W obecnych czasach informacja jest cenniejsza niż waluta. Nie powinno więc dziwić, że katalizatorem galopującego postępu cywilizacyjnego jest chęć uzyskania dostępu do ogólnie pojętych treści – zawsze i wszędzie. Branża IT chcąc nie chcąc musiała dać się ponieść wiatrom technicznych zmian i zaczęła „ubezprzewodowiać” wszystko co popadnie. Oczywiście należy pamiętać o firmach związanych z rynkiem audio dla profesjonalistów i zaawansowanych amatorów, które od wielu lat mają w swojej ofercie chociażby bezprzewodowe zestawy słuchawkowe (jak seria RS Sennheisera), jednak należy je traktować raczej jako ciekawostkę. Wysokie ceny, dyskusyjna funkcjonalność i jakość dźwięku mimo wszystko gorsza niż w wielokrotnie niekiedy tańszych urządzeniach przewodowych okazały się blokadą uniemożliwiającą popularyzację tego typu sprzętu. Producenci stricte „komputerowi” też nie mieli z górki. Logitech i Creative już cztery lata temu zaliczyły romans z techniką bezprzewodowego przesyłu audio, którego owocami są między innymi opisywane przez nas zestawy głośnikowe Z-5450 Digital i GigaWorks G550W. Nie były to jednak flagowe urządzenia tych firm, a jedynie produkty wzbogacające ich dorobek – swoista jazda próbna, pokazująca, że branża komputerowa ani nie chce, ani nie może sobie pozwolić na pozostanie w tyle na trasie o nazwie wireless.
Pod koniec ubiegłego roku Creative zaprezentował nowy zestaw głośnikowy ze swojej flagowej stereofonicznej serii GigaWorks T – model Creative GigaWorks T20W Series II. Nowe GigaWorksy to w zasadzie kolumienki T20 Series II z wbudowanym odbiornikiem RF, czyli już druga próba odświeżenia zaprezentowanego w roku 2007 modelu GigaWorks T20. Od momentu wprowadzenia do sprzedaży GigaWorksów G550W minęły cztery lata, czyli szmat czasu w branży IT. Sprawdzimy, czy komputerowe zestawy głośnikowe dojrzały już na tyle, by z odciętą „pępowiną” mogły być realną konkurencją dla zestawów przewodowych.
Pierwsze wrażenia
Ascetyczny wygląd pudełka, w którym T20W do nas przyszły, nie powinien dziwić – zestaw nie trafił jeszcze do oficjalnych kanałów sprzedaży w Polsce. Ostateczna stylistyka opakowania powinna więc być nieco bardziej creative'owa.
Poza kolumienkami w zestawie znajduje się skrócona instrukcja obsługi, informacje o gwarancji i bezpieczeństwie użytkowania, przewód minijack stereo – minijack stereo, zasilacz oraz przewody zasilające w wersji angielskiej i europejskiej.
Z zewnątrz T20W są niemal dokładną kopią modelu T20 Series II. Wygląd przedniego panelu jest identyczny.
Poza wyjściem słuchawkowym i wejściem dodatkowego źródła dźwięku (oba pozłacane) znajdziecie na nim pokrętła regulacji poziomu tonów niskich i wysokich oraz potencjometr głośności, pełniący ponadto rolę wyłącznika zestawu.
We wszystkich GigaWorksach Series II irytującą, jaskrawą diodę znaną z modeli T20 i T40 zastąpiono świecącym na niebiesko pierścieniem otaczającym pokrętło głośności, co wydaje nam się ze wszech miar dobrym posunięciem – wygląd kolumn stał się bardziej nowoczesny, a poświata nie odciąga wzroku od monitora, jak we wcześniejszych modelach. „Plusem ujemnym” jest błyszczący lakier, którym pokryto przedni panel. Skrzące się metaliczne drobinki mogą zachwycić, jednak jest to tylko miłość do pierwszego dotknięcia. Dużo praktyczniejsze pod tym względem były obudowy pierwszych serii T – matowy lakier i tytanowy kolor przypadły nam do gustu dużo bardziej niż wypolerowane powierzchnie Series II. Pewną niedogodnością może być konieczność zmiany położenia pokrętła głośności w celu wyłączenia kolumienek, jednak na to powinny narzekać tylko osoby przyzwyczajone do regulacji głośności z poziomu systemu operacyjnego.
