GeForce 6800 GT
O linii GeForce 6800 pisaliśmy już szczegółowo w maju. Polecamy lekturę tekstu:
Rodzina GeForce 6800 dzieli się na trzy produkty: GeForce 6800, GeForce 6800 GT oraz GeForce 6800 Ultra. O ile pierwszy to układ 12-potokowy, o tyle dwa kolejne są już chipami o 16 potokach renderujących, które różnią się od siebie tylko taktowaniem: 350/1000 MHz dla GeForce 6800 GT kontra 400/1100 MHz dla GeForce 6800 Ultra. Poza taktowaniem różnic brak. Co ciekawe, większość kart 6800 GT bez problemu daje się podkręcić do poziomu 6800 Ultra. Ale o tym w dalszej części tekstu.
RADEON X800 PRO
Dla odmiany, ATI dokonała nieco większych modyfikacji w swych układach, by rozróżnić modele RADEON X800 PRO oraz RADEON X800 XT Platinum Edition. Produkt flagowy, X800 XT PE udostępnia 16 potoków renderujących i cechuje się taktowaniem 520 MHz dla GPU i 560 MHz (1120 MHz efektywnie) dla pamięci. RADEON X800 PRO ma jednak już tylko 12 potoków, w dodatku obniżono mu taktowanie - do 475 MHz dla GPU i 450 MHz (900 MHz efektywnie) dla pamięci.
Teoretycznie zatem GeFore 6800 GT to produkt bardziej zaawansowany od RADEONa X800 PRO. Ma 16 potoków renderujących, chociaż pracuje ze sporo niższą częstotliwością. W efekcie 6800 GT wypełnia 5,6 miliarda pikseli w ciągu sekundy (16 × 350 MHz), podczas gdy X800 PRO przetwarza 5,7 miliarda pikseli (12 × 475 MHz). 6800 GT cechuje wyższa przepustowość pamięci: 32 GB/s (1000 MHz × 256 bitów) kontra 28,8 GB/s dla X800 PRO (900 MHz × 256 bitów).
GeForce 6800 GT jest ponadto zgodny z modelem cieniowania 3.0 (Shader Model 3.0), udostępniając jednostki Pixel Shader 3.0 i Vertex Shader 3.0. Tymczasem RADEON X800 PRO to układ będący tylko rozwinięciem starego, poczciwego RADEONa 9700 PRO (ATI R300) z 2002 roku - wciąż jest tylko zgodny z Shader Model 2.0 i oferuje "tylko" jednostki Pixel Shader 2.0 oraz Vertex Shader 2.0.
Ceny kart z układami RADEON X800 PRO i GeForce 6800 GT są dość podobne i oscylują wokół 2000 zł (dochodzą do 2100-2200 zł). Są to zatem bezpośredni konkurenci, których porównamy w niniejszym artykule.
Leadtek WinFast A400 GT TDH
Karta Leadteka sprzedawana jest niemal w takim samym pudle, jak opisany przez nas w lipcu model A400 TDH z układem GeForce 6800.
Z pudełka dowiadujemy się, że mamy do czynienia z kartą z układem GeForce 6800 GT, posiadającą 256 MB pamięci GDDR3.
Sam produkt prezentuje się na pierwszy rzut oka podobnie do modelu A400 TDH, gdyby nie potężny, miedziany radiator, który zasłania złącze PCI sąsiadujące z AGP. Ten sam radiator został zastosowany zresztą na karcie A400 Ultra TDH z układem GeForce 6800 Ultra (recenzja produktu - niedługo na PCLab.pl).
Karta WinFast A400 GT DTH ma jednak "wąskiego" śledzia, na którym znajdziemy złącze D-Sub, DVI i wyjście TV - odmiennie od kart GeForce 6800 Ultra, wyposażonych w "podwójnego" śledzia i dwa złącza DVI (plus wyjście TV). Leadtek WinFast A400 GT TDH ma też tylko jedno dodatkowe złącze zasilające typu Molex. Obok niego, tradycyjnie, znajduje się głośniczek, który przeraźliwym piskiem informuje o braku podłączonego dodatkowego zasilania - coś dla zapominalskich.
