Grand Theft Auto: San Andreas - bezlitosny pogromca konkurencji

Rok 1992. Liberty City. Carl Johnson, zwany przez przyjaciół "CJ", otrzymuje wiadomość o śmierci swojej matki. Została zamordowana. Carl kilka lat wcześniej zerwał ze swoją gangsterską przeszłością i spróbował nowego życia w wielkim mieście. Odciął się od brata, z którym był przywódcą dzielnicowego gangu. Teraz wraca, by zmierzyć się z przeszłością, przed którą uciekał. A ta dogoni go w mgnieniu oka. Ledwo wsiądzie do taksówki przed lotniskiem Los Santos, a już wpadnie w łapy skorumpowanych gliniarzy, którzy potrzebują kozła ofiarnego w sprawie zabójstwa policjanta. Wyrzucony z pędzącego radiowozu, nieopodal swojej dzielnicy, CJ wraca na stare śmiecie. Przygarniają go starzy kumple, a także brat z siostrą. Carl widząc, jak jego rodzinne okolice staczają się do rynsztoka, postanawia pozostać w mieście i przywrócić stary ład. Nie będzie to proste, bo konkurująca banda nazywająca się Ballas już rządzi dzielnicą i sprzedaje crack okolicznym ziomalom. Jeśli jednak ma się takich zaradnych kumpli jakich ma CJ, to wszystko jest możliwe. I właśnie przed tym zadaniem stawiają nas twórcy gry.

Tym razem scenariusz nie jest wyłącznie dziełem Rockstar North. Współautorem jest DJ Pooh, którego polscy gracze powinni kojarzyć jako scenarzystę takich filmów jak The Friday - Piątek (z pozostałymi dwiema częściami nie miał już nic wspólnego), czy The Wash - Hiphopowa Myjnia. Od razu zaznaczam, że zarówno fabuła, jak i dialogi San Andreas bardziej skłaniają się ku The Friday, niż The Wash. Już w poprzednich częściach Grand Theft Auto wątki fabularne były bardzo rozbudowane - przerywniki filmowe kipiały akcją i błyskotliwymi, często kontrowersyjnymi dialogami. W przypadku San Andreas jest jeszcze lepiej. Przerywników jest więcej i są o wiele bardziej dynamiczne, niż w poprzednich częściach. I nie mam na myśli akcji, którą w nich oglądamy, lecz pracę kamery. Tym razem przerywniki nakręcono w typowo holywoodzkim stylu. Co więcej, wszystkie są generowane w czasie rzeczywistym - co to oznacza? Są one interaktywne ze środowiskiem gry, czyli program zapamiętuje porę dnia, warunki pogodowe, ubiór i figurę głównego bohatera. Nie pozostawiono miejsca na żadne błędy, wszystkie filmy są dopracowane niemalże do perfekcji. Jednak fabuła nie jest przedstawiana wyłącznie w postaci przerywników. Często jeżdżąc po mieście ze swoimi ziomalami będziemy słyszeć ich rozmowy, co także rozwinie naszą wiedzę na temat wydarzeń opowiadanych w grze. Z jednej strony uatrakcyjnia to (czasami) długie podróże z jednego krańca miasta na drugi, a z drugiej wyjaśnia nam niedopowiedziane w filmach wątki.

DJ Pooh odwalił kawał dobrej roboty, uatrakcyjniając scenariusz o czarny humor, który idealnie wpasowuje się w całość. Już sam początek gry, w którym wielcy gangsterzy z dzielnicy muszą uciekać przed Ballasami na BMX-ach jest zabawny. Później jest jeszcze lepiej - podczas akcji ostrzeliwania bandziorów wszyscy walczą prócz jednego... Biga, który zajęty jest spożywaniem hamburgerów z okolicznego fastfoodu. Nie obyło się tez bez analogii do znanych wydarzeń czy też filmów. Nawiązania są zarówno poważne, jak i parodiujące. Uśmiejecie się, biorąc udział w misji zemsty rapera, któremu kumpel z celi ukradł tekst do piosenki. Im dalej będziemy się posuwać w scenariuszu, tym wszystko bardziej się będzie gmatwać, a CJ wpadać będzie w coraz poważniejsze tarapaty. Kłopoty, z którymi nie chciałby mieć nawet do czynienia sam Tommy Vercetti.

