Skulltrail coś nam przypomina... I rzeczywiście, podobną platformę opisywaliśmy już na naszym portalu rok temu. Intel V8, bo tak się zwała, to również serwerowe komponenty zaadaptowane do komputera biurkowego, a raczej... domowej stacji roboczej. Płyta główna w V8 to model niemal żywcem zapożyczony z serwerów. Nie wlutowano jednak układu graficznego, za to wlutowano kodek dźwiękowy i stosowne gniazdka audio typu mini-jack. W V8 dostaliśmy typowe, serwerowe procesory Intel Xeon DP X5365. Również czterordzeniowe, ale "poprzedniej generacji", czyli Clovertown produkowane w wymiarze 65 nm.
W platformie Skulltrail Intel jeszcze bardziej starał się upodobnić zestaw do typowej płyty głównej dla użytkowników domowych. W miejsce procesorów Xeon otrzymujemy układy nazwane Core 2 Extreme QX9775, czyli dwuprocesorowe odmiany Core 2 Extreme QX9770. Sama płyta główna ma laminat o czarnym kolorze, podobnie jak znane płyty Intela dla entuzjastów "Bad Axe" (D975XBX). Na płycie znalazło się kilka przydatnych "bajerów" - przyciski Power i Reset, dwupozycyjny wyświetlacz LED sygnalizujący stany POST, niebieska dioda sygnalizująca pracę dysku twardego, diody informujące o przekroczeniu dozwolonej temperatury przez procesory i tym podobne. Zniknęły popularne w serwerach sloty PCI-X. W ich miejsce otrzymujemy aż cztery gniazda PCI Express x16 oraz dwa sloty PCI.
Intel opisuje Skulltrail jako platformę "Multi-GPU". Na płycie o oznaczeniu D5400XS znalazły się cztery gniazda PCI Express x16, w których zainstalować możemy cztery karty graficzne. Teoretycznie możemy zainstalować cztery Radeony lub cztery karty GeForce. Teoretycznie, bo są niestety problemy ze sterownikami, które uaktywniają tryb CrossFire dla Radeonów i tryb SLI dla GeForce. A jednak do zestawu otrzymaliśmy od Intela... mostek SLI. Oczywiście nie omieszkamy sprawdzić obu trybów, a może któryś zadziała.
Skulltrail to limitowana edycja. Na cały świat wyprodukowanych zostanie tylko 2000 zestawów. A jaki jest jego przybliżony koszt? Sama płyta główna wyceniona będzie najprawdopodobniej na około 2000 złotych. Do tego dwa procesory o wartości około 4500 złotych każdy. Do takiego zestawu warto dorzucić ze 4 GB pamięci FB-DIMM 800 MHz (1000 złotych). Razem: 12.000 złotych za procesory, płytę główną i pamięć.
Ale to nie koniec wydatków: przyszły posiadacz platformy Skulltrail na pewno zainstaluje nie byle jaką kartę graficzną. GeForce 8800 Ultra, a najlepiej dwie sztuki (2000 zł za sztukę), ewentualnie tańszy, a równie szybki Radeon HD 3870 X2 (1300 złotych). Do tego jeszcze przynajmniej dwa dyski twarde 1 TB spięte w macierz RAID (900 złotych za sztukę), wypasiona karta dźwiękowa (500 złotych), specjalna obudowa zdolna zmieścić płytę w formacie E-ATX (1000 złotych), no i oczywiście zasilacz - przynajmniej 1000 W (1000 złotych). Do tego jeszcze przynajmniej 24-calowy monitor (2000 złotych), chociaż posiadacz Skulltraila zapewne szarpnie się na ekran 30" (przynajmniej 4000 złotych). I nie wypada jeszcze podłączać byle jakiej klawiatury czy myszy - przy takich komponentach komputera, klawiatura i mysz nie mogą być tańsze niż 500 złotych.
Tym samym złożyliśmy zestaw marzeń dla gracza, który kosztować będzie jakieś... 22 do 25 tysięcy złotych.