Z tyłu głównej kolumny znajdziecie wejście zasilania, pozłacane złącze cinch służące do podłączenia drugiej kolumny, wejście źródła dźwięku w postaci wtyku minijack stereo oraz przycisk Connect, służący do synchronizacji odbiornika radiowego z nadajnikiem zainstalowanym w komputerze.
W górnej części kolumienek znajdziecie otwór BasXPort, czyli wariację Creative'a na temat popularnego bass refleksa.
Cztery gumowe stopki na spodzie każdej z kolumienek mają za zadanie zapewniać stabilność i zapobiegać przenoszeniu drgań na powierzchnię, na której stoją GigaWorksy.
T20W wyposażono w maskownice, które po zdjęciu odsłaniają dobrze znane z poprzednich modeli serii Txx przetworniki: 2,5-centymetrową tekstylną kopułkę wysokotonową oraz głośnik średnio-nisko-tonowy o średnicy 6,35 cm, z charakterystyczną żółtą membraną wykonaną z plecionego włókna szklanego – oba produkcji Cambridge Soundworks.
Podstawowe parametry zestawu pozostały bez zmian: moc RMS na kanał w dalszym ciągu wynosi 14 W, a pasmo przenoszenia zamyka się w przedziale 50 Hz – 20 kHz. Z dostępnych nam informacji wynika, że elektronikę Series II zmieniono w niewielkim stopniu; miała to być jednak zmiana wyraźnie poprawiająca brzmienie i usprawiedliwiająca wypuszczenie na rynek modelu, który mógłby wydawać się jedynie przemalowanym zestawem GigaWorks T20.
Bezprzewodowe tête-à-tête – SB X-Fi Notebook
Kolumny przetestowaliśmy z kartą dźwiękową Sound Blaster X-Fi Notebook oraz zestawem Sound Blaster Wireless Music System.
SB X-Fi Notebook to karta dźwiękowa w formacie ExpressCard 34. W zestawie znajdziecie dodatkowo instrukcję obsługi i sterowniki na płycie CD, douszne słuchawki z mikrofonem, pokrowiec na kartę oraz adapter ExpressCard 34 – ExpressCard 54.
Właściwie można powiedzieć, że X-Fi Notebook zapewnia bardzo podstawową funkcjonalność. Piszemy: właściwie, bo wyposażono ją we wbudowany nadajnik radiowy. Poza tym jest to dość prosta stereofoniczna karta, umożliwiająca odtwarzanie i nagrywanie dźwięku z rozdzielczością 24 bitów przy próbkowaniu 48 kHz.
Bezprzewodowe tête-à-tête – SB Wireless Music System
SB Wireless Music System to tak naprawdę połączenie nadajnika z odbiornikiem, czyli dwóch zestawów, które są dostępne w sprzedaży jako niezależne produkty. Sound Blaster Wireless for iTunes (nadajnik) to zewnętrzna karta dźwiękowa z wbudowanym modułem RF, wyposażona w interfejs USB, a Wireless Receiver to – jak sama nazwa wskazuje – odbiornik bezprzewodowy.
W skład zestawu Wireless Music System wchodzi ponadto zasilacz i pilot do odbiornika, przewód głośnikowy minijack stereo –2× RCA, szmatka z mikrowłókien, dwie oddzielne instrukcje do nadajnika i odbiornika oraz płyta ze sterownikami i oprogramowaniem do obsługi karty USB.
SB Wireless for iTunes umożliwia odtwarzanie i nagrywanie dźwięku z 16-bitową rozdzielczością i próbkowaniem 48 kHz; poza tym zapewnia identyczną funkcjonalność jak SB X-Fi Notebook (nie licząc innego interfejsu, rzecz jasna). Według producenta zasięg transmisji bezprzewodowej w obu przypadkach wynosi 30 m, co zgadza się z naszymi obserwacjami.
Wireless Receiver to uniwersalny odbiornik, komunikujący się bezprzewodowo z nadajnikami Creative'a. Podpinamy do niego dowolny aktywny zestaw głośnikowy wyposażony w przewód z końcówką minijack stereo lub podwójne złącza cinch.
Nadajniki i odbiorniki radiowe Creative'a można stosować w dowolnych kombinacjach: X-Fi Notebook bez problemu połączy się z T40W lub z Wireless Receiverem; Wireless for iTunes – tak samo. Żeby tego było mało, Creative zapewnia, że każdy z nadajników może obsługiwać jednocześnie w zasadzie dowolną liczbę odbiorników – tak wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Dodatkowo panel sterownika nadajników umożliwia utworzenie maksymalnie czterech „stref” bezprzewodowych odbiorników i zarządzanie nimi.
