ProLink PixelView GeForce4 MX 440 - recenzja na żywo [zakończona]

Już po lekturze? Ok. To jedziemy dalej. Jak zatem wiecie, GeForce4 Ti doczekał się nowej jednostki nFinite FX II, składającej się z dwóch jednostek cieniowania wierzchołków (Vertex Shader) i jednej jednostki cieniowania pikseli (Pixel Shader). Są to niezwykle istotne elementy, zapewniające układowi zgodność z DirectX 8.0 i pozwalające na nim uzyskać szereg nowych, niezwykle ciekawie się prezentujących efektów specjalnych.

GF4 Ti ma ponadto poprawioną architekturę pamięci, nazwaną LMA II (Lightspeed Memory Architecture II), a także oferuje nową metodę Anty-aliasingu, zwaną Accuview Antialiasing. Udostępnia również wsparcie dla dwóch monitorów (nView).

Czym jest zatem GeForce4 MX? Nazwa sugeruje, iż jest to okrojony GeForce4 Ti. Pamiętacie, na czym polegało okrojenie GeForce2 MX w stosunku do "pełnego" GeForce2 GTS? Przypomnijmy: MX miał tylko dwa potoki renderujące (GTS miał ich cztery), a w każdym siedziały po dwie jednostki mapujące tekstury (tak samo, jak w GTS-ie). W efekcie GTS mógł mapować tekstury na cztery piksele w jednym cyklu zegara, podczas gdy MX - tylko na dwa piksele. Jak nietrudno się domyśleć, obcięcie MX-owi dwóch z czterech potoków renderujących bardzo negatywnie wpłynęło na jego wydajność. Drugą zmianą jest montowanie na kartach GeForce2 MX pamięci SDR SDRAM o taktowaniu 166 MHz (w przypadku niektórych modeli kart wartość ta schodzi nawet do 143 MHz lub w innych wypadkach osiąga 200 MHz). Pamięć SDR umożliwia przesłanie jednej paczki danych na cykl zegara, a więc na każdy cykl mamy jedną 128-bitową paczkę (16 bajtów). Tymczasem na kartach GeForce2 GTS montuje się pamięć DDR SDRAM, również o rzeczywistym taktowaniu 166 MHz. Pamięć DDR pozwala jednak na przesłanie nie jednej, a dwóch paczek danych na cykl zegara. Jeden cykl i mamy dwie paczki po 128 bitów, czyli w sumie 32 bajty. Prosty rachunek wyjawia teoretyczną przepustowość pamięci: w przypadku pamięci SDR na GF2 MX jest to 166 MHz x 16 bajtów = 2,65 GB/s, podczas gdy w GTS-ie jest to 166 MHz x 32 bajty = 5,3 GB/s.

Brak dwóch z czterech potoków renderujących (rendering pipeline) oraz współpraca z wolniejszymi pamięciami, to jedyne istotne różnice między GeForce2 MX a GeForce2 GTS (MX potrafi także współpracować z dwoma monitorami na raz: TwinView). Pomijając zatem fakt, iż MX jest przeciętnie około dwukrotnie wolniejszy od GTS-a, to oba układy oferują tę samą funkcjonalność, przykładowo oba mają - między innymi - jednostkę NSR (NVIDIA Shading Rasterizer).

W przypadku GeForce4 MX sytuacja jest jednak o wiele bardziej skomplikowana. Układowi nie dość, że obcięto dwa z czterech poków renderujących (w efekcie ma ich tylko dwa, w każdym po dwie jednostki mapujące tekstury), to jeszcze pozbawiono go podstawowych jednostek czyniących z GF3 i GF4 Ti układy nowej generacji: cieniowania pikseli (Pixel Shader) i cieniowania wierzchołków (Vertex Shader). Układ GF4 MX, pozbawiony tychże jednostek, nie jest więc kompatybilny z DirectX 8.0, a jedynie DirectX 7.0 i w rzeczywistości jego możliwości i ilość dostępnych funkcji 3D są uboższe, niż w przypadku GeForce3 (mimo że ten ostatnio ma niższy numerek w nazwie!!!).