A jak się taki zestaw spisuje w praktyce? O tym się za chwilę przekonamy. W naszej redakcji leży właśnie platforma Skulltrail. Ponieważ nie często trafiają nam się takie rodzynki, a mało który Czytelnik kupi sobie taką platformę, chcielibyśmy przetestować zestaw wpólnie z Wami. Damy Wam choć smak tego, jak działa najszybszy zestaw komputerowy dla graczy na świecie. Uruchomimy Wasze benchmarki i zamieścimy sporo fotek. Czekamy zatem na Wasze propozycje testów - co chcielibyście, byśmy przetestowali na tej niecodziennej platformie?
Tymczasem przyjrzyjmy się Skulltrailowi nieco bliżej.
Płyta główna Intel D5400XS
Intel Skulltrail to kolejna dwuprocesorowa platforma dla graczy. Wcześniej takie zestawy prezentowali już obaj najważniejsi producenci pecetowych procesorów. Zestawy te opisywaliśmy na łamach PCLab.pl - Intel V8 oraz AMD 4x4 Quad FX. Czym różni się od nich Skulltrail?
Skulltrail to kodowa nazwa płyty głównej Intel D5400XS. To tak naprawdę płyta główna o serwerowych korzeniach, którą zmodyfikowano na potrzeby komputera domowego. Płyta nadal ma "serwerowy" format E-ATX (13 x 12 cala, czyli 33 x 30,5 cm). Jest większa od typowych płyt głównych montowanych w przeciętnych pecetach. Nie zmieści się zatem w większości typowych obudów. Wymaga specjalnej obudowy, chociaż wielu producentów oferuje skrzynki dla komputerów biurkowych mieszczące zarówno płyty ATX, jak i E-ATX (np. opisywana przez nas SilverStone Temjin TJ05S-T). Płyta ma czarny laminat, który nadał jej agresywnego wyglądu (w przeciwieństwie do typowo zielonej płyty Intel S5000XVN w platformie V8).
Na płycie znalazły się dwie podstawki Socket 771 pod procesory. W podstawkach instalować będziemy procesory Core 2 Extreme QX9775, które - jak widać - nie są typowymi przedstawicielami rodziny Core 2 Duo i nie będą pasowały do płyt głównych z podstawką Socket 775.
Co ciekawe, otwory do mocowania coolerów na procesory zgodne są z biurkowymi chłodziwami dla procesorów biurkowych Socket 775, a nie serwerowych Xeonów Socket 771. Oznacza to, że na Skulltrailu zamontować możemy teoretycznie nawet zwykłe wentylatorki "Intel box" dołączone do układów Core 2 Duo. W zestawie otrzymaliśmy jednak coolery Zalmana. Ale o nich za chwilę.
Sercem płyty D5400XS jest chipset Intel 5400 (nazwa kodowa Seaburg). Prócz mostka północnego Intel 5400 MCH, w którym nowością jest obsługa FSB 1600 MHz (podobnie jak w Intel 5000 MCH, są tu dwie niezależne szyny FSB), mamy też południowy Intel 6321ESB ICH oraz - uwaga - dwa układy NVIDIA nForce 100 MCP pełniące rolę przełączników PCI Express. Mostek południowy oraz układy NVIDIA schowane są pod modułem chłodzącym przypominającym ten z kart graficznych: dużych rozmiarów, aluminiowy radiator, przykryty czarną, plastikową płytką, przedmuchiwany przez mały (i niestety strasznie hałaśliwy) wentylator.
Na płycie znajdziemy cztery sloty pod moduły pamięci FB-DIMM (Fully-Buffered DIMM). To typowo serwerowa pamięć, która niestety żre kupę mocy i zapewnia taką-sobie wydajność (przede wszystkim cechują ją wysokie timingi), w porównaniu do szybkich modułów SDRAM DDR2 czy DDR3. O tym pisaliśmy jednak szerzej przy okazji prezentacji platformy V8.
Na płycie D5400XS znajdziemy ponadto cztery sloty PCI Express x16, a także dwa sloty PCI, gdyby naszła nas ochota na instalację jakiejś niekoniecznie najnowszej karty (np. muzycznej). Jeśli już jesteśmy przy karcie muzycznej, to mamy tu 8-kanałowy kodek SigmaTel STAC9274D5. System dźwiękowy jest zgodny ze standardem Dolby Home Theater, włącznie ze wszystkimi funkcjami dostępnymi w ramach tego standardu, jak Dolby Headphone (wirtualizacja dźwięku 3D na słuchawkach) oraz Dolby Digital Live (kodowanie do formatu Dolby Digital w czasie rzeczywistym).