Karta jest bardzo ciężka i naprawdę warto przykręcić ją dobrze w obudowie komputera, bowiem przy transporcie bez problemu może wypaść ze slotu AGP.
WinFast A400 GT TDH pracuje z częstotliwościami typowymi dla kart GeForce 6800 GT: 350 MHz dla GPU i 500 MHz (1000 MHz efektywnie) dla pamięci.
Wraz z kartą otrzymujemy kilka kabelków ułatwiających podłączenie telewizora, przejściówkę z DVI na D-Sub, płytę CD ze sterownikami oraz pełne wersje gier: Splinter Cell: Pandora Tomorrow (płyta DVD), Prince of Persia: The Sands of Time (dwie płyty CD), Gun Metal (1 CD) oraz Big Mutha Truckers (1 CD).
ABIT RADEON X800 PRO
Jako bezpośrednią konkurencję dla karty GeForce 6800 GT Leadteka wystawiliśmy aż trzy akceleratory z układami RADEON X800 PRO: ABIT, ASUS oraz Gigabyte, przy czym ten ostatni w wersji VIVO.
ABIT RADEON X800 PRO sprzedawany jest w dość ładnym pudełku, utrzymanym w ciemnej kolorystyce.
W środku znajdziemy kilka mniejszych pudełek. W jednym z nich znalazła się sama karta.
Wygląda niemal identycznie, jak produkt referencyjny ATI, opisany przez nas w maju. Jedyna różnica to brak wewnętrznego, żółtego złącza VIVO (a więc i układu Rage Theater), fioletowe, a nie białe gniazdo Molex i nalepka na radiatorze, przykrywająca oryginalny nadruk ATI. Projektanci z ABIT-a trochę poskąpili na rozmiarach nalepki - jest ciut za mała i odsłania oryginalny nadruk ATI :-).
ABIT RADEON X800 PRO ma 256 MB pamięci GDDR3 Samsunga o czasie dostępu 2 ns. Za wyjście telewizyjne odpowiada enkoder zintegrowany z układzie graficznym. Wejścia wideo brak.
Taktowanie karty jest standardowe dla X800 PRO: 475 MHz dla GPU i 450 MHz (900 MHz efektywnie) dla pamięci. Tak naprawdę zegary są troszkę niższe (472,50/891,0 MHz), ale przyjęło się zaokrąglać te wartości odrobinkę do góry. Zwłaszcza, że każdy RADEON X800 PRO (referencyjny też) taktowany jest tak samo.
Lista dodatków, jakie znajdziemy w pudełku z kartą graficzną ABIT-a nie jest zbyt imponująca. Dwie instrukcje, kilka kabelków i płytka ze sterownikami. Nie ma ani jednej gry. Szkoda.
Zwróćcie uwagę na kabel zakończony z jednej strony wtyczką mini-DIN, a z drugiej kolorowymi (niebieskie, czerwone, zielone) kabelkami z gniazdami cinch. Kabel umożliwia wyprowadzenie z karty obrazu HDTV.
ASUS AX800 PRO
Kolejnym akceleratorem z układem RADEON X800 PRO jest ASUS AX800 PRO. Produkt dotarł do naszego laboratorium w naprawdę sporym pudle, półtora raza większym od przeciętnego pudła z płytą główną.
Sama karta wykorzystuje płytkę referencyjną ATI, chociaż zainstalowano na niej nieco większy radiator (podobnie, jak w przypadku kart Gigabyte GV-R80XP256V i GV-R80P256V).
chociaż na radiatorze został naniesiony nadruk (nie nalepka!) z logo ASUSa. Wentylator ma przezroczyste łopatki i jest podświetlany. Złącze zasilania molex ma fioletowy kolor.
Karta ma 256 MB pamięci GDDR3 Samsung 2,0 ns. Nie są chłodzone ani z wierzchu karty, ani od spodu. Radiator chłodzący układ graficzny "wisi" w odległości około jednego milimetra nad kostkami pamięci.
Karta ASUS AX800 PRO nie ma wejścia wideo, a więc i układu ATI Rage Theater. Za wyjście wideo odpowiedzialny jest enkoder wbudowany w układ graficzny.
Taktowanie karty jest typowe dla RADEONa X800 PRO - 475 MHz dla układu graficznego i 900 MHz efektywnie dla pamięci.
