Serious Sam II

Przed Serious Samem nie próbowano stawiać gracza przed takimi masowymi wyzwaniami. Był co prawda niejaki Psycho Circus, ale mimo wszystko brakowało w nim tej skali rozwałki. Co innego strzelaniny 2D w stylu klasycznych Zynaps, Zybex, R-Type czy nowszych Gradius i wielu innych. Są to gry przeznaczone dla zmutowanych graczy, mających potężne przerosty refleksu. Serious Sam to nic innego, jak taki Zynaps w pigułce FPP. Do tego zrobiony z iskrą szaleństwa, rozmachem, techniczną doskonałością i... humorem.

Serious Sam II, czyli Anatomia Miłości

Pamiętam jedną scenę z którejś z cudownych, japońskich Godzill. Coś zbliża się z kosmosu do Ziemi. ONZ w panice zwołuje wielką konferencję. Pytają się jednej ze sław naukowych, co o tym zjawisku sądzi. Naukowiec patrzy poważnie po zebranych i oświadcza z kamienną miną: “Panowie, to Potwór z Kosmosu”. “Ooo...!” - dziwią się wszyscy i poważanie kiwają głowami. Bo z Potworami z Kosmosu nie ma żartów - są oczywiste, są groźne... Pierwszy Serious Sam (a właściwie dwa pierwsze Serious Samy – The First Encounter i The Second Encounter) były zrobione dokładnie w takim klimacie, jak przytoczona scena z Godzilli. Pełna powaga, ale jednocześnie pełna świadomość przyjętej konwencji. Brak ironii i jednocześnie zabawa na całego.

Serious Sam II stracił ową cechę, stał się bardziej dowcipny na siłę, ironiczny wobec siebie, rubaszny ze wszystkiego, nawiązujący śmiesznymi aluzjami do zbyt wielu rzeczy (gry, filmy, książki) i przez to zbyt slapstickowy. Różnica niby mała i drobna – zwłaszcza w kontekście mikrej fabuły i jej roli w całej grze – a jednak zmieniająca smak gry. Drugi Serious Sam, nie wprowadzając właściwie nic w mechanikę gry, zmienił otoczkę scenariuszową i stracił na tym. Będąc bardziej śmiesznym, łatwym, iskrzącym się absurdem, stał się po prostu... zwyczajny. Stracił ową całą “śmiertelną powagę”, jaką posiadał Sam w pierwszych Serious Samach. Stał się bardziej parodią samego siebie, puszczając nieustannie oczka zrozumienia do gracza. Stał się marionetką, kolorowym, piernikowym Pierrotem pląsającym na oczach gracza. A był przecież Poważnym Bohaterem Ratującym Ziemię z Opresji! Był Serious Samem z głosem wprawiającym w niebezpieczne wibracje wszystkie subwoofery. To tak, jakby we wspomnianej scenie w Godzilli, wszyscy nagle wybuchnęli śmiechem na wieść, iż zbliża się Potwór z Kosmosu. Inna konwencja? Oczywiście tak. Różnica, na całe szczęście, nie tak potężna jak pomiędzy Bennym Hillem (powiedzmy Serious Sam 2) a Montym Pythonem (powiedzmy Serious Sam 1) – ale metaforycznie dobrze oddająca zmianę kolorytu gry. Serious Sam 2 został poważnie przedowcipowany.

A teraz to, co napisałem w powyższym akapicie należy ująć za przyrodzenie i wywalić do kosza, ponieważ Serious Sam II nie jest fabułą, nie jest filozofowaniem o smakach czy innych Maryniach, a rubaszną, mocną, kolorową, spienioną adrenaliną i zabójczą rozwałką! Rzekłem.

I by przejść do rzeczy!

