Intel X25-M SATA SSD 80 GB – koniec talerzowych dysków twardych?

Ze słów przedstawicieli korporacji oraz udostępnionych prezentacji możemy się dowiedzieć, że rodzina nośników danych z pamięciami flash sygnowana logo firmy Intel będzie rozbudowana (bardziej niż oferta konkurencyjnych producentów urządzeń SSD). W dniu premiery pojawią się dyski 1,8- (X18-M) i 2,5-calowe (X25-M), w których zostaną zamontowane pamięci flash typu MLC (ang. Multi-level Cell). „Pudełka” obu wielkości będą mogły pomieścić 80 lub 160 GB danych. Wersje z pamięciami MLC zostały określone jako Mainstream. Do końca roku pojawi się jednak produkt, który powinien zadowolić nawet najbardziej wymagających użytkowników: seria Extreme będzie się składać z 2,5-calowych nośników o pojemności 32 i 64 GB. Od serii Mainstream będzie się różnić rodzajem zastosowanej pamięci. Do X25-E trafią kości typu SLC (ang. Single-level Cell), dzięki czemu będzie można jeszcze bardziej wyśrubować słupki z wydajnością. Wszystkie wspomniane produkty będą wyposażone w pamięć firmy Intel, którą wyprodukowano w procesie technologicznym 50 nm. Już w przyszłym roku w ofercie pojawią się nośniki o większej pojemności (Mainstream – ponad 160 GB, Extreme – więcej niż 64 GB) i z pamięcią w wymiarze technologicznym 34 nm.

Seria Mainstream kierowana jest przede wszystkim do małych firm oraz klientów indywidualnych. Tutaj liczy się głównie niezawodność, mobilność i energooszczędność. Wysoka wydajność jest równie ważna, ale nie ma aż tak kluczowego znaczenia przy wyborze produktu.

W swoich prezentacjach firma Intel zaprezentowała oczywiście możliwości nowych nośników SSD. Według zapowiedzi mają one być zdecydowanie szybsze od tradycyjnych dysków twardych, a także nośników SSD konkurencji. Słupki i procenty wyglądają ładnie w prezentacji. Czas chyba najwyższy przekonać się osobiście, co Intel zaserwował nam tym razem.

Intel X25-M SATA SSD

Intel X25-M dotarł do naszej redakcji w niewielkim tekturowym pudełeczku. Sam nośnik znajdował się w plastikowym opakowaniu, które z wyglądu przypomina trochę miniaturkę słynnego Sea Shella firmy Seagate. Wersja ostateczna, przeznaczona do sprzedaży, otrzyma zapewne jakieś bardziej wymyślne opakowanie, które pozwoli wykazać się specom od mieszania w główkach (czytaj: marketingowcom).

Nośnik SSD firmy Intel utrzymany jest w jednolitym czarnym kolorze. Jego powierzchnia delikatnie błyszczy. Krawędzie zostały wyraźnie zaokrąglone. Na grzbiecie umieszczono naklejkę z dużą liczbą przeróżnych ciągów liter i cyfr. Mówią one między innymi o rodzaju interfejsu, przez który nośnik komunikuje się z komputerem, oraz pojemności urządzenia (w naszym przypadku jest to 80 GB). Mniej ważną dla nas informacją jest Engineering Samples Only. Nie sądzimy jednak, by wersja dla użytkownika końcowego miała się istotnie różnić od tego, co było nam dane przetestować.

Na spodniej stronie nie znajdziecie nic ciekawego. Są tutaj jedynie cztery dziurki (we wstawkach aluminiowych), które służą do montażu urządzenia w kieszeni laptopa. Podobne otwory znajdziecie także na bokach nośnika. Nic poza tym.

Intel X25-M ma wymiary standardowe dla 2,5-calowych dysków (100x70 mm). Jedyne odstępstwo to jego grubość: produkt Intela jest chudszy od większości urządzeń tego typu. Zazwyczaj spotykamy się z grubością 9 mm, jednak u Intela to zaledwie 7 mm. Waga nośnika to 79 g. Tak jak wszystkie nośniki SDD, tak i produkt Intela charakteryzuje się dużą odpornością na wstrząsy (1000 g). Intel X25-M ma interfejs Serial ATA II (300 MB/s). Zaimplementowano w nim system kolejkowania komend NCQ (ang. Native Command Queuing). Producent deklaruje, że średni czas pomiędzy awariami (ang. Mean Time Between Failures, MTBF), wynosi 1 200 000 godzin, a podczas pracy nośnik SSD potrzebuje raptem 0,15 W (0,06 W w spoczynku).

