Dwa opisywane dziś procesory należą do różnych rodzin, nie tylko ze względu na nazwę, ale i konstrukcję. Phenom II X2 550 Black Edition jest produktem opartym na jądrze Deneb – 45-nanometrowym, czterordzeniowym, z 6 MB pamięci podręcznej L3. Jest to to samo jądro co w Phenomach II X3 i X4 – w procesie sortowania i kontroli jakości dwa rdzenie nie spełniły wymagań co do parametrów termicznych albo elektrycznych. Innymi słowy, nie mogły działać z zadaną częstotliwością przy zadanym napięciu, dlatego zostały wyłączone.
Natomiast Athlon II X2 250 to produkt zupełnie nowy. Ma własne jądro, inne niż Deneb – są na nim dwa rdzenie, po 1 MB pamięci podręcznej L2 dla każdego z nich i mostek północny z kontrolerem pamięci. Nie ma za to pamięci L3. Jest to logiczny krok ze strony AMD: uzysk w procesie 45 nm jest najwyraźniej dość dobry, zbyt dobry, żeby dało się nasycić rynek dwurdzeniowców niżej binowanymi Denebami. Oto jądro o nazwie kodowej Regor:
Na zdjęciu zamieściliśmy przybliżoną skalę oraz wyróżniliśmy najważniejsze bloki funkcjonalne. Wymiary jądra wynoszą około 13,8×8,5 mm, a jego powierzchnia – 117,5 mm². Jest to bardzo ważna informacja: porównując powierzchnie Regora i Deneba możemy wywnioskować, że produkcja jednego jądra Regor jest ponad dwukrotnie tańsza. W tabelce porównaliśmy oba nowe procesory z Athlonem 7850 BE oraz Core 2 Duo E7400:
| Phenom II X2 550 | Athlon II X2 250 | Athlon 7850 BE | Core 2 Duo E7400 | |
|---|---|---|---|---|
| proces technologiczny | 45 nm | 45 nm | 45 nm | 45 nm |
| rdzeń | Callisto (Deneb) | Regor | Kuma | Wolfdale-3M |
| pamięć podręczna L2 dla rdzenia (wspólna dla pary rdzeni*) | 512 kB | 1024 kB | 512 kB | 3072 kB* |
| pamięć podręczna L3 | 6192 kB | brak | 2048 kB | brak |
| taktowanie | 3,1 GHz | 3,0 GHz | 2,8 GHz | 2,8 GHz |
| powierzchnia rdzenia | 258 mm² | 117,5 mm² | 288 mm² | 107 mm² (87 mm²) |
| liczba tranzystorów | 758 mln | 234 mln | 450 mln | 410 mln (228 mln) |
| VID (zakres) | 0,85–1,425 V | 0,85–1,425 V | 1,05–1,325 V | 0,85–1,3625 V |
| TDP | 80 W | 65 W | 95 W | 65 W |
| cena | 400 zł | ok. 350 zł | 290 zł | 475 zł |
W kolumnie dotyczącej E7400 wpisaliśmy niektóre liczby kursywą – pierwsza odnosi się do tranzystorów na waflu krzemowym, z którego powstaje jeden rdzeń Wolfdale. Jak pisaliśmy w recenzji energooszczędnych czterordzeniowców Intela, procesory E7x00 mają mniejsze jądro krzemowe niż E8x00 – ale powstają z takiej samej powierzchni wafla. Liczba wpisana kursywą oznacza właśnie, ile tranzystorów znajduje się faktycznie w procesorze E7x00. Również powierzchnia rdzenia i liczba tranzystorów Phenoma II X2 550BE (i Athlona 7850 BE) dotyczy całego rdzenia Deneb (Agena), a nie tej jego części, która jest aktywna w Callisto (Kuma).
Zestaw testowy
Zestaw testowy był podobny do używanego przez nas do tej pory. Oba procesory zostały przetestowane w dwóch konfiguracjach. Najpierw, w celu porównania z innymi procesorami, wykonaliśmy testy na platformie AM2+ z pamięcią DDR2. Następnie zrobiliśmy to na platformie AM3 na płycie firmy Gigabyte, co pozwoliło ocenić opłacalność przejścia z AM2+ na AM3, która w związku ze spadającymi cenami pamięci DDR3 ciągle się zmienia.