Rzecz; pierwsze różnice pomiędzy Serious Samem 1 a Serious Samem 2. Tyle że różnic głębszych brak. Owszem, Nectrisa dorobiła się głosu, tracąc przy tym całkiem fajną część analityczno-encyklopedyczną z pierwszych dwóch części gry. Coś za coś zapewne, ale wolałbym, aby zyskawszy głos nie traciła innych, jakże przydatnych cech. Jedną naprawdę nową rzeczą jest możliwość użycia środków latających, tudzież wieżyczek. Drobiazg, ale czasem szalenie ułatwiający przeżycie w co gęstszych bebeszniach rozwałki. Z innych drobiazgów mamy troszkę inne uzbrojenie, gdzie poza klasykami w stylu shotguna (broń podstawowa numer 1) czy miniguna (broń podstawowa numer 2), dołączyły między innymi „pigułkowiec”, piła mechaniczna, granaty i papużka-bomba. Nie braknie oczywiście wyrzutni rakiet, uzi, karabinka snajperskiego, działa okrętowego i colta. Zestaw różnorodny, trochę kolorowy, czasem niezgrabny (wyrzutnia rakiet na pół ekranu...), ale dający się przeliczyć na konkretną masę pikselowego ścierwa, jaką jest w stanie posłać w niebyt.

W Serious Samie 2 bowiem liczy się nie tyle moc, a bardziej szybkostrzelność w kontekście sytuacji. Wszystko da się rozwalić podstawowym coltem z nieograniczoną amunicją, byleby tylko mieć na to odpowiednią ilość czasu - którego gra nie daje... toteż w praktyce płynne przełączanie różnego uzbrojenia staje się koniecznością. Szalony taniec w rytm neurastenicznego klikania w myszkę, amunicji ubywa, wroga przybywa... Nie ma większego znaczenia, czy wyrzynkę uskuteczniamy shotgunem, minigunem, uzi, działem czy papużką. Byleby dobrać ilość pozostałej amunicji, szybkości wrogich jednostek, ich przerażającej liczebności do odległości, w jakiej się one znajdują. Zwłaszcza, iż taki shotgun działa równie dobrze z bliska, co z daleka.

W podstawowej mechanice gry nic nie uległo zmianie. Gra jest wyraźnie łatwiejsza na poziomie “normal” niż jej poprzednie części. Gracz, który z radością przerąbał się przez Serious Sama 1, koniecznie powinien rozważyć wyższe poziomy trudności w imię dobrej rozrywki. Plansze są tak samo liniowe, tak samo wielkie i tak samo nadziane wrogiem. Nie da się przy nich dumać czy filozofować o tylnej części Maryni, ponieważ nie tyle wróg przeszkadza, ale nie ma nawet specjalnie na co patrzeć. Plansze są funkcją rozwałki, a Sam jej mianownikiem. Jest tym, co rozwala. W tym kontekście udoskonalenia graficzne - shadery na wodzie i na wszystkim, HDR, ładne tekstury, mapy wypukłości i cała masa różnych technologicznych słodkości silnika podlana porcją fizyki – traci sens. Kiedy mechanika gry jest dokładnie taka sama jak w przypadku poprzedniej części gry, niewątpliwe udoskonalenia silnika nic nie zmieniają. Stary Sam w nowej skórce pozostaje starym Samem. Warto jednak dodać, iż w First i Second Encounter grafika, kopiując monumentalne budowle starożytności, o wiele lepiej wpisywała się w klimat gry. Te piramidy, katedry, ziguraty...

Nowe potwory? I owszem, nowe graficznie, śliczne, odpowiednio wielkie, wytłoczone wypukłościami, skrzące się efektami i w odpowiednio robiącej wrażenie masie. Lecz ich działanie pozostaje takie samo – iść na przód z hukiem, z pianą na kłach na gracza. Stare A.I w nowej skórce pozostaje starym A.I. Latające czarownice, „szturmowcy” z Halo, wielcy barbarzyńcy, szkielety, dinozaury, baseballiści, psy, bezgłowi kamikadze – trochę rzeczy nowych miesza się z większością rzeczy starych, aczkolwiek podanych w nowej polewie graficznej. I to już było.