Galeria barwnych postaci, które przewijają się przez scenariusz, to ważny element San Andreas. Twórcy nie kryli, że tworząc pewnych bohaterów pisali ich kwestie pod konkretnego aktora. Jeśli więc powiem, że swoich głosów użyczyły takie sławy, jak Samuel L. Jackson, James Woods, Chris Penn, Peter Fonda, czy Ice T, to powinniście mieć ogólny przekrój tego, z kim CJ będzie miał do czynienia. Spoilerować nie będę, gdyż zbyt wiele wątków jest ze sobą powiązanych. Omawiając je, musiałbym Wam za dużo zdradzać szczegółów, a wierzcie mi, że to, co na Was czeka, przebija GTA3 i Vice City razem wzięte!

Simsuj razej z Carlem, czyli jak skrzyżowano GTA z The Sims

Rozwój serii Grand Theft Auto był oczywisty. O ile różnice między GTA3 a Vice City ograniczały się do drobnych innowacji i zmian kosmetycznych, o tyle San Andreas to gigantyczny krok do przodu w rozwoju modelu grywalności. Wprowadzono przymus odżywiania się, stworzono system zależności pomiędzy wyglądem bohatera a reakcją środowiska na jego wygląd, a także zaimplementowano drzewko rozwoju umiejętności.

Przede wszystkim odżywianie. Tylko w ten sposób możemy zyskać utraconą w różnych okolicznościach energię. Ale nadmiernie się odżywiając obrastamy w tłuszcz. Niedożywienia wpływa na naszą fisis, zarówno zresztą, jak objadanie się. Jeśli zjemy za dużo, wskaźnik tłuszczu wzrośnie, wpływając na inne wskaźniki. Natomiast gdy będziemy się odżywiać ciągle tym samym zestawem obiadowym, to także negatywnie będzie to wpływać na nasze parametry. Do wyboru mamy różne zestawy, od hamburgerów, przez pizze, na różnych innych posiłkach kończąc.

Prędzej czy później (albo z przejedzenia, albo z marnej postury) będziemy musieli wylądować w siłowni. To jedna z większych innowacji San Andreas. CJ na początku gry jest zwykłym, chuderlawym gościem. Od nas zależy, jak bardzo rozwinie się jego sylwetka. Jeśli spędzimy odpowiednią ilość czasu na siłowni, to będziemy mogli go nieco przypakować. Po co? Przede wszystkim, by podnieść wskaźniki wytrzymałości i energii, które w późniejszych etapach gry bardzo się nam przydadzą. Oprócz tego, przybierając na mięśniach zyskamy możliwość nauki nowych combosów w walce bezpośredniej, które z kolei uprzyjemnią nam bójki. Ćwiczyć możemy codziennie, ale nie możemy naszego Carla zbytnio przemęczać. Posiada on wskaźnik natężenia ćwiczeń, którego nie może dziennie przekroczyć. Dlatego też na siłownię będziemy wracać co jakiś czas. Jeśli się uprzemy, możemy tam chodzić nawet dzień w dzień i stworzyć w ten sposób napakowanego osiłka. Oczywiście wygląd zewnętrzny CJ'a będzie widoczny nie tylko podczas grania, ale także podczas oglądania przerywników filmowych (w końcu wspominałem, że są one generowane w czasie rzeczywistym i biorą także sylwetkę naszego bohatera pod uwagę).