Niestety, w trakcie testów nasza „sztandarowa” płyta AM3, ASUS M4A79-T Deluxe, została nieopatrznie uszkodzona i byliśmy zmuszeni zastąpić ją inną. Jednak miało to swoją jasną stronę, bo zastosowaliśmy płytę zbliżoną ceną do procesorów, które recenzujemy. Wybraliśmy dość świeży produkt: płytę Gigabyte GA770T-UD3P. Jest ona oparta na chipsecie AMD 770, przeznaczonym do komputerów ze średniego segmentu cenowego. Ponieważ jej recenzja jest już w przygotowaniu, ograniczymy się do przedstawienia jej na zdjęciach i skierowania Czytelników po dokładniejsze informacje na stronę producenta. Warto jeszcze wspomnieć, że przy cenie około 330 zł jest to w tej chwili najtańsza płyta AM3 na rynku.
| Model | Dostarczył | |
|---|---|---|
| Schładzacz procesora: | Pentagram FREEZONE HP-90 AlCu Alpaya P 7016 + wentylator PWM Arctic Cooling | www.pentagram.eu |
| Płyta główna: | ASUS M3A79T-Deluxe | www.asus.pl |
| Pamięć RAM: | G.Skill PI Black 4 GB @ 800 MHz, 5-5-5-15 | www.gskill.com |
| Płyta główna: | Gigabyte MA770T-UD3P | www.gigabyte.pl |
| Pamięć RAM: | Corsair Dominator GT 1866 | www.corsair.com |
| Karta graficzna: | NVIDIA GeForce GTX 280 | www.nvidia.pl |
| Dysk twardy: | Seagate Barracuda 7200.11 320 GB | www.seagate.com |
| Zasilacz: | Thermaltake ToughPower 1000 W | www.4max.pl |
| Monitor: | Acer P241w (24 cale, 1920×1200) | www.acer.pl |
Komputer działał pod kontrolą systemu Windows Vista x64. Wykorzystaliśmy wersje 64-bitowe programów testowych (o ile były dostępne).
Testy syntetyczne – Sandra
Zaczęliśmy jak zwykle od testów syntetycznych w Sandrze 2009. Wyniki z Sandry nie reprezentują co prawda wydajności w konkretnych zastosowaniach praktycznych, ale pozwalają przewidzieć i wyjaśnić wyniki z aplikacji użytkowych.
W testach arytmetyki stało- i zmiennoprzecinkowej oba procesory mają wydajność pomiędzy Core 2 Duo E7400 a Athlonem 7850. Phenom II X2 550 jest szybszy od Athlona X2 250 o 2% w liczbach całkowitych i o 4% w rzeczywistych. E7400 uzyskuje wynik lepszy o (odpowiednio) 5% i 9%. Pomiar wydajności w zastosowaniach multimedialnych wypada dla dwurdzeniowców AMD nieco lepiej: oba są o około 10% szybsze od E7400 w liczbach całkowitych, kilka procent wolniejsze w liczbach rzeczywistych. W obliczeniach o podwójnej precyzji Phenom 550 jest o około 2% szybszy od E7400, a Athlon 250 – o 2% wolniejszy.
Zmierzyliśmy następnie wydajność podsystemu pamięci obu procesorów. Na platformie AM3 pamięć działała z Athlonem II z częstotliwością 1333 MHz i opóźnieniami 9-9-9-24. Z procesorem Phenom II X2 dzięki wykorzystaniu profilu BEMP kości działały z częstotliwością 1600 MHz i opóźnieniami 8-8-8-21, a mostek północny był przyspieszony do 2400 MHz.
Wyniki można było częściowo przewidzieć – wyposażone w zintegrowany kontroler pamięci Athlony i Phenomy zostawiają Core 2 Duo daleko w tyle pod względem przepustowości i opóźnienia. Dziwią jedynie wyniki Athlona 250, lepsze od wyników Phenoma 550 – najwyraźniej dodatkowy poziom hierarchii pamięci podręcznej, chociaż pomaga w komunikacji między rdzeniami, wprowadza utrudnienia w dostępie do pamięci.
Testy syntetyczne – 3DMarki
Następnym testem syntetycznym był 3DMark06.
W programie 3DMark06 najszybszym dwurdzeniowcem w zestawieniu jest Phenom 550. Wyprzedza on Core 2 Duo E7400 o ponad 5%. Athlon 250 wypada prawie identycznie jak E7400. Dobre wyniki dwurdzeniowce AMD zawdzięczają wyższej od E7400 wydajności w testach graficznych – w teście CPU oba są od niego wolniejsze.