Po odkręceniu czterech śrubek znajdujących się na grzbiecie możemy sprawdzić, co SSD firmy Intel kryje w środku. Na zielonej płytce PCB umieszczono 20 kostek pamięci (po 10 z każdej strony) w obudowie TSOP (ang. Thin Small Outline Package). Jak łatwo policzyć, każda taka kość to 4 GB pamięci. Co ciekawe, Intel nie skorzystał ze scalaków innego producenta. Kości pamięci oraz kontroler są okraszone jego własnym logo. Szczególnie w przypadku kontrolera ma to duże znaczenie. Dobrze pamiętamy, jakie problemy z wydajnością podczas zapisu miał nośnik firmy OCZ serii Core, który korzystał z elektroniki firmy JMicron. Podobnie zresztą jak większość nośników SSD różnych producentów, w których zastosowano pamięć flash typu MLC (ang. Multi-level Cell). Miejmy nadzieję, że w przypadku nośników SSD Intela problem ten nie będzie występował. Z głównych scalaków jedynym, który pochodzi od dostawcy zewnętrznego, jest 16 MB kość pamięci SDRAM.

Nośnik Intel X25-M o pojemności 80 GB kosztuje 595 dolarów przy zakupie partii 1000 sztuk. W Polsce cena dla końcowego użytkownika powinna więc wynosić około 2000–2100 złotych. Do sprzedaży trafi także wersja o pojemności 160 GB.

Zestaw testowy

Testy przeprowadziliśmy na komputerze z płytą główną ASUS A8N32-SLI Deluxe, procesorem Athlon 64 FX-57 i pamięcią DDR firmy Corsair (4× 512 MB 400 MHz). Zestaw działał pod kontrolą 32-bitowej wersji systemu Microsoft Windows Vista Ultimate. Dyski były podłączane bezpośrednio do portów SATA umieszczonych na płycie, za których prawidłowe działanie odpowiada kontroler w mostku południowym nForce4 SLI MCP.

Metodologia

Podczas testów wykorzystaliśmy następujące gry i aplikacje:

• 3DMark06 1.1.0,
• Adobe Photoshop CS3,
• Call of Juarez 1.1.1.0,
• Crysis 1.2,
• Far Cry 1.40,
• HD Tach 3.0.1.0,
• HD Tune Pro 3.00,
• Iometer,
• PCMark Vantage,
• SiSoft Sandra Engineer XII 2008 (1.12.30),
• WinRAR 3.71,
• X-bit labs File-Copy Test.

HD Tach

Pierwszy program, który wykorzystaliśmy do zbadania wydajności produktu Intela, to oczywiście HD Tach. W testach średniej prędkości odczytu nośnik Intela jest najwydajniejszy i uzyskuje olbrzymią przewagę nad konkurentami. Następny w zestawieniu nośnik (OCZ Core Series SATA II 2.5" SSD 64 GB) jest wolniejszy o około 80–90 MB/s. Zapowiada się bardzo interesująco.

W przypadku średniej prędkości zapisu jest trochę gorzej, jednak SSD Intela utrzymuje się ciągle w czołówce. Około 77–78 MB/s pozwala na zdobycie 3–4 miejsca w rankingu.

Badanie czasów dostępu to raczej czysta formalność. Nośniki SSD przyzwyczaiły nas do rezultatów na poziomie 0,1 ms.

Następne, co zaskakuje, to wyniki z testu Burst Speed. W testach z obiema próbkami (8 i 32 MB) najszybszy okazał się 80 GB intel. Nośnik SSD prześcigający w tym elemencie wszystkie dyski twarde to już mała sensacja. Jesteśmy ciekawi, czy świetne wyniki z HD Tacha przełożą się na pozostałe testy.

Podczas testów w programie HD Tach poziom użycia procesora wynosił około 13–16%. To niestety trochę dużo. Poniżej prezentujemy zrzuty ekranu, dzięki którym można samodzielnie prześledzić wykres obrazujący prędkość odczytu i zapisu w kolejnych sektorach nośnika.

HD Tune Pro

Czas na HD Tune Pro w wersji 3.00. Wyniki są bardzo podobne do tych, które otrzymaliśmy w HD Tachu. W teście średniej prędkości odczytu nośnik firmy Intel jest najszybszy i osiąga bardzo dużą przewagę nad pozostałymi urządzeniami. Podczas zapisu wydajność maleje i dysk ląduje na ostatnim stopniu podium.