Wraz z kartą otrzymujemy standardowy komplet kabelków pomocnych przy podłączaniu telewizora lub drugiego monitora.
Są też instrukcje obsługi (zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej - na płycie CD) oraz krążek ze sterownikami.
To jednak jeszcze nie wszystko. Ogromne pudło z kartą ASUS musiał przecież czymś wypełnić. I rzeczywiście, w środku znajdowało się także pomarańczowe, plastikowe pudełko na płyty CD. W jego środku znaleźliśmy osiem krążków, a na nich pełne wersje gier i przydatnych programów użytkowych:
- Counter-Strike: Condition Zero (2 CD)
- Deus Ex: Invisible War (2 CD)
- ASUSDVD
- Ulead Cool 3D SE 3.0
- Ulead Photo Express SE 4.0
- ASUS Medi@Show SE 2.0
- PowerDirector 3DE
Wreszcie, ostatnim elementem wchodzącym w skład zestawu ASUS AX800 PRO jest... kamerka internetowa, podłączana do portu USB. Produkt ma ułatwić zestawianie konfiguracji ASUS GameFace, podczas której gracze widzą swoje facjaty w małych okienkach nakładanych na ekran z grą. Naprawdę fajna sprawa podczas rozgrywek sieciowych.
Gigabyte GV-R80P256V
Dość nietypowym akceleratorem z układem RADEON X800 PRO jest Gigabyte GV-R80P256V. Dlaczego nietypowym? O tym za chwilę.
Pudełko, w jakim sprzedawana jest karta, jest naprawdę ogromne! Czyżby osoba odpowiedzialna za projekt pudełka miała jakiś kompleks? ;-)
W środku pudła znajdziemy oczywiście samą kartę, która na pierwszy rzut oka wygląda identycznie, jak karta Gigabyte GV-R80X256V z układem RADEON X800 XT PE, którą opisaliśmy w lipcu.
Bliższe oględziny jeszcze bardziej utwierdzają w takim przekonaniu: na karcie znalazły się bardzo szybkie pamięci o czasie dostępu 1,6 ns, co jest dość nietypowe dla X800 PRO. W dodatku, jest też wejście wideo, za które odpowiedzialny jest układ ATI Rage Theater. Znalazło się też charakterystyczne wewnętrzne złącze VIVO o żółtym kolorze, umieszczone obok fioletowego gniazdka zasilającego.
Radiator chłodzący układ graficzny przylega także do pamięci, dzięki małym "gąbeczkom". Kostki pamięci od spodu karty nie są chłodzone.
Wentylator karty jest podświetlany niebieskimi diodami LED.
Taktowanie karty jest takie samo, jak w przypadku akceleratora ABIT-a czy ASUS-a: 475/900 MHz (a raczej 472/891 MHz).
Gdy jednak uruchomiliśmy program RivaTuner, to, co zobaczyliśmy na ekranie, zupełnie nas zaskoczyło:
Według programu, karta ma aktywnych nie 12, a 16 potoków renderujących! RADEON X800 PRO powinien mieć 12 potoków, gdyż 16 potoków aktywnych jest tylko w kartach RADEON X800 XT. Teoretycznie. Okazuje się bowiem, że testowana karta Gigabyte, choć nosi nazwę "RADEON X800 PRO" i pracuje z częstotliwościami typowymi dla RADEONa X800 PRO (475/900), to ma w pełni sprawnych i aktywnych 16 potoków. Potwierdza to zresztą program ATITool:
Ponieważ od jakiegoś czasu dość głośno jest na forach dyskusyjnych o przeróbkach kart RADEON X800 PRO VIVO na RADEON X800 XT Platinum Edition (wystarczy im tylko podmienić BIOS!), myśleliśmy, że nasza karta została przez kogoś poddana modyfikacji, zanim dotarła do naszej redakcji. Gdy skontaktowaliśmy się z firmą Gigabyte, która wypożyczyła nam kartę, okazało się, że nasz egzemplarz nie był przed nami przez nikogo testowany. W dodatku, produkt został wyciągnięty z magazynu jednego z polskich dystrybutorów kart Gigabyte, a docelowo ma trafić... na sprzedaż!
