | Z przodu błyszczący, czarny plastik, z tyłu ciemny plastik w różne wzory |
Złącza wideo | D-sub, DVI-D, HDMI |
Inne złącza | USB, 2× minijack |
HDCP | Tak |
Multimedia | Wbudowane głośniki, hub USB, czytnik kart SD/MMC/MS/XD, wbudowany odtwarzacz multimediów |
Menu ekranowe | Nietypowe, średnio rozbudowane, czytelne, intuicyjne sterowanie |
Pobór mocy | <65 W |
Zasilacz | Wbudowany |
Regulacja | Nachylenie: od –5° do +20° |
Standard VESA | Tak (100×100 mm) |
Waga | 5,3 kg |
Dodatki | Instrukcja szybkiego montażu, płyta CD z elektroniczną wersją instrukcji i dodatkowym oprogramowaniem, szmatka do czyszczenia monitora, pilot, przewody: zasilania, D-sub, HDMI, USB, audio |
Gwarancja | 36 miesięcy |
Cena | około 750 zł |
Kalibracja/ jakość kolorów
Nasze ustawienia: jasność 50%, kontrast 50%, czerwony 41%, zielony 44% i niebieski 49%.
Niewielkie odstępstwa od ideału w przypadku wszystkich kolorów w części ciemniejszych barw.
Kąty widzenia
Prostokąty na ekranie testowym nie zlewały się do około 55° w poziomie (łącznie 110°) oraz 50° w pionie (łącznie 100°).
Równomierność podświetlenia
Czas reakcji/ input lag
Podczas grania i oglądania filmu (dynamiczne sceny) nie widać żadnego efektu smużenia.
Rajdówka w programie Pixel Persistence Analyzer jest wyraźna do około 8–9 tempa.
Pobór mocy
Fabryczne | Zmierzone | |
---|---|---|
Jasność 100% | 65 W | 37,2 W |
Jasność 50% | bd. | 28,4 W |
Jasność 0% | bd. | 20,7 W |
Po regulacji ustawień | bd. | 29,5 W |
Wygaszacz | bd. | 29,5 W |
Czuwanie | 1 W | 0,9 W |
Wyłączony | bd. | 0,4 W |
Do testów dostarczył: AOC
Cena w dniu publikacji (z VAT): około 750 zł
AOC 2436Vwa (23,6", 16 : 9, 1920×1080, TN, 5 ms)
AOC 2436Vwa | |
---|---|
Wielkość matrycy | 23,6" |
Proporcje ekranu | 16 : 9 |
Rozdzielczość | 1920×1080 |
Rozmiar piksela | 0,272 mm |
Wymiary | 58,2×42,4×20,6 cm |
Typ panelu | TN |
Liczba kolorów | 16,7 mln |
Nasycenie kolorów | bd. |
Powłoka ekranu | Matowa |
Jasność | 300 cd/m² |
Kontrast | 60 000 : 1 (dynamiczny) |
Kąty widzenia (poziom/pion) | 170/160° |
Czas reakcji | 5 ms |
Obudowa | Z przodu błyszczący, czarny plastik, z tyłu matowy, czarny plastik |
Złącza wideo | D-sub, DVI-D |
Inne złącza | USB, minijack |
HDCP | Tak |
Multimedia | Wbudowane głośniki, hub USB |
Menu ekranowe | Rozbudowane, skomplikowane, problematyczne sterowanie |
Pobór mocy | <49 W |
Zasilacz | Wbudowany |
Regulacja | Nachylenie: od –5° do +20° |
Standard VESA | Tak (100×100 mm) |
Waga | 5,5 kg |
Dodatki | Instrukcja szybkiego montażu, płyta CD z elektroniczną wersją instrukcji i dodatkowym oprogramowaniem, przewody: zasilania, D-sub, audio, USB |
Gwarancja | 36 miesięcy |
Cena | około 730 zł |
Kalibracja/ jakość kolorów
Nasze ustawienia: jasność 50%, kontrast 50%, czerwony 55%, zielony 55% i niebieski 45%.
Momentami spore braki niebieskiego koloru. W dolnej części układu (ciemne barwy) brakuje także czerwonego. Podczas korzystania z monitora drobne przekłamania w obrazie widać jedynie na przejściach tonalnych. Czasami biel pokrywa się błękitną poświatą.
Kąty widzenia
Prostokąty na ekranie testowym nie zlewały się do około 55° w poziomie (łącznie 110°) oraz 45° w pionie (łącznie 90°).
Równomierność podświetlenia
Czas reakcji/ input lag
Podczas grania i oglądania filmu (dynamiczne sceny) nie widać żadnego efektu smużenia.
Rajdówka w programie Pixel Persistence Analyzer jest wyraźna do tempa 7. Później rozmycie rosło bardzo szybko.
