Płyta z bliska
Płyta MSI K8N Neo4-F ma przemyślaną konstrukcję. Wszystkie elementy umieszczone zostały na czarnej płycie PCB tam, gdzie powinny się znaleźć. Na płycie znajdziemy podstawkę Socket 939, cztery gniazda pod moduły pamięci DDR400 (przy parzystej liczbie modułów uaktywnia się dwukanałowy tryb pracy pamięci), gniazdo PCI Express x16 dla kart graficznych, gniazdo PCI Express x4 (działa jako PCI Express x2), gniazdo PCI Express x1 i cztery gniazda PCI.
Jedno z gniazd PCI ma pomarańczowy kolor. W instrukcji do płyty zostało określone jako "communication slot". W rzeczywistości nie różni się ono elektrycznie od pozostałych gniazd. To jedynie wizualna sugestia dla osoby składającej komputer, że w tym gnieździe najlepiej jest instalować dodatkowe karty sieciowe. Zwłaszcza tyczy się to bezprzewodowej karty 802.11g MSI, która wymaga dodatkowego połączenia kabelkiem ze specjalnym złączem na płycie głównej. Jeśli zainstalujemy kartę w pomarańczowym slocie PCI, bez problemu podłączymy kabelek. W przypadku instalacji karty sieciowej w innych slotach PCI kabelek może po prostu nie sięgnąć.
Dla pewności sprawdziliśmy, czy w pomarańczowym slocie działają poprawnie różne karty PCI. Zainstalowaliśmy w nim kartę Sound Blaster Live!, Sound Blaster Audigy 2, a także tuner telewizyjny Leadtek WinFast PVR2000. Wszystkie działały bezproblemowo. Nie ma więc obaw, że wyróżniający się slot PCI służy tylko i wyłącznie do współpracy z kartami sieciowymi.
Na płycie MSI K8N Neo4-F znalazły się też dwa złącza IDE (ATA133) dla napędów dyskowych i optycznych oraz cztery gniazda Serial ATA. Zwraca natomist uwagę położenie gniazda PCI Express x16, które umieszczono tuż przy slotach PCI. Nad nim znajdują się złącza PCI Express x1 i PCI Express x4. Dzięki takiej konstrukcji udało się oddalić kartę graficzną od gniazda procesora i slotów pamięci, więc moduły RAM można instalować i demontować bez konieczności usuwania karty graficznej. Jednocześnie karta graficzna nie podgrzewa radiatora procesora (i odwrotnie). Wadą jest to, że karty graficzne z dwuslotowym systemem chłodzenia zasłaniać będą jedno z gniazd PCI, ale zawsze zostają jeszcze trzy gniazda do dyspozycji. W dzisiejszych czasach karty PCI są już coraz mniej popularne, w dodatku coraz mniej potrzebne, gdyż większość niezbędnych urządzeń (karta dźwiękowa, karta sieciowa) zintegrowana jest już na samej płycie głównej. W gniazdach PCI instalować będziemy jedynie karty telewizyjne lub bardziej zaawansowane "dźwiękówki" (np. Sound Blaster Audigy 2).
Na płycie K8N Neo4-F zabrakło w zasadzie tylko kontrolera FireWire. Jednak jest on dość rzadko wykorzystywany, więc jeśli komuś jest potrzebny, może go dokupić oddzielnie (kontroler FireWire znajduje się też na niektórych kartach dźwiękowych, jak np. wspomniany Audigy 2).
Zestaw gniazd zewnętrznych obejmuje złącza PS/2 dla klawiatury i myszki, złącze Centronics do drukarki (jeśli ktoś jeszcze używa na tyle starego modelu, że nie ma on jeszcze złącz USB), złącze RS-232 (szeregowe), gniazdo sieci Ethernet, cztery gniazda USB 2.0, pięć analogowych gniazd audio (mini-jack) i dwa cyfrowe wyjścia dźwięku S/PDIF: elektryczne (cinch) i optyczne (TOSlink).
Jak wspomnieliśmy, na płycie znalazł się kontroler sieci Gigabit Ethernet (zintegrowany w chipie nForce4, jego pracę wspomaga układ Marvell 88E1111-RCJ) oraz 8-kanałowy kodek dźwiękowy (Realtek ALC850), umożliwiający podłączenie głośników w konfiguracji 7.1.
Unikalną cechą płyt MSI jest obecność układu CoreCell, który udostępnia funkcję automatycznego podkręcania, a także minimalizuje emisję hałasu i ciepła.
Zamiast popularnej zworki, na płycie K8N Neo4-F znalazł się przycisk do czyszczenia ustawień CMOS. Trzeba przyznać, że to znacznie wygodniejsze rozwiązanie od jumperów.
Wyposażenie płyty MSI obejmuje "okrągły" kabel IDE, "okrągły" kabel floppy, dwa kable sygnałowe SATA, kabel zasilający dyski SATA, instrukcję obsługi, blaszkę do obudowy, płytę ze sterownikami i dodatkowym oprogramowaniem oraz dyskietkę ze sterownikami do kontrolera SATA RAID.
