Czy rzeczywiście wersja Black Edition pozwala na większe przyspieszenie niż zwykły model? Oczywiście sprawdziliśmy to dla Was – zapraszamy do lektury.
Wstęp
Jaki procesor jest najlepszy? Najszybszy! Wojna na megaherce rozpoczęła się od momentu, kiedy komputery PC trafiły pod strzechy. Pamiętacie pierwsze komputery IBM XT z procesorem Intel 8088 (dawno, dawno temu, roku pańskiego 1983)? Już w tamtych czasach pojawił się przycisk Turbo na obudowie, pozwalający przyspieszyć procesor ponad prędkość nominalną. Producenci budujący tzw. klony sami zaczęli prześcigać się w tworzeniu coraz szybciej taktowanych systemów. Przez długi czas przetaktowywanie procesorów było przez ich producentów postrzegane negatywnie. Po co wspierać działanie, które pozwala kupić tańszy produkt i przez jego przetaktowanie uzyskać prędkość droższego, a nawet większą? Mimo że krąg entuzjastów podkręcania jest stosunkowo wąski, nawet producenci procesorów, nieco paradoksalnie, wypuszczają czasem produkt specjalnie dla nich.
AMD jako pierwszy producent procesorów wyciągnął rękę do „overclockerów”. Produkty tej firmy prawie od początku słynęły z możliwości zwiększenia taktowania. Wprowadzając procesory Athlon 64 z serii FX, AMD po raz pierwszy wypuścił procesor z odblokowanym mnożnikiem – był to swego rodzaju prezent dla największych zapaleńców przetaktowywania. Niestety, łyżką dziegciu była wysoka cena tych procesorów.
Serią Black Edition AMD puszcza oko do „podkręcaczy”. Tym razem procesory z tej serii są bardziej przystępne cenowo. Nadal wzorem swych prekursorów, serii FX, mają odblokowany mnożnik. W przypadku nowszych procesorów głównego konkurenta, Intela, jest to bardzo istotne w kontekście przetaktowywania. Nowe technologie produkcji i inne rozwiązania konstrukcyjne spowodowały, że możliwości zwiększenia szyny są mocno ograniczone. W takiej sytuacji odblokowany mnożnik jest nie lada gratką dla rasowych overclockerów. W przypadku procesorów Intela odblokowany mnożnik dostępny jest jedynie w najdroższych modelach Extreme, kosztujących przeszło 4 tysiące złotych.
Mroczny przedmiot pożądania wielu komputerowych zapaleńców AMD Phenom X3 8750 Black Edition to procesor trzyrdzeniowy z odblokowanym mnożnikiem – najnowszy „prezent” dla maniaków prędkości. Dla przypomnienia trochę danych technicznych.
Specyfikacja:
- Nazwa: AMD Phenom X3 Triple-Core
- Model: 8750
- Częstotliwość: 2400 MHz
- Domyślny mnożnik: x12 (odblokowany)
- Rozmiar pamięci podręcznej L2: 512 kB
- Podstawka: AM2+
- Stepping: B3
- Technologia wykonania: 65 nm SOI
- Pobór mocy (maksymalny): 95 W
- Napięcie zasilania: 1,05 do 1,25 V
- Szyna systemowa: 3600 MHz
Procesor zalicza się do generacji „true multi-core design”, czyli projektowanych od podstaw procesorów wielordzeniowych (w odróżnieniu od Intelowskich czterordzeniowych, które tak naprawdę są dwoma procesorami dwurdzeniowymi w jednej obudowie). Taka technologia – przynajmniej w teorii – zapewnia lepszą skalowalność wydajności wraz ze wzrostem liczby rdzeni.
Procesory trzyrdzeniowe zdaniem AMD są przeznaczone dla użytkownika, który nie potrzebuje wydajności czterech rdzeni, ale chce jej więcej, niż oferują dwa rdzenie. Bezpośrednim konkurentem dla Phenoma X3 w obozie „niebieskich” mają być procesory dwurdzeniowe.
