Sound Blaster Audigy 2 Platinum eX - czy warto było czekać?

Audigy 2 Platinum eX vs Audigy 2 Platinum vs Audigy Platinum eX

Sound Blaster Audigy 2 Platinum eX to produkt aspirujący do miana "profesjonalnej karty muzycznej". Jego parametry wskazują na to, że zasługuje na to miano - przynajmniej teoretycznie. Zanim sprawdzimy, czy rzeczywiście można Platinum eX nazwać kartą profesjonalną, odeślemy Czytelnika do dwóch naszych archiwalnych artykułów.

W niniejszej recenzji odwoływać się będziemy do dwóch powyższych tekstów, więc podkreślamy, że bez lektury przynajmniej opisu Audigy 2, Czytelnik nie uzyska pełnego obrazu Audigy 2 Platinum eX z aktualnego artykułu.

Myśląc o Sound Blaster Audigy 2 Platinum eX, przypomina nam się Audigy Platinum eX, którego opisywaliśmy tutaj. Jak pamiętamy, we wszystkich trzech odmianach Audigy, a więc Player, Platinum i Platinum eX, sama karta SB Audigy była identyczna. W przypadku Sound Blastera Audigy 2 sytuacja jest podobna jedynie dla modeli Audigy 2 Player i Audigy 2 Platinum.

Tymczasem Audigy 2 Platinum eX jest już nieco inny:

Karta jest nieco krótsza od opisywanego przez nas w październiku Audigy 2, na śledziu widzimy tylko trzy zamiast sześciu gniazd mini-jack, za to pojawiło się dodatkowe, szerokie gniazdko.

Porównajmy sobie teraz Audigy 2 Platinum eX i zwykłego Audigy 2:

Na powyższej fotce u góry leży karta Audigy 2 Platinum eX, u dołu - "zwykły" Audigy 2.

Jak widać, na Platinum eX zniknęły złącza umożliwiające podłączenie wewnętrznego panelu Audigy 2 Drive. Pojawiło się za to gniazdo dodatkowego zasilania, takie samo, jakie znajduje się na kartach graficznych ATI RADEON 9700 czy 9500.

Rzut okiem na blaszkę mocującą ("śledzia") wykazuje, że znajdują się na niej tylko wyjścia dla głośników: przednich (gniazdko mini-jack po lewej), tylnych (gniazdko środkowe) oraz dla głośnika centralnego przedniego, centralnego tylnego i niskotonowego (subwoofera). Zamiast gniazdek odpowiadających za wejścia dźwięku widoczne jest płaske złącze opisane "AD_LINK 1". Gniazdo FireWire, opisane tutaj "AD_LINK 2", obecne było już na innych kartach Audigy 2 oraz Audigy.

I teraz dochodzimy do tego, do czego służy gniazdo AD_LINK 1. Podłącza się do niego dołączony do Audigy 2 Platinum eX, zewnętrzny panel:

Jak widzicie, wyglądem i "dotykiem" jest on zbliżony do Sound Blastera Extigy (oba pudełka są plastikowe). Dla porównania, fotka Extigy:

Pudełko dołączone do Audigy 2 Platinum eX jest ponadto znacznie większe od tego wchodzącego w skład pakietu Audigy Platinum eX:

Jakie złącza oferuje nam panel w nowym Sound Blasterze? Najpierw fotka z przodu:

Patrząc od lewej widzimy: gniazdko SB 1394 (FireWire), optyczne wyjście cyfrowe dźwięku (TOSlink), optyczne wejście cyfrowe dźwięku, wejście liniowe 2 (Line In 2), wejście liniowe 1 (Line In 1), mogące służyć także jako wejście mikrofonowe (Mic In), gniazdko słuchawkowe (Headphones Output), pokrętło regulacji poziomu wejścia Line In 1, pokrętło regulacji głośności na wyjściu słuchawkowym (wciśnięcie pokrętła powoduje wyłączenie dźwięku - Mute), przycisk uaktywniający funkcję CMSS oraz port podczerwieni.