Możliwość zmiany ubioru naszego bohatera mieliśmy już w poprzednich częściach serii, jednak tym razem Rockstar przeszli samych siebie. Stworzyli sieć różnych sklepów z określonymi typami strojów. W San Andreas mamy kompletny wpływ na to, jak CJ będzie ubrany. Decydujemy w jakich ma chodzić butach, jakie ma nosić spodnie, koszulę, czy kurtkę. Mało Wam jeszcze? Bandany, czapki, okulary, zegarki, wisiorki i łańcuchy także są do dyspozycji. Jeśli mamy kasę, możemy ubrać Carla tak jak nam się zapragnie. Jaki wpływ ma strój na grywalność? Spory! W początkowych fazach gry należymy do swojego gangu, którego kolorem rozpoznawczym jest zieleń. Jeśli nie będziemy chodzić w barwach bandy, to wówczas wskaźnik szacunku dzielnicowego nam spadnie. Z drugiej strony, jeśli będziemy chodzić jak typowy gangster, to spadnie nam atrakcyjność w oczach kobiet. Słowem - każdy ma swój styl i każdy ubierze CJ'a wedle własnego widzimisie. Mój typ? Zupełnie nie przypomina chłopaka z sąsiedztwa! Afro, bródka, biała podkoszulka, wojskowa kurtka, spodnie w moro i trepy. Typowy gość, którego w dzisiejszych czasach podejrzewano by o terroryzm.

Wspomniałem o Afro? Fryzura i zarost to kolejne rzeczy, o których możemy decydować w wyglądzie Carla. W miastach jest mnóstwo salonów fryzjerskich, które oferują zupełnie inne kroje fryzur. Jeśli nas stać i mamy na to ochotę, możemy z włosami bohatera zrobić co tylko chcemy. Zresztą nie tylko z włosami. Oprócz fryzjerów do dyspozycji są także salony tatuaży, gdzie możemy sobie przyozdobić nasze ciało wedle wybranych wzorów.

Jak jeździsz palancie! - czyli o tym, dlaczego w mieście jest niebezpiecznie

Kwintesencją Grand Theft Auto jest bieganie oraz jeżdżenie po mieście. Znowu zrobiono krok do przodu, tym razem wzbogacając pakiet dostępnych animacji Carla o zupełnie nowe możliwości. Jeśli zechcemy zwinąć jakiś samochód, to nie będziemy już grzecznym Tommym Vercettim, który za fraki wyrzucał kierowcę z wozu. Carl najpierw przywali mu z pięści w twarz, a dopiero później wywali go z auta. Bezlitośnie też pozbywać się będzie pasażerów - jeśli samochód będziemy chcieli zdobyć od strony pilota, to nieszczęśnik na chwilę przed wysiadką rąbnie głową w schowek.

Zresztą same bijatyki zostały znacznie uatrakcyjnione. Z początku nie zobaczymy nic poza tym, co znaliśmy z Vice City. Dopiero ćwiczenia na siłowni oraz treningi z bokserem nauczą nas nowych ciosów. W San Andreas nie wystarczy rąbnąć z piąchy w mordę przeciwnika. Teraz możemy wykonywać serię ciosów, które ostatecznie powalą oponenta. A żeby ten już nie wstał, możemy się nauczyć kilku nokautów... mniej lub bardziej przyzwoitych. Kopanie leżącego nie jest już jedyną atrakcją, teraz możemy kucnąć i przywalić mu serię ciosów, po których na pewno już się o własnych siłach nie podniesie. Skoro już jesteśmy przy bieganiu po ulicach, to nadmienić trzeba, że bohater GTA nareszcie nauczył się pływać. Ba! Mało tego! Potrafi także nurkować niczym Lara Croft! Już nie musimy się martwić, że Carl wyleci autem z mostu czy urwiska i wpadnie do rzeki czy oceanu tonąc w jego głębinach. Bohater nie ginie w momencie zetknięcia się z głęboką wodą, zawsze może wypłynąć z tonącego samochodu. Zresztą autorzy skutecznie wykorzystali nową umiejętność CJ'a i stworzyli kilka ciekawych misji, które powinny spodobać się wszystkim.

