Powrót firmy Western Digital na rynek półprzewodnikowej pamięci masowej okazał się udany. W przeciwieństwie do niezbyt atrakcyjnego modelu WD Black2 Dual Drive, który testowaliśmy niemal 4 lata temu, nośniki z serii Blue wypadły w naszych zestawieniach SSD o pojemności 250 GB i 500 GB zaskakująco dobrze.
Po 9 miesiącach od ich wprowadzenia producent zdecydował się na dość zaskakującą zmianę. Planarne kości TLC, od początku instalowane w nośnikach WD Blue SSD, zostaną teraz zastąpione przez 64-warstwowe moduły TLC BiCS 3D NAND. Nie zmienił się okres gwarancji, nie zmieniły się także ograniczające go wartości parametru TBW. Czy możemy się zatem spodziewać znaczącego wzrostu wydajności?
Zmiany w konstrukcji nośników WD Blue SSD to doskonała okazja do porównania planarnych modułów TLC 3D NAND z ich wielowarstwowymi odpowiednikami. Jest tak, bo w nowych nośnikach poza kośćmi pamięci nic nie zmieniono. Są to więc bliźniacze konstrukcje, różniące się tylko typem wykorzystanej pamięci flash. Takie okazje nie zdarzają się często. Sprawdziliśmy, czy faktycznie starsze kości są mniej wydajne.
WD Blue SSD 1 TB TLC BiCS 3D NAND | |
---|---|
Pojemność: deklarowana/rzeczywista | 1 TB/ ~931 GB |
Kontroler | Marvell 88SS1074 |
Kości pamięci | TLC BiCS 3D NAND |
Odczyt sekwencyjny: deklarowany/rzeczywisty | 560/~564 MB/s |
Zapis sekwencyjny: deklarowany/rzeczywisty | 530/~533 MB/s |
Liczba op. na sek. – odczyt: deklarowany/rzeczywisty | 95 000/~89 500 |
Liczba op. na sek. – zapis: deklarowany/rzeczywisty | 84 000/~74 000 |
Wymiary | 69,9 mm × 100 mm × 7 mm |
Gwarancja | 3 lata (TBW: 400 TB) |
Cena | około 1350 zł |
Modele z serii Blue SSD są sprzedawane w wariantach o pojemności 250 GB, 500 GB, 1 TB oraz 2 TB. Wszystkie te modele są dostępne w postaci nośników ze złączem SATA lub M.2 (protokół SATA). Od firmy Western Digital dowiedzieliśmy się, że najnowsze SSD będą droższe od poprzedników o 30–60 zł, zależnie od pojemności. Niemal identyczną konstrukcją jak WD Blue SSD 1 TB (TLC 3D NAND) mogą się pochwalić modele z serii Ultra 3D, zastępujące leciwą już rodzinę UltraII, oznaczone logo firmy SanDisk, która od maja 2016 roku należy do Western Digital. Oprócz etykiety na obudowie nośników w formacie 2,5 cala odróżnia je wyłącznie oprogramowanie opracowane przez SanDiska. Modele z serii Ultra 3D będą sprzedawane w wariantach o tych samych pojemnościach, jednak ich ceny powinny być niższe, dlatego za sprawą stosunku wydajności do ceny będą atrakcyjniejszym wyborem.
Wydajność WD Blue SSD 1 TB z kośćmi TLC 3D NAND postanowiliśmy porównać do osiągów starszego modelu z tej serii, który to wybraliśmy na punkt odniesienia w swoich wyliczeniach. Dzięki temu mogliśmy sprawdzić, jak zmieniła się wydajność tych SSD po zastosowaniu wielowarstwowych kości pamięci. Wyniki obu SSD porównaliśmy do osiągów tańszego i szybszego, jednak o połowę mniej pojemnego modelu Samsung 960 Evo 500 GB. Sprawdziliśmy także, jak bohater dzisiejszego testu radzi sobie w porównaniu z nośnikiem ADATA SU800 512 GB, także wyposażonym w wielowarstwowe moduły TLC.
Taki dobór nośników do testów pozwolił ocenić, czy zakup tak pojemnego SSD jest uzasadniony we wszystkich przypadkach, czy może lepiej kupić coś mniejszego, ale szybszego, i sprawdzić, jak WD Blue SSD wypadają na tle rywali obsługujących protokół SATA i wykorzystujących pamięć TLC 3D NAND.
