Powód wydania nowego steppingu jest prozaiczny: chęć maksymalizacji zysku. Nowy stepping ma spełniać te same wymagania, które stawiano poprzedniemu, i musi być przy tym łatwiejszy w produkcji. Na ogół nowe steppingi procesorów różnią się parametrami elektrycznymi i termicznymi – działają w niższej temperaturze, z wyższą częstotliwością lub przy niższym napięciu.
Core i7-975 Extreme Edition | Core i7-950 | Core i7-920 | Core i7-920 | |
---|---|---|---|---|
proces technologiczny | 45 nm | |||
rdzeń | Bloomfield | |||
stepping | D0 | C0 | ||
pamięć podręczna L2 dla 1 rdzenia | 256 kB | |||
pamięć podręczna L3 | 6192 kB | |||
taktowanie | 3,33 GHz | 3,07 GHz | 2,66 GHz | |
mnożniki TURBO dla jednego, dwóch, trzech i czterech rdzeni | +2/+1/+1/+1 | |||
taktowanie przy TURBO aktywnym dla wszystkich rdzeni | 3,47 GHz | 3,2 GHz | 2,8 GHz | |
taktowanie uncore | 2,66 GHz | 2,13 GHz | ||
powierzchnia rdzenia | 258 mm² | |||
liczba tranzystorów | 758 mln | |||
VID (zakres) | 0,80–1,375 V | |||
TDP | 130 W | |||
cena | 4010 zł | 2250 zł | 1150 zł |
Jak widać, zmiana steppingu z C0 na D0 nie zmieniła podstawowych parametrów procesorów. i7-920 w obu wersjach ma takie samo TDP, taki sam zakres możliwych napięć domyślnych, nawet taką samą maksymalną dopuszczalną temperaturę obudowy. W tym wypadku Intel zdecydował się postawić na większy uzysk zamiast na niższe TDP albo dużo wyższe taktowanie. Jeśli wszystkie procesory D0 są chłodniejsze w działaniu, to większa część rdzeni wycinanych z wafla krzemowego spełnia konieczne wymagania termiczne i elektryczne i może być wykorzystana. Na przykład, jeżeli w steppingu C0 10% procesorów nie mieściło się w ramach TDP albo zadanej częstotliwości, to w D0 może być to tylko 5% – w ten sposób zmiana steppingu przyniosła poprawę uzysku o 5% (wielkości są przykładowe i nie muszą reprezentować faktycznego uzysku w fabrykach Intela!). Skutkiem ubocznym takiej zmiany jest to, że więcej procesorów może działać z niestandardowym taktowaniem i napięciem – czyli nowe steppingi na ogół mają lepsze możliwości podkręcania. Mocną przesłanką do takiego stwierdzenia jest to, że Intel mógł podwyższyć taktowania i7-975 i i7-950 względem i7-965 i i7-940, pozostając w tych samych ramach cieplnych i elektrycznych.
Zestaw testowy
W zestawie testowym wykorzystaliśmy znane już Wam z poprzednich recenzji komponenty, z jednym wyjątkiem, którym jest płyta główna. Wykorzystaliśmy model ASUS Rampage II Gene (strona producenta) – jej recenzja jest już w przygotowaniu.
Model | Dostarczył | |
---|---|---|
Schładzacz procesora: | Pentagram FREEZONE HP-90 AlCu Alpaya P 7016 + wentylator PWM Arctic Cooling | www.pentagram.eu |
Płyta główna: | ASUS Rampage II Gene | www.asus.pl |
Pamięć RAM: | Corsair Dominator GT 1866 | www.corsair.com |
Karta graficzna: | NVIDIA GeForce GTX 280 | www.nvidia.pl |
Dysk twardy: | Seagate Barracuda 7200.11 320 GB | www.seagate.com |
Zasilacz: | Thermaltake ToughPower 1000 W | www.4max.pl |
Monitor: | Acer P241w (24 cale, 1920×1200) | www.acer.pl |
Komputer działał pod kontrolą systemu Windows Vista x64. Wykorzystaliśmy wersje 64-bitowe programów testowych (o ile były dostępne).
Testy syntetyczne – Sandra
Zaczęliśmy jak zwykle od testów syntetycznych w Sandrze 2009. Wyniki z Sandry nie reprezentują co prawda wydajności w konkretnych zastosowaniach, ale pozwalają przewidzieć i wyjaśnić wyniki z aplikacji użytkowych.
W testach arytmetycznych bez niespodzianek – wysokie taktowanie i osiem wątków zapewniają Core i7 zwycięstwo. Różnice między i7-920 a i7-950 są w granicach błędu pomiarowego.