Następnie zmierzyliśmy wydajność w 3DMarku Vantage.
W Vantage wpływ procesora na wynik z testu GPU jest znikomy. W testach sztucznej inteligencji i symulacji fizyki Phenom II X2 550 i Core 2 Duo E7400 idą łeb w łeb. Athlon II X2 250 jest o 10% wolniejszy od E7400.
Testy rzeczywiste – kompresja plików
Po testach syntetycznych przystąpiliśmy do sprawdzenia wydajności w zastosowaniach praktycznych, zaczynając od kompresji plików WinRAR-em.
Kompresja dużego pliku następuje na Phenomie 550 aż o 19% szybciej, niż na E7400 i Athlonie 250, które uzyskują prawie identyczne wyniki. W wielu plikach zaskakująco szybki jest Athlon 250 – potwierdza to niespodziewane wyniki testu przepustowości pamięci w Sandrze.
Spakowaliśmy też pliki wydajniejszym algorytmem LZMA.
W 7-Zipie znów szybsze są procesory AMD: w kompresji dużego pliku Phenom 550 jest o 16% szybszy od E7400, a Athlon 250 – o 7%. Dużą liczbę plików procesory pakują w bardzo zbliżonym czasie – Phenom II ma kilka procent przewagi nad Athlonem II i Core 2 Duo E7400.
Testy rzeczywiste – kodowanie wideo, renderowanie
Zbadaliśmy też prędkość konwersji materiału wideo z formatu MPEG-2 na x264.
Oba dwurdzeniowce AMD sprawują się nieco lepiej od układu Wolfdale-3M – w pierwszym przejściu Phenom II i Athlon II są szybsze, odpowiednio, o 20 i 12%, a w drugim – o 9 i 4%.
Kolejnym testem było renderowanie sceny testowej w Cinebenchu R10.
W trybie jednowątkowym najszybszy jest Phenom 550, wyprzedzający E7400 o 5%. Tuż za E7400 plasuje się Athlon 250 z różnicą poniżej 2%. W trybie wielowątkowym również prowadzi 550, jednak różnice między nim a E7400 i między E7400 a Athlonem 250 są już poniżej 3%.
Testy rzeczywiste – ray-tracing, Photoshop
Przeprowadziliśmy następnie test ray-tracingu w programie POV-Ray.
Śledzenie promieni jest wykonywane przez Regora, Callisto i Wolfdale-3M niemal tak samo szybko. Różnice w wynikach są poniżej 4%.
Sprawdziliśmy też, jak procesory radzą sobie z wykonywaniem operacji na obrazach w Photoshopie.
Bez niespodzianki – w Photoshopie wygrywa zalecany przez Adobe Core 2 Duo. Oba nowe dwurdzeniowce radzą sobie lepiej od starszego Athlona 7850, ale brakuje im sporo do trzyrdzeniowego Phenoma II X3 720 BE i do Core 2 Duo E7400.
Gry
Po aplikacjach użytkowych przyszedł czas na gry.
We wszystkich grach najszybszym dwurdzeniowcem w zestawieniu jest Phenom II X2 550. Jego przewaga nad E7400 sięga aż 33% w Unreal Tournament 3 i około 15% w pozostałych grach oprócz Supreme Commandera. Athlon II X2 250 jest od niego wolniejszy o 30% w Unreal Tournament 3, o 20% w Crysisie i o około 10% w Far Cry 2 i Left 4 Dead. Co zadziwiające, we wszystkich grach oprócz Crysisa Athlon 250 uzyskał lepsze wyniki od sporo droższego Core 2 Duo E7400.
Podkręcanie
Jak zawsze zbadaliśmy podatność nowych procesorów na podkręcanie. Zasady i orientacyjne limity podkręcania procesorów AMD nie powinny być obce stałym Czytelnikom działu Procesory. Przypomnijmy, że Phenom II X2 550 jest procesorem Black Edition, czyli z odblokowanym mnożnikiem rdzeni. Dodatkowo w systemie z tym procesorem i płytą główną AM3 można wykorzystać technologię BEMP (ang. Black Edition Memory Profiles), o której pisaliśmy w recenzji Phenoma II X4 955 BE. Phenoma 550 podkręcaliśmy z zastosowaniem profilu BEMP. Athlon 250 ma zablokowany mnożnik, dlatego podkręcanie musi się odbywać przez zwiększanie taktowania zegara referencyjnego.