BIOS
MSI K8N Neo4-F oferuje rozbudowany BIOS, z poziomu którego mamy dostęp do wszystkich niezbędnych opcji, wliczając te odpowiedzialne za podkręcanie.
Zwraca uwagę rozbudowane menu DRAM Configuration, w którym można bardzo drobiazgowo regulować timingi pamięci - wprost raj dla tych osób, które lubią wyciskać z modułów pamięci ostatnie soki.
Z poziomu Integrated Peripherals można włączać lub wyłączać urządzenia zintegrowane na płycie: kontroler USB, kontroler LAN (Ethernet), układ dźwiękowy (kontroler AC97), kontroler stacji dyskietek, porty Centronics i RS-232 oraz kontroler RAID.
Fani podkręcania zapewne często zaglądać będą do Cell Menu, gdzie znalazły się opcje odpowiedzialne za regulowanie zegara szyny HyperTransport (200 do 400 MHz z krokiem co 1 MHz i możliwością obniżenia zegara do 190 MHz), mnożnika HT (1x do 5x z wartościami połówkowymi), zegara PCI-E (100 do 145 MHz), mnożnika procesora (4x do 12x z wartościami połówkowymi). Zaletą jest to, że Cell Menu wyświetla efektywne taktowanie procesora i pamięci - nie musimy tych wartości ręcznie przeliczać. Niestety wartości zmieniają się dopiero po zapisaniu zmian w BIOSie. Mogłyby się zmieniać od razu, dynamicznie.
Z poziomu Cell Menu można też regulować napięcie na rdzeniu procesora (0,825 do 1,55 V), a także podbić ustawioną wartość o 3,3, 6,6, 9,9 lub 13,3% (a więc maksymalne napięcie na procesorze to 1,7 V). Napięcie na pamięciach można regulować w zakresie 2,55 do 2,85 V, a napięcie na układzie nForce4 - w zakresie od 1,5 do 1,85 V.
Zestaw testowy
Na bazie płyty K8N Neo4-F zbudowaliśmy komputer o następującej konfiguracji:
Zestaw testowy | ||
Typ komponentu | Model | Dostarczył |
Procesor | AMD Athlon 64 3800+ (2,4 GHz) | redakcyjny |
Wentylator | Thermaltake Venus 12 | www.thermaltake.com |
Płyta główna | MSI K8N Neo4-F | www.msi-polska.pl |
Pamięć | 1 GB DDR400 (OCZ Platinum EL PC3200) | redakcyjna |
Karta graficzna | ATI RADEON X850 XT Platinum Edition | www.ati.com |
Dysk twardy | Seagate Barracuda 7200.7 200 GB | www.seagate.com |
Napęd optyczny | LG GSA-4040B (DVD±RW) | redakcyjny |
Monitor | LG Flatron 915FT Plus (19") | redakcyjny |
Zasilacz | Antec SmartPower SL400P (400 W) | www.antec-inc.com |
Na komputerze zainstalowaliśmy system Windows XP Professional SP2, sterowniki 6.66 WHQL dla chipsetu nForce4 oraz sterowniki ATI CATALYST 5.7 dla karty graficznej RADEON X850 XT Platinum Edition. Timingi pamięci RAM ustawiliśmy na 2-5-2-2 1T.
Testy wydajności
Wydajność K8N Neo4-F przyrównamy do płyt MSI K8N Diamond oraz Gigabyte GA-K8NXP-SLI. Obie wykorzystują chipset nForce4 SLI.
Wynik syntetycznego testu procesora (operacje na liczbach całkowitych) w programie Sandra 2005 jest dość dziwny. Wskazuje on na to, że procesor Athlon 64 3800+ pracuje na płycie K8N Neo4-F z wyraźnie mniejszą wydajnością niż na płytach K8N Diamond czy GA-K8NXP-SLI.
W teście na liczbach zmiennoprzecinkowych wydajność procesora jest już zbliżona na wszystkich trzech porównywanych płytach.
Przepustowość pamięci jest minimalnie niższa na płycie K8N Neo4-F niż na K8N Diamond.
W teście PCMark04 płyta K8N Neo4-F nie ustępuje już wydajnością innym, droższym płytom.
Widać jednak, że przepustowość pamięci ponownie jest trochę niższa niż na płycie K8N Diamond.
W teście 3DMark2001 płyta K8N Neo4-F znów została trochę z tyłu.
Natomiast w 3DMark03 dorównuje wydajnością droższej konkurencji.