Sprawę wyjaśniła centrala firmy Gigabyte na Tajwanie. Okazało się, że część układów RADEON X800 XT Platinum Edition, które firma zakupiła od ATI, nie jest w stanie pracować z częstotliwościami dla siebie typowymi (520 MHz GPU, 1120 MHz pamięci), natomiast pracuje w pełni poprawnie z nieco niższymi zegarami. Gigabyte postanowiła rozwiązać ten problem. Ponieważ firma nie mogła sprzedawać układów jako X800 XT PE, a szkoda było je wyrzucać do kosza, postanowiono... sprzedawać je jako X800 PRO! Najfajniejszy jest jednak fakt, że układy te mają aktywnych 16, a nie 12 potoków, a więc są szybsze od "normalnych" X800 PRO!
I rzeczywiście, teorię tę potwierdziliśmy po demontażu radiatora chłodzącego układ graficzny. Procesor, który schowany był pod radiatorem, to prawdziwy X800 XT PE!
16-potokowy układ ATI R420 można rozpoznać po dwóch cechach szczególnych: literach AD w oznaczeniu chipu (zaznaczyliśmy je czerwoną ramką na prawym zdjęciu) oraz braku przeciętych mostków w prawym górnym rogu układu. 12-potokowy RADEON X800 PRO nosi oznaczenie AA zamiast AD, w dodatku ma laserem przecięte połączenie między mostkami.
Niestety tych z Was, którzy myślą, że każdy egzemplarz karty Gigabyte GV-R80P256V ma aktywnych 16 potoków, musimy zmartwić. Niestety tylko niektóre karty będą 16-potokowe, podczas gdy większość będzie miała aktywnych 12 potoków. Nie oznacza to jednak, że nie można próbować przerobić karty na model 16-potokowy, ale o tym na końcu naszego artykułu.
W związku z faktem, że w naszych testach biorą udział dwa rodzaje kart RADEON X800 PRO, 12 i 16-potokowe, na wykresach wydajności przedstawimy wyniki uzyskane na obu typach kart. Tym samym przekonamy się, jak wiele daje samo odblokowanie potoków - przypomnijmy, że karty pracują bowiem z tymi samymi częstotliwościami, a jedyne, co je różni, to liczba aktywnych potoków.
Wróćmy do wyposażenia testowanej karty. W jej pudle znajdziemy aż dziesięć płyt CD z oprogramowaniem i pełnymi wersjami gier:
- SpellForce (2 CD)
- Counter-Strike: Condition Zero
- Tom Clancy's Rainbow Six 3: Raven Shield (2 CD)
- CyberLink PowerDirector 3 ME
- CyberLink PowerDVD 5
- 3D-Album
Nie zabrakło też instrukcji obsługi oraz kabli umożliwiających podłączenie telewizora. Ciekawostką jest kabel YPrPb umożliwiający podłączenie telewizora HDTV. Kabelka tego raczej nie wykorzysta zbyt wiele osób w Polsce...
Sapphire RADEON X800 XT Platinum Edition
Kolejna karta, która weźmie udział w naszym zestawieniu, to Sapphire RADEON X800 XT Platinum Edition. Produkt schowany jest w stosunkowo niewielkim, błyszczącym pudełku, z którego spoziera na nas ufoludek.
Sama karta jest o tyle oryginalna, że jej laminat jest niebieskiego, a nie czerwonego koloru. Wyraźnie widać, że marketingowcy z Sapphire w jakiś sposób chcieli wyróżnić swoją kartę. Na akceleratorze zastosowano radiator identyczny (mały), jak na karcie referencyjnej ATI (patrz tutaj).
Sapphire RADEON X800 XT PE wyposażono w 256 MB pamięci GDDR3 Samsung 1,6 ns. Pamięć nie jest chłodzona - ani z wierzchu, ani od spodu karty.
Na laminacie karty znajduje się także układ ATI Rage Theater odpowiedzialny za obsługę wejścia wideo. Tak jak i inne karty RADEON X800, produkt Sapphire udostępnia dwa wejścia wideo: zewnętrzne, na blaszce mocującej karty, a także wewnętrzne, w postaci żółtego złącza umieszczonego obok gniazdka zasilającego typu Molex (to ostatnie nie jest jeszcze wykorzystane).