Nowi Bossowie? Obowiązkowo, oczywiście. Wielka chrapka na końcowego Mentata pozostaje niezaspokojona – mówi się trudno. Ale co gorsza, w Serious Samie 2 nie ma nic robiącego naprawdę duże wrażenie. Brak Naprawdę Dużego Bossa – takiego, nie przymierzając, jaki był pod koniec The First Encounter. Miast tego otrzymujemy trwającą pół godziny walkę z przerośniętą piramidką na kółkach. Średnio udane. Pozostali bossowie nie robią wrażenia, a co więcej, walka z nimi nie przyprawia o wrzody żołądka... co jest sporą wadą.

Nowe plansze? Ogólnie pytanie o plansze w Serious Samie jest śliską sprawą. Gra wymaga właściwie li tylko odpowiednio dużej przestrzeni, coby mogła pomieścić parę setek rządnej krwi, wrogiej watahy. Nowe lokacje, choć słodkie i kolorowe, są proste jak suwmiarka. To nie zarzut oczywiście, bowiem mechnika gry narzuca swoje ograniczenia. Problem jak zwykłe w założeniach. Jeżeli można było zrobić planszę-rodzynek, czyli miniaturowy świat, to nic nie stało na przeszkodzie, aby uczynić tak z resztą gry. A tak, otrzymujemy pstrokate, wielkie płachty, przez które można radośnie przerżnąć się bebesząc spazmatycznie wrogie masy. Siedem poziomów razy cztery do siedmiu „pod-poziomów” daje trochę ruchu, jakby nie patrzeć. Lecz kiedy wspomni się tajemnicze klimaty tajemniczych budowli z Serious Sama 1... owa przestrzeń zaczyna wyglądać mniej atrakcyjnie.

Siedem poziomów odpowiada siedmiu planetom, wśród których Sam szuka sześciu części Szalenie Ważnego Medalionu. Planeta M'Digbo, zamieszkała przez niebieskich, piszczących autochtonów – dżungla, palmy – te sprawy – a na końcu duży Kong. Planeta Magnor; bagno, zieloność i brąz, wśród których latają wkurzające czarownice – a na końcu Duża Pszczółka. Planeta ChiFang; chińszczyzna pełna ninja i latających guru, na koniec serwująca Wielkiego i Śpiewającego Zawodnika Sumo. Planeta Kleer; świat szkieletów... koszmarów z Serious Sam 1, w Serious Sam 2 na szczęście są łagodniejsze... na koniec, jakby inaczej, Duży Szkielet i Zabawa z Generatorami. Planeta Ellenier; zamki, elfy, krasnoludki i powietrzne wyspy – na końcu Smok i Dziewica-I-Nic-Dziwnego-Że-Dziewica (a właściwie dziwnego, bo wszak była i bogata, i z dobrego domu... naprawdę dziwne... że dziewica). Planeta Kronor, czyli Return of the Jedi tak jakby... śnieg, mróz i kupa rozwałki wśród hangarów, a na końcu Wielki Robot i Zabawa z Helikopterem. Planeta Sirus; szklany świat pełen technologii, zakończony Przerośniętą i Wrogą Piramidką. Ogólnie mimo braku większej oryginalności i tak naprawdę ciekawych pomysłów na plansze (poza jednym, jedynym wyjątkiem), taki kołowrotek klimatów i zakrętasów poziomowych sprawia, iż gra się płynnie, że połyka się kolejne poziomy z niezdrowymi wypiekami na twarzy. No bo wszak i zawsze, i zaiste - rozwałka i bebeszność rządzi w Serious Samie.