Z tyłu panel prezentuje się natomiast tak:

Tutaj mamy: dwa gniazdka RCA (cinch) odpowiadające za trzecie wejście liniowe (Line In 3), duże, 5-bolcowe gniazdo DIN - wejście MIDI, duże gniazdo DIN - wyjście MIDI, znów dwa gniazdka RCA, ale tym razem są to wejście (u góry) i wyjście (u dołu) cyfrowe elektryczne dźwięku (S/PDIF), obok widzimy małe gniazdko jack - także cyfrowe wyjście dźwięku, następnie widzimy złącze AD_LINK 1 (płaskie i szerokie), złącze AD_LINK 2 (ma postać gniazdka FireWire) i złącze SB 1394 (FireWire).

Panel dołączony do Sound Blastera Audigy 2 Platinum eX łączy się bezpośrednio z kartą specjalnym, dwumetrowym przewodem, zakończonym z obu stron wtyczkami pasującymi do gniazd AD_LINK 1 i AD_LINK 2.

Kabel jest znacznie cieńszy od tego, jakim łączy się zewnętrzny panel z kartą w przypadku Audigy Platinum eX. Wtyczki AD_LINK 1 są ponadto znacznie mniejsze, w efekcie czego kabel w nowym Sound Blasterze jest po prostu bardziej "przyjazny użytkownikowi" - łatwiej się go wpina w kartę i w zewnętrzne pudełko, a także łatwiej się go "gnie" z tyłu biurka :-).

Jak pamiętacie, w przypadku Audigy Platinum eX, oprócz samej karty dostawaliśmy dodatkowego "śledzia" służącego do przyłączania zewnętrznego pudełka. Samego śledzia łączyło się z kartą muzyczną wewnątrz komputera płaskim kablem. Fotki tego rozwiązania znajdziecie tutaj.

Tym samym "stary" Platinum eX zajmował nam aż dwa śledzie w komputerze. W przypadku Audigy 2 Platinum eX, zewnętrzy panel podpina się bezpośrednio do samej karty dźwiękowej, dzięki czemu zajmuje ona tylko jednego "śledzia". Ilustruje to zresztą poniższa fotka:

Zewnętrzny panel wymaga dodatkowego zasilania - było tak też w przypadku Audigy "1" Platinum eX. Z tym że w "dwójce" gniazdko zasilania umieszczono na samej karcie. Zabawnie zresztą wygląda wnętrze naszego komputera testowego:

Jak widzicie na fotce powyżej, zasilanie jest wpięte teraz nie tylko w kartę graficzną (na zdjęciu: ELSA GLADIAC 9700 PRO), ale także w kartę muzyczną. Niedługo pewnie zasilać będziemy jeszcze sieciówki i nie wiadomo, co jeszcze ;-).

Audigy 2 Platinum eX - najważniejsze scalaczki

Sercem karty jest układ Audigy 2, o oznaczeniu CA0102-IAT, czyli ten sam, jaki znajduje się na Audigy 2 Player i Audigy 2 Platinum.

Mamy także układ Crystal CS4382 - wysokiej klasy 8-kanałowy, 24-bitowy przetwornik cyfrowo-analogowy, potrafiący odtwarzać dźwięk próbkowany z częstotliwością 192 kHz. Ten sam układ znajduje się także na innych wersjach Audigy 2, Player i Platinum.

Pojawił się natomiast nowy scalak, CS8420, czyli przetwornik częstotliwości (jego opis znajdziecie tutaj).

Jak wiadomo, natywną częstotliwością próbkowania dla Audigy 2 jest 96 lub 48 kHz, natomiast popularny tryb 44,1 kHz musi być już uzyskiwany właśnie za pomocą przetworników częstotliwości. Tu właśnie pomocny jest CS8420, dzięki któremu Audigy 2 Platinum eX współpracować będzie bez najmniejszych problemów także z urządzeniami operującymi na innych częstotliwościach próbkowania, jak - na przykład - Mini Disc. Sprawdziliśmy zresztą współpracę karty z odtwarzaczem MD Sony MDS-JE520 - nie napotkaliśmy najmniejszych problemów przy kopiowaniu utworów z komputera na dyskietki MD czy odwrotnie za pośrednictwem cyfrowego złącza optycznego.

Tu od razu mała uwaga: uważamy, że gniazda TOSlink (optyczne) powinny znajdować się z tyłu panelu dołączonego do Audigy 2 Platinum eX - jak widać, nasz dość krótki światłowód ledwo starczył na połączenie gniazdka Optical In z przodu panelu z gniazdkiem Optical Out umieszczonym w odtwarzaczu MD.