Skoro GeForce4 MX nie ma podsystemu nFinite FX II, to zasadniczo powinien się nazywać "GeForce2 Plus" albo jakoś podobnie. Układ ma jednak pewne cechy wspólne z GeForce4 Ti, dzięki czemu może powalczyć na polu wydajnościowym nie tylko z GeForce2 MX, ale także z GeForce2 Ti, a teoretycznie także z GeForce3 Ti 200. GeForce4 MX współpracuje bowiem już z pamięciami DDR o 128-bitowej magistrali, co gwarantuje mu wysoką przepustowość pamięci. Tę wspomaga ponadto system LMA II znany z GeForce4 Ti, jednak zamiast czterech 32-bitowych kontrolerów krzyżowych, w MX-ie mamy dwa kontrolery 64-bitowe. GeForce4 MX został ponadto wyposażony w możliwość wygładzania krawędzi metodą Accuview, a także obsługę dwóch monitorów (nView - GF4 MX ma dwa kontrolery RAMDAC). To jeszcze nie wszystko: układ ma zintegrowany enkoder wideo, więc na kartach z układem GF4 MX nie będzie konieczna instalacja zewnętrznego dekodera. Oznacza to, że dla producentów kart graficznych wyposażenie ich w wyjście TV będzie praktycznie darmowe, więc wszystkie karty GeForce4 MX mają "TV out" w standardzie. Ostatnią cechą GF4 MX jest wbudowany, w pełni sprzętowy dekoder MPEG-2, składający się na funkcje iDCT i MC.

Porównajmy sobie w tabelce kilka wybranych układów graficznych, a więc rodziny GeForce2, GeForce3 i GeForce4, a także - dla porównania - Radeon 7500 i Radeon 8500:

Jak widać z powyższego porównania, GeForce4 MX swoimi możliwościami bardziej przypomina GeForce2 czy Radeona 7500, niż GeForce4 Ti.

GeForce4 MX dostępny jest na rynku w trzech wersjach: najszybsza, GeForce4 MX 460, to układ taktowany zegarem 300 MHz i współpracujący z pamięciami DDR o efektywnym taktowaniu 550 MHz (275 MHz taktowania rzeczywistego). Najpopularniejsza odmiana, GeForce4 MX 440, to układ o taktowaniu 270 MHz i pamięci DDR 400 MHz. Istnieje także wersja niszowa, GeForce4 MX 420, o taktowaniu 250 MHz, współpracująca z pamięciami SDR (!) 166 MHz. Niskie taktowanie pamięci stanowi bardzo wąskie gardło w przypadku tego ostatniego, co negatywnie wpływa na jego wyniki, zwłaszcza w wysokich rozdzielczościach.

GeForce4 MX 440, z racji swej ceny, jest bezpośrednim konkurentem GeForce2 Ti oraz Radeona 7500, a także - od niedawna - GeForce3 Ti 200, jako że te zeszły już do pułapu cenowego, w którym jeszcze kilka miesięcy temu znajdował się GF2 Ti. W naszym teście porównamy ze sobą karty oparte na wymienionych układach.

ProLink PixelView GeForce4 MX 440

23.06 g. 22:16 Chociaż w chwili obecnej w naszym laboratorium leży już kilka kart z układami GeForce4 MX i GeForce4 Ti, to pierwszą GF4, jaka do nas dotarła, była nadesłana przez firmę Action 2 ProLink PixelView GeForce4 MX 440.

W niewielkim pudełku kryje się dość typowa zawartość: karta graficzna, trzy krążki CD (jeden zawiera sterowniki, drugi pełną wersję gry Serious Sam, trzeci programowy odtwarzacz WinDVD), kabelek zakończony z dwóch stron wtyczkami cinch (RCA) do podłączenia telewizora, przejściówka z S-Video na Cinch oraz instrukcja w języku polskim (kilkustronicowa książeczka).

Sama karta nie robi wrażenia wyglądem:

Płytka ma lamiat koloru żółto-brązowego, na układzie graficznym umieszczony jest ciemnozłoty radiator z niewielkim wentylatorkiem. Prócz wyjścia monitorowego D-Sub, na śledziu znajduje się także wyjście TV Out w standardzie S-Video (gniazdko typu mini DIN). Zwraca uwagę brak na karcie enkodera wideo - wszak ten wbudowany jest w układ NV17 (GeForce4 MX).