Zarówno podczas odczytu, jak i zapisu czas dostępu wynosi 0,1 ms. Kogoś to dziwi? ;)

HD Tune Pro daje zupełnie inne wyniki Burst Rate niż HD Tach. W obu próbach (zapis, odczyt) nośnik Intela wypada słabo, żeby nie powiedzieć: bardzo słabo. 150 MB/s podczas odczytu pozwoliło mu zdobyć przedostatnie miejsce, a 102,5 MB/s podczas zapisu plasuje go na ostatniej pozycji. Miejmy nadzieję, że te rezultaty nie przełożą się znacząco na wydajność podczas codziennego użytkowania.

Podczas testowania w aplikacji HD Tune Pro obciążenie procesora wahało się dość znacznie: podczas odczytu wynosiło nawet 14,5%, a w trakcie zapisu – 5%.

Poniżej prezentujemy zrzuty z programu, pokazujące wykresy zmian wydajności zależnie od sektora nośnika.

PCMark Vantage

Następny na liście aplikacji jest PCMark Vantage firmy Futuremark. Opis programu, jak i przybliżenie procedury testu zamieściliśmy w artykule o dysku twardym WD VelociRaptor 300 GB.

PCMark Vantage kładzie duży nacisk na proces odczytu (87% odczyt, 13% zapis). Dlatego świetnie wypadają w nim nośniki SSD w technologii flash. Potwierdzeniem tych słów jest wynik, jaki uzyskał nośnik SSD firmy Intel. 23 549 punktów to niemal dwukrotnie lepszy wynik niż ten, który uzyskał znajdujący się na drugim miejscu OCZ 2,5" SATA II SSD 64 GB.

Sprawdźmy, jak przedstawia się wydajność dysku w każdym ze składników testu HDD Suite.

Teraz już dokładnie widać, czemu Intel X25-M SATA SSD uzyskał taką przewagę w teście podsystemu dyskowego. Produkt Intela jest na pierwszym miejscu w każdym z testów składowych, także w tych, w których większe znaczenie ma proces zapisu. Na razie prezentowany nośnik SSD zalicza testy śpiewająco. Zobaczmy, co przyniosą inne aplikacje i testy.

SiSoft Sandra Engineer XII 2008

W teście średniej prędkości odczytu nośnik SSD Intela po raz kolejny osiągnął świetny wynik, który pozwolił mu na zajęcie pierwszego miejsca w rankingu z dużą przewagą nad następnymi produktami. 232 MB/s to blisko 54% przewagi nad drugim OCZ Core o pojemności 64 GB.

Jak zwykle Sandra w przypadku nośników SSD pokazuje czas dostępu na poziomie 1 ms. Ograniczenia aplikacji nie pomagają nam niestety w przeprowadzeniu do końca prawidłowego testu.

Podczas zapisu nośnik Intela uzyskał 77 MB/s, co pozwoliło mu na zajęcie czwartego miejsca. Szybsze okazały się nośniki SSD firmy OCZ wyposażone w interfejs Serial ATA II oraz WD VelociRaptor o pojemności 300 GB.

Zaskoczeniem jest czas dostępu podczas zapisu. SiSoft Sandra pokazała 1 ms. To obecnie najlepszy wynik, ale przez to, że aplikacja nie pokazuje części dziesiętnych, nie wiemy, ile faktycznie to opóźnienie wynosi.

X-bit labs File-Copy Test

Po serii wyników z benchmarków syntetycznych przechodzimy do badania zachowania dysków w codziennych zastosowaniach. Na początek skorzystamy z programu File-Copy Test autorstwa X-bit labs. Aplikacja ta ma możliwość zapisywania na dysku wybranych przez użytkownika typów danych, następnie ich odczytywania, kopiowania do określonego katalogu czy usuwania. Tego typu test bardzo dobrze obrazuje czynności, które wykonujemy na komputerze podczas pracy. Aplikacja oferuje kilka przygotowanych uprzednio próbek (z nich skorzystamy), ale także pozwala komponować własne zestawy.

Po raz kolejny Intel X25-M SATA SSD o pojemności 80 GB uzyskuje bardzo dobre wyniki. Jedynie w jednym teście związanym z kopiowaniem dużej ilości danych szybszy o sekundę okazał się WD VelociRaptor. W pozostałych testach nośnik Intela jest najszybszy, niezależnie od tego, czy chodzi o test odczytu, zapisu czy kopiowania. Różnice wydajności wynoszą (w zależności od testu) od kilku do nawet blisko 100%.

