Jądro „Propus”
Pierwszą styczność z jądrem Propus mieliśmy już prawie trzy miesiące temu, kiedy to indyjski serwis TechTree przez pomyłkę umieścił jego zdjęcie w recenzji Phenoma II X2 550. Dużo później dostaliśmy od AMD oficjalne zdjęcie, nieco lepszej jakości:
Na zdjęciu zaznaczyliśmy też podstawowe bloki funkcjonalne procesora. Zdjęcie i schemat wyjaśniają od razu, z czym mamy do czynienia. Propus to procesor czterordzeniowy przeznaczony do podstawki AM3, wykonany w architekturze K10, czy też mówiąc potocznie: K10,5. W odróżnieniu od procesorów Agena i Deneb Propus nie ma wspólnej dla wszystkich rdzeni pamięci podręcznej L3. Każdy rdzeń ma 512 kB pamięci podręcznej drugiego poziomu. W związku z brakiem L3 dane są synchronizowane pomiędzy rdzeniami przez pamięć operacyjną. Co prawda taka synchronizacja zachodzi znacznie wolniej, bo RAM jest o rząd wielkości wolniejszy od L3, ale AMD uznało, że nie wpłynie to znacząco na wydajność. Brak L3 ma za to zasadniczy wpływ na wielkość jądra i koszt jego produkcji. Powierzchnia Propusa to tylko 169 mm², przy 243 mm² Deneba. Oznacza to, że z jednego wafla krzemowego o średnicy 300 mm można otrzymać o połowę więcej jąder Propus niż Deneb. Nie tylko architektura, ale i plan rdzenia są bardzo podobne do Phenomów X4: podobnie są umieszczone rdzenie, mostek północny, pamięć podręczna drugiego poziomu i interfejs pamięci. Propus jest następnym po Regorze (procesory Athlon II X2) krokiem AMD w kierunku przeniesienia architektury K10 do segmentu opanowanego przez najtańsze procesory.
Athlon II X4 620
Do rodziny procesorów Athlon II X4 na początku będą należały dwa procesory: Athlon II X4 620 i Athlon II X4 630. Ten drugi różni się od pierwszego tylko mnożnikiem: zamiast ×13 jego mnożnik wynosi ×14, a taktowanie domyślne – 2800 MHz. My otrzymaliśmy do testów tylko jeden procesor, niższy model 620.
Athlon II X4 620 | Athlon II X2 250 | Phenom II X4 955 BE | Core 2 Quad Q8200 | |
---|---|---|---|---|
proces technologiczny | 45 nm SOI | 45 nm HKMG | ||
rdzeń | Propus | Regor | Deneb | Yorkfield-4M |
całkowita pamięć podręczna L2 | 4×512 kB | 2×1024 kB | 4×512 kB | 2×2048 kB |
wspólna pamięć podręczna L3 | nd. | nd. | 6144 kB | nd. |
rdzenie/wątki | 4/4 | 2/2 | 4/4 | 4/4 |
taktowanie | 2,6 GHz | 3,0 GHz | 3,2 GHz | 2,33 GHz |
taktowanie uncore | 2,0 GHz | nd. | ||
VID (zakres) | 0,925–1,425 V | 0,85–1,425 V | 0,875–1,425 V | 0,85–1,3625 V |
TDP | 95 W | 65 W | 95 W | 95 W |
cena | 355 zł | 280 zł | 680 zł | 495 zł |
Z zewnątrz procesor nie różni się wcale od innych układów AM3:
Zestaw testowy powinien być Wam znany z poprzednich recenzji, ale krótko przypomnimy, że wszystkie testy przeprowadzamy pod kontrolą 64-bitowej wersji systemu Windows Vista Ultimate z Service Packiem 1. Procesor Core 2 Quad Q8200 był testowany na płycie ASUS P5E3.
Model | Dostarczył | |
---|---|---|
Schładzacz procesora: | Cooler Master Hyper 212 Plus | coolermaster.com |
Płyta główna: | ASUS M4A79T Deluxe | www.asus.pl |
Płyta główna: | ASUS P5E3 | www.asus.pl |
RAM: | OCZ Platinum OCZ3P1600EB4GK 2× 2 GB @ 1333 MHz 7-7-7-20 1T | redakcyjna |
Karta graficzna: | NVIDIA GeForce GTX 280 | www.nvidia.pl |
Dysk twardy: | Seagate Barracuda 7200.11 320 GB | www.seagate.com |
Zasilacz: | Enermax REVOLUTION85+ 850 W | www.enermax.pl |
Monitor: | Acer P241w (24 cale, 1920×1200) | www.acer.pl |
Najpierw tradycyjnie przeprowadziliśmy testy syntetyczne w programie SiSoft Sandra.