Na karcie obsadzono 64 MB pamięci DDR SGRAM produkcji Samsunga o czasie dostępu 5 ns:

Nie ma innych dodatków, jak wyjście DVI dla monitorów ciekłokrystalicznych czy wejście wideo. W sumie jednak karta przeznaczona jest dla graczy, a ci rzadko bawią się w edycję wideo.

Jak testujemy?

23.06 g. 22:30 Kartę ProLink GeForce4 MX 440 testujemy na tym samym komputerze, na jakim przeprowadzamy ostatnio wszystkie nasze recenzje kart graficznych - co zdecydowanie ułatwia nam porównanie osiągów różnych akceleratorów, przy tej samej platformie. Nasz zestaw to komputer z procesorem Pentium 4 2,2 GHz (Northwood), płytą główną Intela D850MV (z chipsetem i850) i 512 MB pamięci RDRAM PC800. A oto dokładna specyfikacja maszyny testowej:

23.06 g. 22:38 Na komputerze zainstalowaliśmy angielską wersję Windows XP Professional i sterowniki Detonator 28.32 dla karty graficznej. Porównamy jej wydajność w kilku popularnych benchmarkach do kart GeForce2 Ti, GeForce3 Ti 200 i Radeon 7500, gdyż te są są jej bezpośrednimi konkurentami. Do tabelek porównawczych dorzucimy ponadto GeForce2 MX 400, a więc najpopularniejszą dzisiaj kartę graficzną, abyście wiedzieli, o ile szybszy od niej jest GeForce4 MX 440.

Planujemy przeprowadzenie testów w benchmarkach takich, jak: 3DMark2001 SE, Quake III Arena, AquaMark, Codecreatures Benchmark Pro (*ha-ha* - wtajemniczeni wiedzą, o co chodzi :-)), Comanche 4 Demo, DroneZ, Giants, Serious Sam: Second Encounter, Vulpine GLmark i Return to Castle Wolfenstein. Taka paleta testów pozwoli nam obiektywnie ocenić wydajność GF4 MX 440. A więc - zaczynamy.

Quake III Arena

23.06 g. 23:14 Testy wydajności zacznijmy od Quake III Arena. Gra ta będzie zresztą dla wielu najważniejszym wyznacznikiem wydajności karty GeForce4 MX 440 - nie dziwne, gdyż rzeczywiście jest to test naprawdę rewelacyjny. Spójrzmy zatem na osiągi poszczególnych kart, w rozdzielczościach 1024x768, 1280x1024 i 1600x1200 - wszystkie przy 32-bitowym kolorze. Celowo nie prezentujemy wydajności w niższych rozdzielczościach, bowiem na dzień dzisiejszy standardową rozdzielczością do grania jest 1024x768 i dobra karta powinna nam zapewnić w takim trybie płynny framerate. A jeśli jest aż nadto płynny, możemy się pokusić o zwiększenie ilości detali na maksimum, zaś jeśli nadal nie spowolni to naszego systemu, po prostu zwiększamy rozdzielczość. Im wyższa rozdzielczość, tym schodki linii ukośnych są mniejsze (więc niepotrzebny jest anty-aliasing), a ponadto lepiej odwzorowywane są szczegóły wszystkich obiektów. Osobiście jestem zdecydowanie zwolennikiem grania w wysokich rozdzielczościach, zamiast obniżać tryb graficzny po to, by włączyć wygładzanie krawędzi.