Procesory Phenom korzystają z zalet technologii HyperTransport 3.0. Najnowsze wcielenie HT 3.0 zwiększa przepustowość dla operacji wejścia-wyjścia do 16 GB/s (szczytowo 20,8 GB/s). W procesorach Phenom przepustowość ta osiąga 14,4 do 16,0 GB/s. Jest to lek na piętę achillesową współczesnych komputerów – ograniczenie wydajności przez FSB (ang. Front Side Bus). Korzyści z przezwyciężenia ograniczeń przepustowości oferowanej przez FSB są oczywiste – to choćby wyższa wydajność w grafice trójwymiarowej czy innych operacjach wymagających obróbki wielkiej ilości danych w krótkim czasie. Przez HT procesor komunikuje się ze zintegrowaną kartą grafiki i mostkiem południowym. Aby zapewnić swoim produktom maksymalną użyteczność, producent zadbał o to, aby najnowsze procesory były zgodne z poprzednimi wersjami HT (1.0 i 2.0). Można ich zatem używać zarówno w płytach głównych AM2+ (HT 3.0), jak i nieco starszych AM2 (HT 1.0 i 2.0), po wgraniu odpowiedniego BIOS-u. HyperTransport 3.0 będzie również wspomagać procesory po przejściu na platformę z pamięciami DDR3, czyli AM3.
Zestaw testowy
Model | Dostarczył | |
---|---|---|
Procesor: | AMD Phenom X3 8750 Black Edition | www.intel.pl |
Karta graficzna: | ASUS Radeon HD 4850 512 MB | pl.asus.com |
Płyta główna: | ASUS M3A79-T Deluxe | pl.asus.com |
Pamięć: | Corsair CM2X1024-10000C5D DDR2-1250MHz (2x 1 GB) | www.adata.com.tw |
Dysk twardy: | Seagate Barracuda 7200.10 750 GB | www.seagate.com |
Zasilacz: | Cooler Master RS-850-EMBA | www.coolermaster.com |
Monitor: | ASUS MB19SE (19 cali, 1280x1024) | www.samsung.com |
Akcja przetaktowanie
Już w teście zwykłej wersji procesor okazał się zdolny do działania ze znacznie wyższym od domyślnego taktowaniem. Tamten procesor bez zmiany napięcia działał stabilnie z zegarem ponad 2,8 GHz. Wersja Black Edition działała bez zmiany napięcia z zegarem 3 GHz. Po zwiększeniu napięcia zasilania procesor ujawnił swoje prawdziwe oblicze. Zegar osiągnął szybkość blisko 3,4 GHz – przy tej wartości program Prime działał poprawnie przez kilka minut, po czym odmawiał współpracy któryś z rdzeni. Po obniżeniu taktowania do 3,35 GHz procesor okazał się stabilny we wszystkich testach.
Ostateczne ustawienia do testów to 13x 258 MHz, czyli dokładnie 3354 MHz. Częstotliwość mostka północnego osiągnęła 2092 MHz, a pamięci działały z prędkością 1032 MHz (DDR2) i opóźnieniami 5-5-5-18-2T.
Do zasilania procesora użyliśmy płyty ASUS M3A79-T Deluxe. Najnowszy chipset AMD 790FX, obejmujący mostek południowy SB750, dba o jak najlepsze warunki pracy Phenoma. Polepszona dzięki technologii Advanced Clock Calibration (ACT) komunikacja umożliwia wykrzesanie dodatkowych megaherców.
Włączenie funkcji ACT dało nam bonus około 150 MHz w jednostce centralnej. Funkcja ACT występuje też w chipsecie AMD 790GX (z mostkiem południowym SB750), w który wbudowano układ graficzny ATI Radeon HD 3300.
AMD OverDrive Utility
Zielone światło dla przetaktowywania, które dostrzegamy w stajni „zielonych”, potwierdza jeszcze jeden gest AMD. Firma udostępnia specjalny program do podkręcania procesora i zmiany kluczowych parametrów, takich jak prędkość szyny, napięcie zasilania procesora i pamięci, opóźnienia pamięci itd. Oprogramowanie to nazywa się AMD OverDrive Utility.
Możliwości programu są duże i przekraczają to, co można skonfigurować w BIOS-ie.
Funkcje AMD OverDrive Utility:
- zmiana mnożnika dla poszczególnych rdzeni (lub wszystkich jednocześnie),
- zmiana mnożnika HT,
- zmiana częstotliwości HT,
- zmiana częstotliwości PCIe,
- zmiana częstotliwości rdzenia graficznego,
- zmiana częstotliwości pamięci SidePort,
- zmiana napięć zasilających (procesor, pamięć, mostek),
- kontrola nad ACC,
- monitorowanie napięć i częstotliwości,
- wbudowany test stabilności,
- automatyczne przetaktowywanie,
- tuning ustawień pamięci.