Oczywiście nie zabrakło także kontrolera sieci Gigabit Ethernet, złącz eSATA ułatwiających podłączenie zewnętrznych dysków twarcych oraz kontrolera FireWire (IEEE 1394). Sześć portów SATA umożliwia podłączenie sześciu napędów dyskowych i tworzenie macierzy RAID (0, 1, 0+1, 5). Konserwatystów ucieszy też obecność złącza IDE, chociaż przyszły posiadacz Skulltraila zapewnie szarpnie się też na napęd Blu-ray SATA zamiast "archaicznej" nagrywarki DVD PATA.
Procesory
Wraz z platformą otrzymaliśmy dwa procesory Core 2 Extreme QX9775. To produkowane w technologii 45 nm układy czterordzeniowe z 12 MB cache L2, taktowane zegarem 3,2 GHz, pracujące na szynie FSB QPB (Quad Pumped Bus) 1600 MHz. Brzmi znajomo? Ależ oczywiście! To specyfikacja procesora Core 2 Extreme QX9770! Z tą jednak różnicą, że model QX9775 potrafi pracować parami i pasuje do podstawki Socket 771, a nie 775. Z powodu inaczej ułożonych wycięć nie ma możliwości instalacji procesora LGA771 w podstawce Socket 775.
Procesory Core 2 Exteme QX9775 program CPU-Z wykrył jako Yorkfield. Ciekawe, że nie zostały rozpoznane jako serwerowe Harpertown.
Do schłodzenia procesorów użyliśmy popularnych coolerów Zalman CNPS9000, których cienkie, miedziane listki radiatora umocowane są do ciepłowodu tworzącego kształt koła.
Platforma testowa
Platforma Skulltrail, którą otrzymaliśmy do testów, obejmuje płytę główną Intel D5400XS, dwa procesory Core 2 Extreme QX9775, dwa wentylatory Zalman CNPS9000 oraz 4 GB RAM (dwa moduły FB-DIMM 800 MHz po 2 GB każdy). Zestaw uzupełniliśmy o najszybszą (obok Radeona HD 3870 X2) kartę graficzną - GeForce 8800 Ultra, zasilacz o mocy 1000 W (Thermaltake Toughpower 1000W) oraz dysk twardy Seagate Barracuda 7200.10 750 GB.
Na zestawie testowym zainstalowaliśmy dwa systemy operacyjne, Windows Vista Ultimate 32-bit oraz 64-bit. Jako że Skulltrail to platforma przeznaczona do komputerów biurkowych, zrezygnowaliśmy z instalowania serwerowej wersji Windows (Windows Server 2003 lub 2008 - ten ostatni dostępny jest nadal w testowej wersji Release Candidate).
32-bitowe wersje Windows nie radzą sobie niestety poprawnie z komputerami, w których zainstalowano 4 GB pamięci RAM. Rozpoznają tylko 3 GB pamięci operacyjnej. Dlatego tą właściwą wersją systemu do testowania naszej platformy jest 64-bitowa Vista. Problem w tym, że wcześniejsze procesory testowaliśmy w 32-bitowej edycji systemu, więc dysponujemy całkiem bogatą bazą wyników porównawczych. W 64-bitowej Viście zbyt wielu pomiarów nie przeprowadziliśmy, ale benchmarki będziemy sukcesywnie uzupełniać.
Jednak nawet 32-bitowa Vista rozpoznaje rzucone jej osiem procesorów, które de facto udostępnia Skulltrail. W aplikacjach wielowątkowych zapowiada się pogrom testowanych przez nas wcześniej platform!
Zobaczmy, co naprawdę potrafi Skulltrail.
Wydajność - syntetyki - Vista 32-bit
Jak zwykle zaczynamy od kilku wyników z benchmarków syntetycznych. Używamy ich przede wszystkim w celach diagnostycznych i w przypadku większości należących do tej grupy testów nie oceniamy na ich podstawie wydajności testowanych komputerów czy ich komponentów. Tymi wyjątkami, które mają mocne przełożenie na wydajność rzeczywistą, jest na przykład seria 3DMark. Platformy, które uzyskują wysokie wyniki w 3DMarkach, świetnie się także sprawdzają w grach.
