W czwartym kwartale tego roku Intel wprowadzi nowe, czterordzeniowe procesory Core i7, znane wcześniej pod nazwą kodową Nehalem. Układy zostaną wyposażone w zintegrowany kontroler pamięci, więc wymagać będą nowej podstawki (a właściwie: nowych podstawek, bo mają być przynajmniej dwie), a także, co oczywiste, nowych płyt głównych. Nie oznacza to jednak, że żywot Core 2 Duo szybko dobiegnie końca. Seria będzie promowana przez Intela przynajmniej przez najbliższy rok, a potem będzie sukcesywnie znikać z rynku, by zostać zastąpioną przez układy Nehalem.
Swego rodzaju rozgrzewką przed premierą Nehalema są wprowadzone w ubiegłym roku 45-nanometrowe procesory Penryn, obejmujące między innymi czterordzeniowe układy Yorkfield (Core 2 Extreme i Core 2 Quad) oraz dwurdzeniowe Wolfdale (Core 2 Duo). Układy Wolfdale to pierwsze na rynku procesory 45 nm kierowane do typowych użytkowników komputerów. Początkowo Intel zaprezentował trzy modele procesorów, Core 2 Duo E8200, E8400 i E8500. Teraz rodzina powiększa się o jeszcze szybszy model Core 2 Duo E8600. Taktowany zegarem 3,33 GHz procesor różni się od swoich poprzedników nie tylko częstotliwością zegara, ale także nową rewizją E0. Wprowadzone wraz z nią niewielkie zmiany nie mają większego znaczenia dla typowego użytkownika (zainteresowanych odsyłamy do dokumentu PDF z listą zmian). Ma natomiast znaczenie podatność na podkręcanie. Ta wyraźnie wzrosła w porównaniu do dotychczasowych modeli rodziny E8x00. Ale o tym za chwilę.
Model procesora | Core 2 Duo E8200 | Core 2 Duo E8400 | Core 2 Duo E8500 | Core 2 Duo E8600 |
---|---|---|---|---|
Taktowanie | 2,66 GHz | 3 GHz | 3,16 GHz | 3,33 GHz |
Szyna FSB | 333 MHz | 333 MHz | 333 MHz | 333 MHz |
Mnożnik | 8 | 9 | 9,5 | 10 |
Wymiar technologiczny | 45 nm | 45 nm | 45 nm | 45 nm |
Rewizja | C0 | C0 | C0 | E0 |
Zestaw testowy
Core 2 Duo E8600 zadziała na każdej płycie głównej, która jest kompatybilna z procesorami 45 nm (E8x00). W większości przypadków nie będzie potrzebna nawet aktualizacja BIOS-u.
Na potrzeby naszych testów nowy procesor Intela zainstalowaliśmy na płycie głównej ASUS Maximus II Formula z chipsetem Intel P45. CPU chłodziliśmy schładzaczem Noctua NH-U12P. Zestaw uzupełniliśmy o 2 GB pamięci DDR2 1066 (Corsair Dominator), dysk twardy Seagate Barracuda 7200.11 1 TB i zasilacz Corsair HX620W. Na komputerze zainstalowaliśmy 32-bitową wersję systemu Windows Vista Ultimate z dodatkiem Service Pack 1.
Model | Dostarczył | |
---|---|---|
Procesor: | Intel Core 2 Duo E8600 (3,33 GHz) | www.intel.pl |
Płyta główna: | ASUS Maximus II Formula | www.intel.pl |
RAM: | Corsair Dominator TWIN2X2048-10000C5DF 2 GB @ 1066 MHz, 5-5-5-15 | www.corsair.com |
Karta graficzna: | ASUS Radeon HD 4850 512 MB | pl.asus.com |
Schładzacz procesora: | Noctua NH-U12P | zenfist.pl |
Dysk twardy: | Seagate Barracuda 7200.11 1 TB | www.seagate.com |
Zasilacz: | Corsair HX620W | www.corsair.com |
Monitor: | HP LP3065 (30 cali, 2560x1600) | www.hp.pl |
Wydajność
Testy wydajności nie są elementem zaskoczenia w naszym artykule. Jedyna różnica między procesorem Core 2 Duo E8600 a E8500 mająca wpływ na wydajność to taktowanie procesora wyższe o niecałe 170 MHz (3,33 GHz kontra 3,16 GHz). To zaledwie 5-procentowa różnica. I takiej właśnie przewagi wydajnościowej możemy się spodziewać po nowym CPU. Poniżej wyniki kilku pomiarów, które potwierdzają założenia teoretyczne.
Jak przewidywaliśmy, Core 2 Duo E8600 jest o około 5–6% szybszy od Core 2 Duo E8500. W aplikacjach wielowątkowych ustępuje procesorom czterordzeniowym, jak przedstawiony na wykresach Core 2 Quad Q9300 (2,5 GHz).
Podkręcanie
Zdecydowanie najciekawszą częścią naszego artykułu są testy podkręcania. Pisaliśmy niedawno, że znanemu overclockerowi o pseudonimie Coolaler udało się podkręcić Core 2 Duo E8600 do 6,1 GHz. Do schłodzenia procesora użył on ciekłego azotu. To wcale nie szczyt możliwości tego CPU. Najwyższe znane nam taktowanie osiągnięte na E8600 to aż 6,7 GHz!
Ciekawe, czy nowy układ Intela zaprezentuje się w równie dobrym świetle, gdy zainstalujemy na nim typowy (choć z wyższej półki) system chłodzenia powietrzem. Przypomnijmy: użyliśmy schładzacza Noctua NH-U12P.