Jak przedstawiają powyższe wykresy, zdecydowanym liderem jest GeForce3 Ti 200, mimo najniższego taktowania rdzenia (zaledwie 175 MHz, podczas gdy GeForce4 MX 440: 270 MHz, Radeon 7500: 290 MHz, GeForce2 Ti: 250 MHz, GeForce2 MX 400: 200 MHz) i relatywnie wolnej pamięci DDR 400 MHz (dla porównania: GeForce4 MX 440: także 400 MHz, Radeon 7500: aż 460 MHz, GeForce2 Ti: 400 MHz, GeForce2 MX 400: 166 MHz). GeForce4 MX 440 uplasował się jednak niedaleko za GF3 Ti 200 i wyprzedził konkurenta ze stajni ATI, Radeona 7500 (w wersji 290/460, "built by ATI"), a także GeForce2 Ti. Posiadacze GeForce2 MX 400 raczej nie będą zadowoleni: niestety, MX 400 do demonów szybkości raczej nie należy. W Quake III Arena GeForce4 MX 440 jest od GeForce2 MX 400 aż trzykrotnie szybszy. Podkreślić należy, iż wszystkie pięć kart wyposażonych zostało w 64 MB pamięci (także użyty przez nas w zestawieniu GF2 MX 400).

AquaMark

23.06 g. 23:47 Drugim testem niech będzie AquaMark. Gra AquaNox, której engine wykorzystuje benchmark AquaMark, powstawała we ścisłej współpracy z firmą NVIDIA i miała być demonstracją możliwości GeForce3, a w szczególności jego jednostki cieniowania pikseli (Pixel Shader). Jeśli AquaNox (czy AquaMark) wykryje obecność takiej jednostki, włącza dodatkowe efekty specjalne. Spośród pięciu przetestowanych kart jedynie GeForce3 Ti 200 umożliwił uaktywnienie Pixel Shadera w benchmarku. Pozostałe karty, w tym bohaterka testu, GeForce4 MX 440, pracowały w trybie o lekko obniżonej jakości obrazu (tzn. bez włączonych dodatkowych efektów).

Wbrew temu, że AquaNox powstawała pod nadzorem NVIDII, układy ATI bardzo dobrze sobie radzą w tej grze. Radeon 7500 idzie prawie łeb-w-łeb z GeForce3 Ti 200. Tymczasem o trzecie i czwarte miejsce walczą GeForce4 MX 440 i GeForce2 Ti, uzyskując bardzo zbliżone wyniki. Standardowo, GeForce2 MX 400 daleko, na szarym końcu.

3DMark2001 SE

24.06 g. 00:18 Kolejny kultowy test, po Quake III Arena, to 3DMark2001 SE. Ostatnio wzbudził on trochę emocji, bowiem, jak twierdzi serwis The Inquirer, włączone plansze tytułowe zawyżają wyniki na kartach NVIDII. W sumie sprawa jest nie do końca wyjaśniona, bo z drugiej strony można powiedzieć, że wyłączenie plansz zaniża wyniki na tychże kartach. Co ciekawe, rzeczywiście po wyłączeniu plansz, grafika zwalnia (sprawdźcie sami!), więc druga wersja jest nawet bardziej prawdopodobna. Dlatego nadal uważamy 3DMarka za test wiarygodny i przedstawiamy porównanie z włączonymi planszami (domyślnie):

GeForce3 Ti 200, standardowo, na pierwszym miejscu. Jednak za nim uplasował się Radeon 7500. GeForce4 MX 440 okazał się od Radeona wolniejszy i zajął dopiero trzecie miejsce. Jeśli przyjrzycie się wynikom, to różnice między R7500 i GF4 MX 440 nie są jednak duże.

Czwarte miejsce należy do GeForce2 Ti, który raczej słabo radzi sobie w 3DMarku. Oczywiście GeForce2 MX 400 - bez zaskoczenia - na końcu.

Zwróćcie uwagę ponadto na fakt, iż testy Nature i Pixel Shader Speed działają wyłącznie na GeForce3 Ti 200. Układ jest najbardziej zaawansowanym z testowanych i ustępuje mu nawet o pół roku młodszy GeForce4 MX 440.

Codecreatures Benchmark Pro

24.06 g. 00:34 Codecreatures Benchmark Pro to supernowoczesny benchmark wyciskający z kart graficznych napradę siódme poty. Renderowane sceny składają się nawet z 600 tysięcy trójkątów i powalają na kolana nawet najsilniejsze akceleratory graficzne. Wyniki mogą Was trochę rozśmieszyć:

Jak przedstawiają powyższe wykresy, test udało się uruchomić jedynie na GeForce3 Ti 200. Spowodowane jest to faktem, że Codecreatures wymaga do pracy układu graficznego z jednostką cieniowania pikseli. Jeśli takiej nie ma, to po prostu nie da się uruchomić programu w ogóle. W efekcie benchmark działa tylko i wyłącznie na najbardziej zaawansowanych kartach graficznych: GeForce4 Ti 4600/4400/4200, ATI Radeon 8500 i GeForce3, w tym... kosztujący dziś poniżej 600 zł GeForce3 Ti 200. Wynik testu może nie napawa optymizmem (na maszynie z procesorem 2,2 GHz i kartą GeForce3 uzyskaliśmy zaledwie 10 klatek na sekundę w rozdzielczości 1024x768x32), jednak istotne jest to, że Codecreatures w ogóle działa na GeForce3 Ti 200, a na GeForce4 MX 440 - nie.

Przejdźmy do kolejnych testów. Ten w zasadzie możecie potraktować jako żarcik, chociaż żarcikiem wcale do końca nie był.

Serious Sam: Second Encounter

24.06 g. 09:27 Kolejna gra, jaką wykorzystujemy do benchmarkowania, to Serious Sam: Second Encounter. Jest to jedna z nielicznych gier FPP (First Person Perspective), która korzysta z własnego silnika 3D, mogącego pracować zarówno w trybie OpenGL, jak i Direct3D. Ustawienia wyświetlania i renderingu można z bardzo dużą dokładnością indywidualnie zmieniać, ponadto gra wykrywa zainstalowaną kartę graficzną i stara się do niej ustawić optymalny zestaw parametrów. By ujednolicić warunki pomiarowe, należy więc przed testem ustawić grafikę w tryb "Default" (Execute Addon -> GFX Default).

I ponownie, GeForce4 MX 440 zajął typową dla siebie, trzecią lokatę. Niedaleko za nim uplasował się GeForce2 Ti. Tymczasem dużo szybszy okazał się Radeon 7500, chociaż pierwsze miejsce zajął - ponownie - GeForce3 Ti 200.

Vulpine GLmark

24.06 g. 10:04 Kolejny test, raczej mało popularny wśród testerów sprzętu (ciekawe, dlaczego?), a przez tych, którzy go używają, nazywany "OpenGL-owym 3DMarkiem" - Vulpine GLmark. Potrafi użyć jednostek cieniowania pikseli obecnych w GeForce3/GeForce4, niestety nie rozpoznaje takich jednostek w Radeonie 8500. Ponadto, wykorzystuje rozszerzenie VAR (Vertex Array Range), które na układach NVIDII daje kilkudziesięcioprocentowy przyrost prędkości.

Test na czterech kartach NVIDII przeprowadziliśmy właśnie z włączonym rozszerzeniem VAR. Radeon go nie obsługuje, więc musiał sobie radzić bez żadnych "dopalaczy".

I znów GeForce4 MX 440 wykazał się wydajnością porównywalną z GeForce2 Ti, któremu w niższych rozdzielczościach uległ, jednak udało mu się zająć jego - trzecie - miejsce w rozdzielczości 1600x1200x32. Tymczasem zadziwiająco dobrze radzi sobie Radeon 7500, mimo braku wsparcia dla rozszerzenia VAR. Kartę ATI wyprzedził jedynie GF3 Ti 200.

Return to Castle Wolfenstein

24.06 g. 10:35 Return to Castle Wolfenstein to gra oparta na silniku Quake III Arena. Dlatego wyniki, jakie w niej uzyskaliśmy, są dość podobne do tych, jakie widzieliśmy w Q3A:

Karcie ProLink GeForce4 MX 440 udało się powrócić na drugie miejsce, przed Radeona 7500 i GeForce2 Ti.

Comanche 4

24.06 g. 10:54 Gra Comanche 4 również należy do nowych, a jej engine graficzny jest bardzo zaawansowany i pozwala na uzyskanie szeregu ciekawych efektów, jak realistyczna woda. Dodatkowo, Comanche 4 umie wykorzystać jednostkę cieniowania pikseli, obecną w GeForce3. Spójrzmy na wyniki:

Wyniki uzyskane przez GeForce4 MX 440, Radeona 7500 i GeForce3 Ti 200 są do siebie bardzo zbliżone. Karty te mieszają się między sobą we wszystkich trzech rozdzielczościach - MX 440 "zalicza" wszystkie miejsca, w tym raz nawet pierwsze. GeForce2 Ti jednak nie wytrzymał szalonego pędu i został lekko w tyle.