Sandra w testach procesora obciąża wszystkie dostępne w systemie procesory logiczne. Im ich więcej, tym lepsze wyniki. I rzeczywiście, Skulltrail pożera na śniadanie systemy jednoprocesorowe, nawet te czterordzeniowe.
Jak pisaliśmy wcześniej, opóźnienia nie są najmocniejszą stroną pamięci FB-DIMM...
Także przepustowość pamięci w Skulltrailu mocno ucierpiała na fakcie zastosowania serwerowego RAM-u...
I wreszcie test bliższy Waszym sercom - 3DMark06.
3DMark zwraca wyraźnie wyższe wyniki na komputerach z czterordzeniowymi procesorami. "Ośmiordzeniowy" Skulltrail nie uzyskuje tu jednak znaczącej przewagi.
Co więcej, ustąpił pola jednoprocesorowej platformie z procesorem Core 2 Extreme QX9770!
Za to test procesora wypadł najlepiej na Skulltrailu. Nie mogło być inaczej!
Wydajność - syntetyki - Vista 64-bit
Większość testów przeprowadzimy w systemie Vista 64-bit, który potrafi bez większych problemów skonsumować 4 GB pamięci w platformie Skulltrail.
Skupimy się przede wszystkim na porównaniu Skulltrail do platformy z pojedynczym procesorem Core 2 Extreme QX9770. Przekonamy się, czy drugi identyczny procesor, czyli dodatkowe cztery rdzenie, przyspieszą codzienne aplikacje, czy też nie.
Tym razem w komputerze z procesorem Core 2 Extreme QX9770 również zainstalowaliśmy 4 GB RAM.
Syntetyczne testy procesora wykazują potężną przewagę "ośmiordzeniowej" platformy Skulltrail. Szkoda, że nadal jest tak mało aplikacji, które potrafią wykorzystać wszystkie rdzenie w komputerze...
Komunikacja między rdzeniami w platformie jednoprocesorowej jest naturalnie szybsza niż w platformie z dwoma fizycznymi procesorami.
O powyższym problemie wspomnieliśmy już przy okazji testów syntetycznych w Viście 32 bit. Przepustowość pamięci FB-DIMM jest, jak widać, sporo niższa od przepustowości zwykłej pamięci DIMM DDR2.
Everest potwierdza wyniki z Sandry.
3DMark06 także tylko minimalnie zyskuje na fakcie, że oddamo mu do dyspozycji platformę z ośmioma procesorami logicznymi.
A nawet miejscami komputer z pojedynczym procesorem wypada troszkę lepiej...
Gdy jednak weźmiemy pod uwagę czystą wydajność procesora, Skulltrail oczywiście prowadzi.
Wydajność - aplikacje - Vista 32-bit
Najciekawiej dopiero przed nami. Czy dwuprocesora, "ośmiordzeniowa" platforma dokopie testowanym przez nas ostatnio zestawom w aplikacjach użytkowych? Zaczynamy od popularnego programu do kompresji plików - WinRAR. Zawarto w nim wielowątkowy benchmark.
Przewaga nad jednoprocesorowym komputerem z procesorem Core 2 Extreme QX9770 jest, ale nie jakaś znacząca.
Kompresja pojedynczego pliku trwała ciut krócej na Skulltrailu niż na komputerze z Core 2 Extreme QX9770. Na razie nie ma się czym podniecać.
Przy kompresji wielu plików jednocześnie WinRAR nie potrafi wykorzystać wielu rdzeni. Tu liczy się przede wszystkim podsystem pamięci. A ten w Skulltrailu nie jest najszybszy. Efekt widać jak na dłoni.
Spróbujmy zatem prawdziwie wielowątkowej aplikacji - 3ds Max 9 z łatką Service Pack 2. Renderujemy dwie sceny.
A tu totalny pogrom platform cztero- i dwurdzeniowych! Tak krótkiego czasu jeszcze nie zmierzyliśmy w 3ds Max!
Podobnie w Cinebench. Skulltrail jest niemal dwukrotnie szybszy od platformy z Core 2 Extreme QX9770!
DivX 6.8 to kodek wielowątkowy, ale cztery rdzenie to szczyt tego, co aplikacja potrafi wykorzystać. Spodziewaliśmy się tutaj znacznego przyspieszenia w stosunku do platformy z jednym procesorem, a tymczasem uzyskaliśmy na porównywanych platformach niemal takie same wyniki.