Pobór mocy
Fabryczne | Zmierzone | |
---|---|---|
Jasność 100% | 49 W | 40,1 W |
Jasność 50% | bd. | 28,6 W |
Jasność 0% | bd. | 18,3 W |
Po regulacji ustawień | bd. | 29,1 W |
Wygaszacz | bd. | 29,3 W |
Czuwanie | 1 W | 0,8 W |
Wyłączony | bd. | 0,2 W |
Do testów dostarczył: AOC
Cena w dniu publikacji (z VAT): około 730 zł
AOC e936Swa (18,5", 16 : 9, 1366×768, TN + LED, 5 ms)
AOC e936Swa | |
---|---|
Wielkość matrycy | 18,5" |
Proporcje ekranu | 16 : 9 |
Rozdzielczość | 1366×768 |
Rozmiar piksela | 0,3 mm |
Wymiary | 46,3×35,9×18,6 cm |
Typ panelu | TN (podświetlenie LED) |
Liczba kolorów | 16,7 mln |
Nasycenie kolorów | bd. |
Powłoka ekranu | Matowa |
Jasność | 250 cd/m² |
Kontrast | 2 000 000 : 1 (dynamiczny) |
Kąty widzenia (poziom/pion) | 160/160° |
Czas reakcji | 5 ms |
Obudowa | Z przodu błyszczący, śliski, czarny plastik, z tyłu matowy, chropowaty, czarny plastik |
Złącza wideo | D-sub |
Inne złącza | Minijack audio, USB |
HDCP | Nie |
Multimedia | Wbudowane głośniki |
Menu ekranowe | Rozbudowane, skomplikowane, problematyczne sterowanie |
Pobór mocy | <20 W |
Zasilacz | Zewnętrzny |
Regulacja | Nachylenie: od –5° do +20° |
Standard VESA | Tak (100×100 mm) |
Waga | 3,3 kg |
Dodatki | Instrukcja szybkiego montażu, płyta CD z elektroniczną wersją instrukcji i dodatkowym oprogramowaniem, przewody: zasilania, D-sub, audio, USB |
Gwarancja | 36 miesięcy |
Cena | 390 zł |
Kalibracja/ jakość kolorów
Nasze ustawienia: jasność 50%, kontrast 50%, czerwony 90%, zielony 61% i niebieski 59%.
Momentami spore braki niebieskiego koloru. W dolnej części układu (ciemne barwy) brakuje także czerwonego. Wyświetlane kolory są zbyt ciemne („brudne”).
Kąty widzenia
Prostokąty na ekranie testowym nie zlewały się do około 50° w poziomie (łącznie 100°) oraz 30° w pionie (łącznie 60°).
Równomierność podświetlenia
Czas reakcji/ input lag
Rajdówka w programie Pixel Persistence Analyzer zaczyna rozmywać się znacznie od tempa 6.
Pobór mocy
Fabryczne | Zmierzone | |
---|---|---|
Jasność 100% | 20 W | 13,2 W |
Jasność 50% | bd. | 10,6 W |
Jasność 0% | bd. | 7,9 W |
Po regulacji ustawień | bd. | 10,4 W |
Wygaszacz | bd. | 11,1 W |
Czuwanie | bd. | 0,4 W |
Wyłączony | 0,4 W | 0,2 W |
Do testów dostarczył: AOC
Cena w dniu publikacji (z VAT): 390 zł
AOC F22s+ (21,5", 16 : 9, 1920×1080, TN, 5 ms)
AOC F22s+ | |
---|---|
Wielkość matrycy | 21,5" |
Proporcje ekranu | 16 : 9 |
Rozdzielczość | 1920×1080 |
Rozmiar piksela | 0,248 mm |
Wymiary | 52,5×37,9×8,1 cm |
Typ panelu | TN |
Liczba kolorów | 16,7 mln |
Nasycenie kolorów | bd. |
Powłoka ekranu | Matowa |
Jasność | 300 cd/m² |
Kontrast | 60 000 : 1 (dynamiczny) |
Kąty widzenia (poziom/pion) | 170/160° |
Czas reakcji | 5 ms |
Obudowa | Z przodu błyszczący, czarny plastik, z tyłu matowy i chropowaty, czarny plastik |
Złącza wideo | D-sub |
Inne złącza | Brak |
HDCP | Nie |
Multimedia | Brak |
Menu ekranowe | Nietypowe, średnio rozbudowane, czytelne, przyjemne sterowanie |
Pobór mocy | <49 W |
Zasilacz | Zewnętrzny |
Regulacja | Nachylenie: od 0° do +15° |
Standard VESA | Tak (100×100 mm) |
Waga | 4,6 kg |
Dodatki | Instrukcja szybkiego montażu, płyta CD z elektroniczną wersją instrukcji i dodatkowym oprogramowaniem, przewody: zasilania, D-sub |
Gwarancja | 36 miesięcy |
Cena | 465 zł |
Kalibracja/ jakość kolorów
Nasze ustawienia: jasność 50%, kontrast 50%, czerwony 49%, zielony 47% i niebieski 40%.
Podobnie jak w poprzednich monitorach, tak i tym razem trochę brakuje koloru niebieskiego, zwłaszcza w części dotyczącej jaśniejszych barw.
Kąty widzenia
Prostokąty na ekranie testowym nie zlewały się do około 55° w poziomie (łącznie 110°) oraz 50° w pionie (łącznie 100°).
Równomierność podświetlenia
Czas reakcji/ input lag
Rajdówka w programie Pixel Persistence Analyzer była wyraźna do tempa 7–8.
Pobór mocy
Fabryczne | Zmierzone | |
---|---|---|
Jasność 100% | 49 W | 34,5 W |
Jasność 50% | bd. | 27,1 W |
Jasność 0% | bd. | 20,4 W |
Po regulacji ustawień | bd. | 28,3 W |
Wygaszacz | bd. | 28,5 W |
Czuwanie | 1 W | 0,4 W |
Wyłączony | bd. | 0,3 W |
Do testów dostarczył: AOC
Cena w dniu publikacji (z VAT): 465 zł