Smęcenie na koniec

Serious Sam 2 zapadł się pod wpływem własnej oryginalności, jak masywna gwiazda pod wpływem grawitacji. Nie powstała na szczęście czarna dziura, a zwykła gwiazda neutronowa. Serious Sam 1 cieszył graczy bezmózgą, intensywną rozwałką, urozmaiconą szalonymi pomysłami i podlaną, czy może nawet lepiej zatopioną wręcz masą wrogich jednostek. Serious Sam 2 jest dokładnie tym samym. Tyle że od twórców oczekiwano równej oryginalności, jak przy pierwszej części. Równie fajnego, równie silnego faktora “WOW!”. Niestety Serious Sam 2 nie zdołał pokonać samego siebie. Nie przebił się przez własną legendę, a zdołał jedynie ją utrwalić. To tak, jakby System Shock 2 okazał się tym samym, co System Shock 1, czy podobnie Thief 1 a Thief 2. Jest to tym bardziej zastanawiające, iż są momenty, kiedy Serious Sam 2 potrafi zaskoczyć czymś nowym i oryginalnym – vide ów mikro-świat. Ostatecznie jednak nie udało się stworzyć nic równie wstrząsającego, nic równie zapadającego w pamięć jak Serious Sam 1 (First i Second Encounter). Serious Sam 2 będzie pamiętany nie ze względu na siebie samego, ale dlatego, iż tak przypomina swoją pierwszą część...

Nie czyni to gry słabej czy nieciekawej. Czyni ją “tylko” taką samą. A świat nie stoi w miejscu. Powstał nasz znakomity Painkiller, bazujący na tych samych założeniach. Powstał o wiele słabszy Will Rock, także korzystający z podobnych schematów. Serious Sam nie jest już jednym rodzynkiem w cieście, a i samo ciasto zdążyło trochę urosnąć. Wszystko to wpływa na ocenę i odbiór gry.

Serious Sam 2 jest grą doskonałą, bujną i adrenaliniastą. Jeżeli by patrzeć li tylko na samą grę, na samą zabawę i zapomnieć o całym bożym świecie, Serious Sam 2 daję potężną porcję szalonej, wyrzynkowej rozrywki, ciesząc i oko, i ucho, i umysł cudowną płytkością, rubasznością i ogólnym odjazdem. Nic tylko zasiąść i dać się utopić w tym wszystkim. Polecam przy tym lekkie podniesienie sobie stopnia trudności – zwłaszcza graczom pamiętającym swoje wyczyny z Serious Sama 1.

Jeżeli by potrzeć szerzej, Serious Sam 2 musi stanąć oko w oko z oczekiwaniami graczy dobrze pamiętających wrażenia z Serious Sama 1. Graczy, którzy przeszli Painkillera. Graczy, którzy znają Will Rocka. Graczy, którzy chcieliby coś więcej. Coś więcej – być może jest to już niemożliwie, być może dalsza eskalacja masowej zagłady, rzezi potworów jest niewykonalna. Być może. Ale być może i nie. Serious Sam 2 poddał się, zaserwował odgrzewany kotlet dobrze znanej swojskości. Szkoda, po prostu szkoda. Apetyty na nowości były równie duże, jak głęboki jest bas głosu Sama.

Oceniam Serious Sama na 7/10. Mało, bo Serious Sam jakby nie patrzeć to legenda. Szkoda mi charakteru Sama utopionego w takiej, a nie innej konwencji komediowej. Szkoda mi potencjału silnika gry. I wreszcie szkoda mi oczekiwania na “WOW!” za każdym rogiem, oczekiwania, iż gra rzuci mnie na kolana, jak to zdołał uczynić The First Encounter. I dużo, bo gra daje naprawdę duży kubeł pędzącej na złamanie karku rozwałki, dziejącej się wśród ładnej technicznie grafiki i cudownie dobranej muzyki. Nikt nie będzie żałował czasu spędzonego z bujnym ego Sama. Naprawdę nikt.