XviD to z kolei kodek wybitnie "nie-wielowątkowy". Ze Skulltrailem wygrywa nawet tani Core 2 Duo E8500.
Wydajność - aplikacje - Vista 64-bit
Podobny zestaw testów przeprowadzimy w 64-bitowej Viście. Co ciekawe, uzyskane przez nas wyniki w niektórych testach znacznie się różnią od tych, które uzyskaliśmy w 32-bitowej wersji Windows. Chociażby WinRAR:
O ile w Viście 32-bit różnice między platformami były niewielkie, o tyle w 64-bitowej odmianie systemu platforma z pojedynczym Core 2 Extreme QX9770 uzyskała znacznie niższy wynik.
Czas kompresji pojedynczego pliku na Skulltrailu jest wyraźnie krótszy (chociaż nie dwukrotnie) niż na platformie z pojedynczym procesorem. Wynik ten współgra z benchmarkiem wbudowanym w WinRAR (chociaż benchmark był bardziej optymistyczny co do wydajności Skulltraila).
Gdy natomiast postanowiliśmy skompresować 3520 niewielkich plików, czas kompresji był bardzo zbliżony do tego, który zmierzyliśmy w 32-bitowej Viście (różnica to jedynie sekunda). Co ciekawe, WinRAR nie potrafi skutecznie rozłożyć procesu kompresji na dostępne procesory logiczne. Rozsądek sugeruje, iż przy wielu plikach kompresja na procesorach wielordzeniowych powinna być sprawniejsza. W przypadku WinRAR jest dokładnie odwrotnie: na platformie "ośmiordzeniowej" nasze pliki kompresowały się dłużej niż na komputerze z jednym procesorem czterordzeniowym.
Jak już to jednak wielokrotnie wykazywaliśmy, WinRAR jest bardzo zależny od przepustowości pamięci. A ta w Skulltrailu daleka jest od ideału. Stąd też dłuższy czas kompresji plików na tej platformie.
Kolejna aplikacja - rendering trójwymiarowej sceny z poziomu 64-bitowej wersji Cinebench R10.
W trybie 1 CPU obciążany jest tylko pojedynczy procesor. Porównywane platformy tworzyły scenę w podobnym czasie.
W trybie x CPU Cinebench rozkłada proces renderingu na wszystkie dostępne procesy logiczne (dzieli ekran na tyle poziomych pasków, ile dostaje od systemu procesorów logicznych - osiem w przypadku Skulltraila). A wtedy Skulltrail pokazuje swoje pazurki - żadna testowana przez nas dotąd platforma nie uzyskała tak krótkiego czasu - niewiele ponad pół minuty!
Wydajność - gry - Vista 32-bit
Ciekawe, jak dwuprocesorowa platforma poradzi sobie w nowoczesnych grach. Twórcy najnowszych tytułów chwalą się, że potrafią wykorzystać procesory wielordzeniowe. Teraz sprawdzimy, czy ich zapewnienia są prawdziwe.
Tu mała, ale niezwykle istotna uwaga: w platformach Skulltrail i QX9770 użyliśmy karty graficznej GeForce 8800 Ultra. Pozostałe platformy testowaliśmy z kartą Radeon HD 3850, więc już z tego powodu uzyskiwać będziemy na nich niższe wyniki.
Już wcześniej wykazaliśmy, że Crysis zdecydowanie wielowątkowy nie jest. Dwurdzeniowe procesory wypadają tu lepiej niż modele czterordzeniowe. A Skulltrail uzyskał wyraźnie gorszy wynik niż Core 2 Extreme QX9770, zapewne przez przepustowość pamięci.
Unreal Tournament 3 potrafi obciążyć procesory czterordzeniowe, ale osiem rdzeni platformy Skulltrail to dla tej gry za dużo. Nie widać tu przyrostu wydajności. Co więcej, platforma jednoprocesorowa okazała się szybsza.
Nasz rodzimy Call of Juarez także nie wykorzystuje dodatkowych rdzeni.
Szukamy wciąż gry, w której Skulltrail wyprzedzi platformę z Core 2 Extreme QX9770. Na razie bezskutecznie.
Poczciwy Far Cry nie zmienił obrazu sytuacji.