Bezprzewodowe tête-à-tête – konfiguracja
Wyposażeni w dwa zestawy GigaWorks T20W oraz Wireless Receiver, mieliśmy okazję sprawdzić możliwość synchronizacji trzech zestawów głośnikowych naraz.
Wstępna synchronizacja nadajników i odbiorników inicjowana jest ręcznie: korzystamy w tym celu z przycisków Connect na urządzeniach. Każda następna synchronizacja odbywa się już w sposób automatyczny. Synchronizacja nadajnika i odbiornika jest błyskawiczna (mniej niż sekunda), jeśli urządzenia działają w tym samym pomieszczeniu – niezależnie od liczby odbiorników, z którymi łączy się nadajnik. Większa odległość i kilka ścian na drodze sygnału radiowego wydłuża ten czas do około 2–3 s, co i tak jest wynikiem co najmniej zadowalającym. Pisząc: kilka ścian, mamy na myśli trzy gipsowe ścianki działowe (w tym dwie wyłożone płytkami ceramicznymi) oraz zbrojoną, betonową ścianę nośną (przy czym pierwszą i ostatnią ścianę dzieli odległość około 15 m). Przejście do następnego pomieszczenia skutkuje bardzo wyraźnymi zniekształceniami dźwięku w głośnikach oraz problemami z synchronizacją.
Zakładka Wireless Music w panelu sterownika pozwala wybrać dwa tryby bezprzewodowej synchronizacji: Broadcast, umożliwiający połączenie nadajnika z dowolną liczbą odbiorników, oraz Zone, umożliwiający zarządzanie czterema grupami odbiorników.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że w dniu opublikowania niniejszego artykułu jedynym oficjalnym sterownikiem umożliwiającym współpracę X-Fi Notebook z Windows 7 w wersji 64-bitowej był oznaczony numerem 1.01.0098 Creative Sound Blaster Beta Driver, który nastręczył nam nieco kłopotów. Po każdym uruchomieniu systemu operacyjnego panel sterownika nie wykrywał zainstalowanego urządzenia. Wprawdzie problem rozwiązywało wyjęcie i ponowne włożenie karty do portu ExpressCard, jednak na dłuższą metę ciężko uznać takie rozwiązanie za akceptowalne. Dodatkowo panel sterownika w tej wersji nie pozwala ręcznie wybrać jednego z trzech kanałów częstotliwości radiowej, na której komunikują się nadajnik i odbiorniki (zakładka RF Channel jest nieaktywna). Niedostępna jest również funkcja FlexiJack, umożliwiająca przełączanie trybu działania portu minijack na karcie z wejścia mikrofonowego na liniowe. Sytuacja jest dość dziwna, biorąc pod uwagę, że X-Fi Notebook jest dostępna na rynku od grubo ponad roku, a Windows 7 oficjalnie pojawił się ponad kwartał temu, mamy jednak nadzieję, że przyszłe aktualizacje sterownika to naprawią.
Dla odmiany sterownik urządzenia Creative Wireless for iTunes działał całkowicie prawidłowo.
Odsłuch
Series II są odpowiedzią Creative'a na głosy krytyki, dotyczące przede wszystkim jakości niskich tonów w poprzednich seriach Txx. Z naszej poprzedniej recenzji jasno wynika, że bas GigaWorksów T40 (czyli bardziej zaawansowanej wersji zestawu T20) nieodparcie przywodzi skojarzenia z piosenką „Im więcej ciebie, tym mniej”. Creative postanowił więc zastosować zabieg tyle prosty, co skuteczny i dający wymierne, słyszalne efekty. Producent wyżej ustawił punkt podziału pasma odtwarzanego przez głośniki nisko-średnio- i wysokotonowy, a dla niskich częstotliwości zastosował „inteligentne podbicie”, wykonywane jeszcze na poziomie wbudowanego wzmacniacza (sam BasXPort okazał się niewystarczający). Rezultatem są kolumienki zestrojone całkiem inaczej i grające... o klasę lepiej, niż pierwowzór.