Zmierzyliśmy następnie wydajność podsystemu pamięci procesorów.
W dostępie do pamięci przoduje Core i7-975 – jako Extreme Edition, ma on zwiększony mnożnik uncore, przez co pamięć podręczna i kontroler pamięci działają z częstotliwością 2,66 GHz, w odróżnieniu od 2,13 GHz w innych Core i7. Testowany przez nas i7-920 D0 jest wersją ES i jego kontroler pamięci również działa z częstotliwością 2,66 GHz, stąd jego wyższe wyniki. Zadziwiająco daleko w tyle zostaje Core 2 Quad Q9650, ostatni w zestawieniu procesor bez zintegrowanego kontrolera pamięci.
Testy syntetyczne – 3DMarki
Następnym testem syntetycznym był 3DMark06.
W programie 3DMark06 najszybszy jest i7-975 EE. i7-950 jest od niego o 7% wolniejszy. Niewiele gorzej wypadają Phenom II 955 oraz oba steppingi i7-920.
Następnie zmierzyliśmy wydajność w 3DMarku Vantage.
W Vantage wpływ procesora na wynik z testu GPU jest znikomy. Z kolei w teście CPU liczba wątków ma tak duże znaczenie, że nawet najwolniejszy Core i7 mocno wyprzedza czterordzeniowce bez HT.
Testy rzeczywiste – kompresja plików
Po testach syntetycznych przystąpiliśmy do sprawdzenia wydajności w zastosowaniach praktycznych, zaczynając od kompresji plików WinRAR-em.
Kompresję dużego pliku najszybciej wykonuje i7-975. Pozostałe Nehalemy kompresują od 16 do 22% dłużej. Najszybszy procesor AMD wykonuje to samo zadanie o około 40% wolniej, a najszybszy Core 2 Quad – ponad dwukrotnie dłużej od najszybszego Core i7. Czas kompresji wielu plików jest najkrótszy na i7-975, o 17% szybsze są Phenom 955 i i7-920 C0 z przyspieszonym uncore. W tyle stawki, nawet za Q9650, pozostają i7-950 i i7-920 z domyślną prędkością kontrolera pamięci.
Spakowaliśmy też pliki wydajniejszym algorytmem LZMA.
W kompresji dużego pliku Core i7 są najszybsze, a różnice między nimi są rzędu 10%. O dalszą jedną dziesiątą wolniejszy jest Phenom 955, a o kolejne dwie – Q9650. W kompresji wielu małych plików najszybszy znów jest i7-975, i7-950 i Phenom 955 osiągają taki sam wynik, Q9650 oraz i7-920 z przyspieszonym uncore są od nich nieco wolniejsze.
Testy rzeczywiste – kodowanie wideo, renderowanie
Zbadaliśmy też prędkość konwersji materiału wideo z formatu MPEG-2 na x264.
W pierwszym przebiegu najszybszy był Core i7-975, o 10% wolniejszy był i7-950, o dalsze 10 – oba i7-920 i Phenom 955, a o kolejne 10 – Q9650. W drugim przebiegu proporcje były podobne, jedynie Phenom 955 został w tyle za i7-920, wyprzedając jednak nieco Q9650.
Następnym testem było renderowanie sceny testowej w Cinebenchu R10.
W trybie jednowątkowym najszybszy jest i7-975, dzięki przyspieszonemu uncore wyprzedzający i7-950 o więcej, niż wynika z różnicy w taktowaniu rdzeni. W trybie wielowątkowym proporcje są podobne, zwiększa się jednak różnica między ośmiowątkowymi Core i7 a zwykłymi czterordzeniowcami.
Testy rzeczywiste – ray-tracing, Photoshop
Przeprowadziliśmy następnie test ray-tracingu w programie POV-Ray.
Jest to jedno z zastosowań, w których doskonale sprawdza się Hyper-threading – różnice między poszczególnymi Core i7 są mniejsze niż różnica między najwolniejszym i7 a najszybszym innym czterordzeniowcem.
Sprawdziliśmy też, jak procesory radzą sobie z wykonywaniem operacji na obrazach w Photoshopie.
Photoshop jest znany z tego, że szybciej działa na procesorach Intela – nie inaczej jest tym razem. Znów różnice między Core i7 są niewielkie, ale inne procesory zostają już zauważalnie w tyle.
Gry
Po aplikacjach użytkowych przyszedł czas na gry.