Ale może Wy macie sugestie co do gier, które mogą wykazać moc platformy Skulltrail?
Wydajność - gry - Vista 64-bit
Podobnie jak w 32-bitowej Viście, również w 64-bitowej edycji systemu Skulltrail uzyskał gorsze wyniki w grach niż platforma z procesorem Core 2 Extreme QX9770 zainstalowanym na płycie głównej z chipsetem P35. Wyniki nas naprawdę zaskoczyły, gdyż spodziewaliśmy się chociaż porównywalnych rezultatów, a tymczasem pojedynczy QX9770 nie dał Skulltrailowi z dwoma procesorami QX9775 szans.
Nie wiemy jeszcze, co może być przyczyną takich rezultatów. Na wszelki wypadek powtórzyliśmy testu kilkukrotnie, sprawdziliśmy dokładnie ustawienia, ale nigdzie błędu nie popełniliśmy. Takie wyniki po prostu wychodzą.
Sugerowaliście, że Supreme Commander powinien wykorzystać moc Skulltraila. Wbudowany benchmark niestety tego nie potwierdza...
Podobnie z Lost Planet - to jedna z nielicznych wielowątkowych gier na rynku. A jednak osiem rdzeni Skulltraila to także już ponad to, co Lost Planet wykorzystać potrafi.
Cały czas platforma z pojedynczym procesorem jest szybsza od Skulltraila.
Co ciekawe, 3DMark06 znacznie bardziej optymistycznie ocenił wydajność Skulltraila. Oto prezentowany już przez nas wcześniej wykres z 3DMarka:
Jak jednak pokazuje praktyka, w obecnych grach osiem rdzeni nowej platformy Intela to po prostu za wiele.
Podkręcanie
Chociaż producenci procesorów oficjalnie są przeciwni podkręcaniu (wszal z ich punktu widzenia lepiej sprzedać droższy procesor o wyższym zegarze niż pozwolić użytkownikowi na uzyskanie tej samej wydajności na tańszym procesorze poprzez jego podkręcenie), to jednak w przypadku Skulltrail Intel wyraźnie dał przyzwolenie na overclocking. To, że procesory Core 2 Extreme QX9775 mają odblokowane mnożniki (w górę i w dół) jest już typowe dla układów z przyrostkiem "Extreme". Ale tym razem dostajemy także całkiem przyzwoity arsenał opcji ułatwiających podkręcanie w BIOS-ie płyty D5400XS.
W zakładce Performance znalazła się opcja "Processor Overrides", z poziomu której możemy regulować mnożnik procesorów (obu na raz), napięcie zasilające Vcore (niezależnie dla każdego procesora) w zakresie 1,2875 V do 1,6 V (z dodatkową możliwością podbicia napięcia o 300 mV, co daje maksymalne napięcie zasilające 1,9 V), napięcie FSB (1,1 do 1,5 V) i napięcie na mostku północnym MCH (1,25 do 1,6 V). Można też regulować częstotliwość bazową FSB w zakresie 133-550 MHz.
Nie są to może wartości ponadprzeciętnie wysokie i ekstremalni overclockerzy swobodnie dobiliby do ich granic, jednak dla większości typowych osób podkręcających procesory ustawienia są w zupełności wystarczające.
Niestety w zakładce Memory Configuration znalazły się uboższe ustawienia. Nie możemy tu regulować częstotliwości taktowania pamięci, a dano nam jedynie możliwość ustawiania timingów i napięcia zasilającego (Memory Voltage).
Niestety podkręcanie zostawiliśmy sobie na platformie Skulltrail na sam koniec. Dość nagle dowiedzieliśmy się, iż musimy z dnia na dzień przekazać platformę kolejnej redakcji. Dlatego nie udało nam się przeprowadzić dokładnych testów podkręcania. Na szybko przestawiliśmy tylko mnożnik procesorów z 8 na 9, co dało im taktowanie 3,6 GHz. Niestety zachwiało to stabilność naszego systemu, który zawieszał się obciążony Prime95, prawdopodobnie przez zbyt wysoką temperaturę jednego z procesorów. Nie zdążyliśmy już zdemontować coolera i przesmarować pastą procesora.