Platforma testowa
Sprzęt | Dostawca | |
---|---|---|
Procesor | Core i7-6700K @ 4,7 GHz | |
Płyta główna | Asus Z170 Deluxe | www.asus.com |
Monitor WQHD 144 Hz G-Sync | Asus ROG Swift PG278Q | www.nvidia.pl |
Monitor 4K 60 Hz G-Sync | Acer XB280HK | www.acer.pl |
Pamięć DDR4 | Kingston HyperX Predator DDR4 16 GB 2666 MHz | www.kingston.com |
Nośnik systemowy | Crucial BX100 960 GB | www.crucial.com |
Schładzacz procesora | Noctua NH-D15 | www.noctua.at |
Zasilacz | Corsair RM1000i | www.corsair.com |
Obudowa | aerocool.com.plCorsair Graphite 780T | www.corsair.com |
Kopia zapasowa danych | Acronis True Image 2017 | www.acronis.pl |
System operacyjny:
- Windows 10 64-bitowy.
WD Blue SSD 1 TB – Anvil's Storage Utilities 1.1
Pierwszą próbą, przed którą postawiliśmy nośnik WD Blue SSD 1 TB, tradycyjnie był syntetyczny test w narzędziu Anvil's Storage Utilities. Na zamieszczonych poniżej wykresach doskonale widać, że nośnik w nowej wersji jest wydajniejszy od poprzednika. Niestety, w większości przypadków różnice nie są duże, a jedyne testy, w których można zauważyć warte odnotowania rozbieżności, to losowy zapis próbek 4-kilobajtowych w zadaniach, w których długość kolejki wynosi 4, oraz sekwencyjny odczyt dużej ilości danych. W tych przypadkach WD Blue SSD wyposażony w kości TLC 3D NAND osiąga dużą przewagę.
WD Blue SSD 1 TB – AS SSD 1.9
Test w AS SSD również ma charakter syntetyczny. Tym razem jednak trudno się dopatrzyć wyraźnych różnic pomiędzy starszą wersją WD Blue SSD 1 TB a nowszą. W większości testów rozbieżność nie przekracza 3%. Tylko w losowym zapisie małych próbek (długość kolejki: 64) nowszy wariant radzi sobie wyraźnie lepiej.
WD Blue SSD 1 TB – Crystal Disk Mark 5.2.0
Crystal Disk Mark to kolejny benchmark w naszej procedurze testowej. Nie będzie raczej dla nikogo zaskoczeniem, kiedy napiszemy, że ponownie znaczące różnice stwierdziliśmy tylko w czasie losowego odczytu małych próbek danych. Warte zaznaczenia jest to, że starszy model WD Blue SSD był szybszy w jednowątkowym zapisie próbek 4-kilobajtowych. W wielowątkowych operacjach tego samego typu wyraźnie lepszy okazał się model z pamięcią TLC 3D NAND.
WD Blue SSD 1 TB – Iometer 1.1.0
WD Blue SSD 1 TB – PCMark 8
PCMark 8 to także syntetyczny benchmark, ale w przeciwieństwie do wcześniejszych stara się symulować użycie nośnika w czasie pracy w pakietach biurowych, programach do obróbki zdjęć i edycji filmów, a także w grach. Uśrednione wyniki tego testu nie odbiegają od wcześniejszych. Różnica w wydajności między starszym modelem WD Blue SSD a nowszym to zaledwie 4,57%. Nawet różnice w szczegółowych rezultatach są na tym samym poziomie.
Wyjątkiem są lepsze osiągi nowszego modelu podczas odczytu danych przez program Photoshop, a także grę World of Warcraft.
WD Blue SSD 1 TB – wydajność w programach użytkowych
Zmierzyliśmy także wydajność nośnika WD Blue SSD 1 TB podczas pracy w programach użytkowych. Sprawdziliśmy, jak sprawuje się w czasie uruchamiania systemu operacyjnego oraz programu Adobe Premiere Pro, instalacji programu Android Studio oraz rozpakowywania dużego archiwum ZIP.
Tylko w tym ostatnim przypadku widać wyraźną przewagę kości TLC 3D NAND.
WD Blue SSD 1 TB – operacje na plikach
Na koniec zmierzyliśmy wydajność WD Blue SSD 1 TB w czasie wykonywania najczęstszych operacji na plikach. Podobnie jak w poprzednich testach różnice w wydajności między nowym nośnikiem a starszym są niewielkie, ale w czasie zapisu jednego dużego i wielu małych plików wersja z wielowarstwowymi kośćmi wyraźnie wychodzi na prowadzenie.