Podkręcanie
Płyta MSI K8N Neo4-F udostępnia kontrolę nad wszystkimi istotnymi parametrami, które są niezbędne przy podkręcaniu: częstotliwość szyny HT (zwana w BIOSie trochę nieprawidłowo "CPU FSB Frequency"), mnożnik szyny HT, napięcie na procesorze (można je podnieść maksymalnie do 1,7 V), napięcie na pamięciach (maks. 2,85 V), napięcie na układzie nForce4 (maks. 1,85 V), dzielnik pamięci (ustawiany poprzez częstotliwość pamięci: 100 MHz, 120 MHz, 133 MHz, 140 MHz, 150 MHz, 166 MHz, 180 MHz, 200 MHz). Użyty przez nas w testach procesor (Athlon 64 3800+, NewCastle) nie jest niestety jakość szczególnie podatny na podkręcanie, ale udało nam się na nim osiągnąć stabilne blisko 2,6 GHz (domyślne taktowanie tego procesora to 2,4 GHz), przy czym niezbędne było podniesienie napięcia na procesorze do 1,6 V (przy niższym napięciu system był niestabilny). Przy zegarze 2,64 GHz (HTT 220 MHz) system działał poprawnie, ale niektóre aplikacje zgłaszały już błędy (Prime95 Torture Test). Nie pomogło też podniesienie napięcia na procesorze do 1,7 V.
Na Waszą prośbę sprawdziliśmy także, jaką maksymalną częstotliwość łącza HT można ustawić na płycie K8N Neo4-F. Na zagranicznych forach dyskusyjnych pojawiły się informacje, że użytkownicy podobnych płyt mają problemy z ustawieniem częstotliwości łącza HT na jakąkolwiek wyższą wartość niż 219 MHz.
Na szczęście problem najwidoczniej nie dotyczy płyt K8N Neo4-F, przynajmniej przy użytym przez nas BIOS-ie (wersja 1.4). Płyta bez problemu działa z częstotliwością HT 245 MHz. Niestety nie chce się już obudzić przy HT 250 MHz (trzeba czyścić CMOS, aby ją obudzić). A więc jeśli planujecie ekstremalne podkręcanie procesorów o niskich mnożnikach (np. Athlon 64 3000+), na płycie K8N Neo4-F nie osiągnięcie bardzo wysokich wartości.
Dla użytkowników, którzy nie są ekspertami w podkręcaniu, przeznaczona jest dołączona do płyty aplikacja CoreCenter, która w bardzo prosty i bezpieczny sposób umożliwia przyspieszenie procesora.
Podsumowanie
MSI K8N Neo4-F niczym bardzo szczególnym się nie wyróżnia. Produkt cechuje nowoczesna konfiguracja i kompatybilność z dwurdzeniowymi procesorami. Wyposażenie dodatkowe jest raczej ubogie, ale producent musiał zrezygnować z wielu dodatkowych elementów, by móc jak najbardziej obniżyć cenę. I rzeczywiście, cena K8N Neo4-F w polskich sklepach jest dość atrakcyjna, gdyż produkt kosztuje niewiele ponad 400 złotych. To nie tak wiele jak na płytę z chipsetem nForce4, podstawką Socket 939, slotami PCI-E, kontrolerami SATA, Gigabit Ethernet i 8-kanałowym układem dźwiękowym. Należy jednak zaznaczyć, że K8N Neo4-F nie jest najtańszą markową płytą z chipsetem nForce4. Za podobną kwotę można nabyć produkty EPoX czy ASUS o podobnej do MSI specyfikacji.
Oczywiście nie możemy zbyt wiele wymagać od omawianej płyty. W testach wydajnościowych wypadła nieco gorzej od najszybszych płyt na rynku (mamy tu na myśli K8N Diamond, która jest jednym z liderów wydajnościowych). Także w testach podkręcania nie osiągnęliśmy spektakularnych wyników, chociaż testowemu procesorowi udało się podnieść zegar z domyślnych 2,4 do 2,6 GHz. Niestety częstotliwość łącza HTT można było ustawić maksymalnie na 245 MHz w testowanym egzemplarzu płyty. Ogranicza to ekstremalne podkręcanie procesorów Athlon 64 "Venice" z niskimi mnożnikami (9 lub 10).
K8N Neo4-F to solidna, niedroga konstrukcja, przeznaczona przede wszystkim dla tych użytkowników komputerów, którzy raczej nie podkręcają procesora lub podkręcają go nieznacznie. Jeśli nie wymagacie od płyty możliwie najwyższej wydajności i jak najlepszych wyników w podkręcaniu, K8N Neo4-F na pewno będzie dobrym wyborem. Jeśli potrzebujecie płyty do ekstremalnego podkręcania, musicie się niestety rozejrzeć za innym produktem (najprawdopodobniej droższym).
Zalety
- Nowoczesna konfiguracja
- Zintegrowana gigabitowa karta sieciowa i 8-kanałowa karta dźwiękowa
- Rozbudowany BIOS
- Przystępna cena
Wady
- Brak kontrolera FireWire
- Dość ubogie wyposażenie dodatkowe
- Problemy z osiągnięciem wysokich częstotliwości zegara łącza HT (wada ta dotyczy tylko osób, które mocno podkręcają procesory)
Do testów dostarczył:
MSI Cena: ok. 440 złotych