Karta cechuje się zegarami 520/1120 MHz, typowymi dla RADEONa X800 XT PE.
Standardowe wyposażenie zestawu obejmuje też podstawowe kabelki oraz płyty z oprogramowaniem i grami:
- CyberLink PowerDVD 5 (wersja 2-kanałowa)
- CyberLink PowerDirector 2.55 VE PRO
- Sapphire Redline - narzędzie do podkręcania
- Prince of Persia: The Sands of Time (2 CD)
- Splinter Cell: Pandora Tomorrow (DVD)
NVIDIA GeForce 6800
Przy okazji testu porównawczego GeForce 6800 GT i RADEON X800 PRO postanowiliśmy dorzucić jeszcze referencyjną kartę graficzną NVIDIA GeForce 6800. Produkt otrzymaliśmy od firmy NVIDIA bez jakiegokolwiek pudełka, kabelków czy płytek CD.
Sama karta wygląda zupełnie odmiennie od opisanego przez nas WinFasta A400 TDH, także z układem GeForce 6800. W zasadzie powinniśmy napisać: Leadtek użył zupełnie innego systemu chłodzenia, niż referencyjne NVIDII.
Moduł chłodzący układ graficzny i pamięci jest bardzo niski, w przeciwieństwie do systemów chłodzących karty GeForce 6800 Ultra czy niektóre modele 6800 GT (jak opisaną wcześniej Leadtek WinFast A400 GT TDH). Radiator znajdujący się bezpośrednio nad układem graficznym wykonano z aluminium, przez co karta jest stosunkowo lekka. Z wierzchu przymocowany jest kawałek blachy z nadrukiem przedstawiającym syrenkę Nalu.
Nad pamięciami znajdują się czarne radiatory, które ciepło odprowadzają przy pomocy ciepłowodu (widoczny na lewym zdjęciu powyżej).
NVIDIA GeForce 6800 ma wyjścia monitorowe D-Sub oraz DVI, a także wyjście telewizyjne S-Video. Karta wymaga dodatkowego zasilania. Ma jedno gniazdo zasilające. Obok niego - znany nam już bzyczek.
Taktowanie karty wynosi 325 MHz dla układu graficznego i 700 MHz dla pamięci, której na karcie jest "tylko" 128 MB (DDR).
Zestaw testowy
Wszystkie karty przetestowaliśmy na komputerze o następującej konfiguracji:
| Zestaw testowy | ||
| Typ komponentu | Model | Dostarczył |
| Procesor | Pentium 4 3,0C (3,0 GHz, 800 MHz FSB) | www.intel.pl |
| Płyta główna | ABIT IC7-MAX3 | www.abit-poland.com |
| Wentylator | Gigabyte 3D Cooler Ultra-GT | www.gigabyte.pl |
| Pamięć | 2 x 256 MB DDR433 (GeIL Ultra Platinum PC3500) | redakcyjna |
| Dysk twardy | Seagate Barracuda ATA IV 80 GB | redakcyjny |
| Napęd optyczny | MSI C52 (CD-ROM 52x) | redakcyjny |
| Monitor | LG Flatron FT915 Plus (19") | redakcyjny |
| Zasilacz | Antec SmartPower SL400P (400 W) | www.antec-inc.com |
Na komputerze zainstalowaliśmy Windows XP Professional, łatkę Service Pack 2 i sterowniki Intel INF 6.0.1002. Karty graficzne z układami ATI testowaliśmy ze sterownikami Catalyst 4.7, a karty z układami NVIDII - ForceWare 61.77.
3DMark03
Poczciwy 3DMark2001 zwrócił na porównywanych kartach niemal takie same wyniki we wszystkich rozdzielczościach (1024x768, 1280x1024 i 1600x1200), co jest niewątpliwie oznaką, że wąskie gardło stanowi procesor komputera testowego (Pentium 4 3,0 GHz Northwood). Dlatego też rezygnujemy z cytowania wyników z tej wersji programu. Zaczynamy od popularnego 3DMarka03, w najnowszej wersji 340.