Temperatury w spoczynku
Ciekawych tego, jak podkręca się Skulltrail odsyłamy do innych recenzji platformy, gdzie w większości przykadków udało się podnieść taktowanie procesorów do 4 GHz. Niestety mało któremu testerowi udało się przekroczyć ten poziom.
- HotHardware (4 GHz)
- [H]ard|OCP (4 GHz)
- The Tech Report (4 GHz)
- DriverHeaven (4,2 GHz przy chłodzeniu wodą)
- Guru3D (4 GHz)
Próba SLI
Skulltrail to pierwsza platforma na rynku, która powinna zapewnić wsparcie zarówno dla SLI, jak i CrossFire, z możliwością instalacji nawet do czterech kart graficznych jednocześnie (QuadSLI i CrossFireX). Na płycie D5400XS znalazły się nawet dwa układy NVIDIA nForce 100 MCP pełniące rolę przełączników SLI - rozdzielają sygnał z mostka południowego Intel 6321ESB ICH na cztery sloty PCI Express. Co ciekawe, chipy NVIDII są zgodne ze standardem "zaledwie" PCI Express 1.1, podczas gdy sam mostek południowy Intela zapewnia obsługę standardu PCI Express 2.0 o dwukrotnie wyższej przepustowości. Intel zamiast korzystać z mostków NVIDII mógł po prostu wyprowadzić cztery porty PCI Express x8 2.0, które zapewniłyby przepustowość taką samą, jak cztery porty PCI Express x16 1.1. Czemu zdecydował się na użycie układów NVIDII, za które dodatkowo musi płacić - podobno - 100 dolarów na każdy wyprodukowany egzemplarz płyty D5400XS? Prawdopodobnie sprawa rozbija się o brak licencji dla technologii SLI dla płyt Intela. Przypomnijmy: dotychczas żadna płyta z chipsetem Intela nie wspierała SLI, chociaż technicznie nie ma ku temu żadnych przeciwskazań. NVIDIA blokuje obsługę SLI i podobno sugeruje, że technologia wymaga chipsetów nForce. Jak jest w istocie, ciężko stwierdzić, ale trudno uwierzyć, by zabiegi NVIDII nie miały wyłącznie na celu naciągnięcia klientów na kupno płyt z chipsetami nForce.
Czy zatem Skulltrail obsługuje SLI? Skoro Intel kupuje chipy od NVIDII, nie ma możliwości, żeby SLI na Skulltrailu nie działało! Ale postanowiliśmy się o tym przekonać naocznie. Niestety nie udało nam się wypożyczyć drugiego egzemplarza karty GeForce 8800 Ultra, dlatego na potrzeby testów SLI musieliśmy wykorzystać trochę wolniejsze karty, GeForce 8800 GTS 512. Użyliśmy kart Zotac oraz ASUS. Zainstalowaliśmy obie karty na płycie i spięliśmy mostkiem SLI. Nasz zestaw prezentuje się następująco:
Odpalamy Windows Vista 32-bit i instalujemy sterowniki (ForceWare 169.28). Po restarcie komputera system powitał nas przyjemnym komunikatem:
Zaglądamy do panelu sterowania NVIDII i rzeczywiście, pojawiła się opcja włączenia SLI! Włączamy zatem tryb SLI...
...i na wszelki wypadek restartujemy jeszcze komputer. W rogu ekranu pojawia się komunikat, że tryb SLI działa poprawnie!
Jeszcze szybka kontrola w Menedżerze urządzeń:
I odpalamy kilka testów:
I rzeczywiście, SLI działa na Skulltrailu! Przyrost wydajności po instlacji drugiej karty miejscami przekracza nawet 60%! To sporo, chociaż za cenę dwóch kart oczekiwaliśmy dwukrotnego wzrostu wydajności w grach ;-) A jednak dla poszukujących najwyższej dostępnej wydajności nawet 60% to wzrost ogromny.
Chociaż ciekawość nas zżera, nie mamy na razie możliwości przeprowadzenia testu 3-way SLI. Nie dysponujemy teraz trzema kartami z układami GeForce 8800 GTX lub GeForce 8800 Ultra, bo tylko te wspierają tryb "potrójnego SLI". Jak tylko uda nam się takie karty zgromadzić w redakcji, przeprowadzimy stosowne testy.
A może CrossFire?