DroneZ

24.06 g. 13:10 Kolejna gra z nowoczesnym enginem graficznym to DroneZ. Ta również była tworzona z myślą o GeForce3 i wykorzystuje jednostki cieniowania pikseli i wierzchołków obecne w tym układzie. Nawet ma predefiniowany tryb "GeForce3 bump" o zwiększonej ilości detali, specjalnie dla kart GeForce3.

Tymczasem prostszą grafikę uzyskać można na kartach starszej generacji. Niestety większość funkcji w DroneZ to specyficzne dla układów NVIDII, więc funkcje te są nieobecne (nie można ich włączyć) na innych kartach, w tym Radeonie 7500. W efekcie Radeon 7500 działał z obniżoną ilością detali, co pozwoliło mu uzyskać naprawdę wysoki framerate.

Jak przedstawiają wykresy, zdecydowanym liderem jest Radeon 7500. Spowodowane jest to jednak faktem, że pozostałe karty są obciążone dodatkowymi efektami, więc nie bierzcie porównania R7500 z kartami NVIDII w grze DroneZ zbyt poważnie. Z kolei GeForce3 Ti 200 działał w trybie o zwiększonej ilości detali, co obniżyło jego wydajność do poziomu GeForce2 Ti. To porównanie także nie jest miarodajne, bowiem na GF3 grafika jest po prostu o wiele bardziej szczegółowa. Chcieliśmy Wam natomiast pokazać wydajność MX 440 w stosunku do GF2 Ti - tym razem ten drugi okazał się lekko szybszy, chociaż różnice nie są duże.

Giants: Citizen Kabuto

24.06 g. 13:29 Dziesiąty benchmark w naszej recenzji to gra Giants: Citizen Kabuto. Pojawiła się na rynku rok temu, więc przeznaczona jest dla DirectX 7.0. Nie potrafi wykorzystać dobroci oferowanych przez jednostki cieniowania pikseli i wierzchołków w GeForce3, jednak mocno zależy od jednostki T&L, dlatego karty starszej generacji, bez jednostki T&L (jak choćby KYRO II), w Giants wypadają bardzo słabo.

W niskich rozdzielczościach karcie ProLink GeForce4 MX 440 udało się o włos wyprzedzić GeForce3 Ti 200. Tuż za nimi Radeon 7500. Giants nie podszedł jednak karcie GeForce2 Ti, która wyraźnie odstaje od trzech poprzednich.

W wysokich rozdzielczościach GF3 Ti 200 tradycyjnie wyszedł na prowadzenie, jednak MX 440 radzi sobie całkiem dobrze - wyprzedził nawet Radeona 7500. Karcie GeForce2 Ti jednak nie udało się dogonić MX 440, od której dzieli ją całkiem spora dziura.

Myślę, że starczy już podawania czystych testów wydajności. Wszyscy już wiemy, jak szybki jest GeForce4 MX 440.

Jakość obrazu

24.06 g. 19:38 Na pewno wiele osób zainteresuje informacja o jakości obrazu generowanego przez kartę ProLinka. Zacznijmy od jakości obrazu 2D w Windows, a więc jego ostrości i nasyceniu kolorów. Kartę podłączyliśmy do dwóch monitorów, LG Flatron 915FT Plus (19") i PHILIPS 201B (21") przy pomocy zwykłego kabla D-Sub, jak również zakończonego wtyczkami BNC. We wszystkich przypadkach jakość obrazu była bardzo dobra - obraz był ostry na całej powierzchni monitora przy ustawieniach rozdzielczości pulpitu na 1280x1024x32 przy odświeżaniu 85 Hz. Karta na pewno nadaje się do długiej pracy przy komputerze.