Zamiast nazw produktów, na wykresach używać będziemy nazw układów graficznych wykorzystanych na testowanych kartach. I tak:
- GeForce 6800 Ultra 256 MB = Leadtek WinFast A400 Ultra TDH (recenzja wkrótce)
- GeForce 6800 GT 256 MB = Leadtek WinFast A400 GT TDH
- GeForce 6800 128 MB = karta referencyjna NVIDIA GeForce 6800
- RADEON X800 XT PE 256 MB = Sapphire RADEON X800 XT Platinum Edition
- RADEON X800 PRO 256 MB (16 potoków) = Gigabyte GV-R80P256V
- RADEON X800 PRO 256 MB = ASUS AX800 PRO (12-potoków)
RADEON X800 PRO wyraźnie ustąpił karcie Leadtek WinFast A400 GT TDH z układem GeForce 6800 GT. Dorównał jej dopiero Gigabyte z 16-potokowym X800 PRO.
Co ciekawe, zarówno sterowniki Catalyst 4.7, jak i ForceWare 61.77 wyraźnie podniosły osiągi zarówno kart z układami ATI, jak i NVIDII w 3DMark03 w stosunku do poprzednich wersji driverów.
Po włączeniu wygładzania krawędzi 4X (wymuszone z poziomu 3DMark03) i filtrowania anizotropowego 8X wydajność wszystkich kart wyraźnie spadła, jednak daje się zauważyć, że w przypadku akceleratorów z układami NVIDII nieco bardziej, niż w przypadku kart ATI. 6800 GT nadal szybszy od X800 PRO, ale wolniejszy od 16-potokowej wersji tego układu.
Wyłączamy "upiększacze obrazu" (anty-aliasing i filtrowanie anizotropowe) i zwiększamy nieco rozdzielczość - do 1280x1024.
GeForce 6800 GT nadal jest wyraźnie szybszy od RADEONa X800 PRO.
W trybie 1600x1200 osiągi porównywanych kart dalej spadają, jednak GeForce 6800 GT nadal nie daje się zbliżyć do siebie kartom z 12-potokowym układem X800 PRO (natomiast nie jest w stanie przegonić 16-potokowej wersji układu).
Ciekawostka: wszystkie porównywane karty są wydajniejsze w rozdzielczości 1600x1200 niż w trybie 1024x768 po włączeniu wygładzania krawędzi. Gdybyśmy mieli wybierać, zdecydowanie wolelibyśmy grać w wyższym trybie graficznym (schodki są wtedy tak malutkie, że praktycznie niewidoczne), niż w dużo niższym, a poprawianym dzięki anty-aliasingowi. W wyższych trybach graficznych odwzorowywanych jest znacznie więcej szczegółów, których nie będzie widać w trybie 1024x768. Z drugiej jednak strony nie każdy posiada monitor zdolny do pracy w trybie 1600x1200 (tyczy się to zwłaszcza posiadaczy monitorów LCD). W takim wypadku pozostają niższe tryby graficzne i... wygładzanie krawędzi.
Ostatni pomiar w 3DMark03 - rozdzielczość 1600x1200, włączone filtrowanie anizotropowe i wygładzanie krawędzi.
X800 PRO wciąż ustępuje swemu konkurentowi.
AquaMark3
Kolejny test na naszej liście - AquaMark3. Karty graficzne z układami NVIDII bardzo dobrze sobie w nim radzą.
Tym razem GeForce 6800 GT okazał się szybszy (choć minimalnie) nie tylko od RADEONa X800 PRO, ale także od X800 XT PE!
Codecreatures Benchmark Pro
Codecreatures Benchmark Pro to test generacji DirectX 8, jednak z racji bardzo dużego skomplikowania geometrycznego generowanych przestrzeni, dopiero karty graficzne najnowszej generacji zdołały w nim przekroczyć 60 fps.
W trybie 1024x768 widać wyraźną dominację kart z układami GeForce 6800 Ultra i 6800 GT. RADEON X800 XT i PRO - sporo wolniej. 16-potokowy RADEON X800 PRO wcale nie okazał się wyraźnie szybszy od zwykłej, 12-potokowej wersji chipu.
Po zwiększeniu rozdzielczości 1280x1024, karcie Sapphire RADEON X800 XT PE udało się wyprzedzić 6800 GT Leadteka dosłownie o włos. RADEON X800 PRO został z tyłu.