Wracając jednak do samochodów, to sam model jazdy również został rozbudowany. Oczywiście nadal mamy do czynienia z typowo zręcznościowym aspektem sterowania, ale pojazdy zachowują się o wiele bardziej realistycznie. Zarówno pod kątem fizyki jazdy, jak i modelu uszkodzeń. Gigantycznie powiększono ilość modeli samochodów, jaka dostępna jest na ulicach miast. Modele są przyporządkowane dzielnicom i tak, jeśli chodzi o policję, to w samych miastach ulice patrolować będą typowe, amerykańskie radiowozy i motocykle. Na obrzeżach miast będziemy się już zmagać z jeepami i mniej sportowymi modelami motorów. W zależności od dzielnicy i rządzącej nią bandy, będziemy też mieć do czynienia z odmiennymi typami samochodów. W dzielnicach meksykańskich królować będą lowridery, w czarnych typowe amerykańskie Fordy i krążowniki szos. Motory także przypisane są dzielnicom, w jednym będą to ścigacze, w innych Harleye, a w jeszcze innych zwykłe motorynki i rowery. Jeżdżąc motorami jak i rowerami, możemy je podnosić do tyłu bądź przechylać się do przodu wpływając w ten sposób na sposób jazdy i osiągając różne bonusy kaskaderskie.

Wspomniałem o lowriderach - w San Andreas pełnią one ważną funkcję, a niektóre misje będą wręcz wymagały od nas wypasionego lowridera. Co to oznacza? Zakup samochodu to małe piwo, problem w tym, żeby budził szacunek. W tym celu zmuszeni będziemy wyłożyć sporo gotówki, by odpowiednio stuningować naszą furę. A jakiego rodzaju misje będziemy wykonywać takim wozem? Będziemy chociażby brać udział w turniejach lowriderów, które jednym przypadną do gustu, a innych doprowadzą do szewskiej pasji. W tym miejscu muszę opowiedzieć o nowym typie zadań, jakie czekają na nas w tym wydaniu GTA. Carl będzie musiał uczestniczyć w różnego rodzaju turniejach, czy to lowriderów, czy też... tańca. Aby wygrać i ukończyć misję powodzeniem, należy zebrać odpowiednią liczbę punktów. Te z kolei zdobywa się poprzez wciskanie w odpowiednim momencie wskazanego przycisku. Z początku symbole pojawiają się powoli, jednak im bliżej końca, tym bardziej przyspieszają.

Niestety w większości przypadków misje nie odbiegają od schematu znanego z poprzednich części. W dalszym ciągu musimy gonić oprychów (pieszo, na motorach czy w wozach), jeździć z jednego miejsca do drugiego itp. Pojawia się kilka urozmaiceń w postaci wyżej omówionych turniejów czy też zadań, w których rabujemy dom pewnego maniaka broni palnej. Podczas gdy on smacznie chrapie, my musimy wynieść mu połowę mieszkania, oczywiście nie robiąc przy tej okazji zbyt dużego hałasu. Rozbudowano misje poboczne: oprócz wcielania się w rolę kierowcy taksówki, karetki, radiowozu czy wozu strażackiego... dodano chociażby opcję bycia alfonsem, który musi zawozić prostytutki do klientów. Inną atrakcją jest zabawa w złodzieja, który musi okradać domostwa, podczas gdy lokatorzy smacznie śpią w łóżkach. Niekiedy też będziemy po prostu musieli "zaliczyć" jakąś panienkę. Nie wystarczy znaleźć prostytutkę i udać się z nią w ciemny zaułek. CJ ma bardziej wyrafinowane potrzeby - potrzebuje randek z prawdziwego zdarzenia. Niekiedy będzie tego wymagać scenariusz, a czasami z własnej inicjatywy trzeba będzie zaspokoić seksualne i emocjonalne potrzeby naszego bohatera. Jak wygląda randka? Zabieramy dziewczę na kolację albo na tańce - w zależności od tego, na co ona ma ochotę. Aby osiągnąć swoje, będziemy musieli jej zaimponować (patrz opis misji tańca). W głównej mierze będziemy jednak wykonywać te same misje, co w poprzednich częściach gry... jedyna różnica jest w opakowaniu: nowe postacie, nowe okoliczności, nowe dialogi. Ale o to chodzi w Grand Theft Auto.

Zajeżdżając do szaleństwa panią Daisy... czyli o tym, dlaczego Driv3r został zdeklasowany!