24.06 g. 20:02 Kolejna kwestia to jakość obrazu 3D. Ta jest na przeciętnym poziomie, typowym dla każdej karty z układem GeForce2 czy GeForce3. Można ją jednak poprawić, przykładowo, włączając filtrowanie anizotropowe:

A oto, jak wygląda porównanie jakości obrazu w Quake III Arena, z włączonym i wyłączonym filtrowaniem anizotropowym:

Spadek wydajności po włączeniu filtrowania anizotropowego ma się następująco:

Spadek wydajności jest widoczny, ale raczej niewielki. Zważywszy na to, że obraz znacznie się poprawił po włączeniu filtrowania anizotropowego, a framerate zmniejszył się nieznacznie, zalecamy włączanie tej metody filtrowania tekstur zawsze, gdy tylko to możliwe.

Podkręcanie

24.06 g. 22:02 Osobiście jestem przeciwny podkręcaniu kart graficznych, bowiem w większości przypadków praktycznie nic nie daje. Jeśli za bardzo podkręcimy naszą kartę, narażamy ją na uszkodzenie, a przyrost prędkości w grach czy benchmarkach jest praktycznie żaden (a na pewno nie jest odczuwalny). Oczywiście od tej reguły istnieją pewne wyjątki, z których najbardziej jaskrawym jest właśnie GeForce3 Ti 200. Najbardziej znane na tym polu są produkty Gainwarda - karty GeForce3 Ti/450 Golden Sample dają się podkręcić nawet do 260/560 MHz (z domyślnych 175/400 MHz dla układów GF3 Ti 200), więc w benchmarkach uzyskują dużo lepsze wyniki, niż GeForce3 Ti 500 (domyślne taktowanie: 240/500 MHz).

Po karcie ProLinka nie spodziewaliśmy się aż tak dużej podatności na podkręcanie ze względu na dość przeciętne chłodzenie układu graficznego, a także relatywnie wolne, 5-nanosekundowe pamięci DDR (nie chłodzone w ogóle, nawet radiatorami). Karta miło nas zakoczyła, ale o tym za chwilę.

Jako że wielu Czytelników wciąż zadaje nam powtarzające się pytanie "Do ilu mogę podkręcić moją kartę XXXXX?", więc chcielibyśmy na to pytanie odpowiedzieć na szerszym forum. Niestety nie ma na nie jednoznacznej odpowiedzi. Nie da się precyzyjnie określić stabilnego taktowania karty po podkręceniu dla każdego modelu oddzielnie. Po prostu każda karta (każdy egzemplarz, nawet tego samego modelu karty) daje się podkręcić do innych wartości. Jednemu Gainwardowi Ti/450 uda się podnieść rdzeń do 240 MHz, innemu - do 280 MHz. Więc w przypadku podkręcania jesteście niestety zdani na samych siebie. Odpalacie PowerStripa i podnosicie taktowanie rdzenia na karcie o 10 MHz i pamięci o 10 MHz. Następnie testujecie kartę przez najlepiej co najmniej godzinę w 3DMarku czy jakichś wymagających grach 3D. Jeśli nie ma na obrazie błędów (tzw. artefaktów), wychodzicie z gry (czy 3DMarka) i podnosicie taktowanie rdzenia i pamięci o kolejne 10 MHz. I tak do momentu, aż pojawią się artefakty lub komputer zacznie się wieszać. Wtedy cofacie się do poprzedniej stabilnej wartości i testujecie komputer przez pół dnia. Jeśli po kilku godzinach pojawią się artefakty, znów się cofacie z taktowaniem. Stabilna wartość to taka, przy której na obrazie nie pojawią się żadne błędy, a komputer nie powiesi się przez co najmniej kilka godzin intensywnej pracy w trybie 3D.

ProLink PixelView GeForce4 MX 440 zupełnie nas zaskoczył, jeśli chodzi o podatność na podkręcanie. Spodziewaliśmy się, że uda mu się podnieść zegary z domyślnych 270 MHz dla jądra i 400 MHz dla pamięci do najwyżej 310-320 MHz dla jądra i 440-450 MHz dla pamięci. Tymczasem pierwsze artefakty w grach 3D pojawiły się dopiero przy taktowaniu 360 / 500 MHz, a stabilną uzyskaną przez nas wartością było aż 350 / 500 MHz!