W trybie 1600x1200 RADEON X800 XT coraz bardziej ucieka karcie 6800 GT, chociaż ta nadal jest szybsza od RADEONa X800 PRO.
GeForce 6800 Ultra we wszystkich trzech rozdzielczościach zajmuje niezagrożoną, pierwszą pozycję.
Doom 3
Nie tak dawno temu zaprezentowaliśmy recenzję gry Doom 3. Na ostatniej stronie artykułu opublikowaliśmy pomiary wydajności 21 kart graficznych. To był pierwszy raz, gdy użyliśmy Doom 3 jako benchmarka. Teraz będzie on stanowił standardowy składnik naszego zestawu testów wydajnościowych.
Wykorzystujemy demo wbudowane w grę (demo1). Wszystkie pomiary przeprowadziliśmy w trybie High Quality. Tryb Ultra High Quality wymaga kart graficznych z 512 MB pamięci, a takowymi jeszcze nie dysponujemy :-). Na początku test bez wygładzania krawędzi.
Karty graficzne z układami NVIDII zdecydowanie zdominowały tryb 1024x768. Nawet najwolniejszy GeForce 6800 okazał się wydajniejszy od RADEONa X800 XT PE! Oczywiście karty, które stanowią główny temat niniejszego artykułu, a więc GeForce 6800 GT i RADEON X800 PRO dzieli tym większa różnica.
Zobaczmy natomiast, co się stanie po włączeniu wygładzania krawędzi 4X i filtrowania anizotropowego. Tu ciekawostka. Doom 3 w pliku konfiguracyjnym teoretycznie wymusza filtrowanie anizotropowe 8X, jednak przeprowadziliśmy pomiary i wymuszenie AF 8X w sterownikach powoduje dodatkowy, kilkuklatkowy spadek wydajności. Na razie zakładamy zatem, że Doom 3 domyślnie nie wykorzystuje filtrowania anizotropowego, które uaktywnia się dopiero po wymuszeniu w sterownikach. Temat będziemy jednak drążyć. Na razie wykonaliśmy pomiary przy wymuszeniu wygładzania krawędzi 4X z poziomu gry i filtrowania anizotropowego 8X z poziomu sterowników.
GeForce 6800 Ultra i GT lekko zwolniły, ale nadal radzą sobie bardzo dobrze. RADEON X800 XT Platinum Edition zrównał się ze "słabym" GeForce 6800. RADEON X800 PRO nadal bardzo daleko za GeForce 6800 GT.
W trybie 1280x1024 bez AA i AF RADEON X800 XT PE minimalnie wysunął się przed GeForce 6800.
RADEON X800 PRO nadal na ostatniej lokacie.
W rozdzielczości 1600x1200 rozkład miejsc się nie zmienił. Uzyskane wyniki znów są zbliżone do tych, które zmierzyliśmy w trybie 1024x768, jednak z włączonym filtrowaniem anizotropowym i wygładzaniem krawędzi. I ponownie, my wolimy grać w trybie 1600x1200 niż w 1024x768 z aktywnym AA. Jednak możecie mieć odmienne zdanie od naszego :-).
W trybie 1600x1200 przy AA 4X i AF 8X GeForce 6800 GT jest o połowę szybszy od RADEON X800 PRO.
Tymczasem karcie referencyjnej GeForce 6800, jako jedynej wyposażonej w 128 MB RAM, zabrakło pamięci. Generowała obraz w tempie - jak to się mówi potocznie - pokazu slajdów. Końcowy wynik to zaledwie 3,5 fps. Gdyby na karcie zainstalowano 256 MB pamięci, wynik byłby znacznie lepszy - prawdopodobnie wyższy niż uzyskany na karcie RADEON X800 PRO.
Far Cry
Kolejna popularna gra to Far Cry (nasza recenzja gry - tutaj). Użyliśmy gry w wersji 1.1. Do pomiarów wydajności wykorzystujemy własne demo, nagrane na mapie Research.
W najpopularniejszej rozdzielczości, 1024x768, nasz procesor okazał się zbyt wąskim gardłem dla porównywanych kart. GeForce 6800 Ultra i GT uzyskały praktycznie takie same wyniki, podobnie jak RADEON X800 XT PE oraz oba RADEONy X800 PRO. Karty z układami ATI okazały się wolniejsze od 6800 GT i Ultra.