Phenom II X2 550 BE dał się przetaktować z zachowaniem stabilności do 3826 MHz po podniesieniu napięcia zasilania do 1,48 V (napięcie na zrzucie ekranu jest podawane nieprawidłowo):
Podkręcanie Athlona II X2 250 również nie sprawiło większych trudności. Procesor działał bez problemu z częstotliwością 3600 MHz przy niezmienionym napięciu. Po podwyższeniu napięcia do 1,48 V udało się uzyskać stabilne taktowanie 3885 MHz:
Wczesna wersja BIOS-u do płyty Gigabyte'a sprawiła nam pewne problemy ze stabilnością przy wysokim taktowaniu jednocześnie pamięci i rdzeni procesora. Jesteśmy przekonani, że z nową wersją BIOS-u bądź na innej płycie uda się uzyskać nieco wyższe taktowania.
Popularność innego procesora opartego na częściowo nieaktywnym jądrze Deneb, Phenoma II X3 720, wynika także z tego, że jest szansa na odblokowanie w nim czwartego rdzenia dzięki uaktywnieniu funkcji ACC (ang. Advanced Clock Calibration). Nie ma gwarancji, że odblokowany rdzeń będzie poprawnie działał z takimi samymi parametrami jak pozostałe trzy, ale dla wielu perspektywa dostania czterordzeniowca za cenę procesora trzyrdzeniowego jest bardzo atrakcyjna. Ponieważ Phenom II X2 również jest zbudowany z wykorzystaniem jąder Deneb, sprawdziliśmy, czy nie uda się odblokować dwóch nieaktywnych rdzeni i uzyskać najtańszego czterordzeniowca na rynku. Eksperyment się nie udał, ale pozostawił pewną nadzieję. Na dwóch płytach głównych udało nam się uruchomić komputer z procesorem wykrytym jako „AMD Phenom II X4 B50” – dwa normalnie nieaktywne rdzenie nie działały jednak poprawnie, i nie udało się uruchomić systemu operacyjnego. Być może inne egzemplarze pozwolą się odblokować – to jednak przede wszystkim kwestia szczęścia.
AKTUALIZACJA:
Udało nam się zdobyć drugi egzemplarz Phenoma II X2 550 BE, który po włączeniu funkcji ACC pracował w pełni poprawnie z czterema rdzeniami! Poniżej zamieszczamy zrzuty ekranu i kilka szybkich testów wydajności Phenoma II X4 550 BE.
Po odblokowaniu czterech rdzeni otrzymujemy procesosor prawie równie wydajny co Phenom II X4 955 BE, a kosztujący o dwie trzecie mniej. Nie wiadomo, jak duża część dostępnych w handlu Phenomów 550 będzie w stanie pracować z czterema rdzeniami - trzeba jednak przyznać, że perspektywa otrzymania szybkiego procesora czterordzeniowego za 400 zł jest dość kusząca.
Podkręcanie – testy wydajności
Przeprowadziliśmy testy wydajności po podkręceniu procesorów:
Podkręcone procesory wyprzedzają we wszystkich testach inne dwurdzeniowce. Przeniesiony na platformę AM3 i podkręcony Phenom II X2 550 BE zyskuje 26% w Left4Dead, 21% w Far Cry 2, 16% w Unreal Tournament 3 i 12% w Crysisie. Przesiadka i podkręcenie trochę lepiej służą Athlonowi II X2 250 – wzrost wydajności sięga 29% w Crysisie, 23% w Far Cry 2, 19% w Left4Dead i 14% w Unreal Tournament 3.
Pobór mocy
Zmierzyliśmy pobór mocy całej platformy testowej, wyjątkowo w nieco innych warunkach. Zaczęliśmy używać w redakcji dokładniejszego miernika RMS, który mierzy również moc czynną, a nie tylko pozorną. Z tego powodu najnowsze wyniki nie są porównywalne z pokazanymi w poprzednich artykułach. Pomiar wykonaliśmy w dwóch konfiguracjach: na platformie AM2+ z pamięcią DDR2 i na platformie AM3 z pamięcią DDR3. Płyta Gigabyte'a jest mniejsza i gorzej wyposażona od użytej w platformie AM2+ ASUS M3A79T-Deluxe, dlatego też system z nią pobiera znacznie mniej mocy. Pobór mocy w obciążeniu był mierzony po 10 minutach od uruchomienia testu stabilności programu OCCT, a w stanie spoczynku – po 10 minutach wyświetlania pulpitu.