W prawie wszystkich testach obliczeniowych Athlon 620 jest nieco wolniejszy od Core 2 Quad Q8200. Wydajność wysoko taktowanego Deneba jest znacznie wyższa, a trzyrdzeniowy Phenom 720 zostaje w tyle mimo wyższego taktowania.
Zmierzyliśmy następnie wydajność podsystemu pamięci procesorów:
Mimo braku L3 podsystem pamięci w Propusie nie ustępuje przepustowością Denebowi. Wzrosło za to opóźnienie w dostępie do pamięci. Jest to widoczne dzięki temu, że Sandra używa próbek danych o różnych rozmiarach – w Denebach więcej tych próbek mieści się w szybszej od RAM-u pamięci L3, co obniża średnią z opóźnień przy wszystkich rozmiarach próbek.
Postanowiliśmy też sprawdzić, czy w związku ze zmianami w organizacji pamięci podręcznej pojawiły się jakieś różnice w dostępie do L1 i L2.
Opóźnienie w dostępie do pamięci podręcznej w Propusie wzrosło nieznacznie względem Deneba, ale ciężko powiedzieć, czy ma to wpływ na wydajność, a jeśli tak – to jaki.
Następnym testem jak zwykle był 3DMark06.
Inaczej niż w Sandrze, w testach grafiki Athlon 620 wygrywa z Core 2 Quad Q8200. Sam daje się wyprzedzić Phenomowi II X3 720 we wszystkich testach oprócz intensywnie wielowątkowego testu CPU.
Sprawdziliśmy też wydajność 3DMarkiem Vantage.
W Vantage odwraca się sytuacja z programu 3DMark06: w teście CPU Q8200 wygrywa z Athlonem 620 z przewagą kilku procent.
OMP-Test jest nowym programem w naszej procedurze testowej. Mieliśmy okazję opisać go obszerniej w teście procesorów Core i7-870, Core i7-860 i Core i5-750.
Częste zapisywanie danych przez cztery wątki do tego samego obszaru pamięci wyraźnie nie służy Athlonowi X4 620 – to wyraźny efekt pozbawienia go L3.
Następnie sprawdziliśmy sprawność procesorów w renderowaniu sceny testowej w Cinebenchu R10.
Niskie taktowanie nie pozwala Athlonowi 620 rywalizować z Phenomami w trybie jednowątkowym, za to nie przeszkadza mu pokonać o włos Core 2 Quad Q8200.
Kolejnym testem było śledzenie promieni w POV-Rayu x64.
Athlon II X4 620 znacznie wyprzedza trzyrdzeniowego Phenoma II X3 720, a o ponad 7% – Core 2 Quad Q8200.
Następnie sprawdziliśmy, jak procesory radzą sobie z kodowaniem filmów.
Athlon II X4 620 uzyskuje w pierwszym przejściu nieco niższy wynik niż Q8200. Za to jego przewaga w drugim przejściu powoduje, że film kodowałby się nieco krócej niż na Core 2 Quad.
Drugim nowym testem w naszej procedurze jest kodowanie dźwięku kodekiem OGG Vorbis. Procedura została już opisana w teście procesorów Lynnfield.
Athlon II X4 traci do Phenoma II X3 i Core 2 Quad Q8200 około 10%.
Trzeci nowy test również polega na konwertowaniu dźwięku. Tym razem plik WAV konwertujemy na format AC3.
Athlon II X4 620 zyskuje lekką przewagę nad Core 2 Quad Q8200. Czwarty rdzeń pozwala mu wyprzedzić wyżej taktowanego Phenoma II X3.
Teraz znany już Wam zestaw 15 operacji wykonywanych w Photoshopie na 38-megapikselowym obrazie.
Jak zawsze w aplikacjach Adobe, przewagę mają procesory Intela. Mimo to różnice między X3 720, Q8200 i X4 620 nie są duże.
Jeszcze jeden nowy test i następny produkt firmy Adobe: przeznaczony do obróbki filmów After Effects CS4.
O ile Phenom II X4 955 radzi sobie prawie równie dobrze jak preferowany przez Adobe Q8200, to Athlon II X4 620 zostaje już daleko w tyle, renderując testowy klip o jedną trzecią dłużej niż Core 2 Quad.
Następnie zmierzyliśmy czas kompresji plików programem 7-Zip do formatu ZIP.
Duży plik Athlon II X4 kompresuje o 10 s dłużej niż Core 2 Quad Q8200 i Phenom II X3 720. Za to wiele małych plików szybciej pakuje się na Athlonie II X4, który dzięki czwartemu rdzeniowi mimo niższego taktowania i braku L3 dogania Phenoma 720.
Następny test to kompresja 7-Zipem do formatu 7z z wykorzystaniem algorytmu LZMA.