Acha, zrzut ekranu z artefaktami w 3DMarku był zdjęty przy taktowaniu karty zegarami 365 / 530 MHz :-)

Podsumowanie

25.06 g. 15:44 Oczywiście najważniejsze pytanie, jakie nasuwa się każdemu, kto szykuje się do zakupu niedrogiej, ale w miarę wydajnej karty graficznej, to: "Czy warto kupić GeForce4 MX 440?". Z całą pewnością nazwa "GeForce4" wprowadza w błąd ewentualnych nabywców tychże kart. Nie dość, że ich możliwości są zdecydowanie mniejsze, niż kart GeForce3, to jeszcze - jak wykazały nasze testy - GeForce4 MX 440 jest mniej wydajny nawet od najwolniejszego członka rodziny GeForce3 - Ti 200. Z całą pewnością nie należy zatem nawet próbować porównywać GeForce4 MX do GeForce4 Ti - to dwa zupełnie różne od siebie układy.

Jako że cena testowanej karty ProLink PixelView GeForce4 MX 440 oscyluje wokół 500 zł, uważamy, że zdecydowanie lepiej jest dołożyć 50 czy 100 zł i nabyć kartę GeForce3 Ti 200. Ta na pewno będzie zdecydowanie szybsza, a dzięki jednostkom cieniowania pikseli i wierzchołków, umożliwi uruchomienie najnowszych gier z fotorealistycznymi efektami specjalnymi.

GF4 MX 440 opłaca się kupić jedynie wtedy, gdy różnica w cenie jest na tyle duża, że nie opłaca się dokładać do Ti 200. Osobiście nie dałbym więcej za MX 440 niż 400 zł.

A co w takim wypadku z konkurentami MX 440, a więc GeForce2 Ti lub Radeonem 7500? Wbrew temu, że architektura GF2 Ti teoretycznie powinna zapewnić mu lepsze osiągi od GF4 MX 440 (Ti ma cztery potoki po dwie jednostki TMU, podczas gdy MX 440 - dwa potoki po dwie jednostki), to jednak w większości testów MX 440 okazał się szybszy. Ponadto, cena GF2 Ti jest porównywalna do ceny MX 440. Z tych dwóch lepiej wybrać MX 440.

Jeśli zaś chodzi o Radeona 7500, to w naszym zestawieniu użyliśmy karty sygnowanej przez ATI (tzw. "built by ATI"), pudełkowej, o taktowaniu 290/460 MHz. Karta ta jest praktycznie niedostępna w Polsce, a pojedyncze egzemplarze, jakie się czasem pojawiają np. na warszawskiej giełdzie komputerowej, kosztują blisko 700 zł. Z kolei klony Radeona 7500 (PowerColor, Xelo i inne) to karty tylko z pozoru podobne do oryginału - w rzeczywistości mają w bardzo dużym stopniu zaniżone taktowanie nie tylko rdzenia graficznego, ale także pamięci - w efekcie są wyraźnie wolniejsze od oryginalnej ATI Radeon 7500. Tak więc klony Radeona 7500 będą wolniejsze od MX 440 nawet tam, gdzie oryginalny ATI Radeon 7500 był od "440-tki" szybszy.

Podsumowując, ProLink GeForce4 MX 440 to karta całkiem wydajna i - biorąc pod uwagę, że jest dwukrotnie droższa od GeForce2 MX 400, a jednocześnie dwu-trzykrotnie szybsza - raczej warta swej ceny. Jeśli 500 zł to absolutne maksimum, jakie możecie wydać na kartę graficzną, na pewno nie będziecie zawiedzeni na GF4 MX 440. Ale jeśli stać Was na dołożenie jeszcze 100 złotych, bez wahania bierzcie GeForce3 Ti 200.

Zalety

• Całkiem dobra wydajność
• Bardzo dobra jakość obrazu
• Przystępna cena

Wady

• Brak jednostek cieniowania pikseli i wierzchołków, wbrew mylącej nazwie "GeForce4"
• Zgodność tylko z DirectX 7.0

Do testów dostarczył:

Action 2 Sp z o.o. ul. Zakopiańska 9 30-418 Kraków Tel.: (012) 269-07-05 Fax: (012) 266-69-40 e-mail: office@a.pl http://www.a.pl/ Cena: około 500 zł z VAT-em