Skoro już przyjrzeliśmy się dokładnie samej karcie i dołączonemu panelowi, pora zajrzeć, co jeszcze dostajemy w pudełku.

Sound Blaster Audigy 2 Platinum eX miał swoją światową premierę zaledwie kilka dni temu, dlatego do Polski dotarło na razie tylko jedno pudełko z kartą, w dodatku z nalepką "Sample for review" (próbka przeznaczona do zrecenzowania).

W kartonowym pudle, prócz wspomnianej karty, panelu z wejściami i wyjściami audio, a także kabla do łączenia obu, otrzymujemy także parę innych "gadżetów":

pilot RM-1000 (można przy jego pomocy sterować podstawowymi funkcjami karty na odległość):

dwie bateryjki formatu AAA (małe "paluszki") do pilota :-)

dodatkowy "śledź" z gniazdkiem joystickowym, podłączany do karty (jak wielu z naszych Czytelników używa joysticków ze swoimi pecetami?)

kabelek z jednej strony zakończony wtyczką mini-jack 3,5 mm, a z drugiej dwoma wtyczkami RCA (cinch) - wszystkie trzy wtyczki są pozłacane; kabelek służyć może do podłączenia wyjścia liniowego karty dźwiękowej do zestawu HiFi:

kabelek zasilający, zakończony z jednej strony dużym gniazdkiem (takim samym, jak w dyskach twardych czy napędach CD-ROM), a z drugiej strony małą wtyczką (taką, jaką podłącza się do napędów dyskietek, kart RADEON 9700/9500, czy... kart Sound Blaster Audigy 2 Platinum eX :-))

przejściówka z wtyczki "mały jack" na "duży jack" - pozłacana:

i - nie licząc dołączonego oprogramowania - to wszystko.

Dołączone oprogramowanie

Wraz z kartą Audigy 2 Platinum eX otrzymujemy bardzo bogaty pakiet oprogramowania na pięciu płytach CD i jednej DVD:

Patrząc na płytki, po kolei: Installation and Applications CD - jak sama nazwa wskazuje, zawiera sterowniki i podstawowe aplikacje dla Audigy 2 - zresztą te same, jakie opisywaliśmy w naszej recenzji Audigy 2; Feature Showcase Demonstration CD - o tej płytce też pisaliśmy już wcześniej; Ulead VideoStudio 5.0 SE - program do obróbki wideo, na wypadek, gdy będziemy chcieli podłączyć do złącza FireWire cyfrową kamerę DV, Creative DVD-Audio Sampler Disc - płyta DVD zawierająca 17 utworów DVD-Audio, a więc sześciokanałowych, 24-bitowych, próbkowanych z częstotliwością 96 kHz, pogrupowanych na kilka typów muzyki (Pop, Hard Rock, New Age, Jazz, Classical, Vocal); Cubasis VST CE (Creative Edition) - znany wszystkim muzykom sekwencer; krążek zawiera także aplikację Traktor DJ CE oraz WaveLab Lite; FruityLoops 3.5 CE - programowy syntezator oparty na próbkach WAV czy instrumentach VSTi lub DXi; na tej samej płytce znajduje się też program ACID Style DJ 3.0.

Bardzo zaciekawiła nas dołączona do karty płyta DVD-Audio. Wreszcie mogliśmy zobaczyć, jak działa Creative'owy DVD-Audio Player:

Muzyka w formacie 24/96 jest naprawdę rewelacyjnej jakości, aczkolwiek czy jest lepsza od tej z płyt CD (16/44,1)? Ciężko stwierdzić, a na pewno nie usłyszymy różnicy na przeciętnym, domowym sprzęcie HiFi...

Skoro już jesteśmy przy oprogramowaniu, warto podkreślić jedną z najistotniejszych nowych funkcji Audigy 2 Platinum eX - do karty dołączono sterowniki ASIO 2.0 (Audio Stream Input Output), umożliwiające nagrywanie i odtwarzanie dźwięku z rozdzielczością 24 bitów i częstotliwością 96 kHz, z opóźnieniem schodzącym nawet do 2 ms! Jak pamiętacie, w naszej recenzji Audigy 2 podkreślaliśmy, że brakuje takich właśnie sterowników, gdyż do Audigy 2 Player i Audigy 2 Platinum dołączono tylko sterowniki ASIO 1.0, umożliwiające pracę karty wyłącznie w trybie 16 bit/48 kHz.