Dwuwątkowa kompresja LZMA zmienia proporcje. Athlon II X4 620 jest najwolniejszym procesorem w zestawieniu, choć w kompresji wielu plików niewiele mu brakuje do Q8200.
Na koniec najciekawsza (przynajmniej wizualnie) część procedury testowej – gry.
W siedmiu z ośmiu gier Athlon II X4 620 nie odstaje od Q8200 na więcej niż kilka klatek na sekundę, a w Empire: Total War nawet go pokonuje.
Podkręcanie
Podkręcanie nowych Athlonów nie różni się wiele od podkręcania Phenomów II X4 – procesory i platforma są zbudowane bardzo podobnie, proces technologiczny jest ten sam.
Podczas prób osiągnięcia najwyższego stabilnego taktowania napotkaliśmy na problem wywołany prawdopodobnie przez BIOS płyty głównej. Niektóre aplikacje, nawet tak wymagające jak Prime95 czy Linpack, działały bez zarzutu dowolnie długo, ale niektóre odmawiały współpracy i sypały „niebieskimi ekranami śmierci”. Najwyższym uzyskanym przez nas taktowaniem było 3900 MHz, ale nie mogliśmy ukończyć wszystkich testów ze względu na ów dziwny błąd. Ostatecznie wartością, przy której system komputerowy działał bez zarzutu, okazało się 3575 MHz przy napięciu 1,48 V:
Przy niższych mnożnikach procesor bez problemu osiągał częstotliwość zegara bazowego powyżej 320 MHz – prawdopodobnie nowe wersje BIOS-ów i temperatura niższa od temperatury otoczenia przyniosłyby poprawę pod tym względem.
Przeprowadziliśmy testy wydajności podkręconych procesorów w grach i 3DMarkach. We wszystkich testach mostek północny podkręconego Athlona był przetaktowany do 2200 MHz, a pamięć – do 1465 MHz.
Po podkręceniu Athlon II X4 620 zyskuje od kilkunastu do prawie 30% wydajności. W pięciu grach podkręcenie stawia go w tym samym rzędzie z niepodkręconym Phenomem II X4 955 BE. Duży zysk zawdzięczamy również przyspieszeniu mostka północnego – jest to bardzo ważna część procesorów ze zintegrowanym kontrolerem pamięci.
Zmierzyliśmy, ile energii pobierają procesory w trzech sytuacjach: podczas największego obciążenia, podczas odtwarzania filmu HD i w spoczynku.
Pobór mocy podczas małego i średniego obciążenia jest typowy dla procesorów 45-nanometrowych AMD. Pod obciążeniem Q8200 pobiera nieco mniej mocy niż X4 620. Nasz egzemplarz ustawiał sobie napięcie 1,1 V w spoczynku i 1,4 V pod obciążeniem.
Zmierzyliśmy też temperaturę działania najnowszego procesora.
Rezultaty były do przewidzenia: Athlon II X4 jest najchłodniejszym procesorem w teście, choć nie ma to wielkiego znaczenia, jeśli chodzi o zalecane schładzacze.
W redakcji doszliśmy do wniosku, że największymi i najbardziej przydatnymi innowacjami ostatnich lat w dziedzinie komputerów są: wielowątkowość, wirtualizacja i pamięć operacyjna o dużej pojemności. To one robią największe wrażenie i najbardziej zwiększają wygodę użytkowania komputera (dziś można by do tej trójki dołączyć dyski SSD, ale to temat na inną okazję). I to właśnie one powoli przesuwają się na coraz niższe segmenty rynku. W dobie tanich modułów RAM mało kto kupuje zestaw z mniej niż 4 GB szybkiej DDR2. Coraz bardziej upowszechniają się 64-bitowe systemy operacyjne, nie wspominając już o rosnącym zainteresowaniu wirtualizacją w związku z „trybem XP” obecnym w Windows 7.
Athlon II X4 620 to pod tym względem dużo większy krok naprzód, niż mogłoby się wydawać. Nie jest następcą żadnego innego procesora, bo wcześniej niczego podobnego nie było na rynku. Ciężko go z czymkolwiek porównać, bo tworzy zupełnie nową jakość. Czterordzeniowiec w cenie zarezerwowanej do tej pory dla średnich modeli dwurdzeniowych to jeszcze większy wybór w najliczniejszym segmencie rynku. Można śmiało założyć, że przystępna cena i kompatybilność z podstawkami AM2 i AM3 przyczynią się do jego popularności. A już w najbliższych miesiącach pojawią się następne tanie wielowątkowe procesory, oparte na architekturze Nehalem. Oszczędni – przyzwyczajajcie się do czterech rdzeni!
Za niespotykany stosunek jakości do ceny postanowiliśmy wyróżnić Athlona II X4 620 rekomendacją redakcji.
Do testów dostarczył: AMD
Cena w dniu publikacji (z VAT): ok. 355 zł