Podsumowanie
Wymiana planarnych kości pamięci TLC w nośnikach z serii WD Blue na wielowarstwowe TLC 3D NAND wyszła na dobre zarówno producentowi, jak i użytkownikom. Mimo że różnica w uśrednionych wynikach testów wydajności nieznacznie przekracza 5%, widać wyraźną przewagę nowszego wariantu w losowym zapisie małych plików. Już wcześniejsze modele z serii WD Blue (TLC) wypadły w naszych testach lepiej niż dobrze, dlatego nowsze tym bardziej zasługują na wyróżnienie.
Niestety, nie możemy w tym momencie zakończyć podsumowania testu, bo musimy wspomnieć o warunkach gwarancji. Te się nie zmieniły. Okres gwarancyjny trwa 3 lata, przy czym ograniczenie w postaci parametru TBW (Total Bytes Written) jest dość mocne. W przypadku modelu 250-gigabajtowego jest to 100 TB, 500-gigabajtowego – 200 TB, a terabajtowego – 400 TB. Zapowiadany jest też WD Blue SSD o pojemności 2 TB z ograniczeniem w wysokości 500 TB.
Nie są to wartości, które mogłyby na kimkolwiek zrobić wrażenie, a tym bardziej nie zrobią wrażenia na tych, którym zależy na nośniku o możliwie trwałych komórkach. Dla nich nadal najlepszym wyjściem jest zakup SSD z kośćmi MLC.
Czy to oznacza, że nośnikami opartymi na kościach TLC nie warto zawracać sobie głowy? Oczywiście, że nie. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez WD w 2015 roku, przeciętny użytkownik zapisuje na nośnikach około 10 GB danych dziennie. Przy takim założeniu dotarcie do ograniczenia TBW modelu WD Blue SSD o pojemności 250 GB zajęłoby około 28 lat.
Zamieszczone poniżej wykresy przedstawiają inne scenariusze użycia oraz ich korelację z wartościami parametru TBW, które ograniczają gwarancję na różne wersje modelu Blue SSD. Na potrzeby tych wyliczeń utworzono trzy grupy użytkowników, zapisujące różną ilość danych, od 20 GB dziennie do 80 GB dziennie. Nawet w skrajnym przypadku model o pojemności 250 GB, który ma nałożone ograniczenie w wysokości zaledwie 100 TB, na dotarcie do tej wartości potrzebowałby 3,5 roku, co przekracza długość gwarancji. W przypadku zwykłego użytkowania, w którym każdego dnia nośnik zapisuje 20 GB danych, utrata gwarancji wynikająca z przekroczenia limitu TBW nastąpiłaby po 14 latach, a to już dużo. Prędzej SSD zostanie wymieniony na nowszy model. Nabywcy wariantów o większej pojemności są w jeszcze lepszej sytuacji.
Na koniec musimy wspomnieć o opłacalności zakupu WD Blue SSD 1 TB z kośćmi TLC 3D NAND. Producent zapewniał, że modele z tej serii będą droższe od starszych tylko o 30–60 zł, życie jednak zweryfikowało te informacje. Testowany przez nas wariant jest obecnie dostępny tylko w dwóch z polskich sklepów, ale najmniejsza różnica względem starszej wersji wynosi trochę ponad 100 zł, a największa sięga niemal 200 zł.
Oczywiście, to nie znaczy, że tak będzie, kiedy nowe nośniki trafią do większej liczby sklepów, ale dziś, kiedy powstaje ten artykuł, musimy się wesprzeć uśrednioną ceną ze sklepów, które oferują te produkty.
I tak model oznaczony WDS100T2B0A kosztuje około 1350 zł (za starszy wariant, WDS100T1B0A, trzeba zapłacić około 1190 zł), a to już niewiele mniej, niż kosztuje Samsung 850 Evo 1 TB, który także ma wielowarstwowe moduły TLC V-NAND, jest szybszy (chociaż nieznacznie) i przede wszystkim jest objęty dłuższą, 5-letnią gwarancją.
W tej sytuacji trudno nam polecić zakup najnowszego nośnika Western Digital, ale kiedy tylko stanieje do poziomu starszego wariantu, będzie bardzo ciekawym rywalem dla większości SSD dostępnych w polskich sklepach.
Do testów dostarczył: Western Digital
w dniu publikacji ok. 1350 zł