Swoim brzmieniem podłączone przewodowo GigaWorksy sprawiły nam całkiem miłą niespodziankę. Średnica jest klarowna i nie dominuje nad wysokimi dźwiękami, które, trzeba przyznać, są zaskakująco czytelne. Za to niskie tony postanowiły wyjść z ukrycia i pokazać światu, że wbrew wcześniejszym pogłoskom jednak istnieją. Nie są wprawdzie zbyt głębokie i sprężyste, jednak brzmią czysto i nienachalnie. Zgodnie z naszymi przewidywaniami basu nie ma dużo więcej niż we wcześniejszych seriach Txx (użyto identycznych przetworników; wymiary kolumn również pozostały bez zmian), jednak biorąc pod uwagę możliwości sprzętowe i obowiązujące nas jeszcze prawa fizyki (które, niestety, ciężko przeskoczyć), nie da się zaprzeczyć, że to dobrze zrealizowany projekt. Brzmienie zestawu jest bardziej niż poprawne i dość jasne. Tony średnie i wysokie ładnie ze sobą współgrają, a bas, choć nie zrywa czapek z głów, dobrze uzupełnia całość – nie charczy nawet przy maksymalnym ustawieniu potencjometru głośności, choć dudnienie, spowodowane podbiciem jego wyższych partii, daje się wtedy we znaki. Ogólnie rzecz biorąc, brzmienie T20W Series II jest lepsze niż T40. Wprawdzie T20W tracą kilka punktów przez nieco uboższą scenę stereo, jednak lokalizacja przestrzenna to jedyny aspekt brzmienia, w którym wyższy model starszej serii góruje nad nowszym. Jesteśmy niemal całkowicie pewni, że model T40 Series II, który jest dostępny na rynku już od jakiegoś czasu, okaże się tutaj jeszcze ciekawszym wyborem, co zresztą postaramy się sprawdzić.
T20W przy połączeniu bezprzewodowym również przyjemnie zaskakują. Dźwięk jest wprawdzie nieco mniej przejrzysty, jednak uwidacznia się to dopiero przy większej głośności. Różnica między połączeniem kablowym a bezprzewodowym przy niskich ustawieniach głośności była w zasadzie nie do wychwycenia. Sytuacja zmieni się, jeśli między nadajnikiem a odbiornikiem znajdzie się ściana: w każdym następnym pomieszczeniu dźwięk będzie coraz bardziej przytłumiony i niewyraźny. Za czwartą ścianą dojdą problemy z trzeszczeniem, jednak przy liczbie ścian nie większej niż trzy większość użytkowników uzna jakość dźwięku za całkowicie wystarczającą.
Więc jak: ciąć czy nie?
Podsumowanie – ciąć czy nie ciąć?
Ciąć! Ale pępowinę zostawić sobie na wszelki wypa... znaczy na pamiątkę. Jakość brzmienia T20W przy połączeniu bezprzewodowym tylko nieznacznie ustępuje połączeniu za pomocą kabla. Z kabla nie zrezygnują tylko dźwiękowi puryści. Ci mogą podłączyć GigaWorksy przewodowo, a drugi zestaw postawić... za ścianą, w sypialni ;) Jakość dźwięku nadal będzie niezła, a odejdzie konieczność prowadzenia kilku- lub kilkunastometrowego przewodu (który przecież z każdym kolejnym metrem też pogarsza jakość sygnału).
Creative'owi udało się opracować całkiem udane rozwiązanie. Czy się przyjmie? Raczej nie – ze względu na cenę. Sugerowana cena detaliczna zestawu T20 Series II to w przeliczeniu około 400 zł (według obecnego kursu euro), cena T20W będzie więc prawdopodobnie o jakieś 120 zł wyższa. Ponad 100 zł za wbudowany odbiornik RF to dużo, jednak oddzielne rozwiązania tego typu są jeszcze droższe – Wireless Receiver kosztuje około 300 zł. Dodajcie do tego cenę Sound Blaster Wireless for iTunes – 360 zł (w zestawie będzie taniej: Sound Blaster Wireless Music System, czyli zestaw nadajnika i odbiornika, kosztuje „jedyne” 600 zł), lub X-Fi Notebook – również 360 zł, a z dużym prawdopodobieństwem odechce się Wam dalszego dryfowania z wiatrem zmian.
Opłaciło się czekać – Creative GigaWorks T20W Series II to krok we właściwym kierunku na drodze ewolucji komputerowego audio. Teraz pozostaje nam czekać na definitywny koniec recesji gospodarczej oraz na obniżki cen...
Do testów dostarczył: PowerSales
Cena w dniu publikacji (z VAT): Około 520 zł