Przejdźmy do testów, które „stworzyliśmy” sami na potrzeby procedury testowej. Związane one są z czasem potrzebnym na wykonanie danego zadania (uruchomienie aplikacji, załadowanie poziomu gry), od momentu jego zainicjowania do zakończenia. Z tego typu zdarzeniami spotykamy się bardzo często podczas pracy przy komputerze.

Uruchomienie systemu

Pierwszy z pomiarów wykonaliśmy podczas uruchamiania systemu operacyjnego. W naszym wypadku jest to Windows Vista Ultimate w wersji 32-bitowej. Pomiar rozpoczął się w momencie wyświetlenia ekranu POST, a skończył po pełnym załadowaniu systemu. System na nośniku Intela uruchamiał się najszybciej spośród przetestowanych do tej pory dysków. Prezentowany SSD jest szybszy o 1,5 s od następnego urządzenia. Czas potrzebny na pełne uruchomienie się systemu operacyjnego jest coraz krótszy, co cieszy.

3DMark06

Dalsze pomiary wykonaliśmy programem 3DMark06 w wersji 1.1.0. Mierzyliśmy czas jego uruchomienia oraz załadowania testu Firefly Forest (po raz pierwszy od uruchomienia komputera). Czas uruchamiania się aplikacji zainstalowanej na nośniku firmy Intel jest rewelacyjny: udało się zejść poniżej 10 s. Najbliżsi rywale byli w tym „prostym” zadaniu wolniejsi o około 5 s. Podobnie było podczas włączania pojedynczego testu. Po raz kolejny Intel zajmuje pierwsze miejsce z wyraźną przewagą nad innymi produktami.

Adobe Photoshop CS3

W testach z użyciem aplikacji Adobe Photoshop CS3 nośnik SSD firmy Intel po raz kolejny zajmuje pierwsze miejsca. Pierwsze uruchomienie aplikacji zajmuje X25-M 3,4 s. Następny na liście nośnik może pochwalić się rezultatem na poziomie 5,2 s. Nie są to może nadzwyczajne wartości, jednak widać duży postęp (przyspieszenie o 37%). W przypadku ponownego uruchomienia aplikacji przewaga nie jest już tak duża (raptem 0,1 s), jednak wąskim gardłem jest w tym przypadku najprawdopodobniej sama aplikacja.

Call of Juarez

Pierwszą grą, którą wykorzystaliśmy w testach, jest Call of Juarez. Wykonane pomiary dotyczą czasu potrzebnego na pełne załadowanie pierwszego etapu gry oraz jego późniejsze przeładowanie (śmierć bohatera, próba przejścia poziomu z lepszym wynikiem). Świetne wyniki nośnika Intela stają się już chyba powoli tradycją. Pierwszy etap załadowany jest już po niespełna 33 s. W przypadku innych dysków musieliśmy na to czekać przynajmniej dwa razy tyle. Przy ponownym załadowaniu poziomu przewaga nie jest już tak widoczna. Najprawdopodobniej dochodzimy już do granicy możliwości aplikacji.

Crysis

W grze Crysis Intel X25-M SATA SSD zajmuje oczywiście pierwsze miejsce, jednak jego przewaga nad konkurentami nie jest już tak druzgocąca jak w przypadku Call of Juarez.

Far Cry

Ostatnia gra, z której skorzystaliśmy, to Far Cry. W dwóch testach na trzy Intel zajmuje pierwsze miejsce. Wyniki są już bardzo spłaszczone, a różnice pomiędzy kolejnymi urządzeniami są bardzo niewielkie. Przy przeładowaniu pierwszej planszy różnica 0,1 s ma bardzo duże znaczenie.

WinRAR

Na sam koniec tej strony zostawiliśmy aplikację WinRAR. Próba polegała na spakowaniu w jak najkrótszym czasie do jednego archiwum 20 873 plików znajdujących się w 202 folderach o łącznym rozmiarze 1,08 GB. Po raz kolejny Intel zaprezentował się z bardzo dobrej strony. Z próbką testową poradził sobie najszybciej, uzyskując czas 839 s. To o blisko pół minuty szybciej niż następny w zestawieniu WD VelociRaptor.