Zachęceni eksperymentem z dwoma kartami GeForce postanowiliśmy zainstalować na Skulltrailu dwa Radeony. Dotychczas to właśnie CrossFire, a nie SLI działało na płytach Intela. Ale CrossFire na płycie Intela z układami NVIDII? Zapowiada się ciekawie!
Na potrzeby testów wykorzystaliśmy dwie karty HIS Radeon HD 3850 TurboX IceQ3, o podwyższonym taktowaniu w stosunku do kart referencyjnych Radeon HD 3850 (recenzja kart HIS niedługo). GPU taktowany jest na karcie częstotliwością 735 MHz, a pamięci 1,96 GHz (efektywnie). Skulltrail z dwoma Radeonami HIS-a prezentuje się w sposób następujący:
Odpalamy Windows Vista. Instalują się sterowniki. Restart systemu, rzut okiem do Menedżera urządzeń:
Odpalamy Catalyst Control Center:
Ten komunikat bardzo nas ucieszył! System wykrył obie karty i automatycznie skonfigurował je w tryb CrossFire! Teraz już tylko pozostało nam sprawdzenie, jak dużo CrossFire daje na platformie Skulltrail:
Jak się okazuje, tryb CrossFire działa na Skulltrailu znacznie efektywniej niż SLI! Jedynie Crysis zdaje się prawie w ogóle nie czerpać korzyści z CrossFire. W pozostałych grach widzimy znaczny przyrost wydajności, dochodzący nawet do 94% (Unreal Tournament 3)!
Skulltrail to zatem pierwsza platforma na rynku, która umożliwia zestawianie zarówno konfiguracji SLI, jak i CrossFire.
Z ciekawości zainstalowaliśmy też na platformie dwa Radeony HD 3870 X2:
Niestety ten eksperyment się nie powiódł. Sterowniki Catalyst, którymi dysponujemy, nie oferują jeszcze obsługi trybu CrossFireX... Musimy czekać do marca, gdyż zapowiadane wsparcie dla CrossFireX ma się pojawić dopirero w Catalystach 8.3...
Pobór mocy, temperatura i hałas
Do platformy Skulltrail Intel zaleca stosowanie zasilacza o mocy przynajmniej 1000 W, a nawet 1400 W, jeśli zechcemy zainstalować cztery karty graficzne. Dwa czterordzeniowe procesory 3,2 GHz, mimo że 45-nanometrowe, pożrą trochę mocy. Do tego dorzuci swoje "trzy grosze" pamięć FB-DIMM. W spoczynku testowna platforma okazała się niechlubną rekordzistką - ciągnęła z gniazdka 245 watów!
Obciążenie generowaliśmy przy pomocy programu SuperPi. Obciąża on wszystkie rdzenie procesora, ale nie tyka się karty graficznej.
A jednak i tym razem mamy "rekord" - prawie 340 watów ciągniętych przez nasz cały system, nie licząc monitora!
Skulltrail to niestety platforma także bardzo hałaśliwa. Najgłośniejszy jest wentylatorek chłodzący mostek południowy i układy NVIDII. Niestety żadne ustawienia w BIOS-ie nie wpływają na obniżenie hałasu. Niestety wiatraczki Zalman też nie należą do bezgłośnych, a nie należy zapominać, że platformę trzeba zasilić mocnym, 1000-watowym zasilaczem, który też niestety cichy nie będzie. No cóż, za potężną moc przypłacić musimy wysokim poborem mocy i... wysoką emisją hałasu...
Historia zmian w artykule
4.2.2008 11:11 Pierwsza wersja tekstu.
4.2.2008 21:38 Uzupełniona o wyniki pomiarów strona "Testy wydajności - syntetyki - Vista 64-bit".
5.2.2008 16:54 Wyniki testów z WinRAR i Cinebench na stronie "Testy wydajności - aplikacje - Vista 64-bit".
6.2.2008 18:22 Dodane wyniki na stronie "Testy wydajności - gry - Vista 64-bit".
8.2.2008 00:24 SLI w akcji! Patrz strona "Próba SLI".
8.2.2008 15:58 CrossFire w akcji! Patrz strona "A może CrossFire?".
17.2.2008 13:51 Dodane wyniki z gier Supreme Commander i Lost Planet na stronie "Testy wydajności - gry - Vista 64-bit".
17.2.2008 14:45 Uzupełniona strona "Podkręcanie".