W dodatku opóźnienie 2 ms w ASIO 2.0 jest już tak krótkie, że mówimy już praktycznie o tworzeniu muzyki w czasie rzeczywistym - karta reaguje na rozkazy z opramowania natychmiast. Każdy muzyk na pewno doceni tę własność.

Sterownik ASIO 2.0 udostępnia także funkcję bezpośredniego monitorowania (Direct Monitoring), umożliwiającą kontrolę nad wejściami audio bezpośrednio z aplikacji (np. miksera w programie Cubasis VST), bez konieczności przełączania się na mikser Creative'a.

Ze sterownika ASIO 2.0 w pełni korzysta dołączony Cubasis VST:

Rozpoznaje on sterowniki ASIO Creative'a i umożliwia wybranie częstotliwości próbkowania 96 kHz:

Sam panel sterujący Creative ASIO Control Panel prezentuje się bardzo skromnie i umożliwia jedynie wybór opóźnienia bufora ASIO, od 2 do 500 ms:

Na stronie Creative'a poświęconej Sound Blasterowi Audigy 2 Platinum eX wyczytać można, że panel sterujący ASIO 2.0 umożliwia także kontrolę nad połączeniem dowolnych wejść i wyjść karty (czyli nad routowaniem sygnału w jej obrębie). Trochę nas to stwierdzenie zdziwiło, skoro my w panelu znaleźliśmy tylko kontrolę nad opóźnieniem bufora. Widocznie wspomniana kontrola pojawi się w przyszłej wersji sterowników.

Za pośrednictwem sterownika ASIO z kartą komunikuje się także rewelacyjny program dla "didżejów" - Traktor DJ:

Cubasis VST i Traktor DJ to nie jedyne ciekawe aplikacje, jakie otrzymujemy z Audigy 2 Platinum eX. Muzyków-hobbystów zainteresują także dwa inne programy - Fruity Loops 3.5 CE:

oraz ACID DJ 3.0:

Podsumowanie

Sound Blaster Audigy 2 Platinum eX to kolejny krok do przodu wykonany przez Creative. Karta została uzupełniona wreszcie o sterowniki ASIO 2.0, których brakowało w poprzednich edycjach Audigy 2. Także zewnętrzny panel ułatwi podłączanie zewnętrznych źródeł dźwięku lub komponentów w stylu MD lub DAT, by nagrać na nośnikach MD czy DAT gotowe utwory. Nie będziemy musieli wciskać się pod biurko, żeby podłączyć do karty dźwiękowej słuchawki.

Audigy 2 Platinum eX nadal nie jest kartą dla profesjonalnych muzyków. Głównym ograniczeniem jest układ Audigy 2, którego architektura wymusza próbkowanie dźwięku z częstotliwością 48 lu 96 kHz. Jeśli operujemy na dźwięku 44,1 kHz, zostanie on poddany konwersji, co oczywiście wiąże się z pewną utratą danych (i degradacją jakości dźwięku).

Nowy Sound Blaster nadal ma tylko trzy wejścia liniowe oraz dwa wyjścia liniowe - wciąż nie nadaje się jako wielościeżkowy "magnetofon cyfrowy".

Urządzenie na pewno zainteresuje jednak domorosłych muzyków. Marka Creative gwarantuje mu zgodność z praktycznie każdym programem dostępnym obecnie na rynku. A to ogromny plus w porównaniu do profesjonalnych kart muzycznych, do których wielkrotnie oprogramowanie musimy dobierać, bo program X działa, ale program Y już nie...

Audigy 2 Platinum eX zainteresuje także zamożniejszych graczy, którzy postawią sobie zewnętrzne pudełko koło monitora, by się nim chwalić znajomym :-)

Podsumowując: profesjonalnych muzyków Audigy 2 Platinum eX raczej nie zainteresuje. Dla graczy karta jest za droga. Znajdzie natomiast na pewno amatorów wśród muzyków-hobbystów, którzy nie radzą sobie z profesjonalnymi kartami dźwiękowymi, a tanie karty muzyczne-"zabawki" są dla nich niewystarczające.

Zalety