Core 2 Duo E8600 taktowany jest zegarem o częstotliwości 3,33 GHz. Wysoki mnożnik procesora (10) zapowiada nam świetną zabawę. Nie trzeba ustawiać bardzo wysokich częstotliwości szyny FSB, by uzyskać wysokie taktowanie samego procesora. W dodatku bardzo łatwo się ją przelicza – ustawienie FSB 400 MHz daje zegar CPU 4 GHz.
Standardowe napięcie zasilające E8600 to 1,2 V. Nasze testy podkręcania postanowiliśmy zacząć od sprawdzenia, jak wysoko uda nam się przetaktować procesor bez podnoszenia napięcia.
Ustawiamy FSB 380 MHz, co daje taktowanie CPU na poziomie 3,8 GHz. Procesor zdaje się w ogóle nie przejmować nowymi, bardziej wymagającymi warunkami pracy. Wszystkie testy działają, katowanie Stress Testem w Prime95 nie robi na nim wrażenia. Idziemy za ciosem i ustawiamy FSB 400 MHz. Początkowo wydaje się, że E8600 i tę wartość zaakceptował przy domyślnym napięciu 1,2 V!
A jednak nie – po 10 minutach w Prime95 system operacyjny wyświetla „niebieski ekran śmierci”. Dopiero po obniżeniu zegara procesora do 3,9 GHz nasza platforma znów odzyskuje stabilność. Podkreślmy: 3,9 GHz bez podnoszenia domyślnego napięcia zasilającego!
Trochę się jednak zawiedliśmy, bo mieliśmy cichą nadzieję na przekroczenie magicznej granicy 4 GHz bez podnoszenia napięcia. A jednak 3,9 GHz też robi bardzo duże wrażenie.
Podnosimy napięcie zasilające. 1,35 V pozwala nam podbić zegar procesora do 4,3 GHz. Przy 1,44 V uzyskujemy 4,5 GHz. Ostatecznie udaje nam się uzyskać zegar 4,55 GHz przy napięciu 1,47 V. I to już kres naszego egzemplarza procesora przy zastosowanym systemie chłodzenia Noctua.
Przez wyższe napięcie zasilające temperatura procesora wzrosła do 77 stopni Celsjusza, w porównaniu do 56 stopni, które zmierzyliśmy pod obciążeniem przy standardowym taktowaniu (3,33 GHz) i domyślnym napięciu (1,2 V). Pobór mocy całej platformy pod obciążeniem wzrósł ze 144 W do przeszło 200 W.
Ale to dopiero początek zabawy dla zapalonego overclockera. Jesteśmy przekonani, że przy odrobinie samozaparcia można uzyskać 4,6, a może nawet 4,7 GHz, wciąż stosując powietrzny system chłodzenia. Zabawę w bicie rekordów pozostawimy już przyszłym posiadaczom E8600.
Podsumowanie
Ostatni Core 2 Duo godnie reprezentuje swoją rodzinę. Rdzeń Wolfdale sprawia, że zegar w zegar procesor jest nawet do 15% szybszy od pierwszych procesorów tej rodziny, 65-nanometrowych Conroe. Wysokie taktowanie zapewnia mu bardzo dobre osiągi nawet bez podkręcania. Niskie napięcie zasilające sprawia, że procesor się nie grzeje i nie wymaga wymyślnych systemów chłodzenia. Ale dla entuzjastów najważniejsza jest informacja, że E8600 cudownie się podkręca. Nawet przy standardowym napięciu potrafi działać z częstotliwością bliską 4 GHz, a lekkie podbicie tego napięcia umożliwia zwiększenie zegara do 4,5 GHz, a nawet więcej. I to wszystko przy zastosowaniu typowych systemów chłodzenia powietrzem. Przy mniej konwencjonalnych systemach chłodzenia (suchy lód, ciekły azot) w zasięgu ręki jest taktowanie na poziomie... 6 GHz.
Niestety, do tej beczki miodu musimy wlać łyżkę dziegciu. Jest nim cena E8600. Procesor pojawił się już w cennikach polskich sklepów. Kosztuje około 750 złotych. To sporo, jak na układ dwurdzeniowy. Za porównywalną kwotę można stać się posiadaczem czterordzeniowego Penryna (Core 2 Quad Q9300). Co prawda taktowany jest niższym zegarem (2,5 GHz), a także znacznie gorzej się podkręca (do ok. 3,5 GHz), ale w aplikacjach wielowątkowych – a tych jest coraz więcej – nie da dwurdzeniowemu Core 2 Duo szans.
A teraz dwie dobre wiadomości: premiera E8600 wpłynęła na znaczną obniżkę cen pozostałych procesorów z rodziny E8x00, a zwłaszcza modelu E8500, którego sugerowana cena w hurcie (1000 sztuk) spadła z 266 do 183 dolarów.
Druga dobra wiadomość to taka, że nowa rewizja E0 trafi wkrótce do niższych modeli Core 2 Duo E8x00. Jeśli przymierzaliście się więc do zakupu 45-nanometrowego Core 2 Duo, zwróćcie uwagę na to, czy procesor pochodzi z nowej (E0) czy starej serii (C0). Nowa ma lepszy potencjał w podkręcaniu i umożliwi uzyskanie zegara wyższego o 150–200 MHz.
Do testów dostarczył: Intel
Cena w dniu publikacji (z VAT): około 750 złotych