Po wydaniu Driv3ra poprzeczka jakości wizualnej gier tego gatunku została wysoko podniesiona. O ile dzieło Atari było nieporozumieniem w przypadku biegania po mieście, o tyle podczas jazdy samochodem była prawdziwym majstersztykiem. No właśnie... była. Jeśli pamiętacie moją recenzję Driv3ra to opowiadałem w niej o szczegółowości modeli samochodów, ich uszkodzeniach, rozmyciach podczas szybkiej jazdy i efektach specjalnych towarzyszących brawurowym kierowcom. Atari wprowadziło kilka innowacji graficznych, które Rockstar wykorzystał w San Andreas.

Przede wszystkim rozmycia ekranu. Jeśli pędzimy na złamanie karku, ekran zaczyna się nam lekko rozmywać, nadając wrażenia jazdy z wielką prędkością. Ciężko jest wówczas sterować autem, dzięki czemu graczom wzrasta poziom adrenaliny. Kolejnym trybem zaczerpniętym z Driv3ra jest filmowa kamera. Jak pamiętamy, dzieło Atari posiadało tryb reżyserski, który pozwalał na kręcenie replayów naszych czynów w filmowym stylu. San Andreas takiej możliwości nie posiada, ale za to możemy uaktywnić kamerę, która będzie relacjonować nasze działania w iście holywoodzkim stylu. W ten sposób możemy brać udział w filmie na żywo. A ciekawsze akcje oglądać z perspektywy goniącego nasz wóz śmigłowca, niczym relacja pościgów z kanału Reality TV.

Warto też zwrócić uwagę na modele występujące w grze. Wszystkie składają się z o wiele większej ilości detali, przez co są bardziej realistyczne. Samochody nigdy nie były cegłami w Grand Theft Auto III, ale w porównaniu z tymi z San Andreas takie niestety sprawiają wrażenie. Uszkodzenia, jakich mogą doznać wozy również są imponujące, chociaż w porównaniu do tych z poprzednich części gry zmieniła się jedynie ich jakość. W większości przypadków animacje uszkodzeń przebiegają według szablonów z poprzednich GTA.

Jeśli chodzi o oprawę muzyczną, to nie będzie niespodzianki. Ponownie udostępniono serię stacji radiowych oferujących prawdziwą muzykę z początku lat dziewięćdziesiątych. Nie będzie to sam rap, ale także soul, rock i pop. W przypadku Playstation 2 brakuje możliwości wgrania własnych przebojów, ale te, które wybrali dla nas specjaliści z Rockstar i tak są imponujące i pełne wyszukanego smaku.

Gra jest zajebista, czyli o tym, dlaczego nie jest to kolejny tytuł dla kretynów

Na trzecią odsłonę Grand Theft Auto III czekaliśmy długo. Obiecywano wiele, ale jak się okazało, jeszcze więcej skrywano w tajemnicy. Oczekiwania fanów były ogromne, ale twórcom nie tylko udało się im sprostać, lecz jeszcze pozytywnie zaskoczyć miłośników serii. Fabuła jest chyba najlepsza (oraz najbardziej dopracowana) ze wszystkich, jakie w GTA opowiedziano. Zróżnicowanie miast, a także narracja misji została wywindowana na bardzo wysoki poziom i nie prędko znajdzie się gra, która będzie w stanie dorównać San Andreas. Można narzekać, że jest gra jest zbytnią zręcznościówką. Że na rynku jest Mafia, która od gracza wymaga więcej niż GTA. Owszem, to wszystko prawda... ale co z tego, skoro San Andreas jest tak cholernie grywalna?! Krew się leje strumieniami, auta kasują się jedno po drugim, a Carlowi nie wystarczy już rządzenie dzielnicą - chce całego stanu San Andreas. Posiadacze Playstation 2 mają powody do radości... pecetowcy przeklinają piekielne prawa wyłączności i muszą czekać jeszcze rok do premiery. Czy warto? Ja dla San Andreas kupiłem konsolę i z przyjemnością wystawiam grze same dziewiątki, a także przyznaję Rekomendację PCLab.pl!

OCENA:

Platforma: Playstation 2 Dystrybutor: Cenega

Cena: 259,90 zł