Wyniki testów
Osiągi procesora AMD Phenom X3 8750 Black Edition porównaliśmy z czterordzeniowym modelem Phenom X4 9350e (najłagodniej obchodzący się z energią czterordzeniowy procesor AMD) oraz z dwurdzeniowym procesorem Intela ze średniej półki cenowej Intel Pentium Dual-Core E5200.
Pierwszy test syntetyczny nie przynosi niespodzianek. Przetaktowane trzy rdzenie przeganiają nawet cztery taktowane zegarem 2 GHz.
Następny test i sytuacja się powtarza. Dwurdzeniowy Intel nie ma żadnych szans.
Zupełnie zaskakuje test Integer, w którym wyraźnie wygrywa dwurdzeniowy Intel E5200. Widać, że architektura Pentium Dual-Core wyjątkowo „podchodzi” temu testowi.
Test Floating przywraca wcześniejszą kolejność.
Przepustowość pamięci już od dawna jest mocną stroną procesorów AMD, a to za sprawą wbudowanego w procesor kontrolera pamięci.
Everest powiela otrzymane wcześniej wyniki z Sandry.
Test kopiowania w przypadku procesora Intela dał wynik zero (za każdym razem i na różnych płytach głównych), stąd na wykresie brak wyniku.
Procesory AMD osiągają blisko dwa razy krótszy czas dostępu do danych w porównaniu do wyrobu Intela.
Kompresja pliku programem WinRAR, który umie zrobić użytek z wielu rdzeni, nie pozostawia złudzeń. W tym przypadku więcej oznacza znacznie szybciej. Co ciekawe, przetaktowane trzy rdzenie wygrywają wyraźnie z wolniejszymi czterema.
3DMark06 przynosi ciekawe wyniki. Program, który umie „zatrudnić” kilka rdzeni, pozwolił wyprzedzić dwóm szybkim rdzeniom cztery stosunkowo nisko taktowane.
CPU test udowadnia, że 3DMark06 czerpie pełnymi garściami z możliwości wielu rdzeni.
Rendering wymaga dużej ilości obliczeń. Najlepiej na kilku szybkich rdzeniach.
Kompresja z wykorzystaniem kodeka DivX 6 przebiega tym szybciej, im szybciej działa kilka rdzeni.
Fritz Chess Benchmark umie zrobić użytek z kilku rdzeni. Przetaktowany Phenom X3 8750 Black Edition osiąga ogromną przewagę.
Test Super Pi 1M faworyzuje od procesory Intela. Liczba rdzeni nie ma tutaj żadnego znaczenia.
Poczciwy Far Cry lubi szybkie procesory, liczba rdzeni wydaje się mieć tutaj mniejsze znaczenie.
Przyspieszony procesor AMD Phenom X3 8750 Black Edition potrafi oszczędzić sporo czasu. Oczywiście nie należy zapominać o tym, że procesory konkurencji również można przyspieszyć, a wyniki podkręcania innych egzemplarzy mogą się różnić.
Podsumowanie
Bez wątpienia wersja Black Edition procesora Phenom X3 8750 jest ciekawą propozycją na rynku procesorów wielordzeniowych. Duże możliwości przetaktowania pozwalają nawiązać walkę z dwurdzeniowymi procesorami największego konkurenta, a jeden rdzeń więcej może okazać się zaletą zasadniczą. Liczba aplikacji, które potrafią efektywnie wykorzystać większą liczbę rdzeni, w najbliższym czasie ma się znacząco zwiększyć. Nowe gry, które powstały na konsolę Xbox 360, mają łatwo „migrować” na domowe komputery wielordzeniowe (Xbox 360 jest oparty na architekturze trzyrdzeniowej).
Jeżeli ktoś korzysta z oprogramowania, które potrafi zagospodarować trzy rdzenie, a nie stać go na procesor czterordzeniowy, kupno AMD Phenom X3 8750 wydaje się całkiem sensownym posunięciem. Jeżeli dołoży do wersji Black Edition, będzie mógł dodatkowo cieszyć się zwiększonymi możliwościami przetaktowania.
Do testów dostarczył: AMD
Cena w dniu publikacji (z VAT): 389 złotych (przewidywana)