* * *

Grafika: 6/10

Grafika w Serious Samie 2 jest bardzo, ale to bardzo jarmarczna, wręcz odpustowa. W Serious Sam 1 mieliśmy przykłady monumentalnej architektury starożytnej, robiącej odpowiednie, poważne wrażenie. Sam numerek „dwa” zwiedza futurystyczne, disney’owskie światy, polukrowane wysokiej jakości teksturami. Design szalenie odpustowy, krzykliwy ma swoją rację w tym, iż stanowi li tylko tło dla równie krzykliwych architektonicznie potworów. Budowa plansz w grze nie sprzyja skomplikowanym strukturom i takowych też się nie znajdzie. Generalnie po zgrabnym połączeniu wielkich budowli starożytnych z fajną sieczką (co miało miejsce w The First i Second Encounter), Serious Sam 2 zrobił krok wstecz. Grafika jako taka, choć technicznie lepsza wizualnie, jest estetycznie słabsza. Faktor “WOW!” praktycznie nieobecny.

Dźwięk: 9/10

Dźwięk w Serious Samie 2 doskonale wpisuje się w to, co wyprawia się na ekranie. Sam wyrzuca z siebie mocno podbite basem intrygujące sentencje, stwory ryczą, dwururka grzmi, Nectrisa piszczy zachwycona, a w tle szybka, szalona, zagrzewająca do boju muzyka. Szczególnie ścieżce muzycznej należą się słowa uznania. Osobny dyplom przyznaję dla lektora podkładającego głos Sama (w wersji angielskiej). No, prawie że klasa Vin Diesla...

Grywalność: 9/10

Grywalność słodka, mocna i absorbująca. Niewiele się myśli, dużo strzela i jeszcze szybciej przełącza uzbrojenie. Granie w Serious Samy (wszystkie) daje szczególnie doświadczenie narastającej, nieustająca eskalacji wydarzeń. Coś w stylu wpadnięcia w wartki, górski potok – co samo w sobie jest niemałym przeżyciem - człowiek płynie, rzuca go o skały na zakrętach i kiedy już myśli “uff...”, nagle zaczynają się lawiny z kamieni, do potoku wpadają krokodyle i pacjenci z psychiatryka, z brzegów wychodzą tubylcy z kałaszami, no i jakby słychać wodospad... To jest Serious Sam. Kropka w kropkę jak poprzednie gry. To dobrze, bo dobrego nigdy nie za wiele. I źle, bo zawsze może być lepiej. Ale ogólnie – genialna grywalność – o ile lubi się podobne klimaty!

Ogólnie: 7/10

Serious Sam 2 upadł na kolana przed własną legendą. Część druga okazała się dodatkiem do poprzednich dwóch gier. Nic nowego, a właściwie niewiele nowego (możliwość skorzystania z pojazdów i działek), głównie zmiany kosmetyczne. Nowa grafika, garść nowego uzbrojenia, nowe mapy i gęsta warstwa nowych technologii. Gra straciła przy tym ową szalenie zabawną powagę, z jaką Sam podchodził do swoich wyczynów. Teraz mamy komedię, szał gagów, paradę dowcipów. Moim zdaniem kiepski pomysł. Stąd tak niska ocena, jak na tak fajną grę? Bo Serious Sam 2 jest fajną, dobrą grą. Wszystkie negatywy wynikają po prostu z dużego apetytu, jaki się miało po First i Second Encounter. Z nowości nic nie wyszło, lecz posiłek, jaki oferuje Serious Sam 2 jest naprawdę solidny. Soczysty akcją, pulchny muzyką, polany ładnym sosem grafiki, nadziany wrogimi masami w ilościach schizofrenicznych, dymiący pikselami, vertexami i bump-mapami. Naprawdę, warto zasiąść przy Serious Samie 2, wyrzucić z mózgu wszelkie zbędne myśli, podkręcić poziom trudności gry, podkręcić wzmacniacz ma maksimum i... z rykiem rzucić się w wartkość, bebeszność, wyrzynkowość! Zaiste - Yeah!

Ocena:

• Grafika: 6/10
• Dźwięk: 9/10
• Grywalność: 9/10
• Ogółem: 7/10

Platforma: PC Nośnik: DVD Cena: 99,90 zł Dystrybutor: Cenega