Kopiowanie

Oczywiście nie omieszkaliśmy sprawdzić, jak Intel X25-M SATA SSD zachowuje się podczas kopiowania zarówno dużej liczby małych plików, jak i jednego dużego pliku. W tym celu wykorzystaliśmy specjalnie przygotowane „paczki” danych. Pierwszy test wykorzystywał zestaw 24 826 plików w 428 folderach, które zajmują 2,74 GB. Druga próba to przekopiowanie jednego dużego pliku o rozmiarze podobnym jak wcześniejszy zestaw. Wynik kopiowania jednego pliku jest małą niespodzianką, chociaż jest to po części potwierdzenie tego, co wykazał File-Copy Test podczas kopiowania paczki ISO (kilka dużych plików). Intel X25-M przekopiował jeden duży plik w czasie 53,2 s. Rezultat ten pozwolił mu zająć czwarte miejsce, tuż za dyskami talerzowymi. Do najszybszego VelociRaptora Intelowi brakło trochę ponad 8 s. Dużo lepiej X25-M wypada w przypadku kopiowania dużej liczby małych plików: 115 s to bardzo dobry wynik. Następny w rankingu WD VelociRaptor o pojemności 300 GB jest wolniejszy o około 50 s. Inne nośniki są od modelu Intela wolniejsze blisko dwukrotnie.

Temperatura

W przypadku wszystkich urządzeń SSD pomiary temperatury wykonujemy z czystej ciekawości. Wyniki osiągane przez urządzenia z pamięciami flash to tak naprawdę temperatura otoczenia, a nie samych nośników.

Głośność

Pomiarów głośności oczywiście nie przeprowadzaliśmy. Nie udało nam się usłyszeć jakichkolwiek pisków dochodzących z wnętrza X25-M.

Podsumowanie

Kto by pomyślał, że Intel, firma znana głównie z produkcji procesorów, zdecyduje się wzbogacić swoją ofertę o nośniki danych wykorzystujące pamięci flash. Co ważniejsze, już pierwszy produkt zatrząsł porządnie tym segmentem rynku i ustawił większość produktów konkurencji pod ścianą. Miejmy nadzieję, że równie udany start będzie miał Larrabee.

Wydajność – to zdecydowanie główna zaleta nośników SSD z logo Intela. W większości przeprowadzonych przez nas testów Intel X25-M dosłownie miażdżył konkurencję. Przewaga nad konkurencyjnymi rozwiązaniami objawiała się głównie w testach związanych z odczytem danych, jednak także podczas zapisu (głównie duże paczki małych plików) produkt Intela radził sobie lepiej od większości pozostałych konstrukcji. Jak widać, inżynierowie firmy Intel wykonali dobrą robotę, i nie powtórzyły się nagłe spadki wydajności oraz „zapychanie” się dysku, jak to miało miejsce w trakcie testowania OCZ Core Series SATA II 2.5" SSD 64 GB. Jak widać, także nośnik SSD z pamięciami MLC (ang. Multi-level Cell) może być wydajny podczas zapisu.

Niestety, obecnie dosyć poważnym minusem jest cena nośnika. Model X25-M o pojemności 80 GB został wyceniony przez firmę Intel na 595 dolarów przy zakupie 1000 sztuk. Dla szarego użytkownika cena będzie oczywiście odpowiednio wyższa. Po przeliczeniu kwoty na złotówki i dodaniu wszystkich podatków, marż i haraczy cena nośnika w Polsce powinna kształtować się w okolicach 2000–2100 złotych. To dosyć dużo, jeśli porównamy to do przetestowanego ostatnio OCZ Core Series SATA II 2.5" SSD 64 GB, który wyceniono na 719 zł. Nośnik Intela jest jednak bardziej pojemny i, co ważniejsze, bardziej wydajny. X25-M jest przy tym tańszy niż najbardziej wydajne nośniki SSD, w których zastosowano pamięci flash typu SLC (ang. Single-level Cell).

Ze względu na ponadprzeciętną wydajność (głównie w testach związanych z odczytem danych) chcielibyśmy przyznać nośnikowi Intel X25-M SATA SSD 80 GB nasze redakcyjne wyróżnienie PCLab.pl POWER. Będzie się nim mógł chwalić przynajmniej do czasu prezentacji nośnika w wersji Extreme ;). No chyba że czymś miłym zaskoczy nas konkurencja.

Do testów dostarczył: Intel

Cena w dniu publikacji (z VAT): około 2000–2100 złotych