Wykresy wydajności w grach niczym nie zaskakują – proporcje są podobne do większości innych testów, z Core i7-975 na szczycie, i7-950 i i7-920 za nim. Największą przewagę Core i7 nad innymi procesorami widać w Far Cry 2 – najwolniejszy Bloomfield jest szybszy od Deneba o 15%, a od Yorkfielda – o 19. W innych grach przewaga nie jest już tak wielka, choć wciąż zauważalna.
Podkręcanie
Jak zawsze poświęciliśmy sporo uwagi podkręcaniu nowych procesorów. Wielu użytkowników miało spore oczekiwania co do steppingu D0 Bloomfieldów, a nawet czekało z przesiadką na nową platformę właśnie do jego pojawienia się na rynku. Nowe steppingi Core 2 Duo i Core 2 Quad były dla konsumentów bardzo korzystne: prawie w każdym wypadku przynosiły mniejsze wydzielanie ciepła, niższy pobór energii i lepsze możliwości podkręcania. Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że procesory Core i7 bardzo się różnią od typowych desktopowych konstrukcji, które do tej pory były popularnymi obiektami podkręcania. Skupimy się na i7-920, bo to ten procesor jest najbardziej atrakcyjny dla osób chcących podkręcać na co dzień Core i7. Najbliższy Core i7-920 pod względem podkręcania jest chyba Core 2 Quad Q6600. Oba mają szereg podobnych cech: składają się z ogromnej liczby tranzystorów, wydzielają dużo ciepła, wymagają dobrej jakości zasilania i mają zablokowany mnożnik.
Pierwszym problemem jest wydzielanie ciepła. Rozmiar struktury krzemowej i napięcia konieczne do stabilnej pracy z podwyższoną częstotliwością zmuszają użytkownika do odprowadzenia ogromnej ilości energii cieplnej z powierzchni procesora. Dalej: i7-920, podobnie jak Q6600, można podkręcić tylko przez przyspieszenie szyny systemowej. Maksymalna częstotliwość BCLK osiągalna dla przeciętnego procesora na przeciętnej płycie to około 190–200 MHz. Za czasów popularności Q6600 należało odpowiednio dobrać płytę do podkręcania, zwracając uwagę na możliwość osiągnięcia wysokiego taktowania FSB – to jest ważne i dziś. Głównym problemem będzie jednak ten pierwszy, wydzielanie ciepła. Każda para procesor – schładzacz ma przy maksymalnym obciążeniu procesora pewien punkt równowagi. Po jego osiągnięciu schładzacz oddaje do powietrza tyle samo ciepła, ile przyjmuje z powierzchni procesora, i temperatura rdzenia jest stała. Oczywiście im wyższe taktowanie i napięcie zasilania, tym wyższa temperatura w tym punkcie równowagi. Okazuje się, że dla przeciętnego Core i7, niezależnie od domyślnego taktowania, punkt równowagi przy maksymalnej rozsądnej temperaturze ok. 80°C jest osiągany przy częstotliwości około 3750–3900 MHz. Co prawda procesor może osiągać wyższe taktowanie, bo ma jeszcze „zapas” BCLK, ale nie sposób utrzymać stabilności przy takim taktowaniu i chłodzeniu powietrzem. Biorąc pod uwagę, że Core i7-950 i i7-975 podlegają tym samym ograniczeniom, można śmiało powiedzieć, że i7-920 jest najbardziej opłacalnym wyborem dla użytkowników podkręcających procesor przy użyciu chłodzenia powietrznego. Oczywiście, jak już wspomnieliśmy, 920 ze steppingu D0 mają średnio niższe napięcie zasilania i wydzielają mniej ciepła, ale przesuwa to granicę najwyżej o 50–100 MHz.
Nasz egzemplarz Core i7-920 D0 udało się przetaktować do 3885 MHz (mnożnik ×21, BCLK 185 MHz, napięcie 1,35 V). Obydwa pozostałe Core i7 osiągały podobne taktowanie przy chłodzeniu powietrzem, dlatego pomijamy je na wykresach.
Podkręcanie ekstremalne
Oczywiście, problemy termiczne nie powstrzymają entuzjastów podkręcania, a to właśnie do nich i7-950 i i7-975 wydają się skierowane. Przetestowaliśmy oba te procesory przy użyciu chłodzenia sprężarkowego (agregat chłodniczy), pozwalającego zmrozić układy do temperatury –45°C. Najlepsze rezultaty uzyskaliśmy z i7-950 na płycie DFI LanParty UT X58-T3eH8 – udało się przetaktować procesor do 5083 MHz, co jest znakomitym wynikiem, jak na taki system chłodzenia.