Widać znaczną poprawę nowych dwurdzeniowców pod względem prądożerności w porównaniu ze starszą generacją X2, opartą na jądrze Barcelona. Najmniej prądu pobiera Athlon X2 250, co nie dziwi, jeśli weźmie się pod uwagę powierzchnię jego jądra. Można też łatwo zauważyć, że niżej binowane jądra Deneb są znacznie bardziej energooszczędne od analogicznych jąder Barcelona – w przeciwieństwie do Kumy w Callisto zasilanie i sygnał zegarowy są całkowicie odłączone od dwóch nieaktywnych rdzeni. Porównując wyniki z uzyskanymi we wcześniejszych recenzjach, możemy oszacować, że E7400 pobierałby o kilka procent więcej mocy w spoczynku i pod obciążeniem od Phenoma II X2 550.
Temperatura działania
Zmierzyliśmy również temperaturę działania obu procesorów. Aby lepiej zrozumieć przedstawione tu wyniki, warto zapoznać się ze sposobem testowania, który przedstawiliśmy w recenzji Phenomów II AM3.
W spoczynku różnice między procesorami są znikome – temperatury świadczą bardziej o sprawności układu chłodzenia. Pod obciążeniem różnice rosną, ale pozostają niewielkie: Athlon II X2 i Phenom II X2 są o 2 stopnie chłodniejsze niż starszy Athlon z jądrem Kuma i Phenom II X3 720 i o 3 stopnie chłodniejsze niż E7400.
Podsumowanie
Mimo długiej obecności układów wielordzeniowych na rynku dwurdzeniowce wciąż stanowią ponad trzy czwarte sprzedawanych procesorów. Nie da się ukryć, że wobec kłopotów ekonomicznych i wciąż powolnego rozwoju oprogramowania wielowątkowego dwa rdzenie pozostają najbardziej atrakcyjnym wyborem dla bardzo dużej grupy konsumentów. Na tym polu od dłuższego czasu prym wiodły układy Intela – ostatnie dwurdzeniowce AMD były albo zbyt stare (Athlon 64 6000+), albo dalekie od technologicznej doskonałości (Athlon 7x50, jądro Kuma), by przekonać do siebie większą liczbę użytkowników. Teraz ta sytuacja ma szansę się zmienić: AMD wreszcie zaprojektowało procesory tanie w produkcji i konkurencyjne pod względem wydajności i sprawności energetycznej. Jak w przypadku prawie każdego solidnie wykonanego produktu, o jego atrakcyjności będzie decydować cena. Dzięki oszczędnościom z przejścia na proces technologiczny 45 nm AMD mogło bardzo „agresywnie” wycenić oba przedstawione dziś procesory. Nie dość, że oba są tańsze, to nawiązują – i najczęściej wygrywają – walkę wydajnościową z Core 2 Duo E7400. Gdy takie procesory pojawiają się na rynku, nie można się nie cieszyć: każdy możliwy rozwój sytuacji będzie korzystny dla konsumentów. Dostaniemy tanie, wydajne procesory od producenta, który na tym polu dotąd pozostawał w tyle, co z kolei spowoduje walkę cenową ze strony konkurencji.
Phenom II X2 550 jest udanym produktem: jest konkurencyjny pod względem wydajności i ceny, do tego ma odblokowany mnożnik, a entuzjastom daje nadzieję uzyskania czterordzeniowca za cenę niskobudżetowego dwurdzeniowca.
Do testów dostarczył: AMD
Cena w dniu publikacji (z VAT): ok. 400 złotych
Athlon II X2 250 wypada znakomicie w porównaniu do sporo droższych procesorów. Jedyne, czego można by chcieć więcej, to odblokowany mnożnik, jak w serii Black Edition – można by wtedy wykorzystać profile BEMP do przyspieszenia mostka północnego. Byłaby to duża zaleta dla użytkowników, którzy nie chcą tego robić ręcznie.
Do testów dostarczył: AMD
Cena w dniu publikacji (z VAT): ok. 350 złotych