Oczywiście, takie chłodzenie i taktowanie jest przydatne tylko do współzawodnictwa w rankingach, takich jak HWBot czy ripping.org.
Podkręcanie – testy wydajności
Przeprowadziliśmy testy wydajności po podkręceniu procesorów:
Podkręcony i7-920 wyprzedza w większości testów nawet i7-975. Jedynie w Far Cry 2 szybszy mostek północny i7-975 stawia go poza zasięgiem i7-920.
Pobór mocy
Zmierzyliśmy pobór mocy całej platformy testowej. Jak nasi stali Czytelnicy pamiętają, od niedawna mamy inne metody pomiarów. Zaczęliśmy używać w redakcji dokładniejszego miernika RMS, który mierzy również moc czynną, a nie tylko pozorną. Z tego powodu najnowsze wyniki nie są porównywalne z pokazanymi w poprzednich artykułach (a jedynie z wynikami w recenzji dwurdzeniowych procesorów AMD). Pobór mocy przy obciążeniu był mierzony po 10 minutach od uruchomienia testu stabilności programu OCCT, a w stanie spoczynku – po 10 minutach wyświetlania pulpitu.
Platforma X58 nie należy do najbardziej energooszczędnych – dużo mocy pobierają zarówno olbrzymie rdzenie procesorów, jak i infrastruktura łącza QPI. Pobór mocy przy obciążeniu jest wprost proporcjonalny do taktowania i napięcia zasilania. Egzemplarze, które trafiły do naszej redakcji, były zasilane napięciami: i7-920 C0 – 1,22 V, i7-920 D0 – 1,26 V, i7-950 – 1,22 V, i7-975 – 1,19 V. Jak widać, wyższy VID i7-950 powoduje, że mimo niższego taktowania pobiera on więcej mocy niż i7-975.
Temperatura działania
Zmierzyliśmy również temperaturę działania procesorów. Aby lepiej zrozumieć przedstawione tu wyniki, warto zapoznać się ze sposobem testowania, który przedstawiliśmy w recenzji Phenomów II AM3.
W spoczynku różnice między procesorami są znikome – temperatury świadczą bardziej o sprawności układu chłodzenia. Da się jednak zauważyć różnicę między Phenomem II X4 955 BE a Core i7 – wszystkie Bloomfieldy w spoczynku są nieco gorętsze. Pod obciążeniem różnice robią się już duże; Core i7-920 D0 ma temperaturę aż o 10 stopni wyższą niż Phenom 955.
Podsumowanie
Nowe procesory Core i7 niewątpliwie są bezkonkurencyjne pod względem wydajności. Żadne inne czterordzeniowce, ani AMD, ani starsze procesory Intela, nie mogą zapewnić podobnej wydajności w zastosowaniach czysto obliczeniowych. Jednak tak samo było w przypadku poprzednich Core i7. Nowy stepping Bloomfieldów przyniósł co prawda pewne korzyści dla nabywców i niewątpliwie spore korzyści dla Intela, jednak pozycja procesorów Core i7 na rynku pozostała niezmieniona: wciąż jest to rozwiązanie bardziej serwerowe, zaadaptowane zręcznie na rynek desktopowy, i wciąż ma wady i zalety segmentu serwerowego. Wydajność jest powalająca, ale tak samo powala pobór mocy i cena płyt głównych. Wystarczy porównać tak samo wyposażone płyty z chipsetami X48 i X58 – ta z podstawką LGA1366 jest często o połowę droższa, a nie ma o połowę większej funkcjonalności. Platforma X58 jest jedyna w swoim rodzaju – jest najwydajniejsza i nie ma właściwie zamiennika, ale wciąż jeszcze nie oferuje najlepszego stosunku wydajności do ceny. Niestety, prawdopodobnie będzie tak aż do premiery desktopowych procesorów Lynnfield. Produkcja płyt głównych X58 jest dość droga, więc ich ceny nie mogą spaść poniżej pewnego poziomu. Dobrym lekarstwem na tę bolączkę może być platforma Core i5 + P55/P57 – płyty będą znacznie tańsze, a procesory prawdopodobnie będą równie wydajne jak dzisiejsze Core i7.
Do testów dostarczył: Intel
Cena w dniu publikacji (z VAT): 2250 zł
Ponieważ Core i7-975 Extreme Edition jest bezsprzecznie najszybszym procesorem desktopowym na rynku, zasłużył bez wątpienia na wyróżnienie POWER:
Do testów dostarczył: Intel
Cena w dniu publikacji (z VAT): 4010 zł