Wystarczy jednak włączyć filtrowanie anizotropowe i wygładzanie krawędzi, by sytuacja zupełnie się odwróciła.
Nie dość, że RADEONy wyskoczyły teraz na czołowe pozycje (co ciekawe, uzyskane przez nie wyniki są niemal takie same... jak bez upiększaczy), to model X800 PRO zamienił się miejscami z GeForce 6800 GT - teraz GT został mocno zdeklasowany przez układ ATI.
Wyłączamy upiększacze i zwiększamy rozdzielczość do 1280x1024.
GeForce 6800 Ultra znów wraca na pierwszą pozycję. Bardzo blisko za nim RADEON X800 XT PE.
GeForce 6800 GT ponownie wysunął się przed RADEONa X800 PRO, chociaż nieznacznie.
W rozdzielczości 1600x1200 RADEON X800 XT PE wyraźnie dominuje. GeForce 6800 Ultra zrównał się z 16-potokowym X800 PRO.
Tymczasem GeForce 6800 GT nadal jest szybszy od zwykłego, 12-potokowego RADEONa X800 PRO.
I wreszcie, tryb 1600x1200 z wygładzaniem krawędzi i filtrowaniem anizotropowym:
Karty z układami ATI zajęły trzy pierwsze miejsca. RADEON X800 PRO jest nawet odrobinkę szybszy od GeForce 6800 Ultra, nie mówiąc już o 6800 GT.
Halo: Combat Evolved
Następna gra to tytuł wydany przez Microsoft, mający promować konsolę Xbox - Halo: Combat Evolved. Ponieważ Xbox wykorzystuje chip NVIDII (zmodyfikowany GeForce3), zatem i gra Halo działa na kartach z tymi układami lepiej.
Do testów wykorzystaliśmy standardowy benchmark wbudowany w grę.
GeForce 6800 Ultra i GT radzą sobie najlepiej. RADEON X800 XT PE oraz X800 PRO - wyraźnie za nimi. Ten ostatni w trybie 1024x768 cechuje się wydajnością porównywalną ze "zwykłym" GeForce 6800.
W rozdzielczości 1280x1024 RADEON X800 XT PE dogonił GeForce 6800 GT. RADEON X800 PRO (12 potokowy) wciąż jest sporo wolniejszy. Dobrze radzi sobie natomiast 16-potokowa wersja układu.
W najwyższym trybie graficznym, 1600x1200, GeForce 6800 GT nadal bardzo wyraźnie prowadzi przed X800 PRO.
Tomb Raider: Angel of Darkness
Tomb Raider: Angel of Darkness to gra, która powstawała przy współpracy z firmą NVIDIA. Tytuł należy też do programu NVIDII - The Way It's Meant To Be Played. Niemniej karty z układami GeForce FX, z racji powolnych jednostek Pixel Shader 2.0, radziły sobie w TRAOD bardzo słabiutko.
Na szczęście dla NVIDII, nowa linia GeForce 6800 uzyskuje w Tomb Raiderze bardzo przyzwoite wyniki.
RADEON X800 XT PE uzyskał sporo wyższy wynik niż GeForce 6800 Ultra. GeForce 6800 GT jest jednak, jak zwykle, sporo szybszy od RADEONa X800 PRO.
Sytuacja zmienia się na niekorzyść NVIDII po włączeniu anty-aliasingu i filtrowania anizotropowego:
16-potokowy RADEON X800 PRO dogonił GeForce 6800 Ultra, z którym idzie "łeb w łeb"! GeForce 6800 GT mocno zwolnił, na tyle, że dał się nawet o włos wyprzedzić przez 12-potokowego X800 PRO. RADEON X800 XT nadal zdecydowanie prowadzi.
W rozdzielczości 1280x1024, bez upiększaczy obrazu, GeForce 6800 GT znów wysuwa się mocno przed X800 PRO.
W trybie 1600x1200 bez większych zmian. RADEON X800 PRO sporo za 6800 GT, któremu dorównuje jedynie 16-potokowa wersja układu.
Wystarczy włączyć filtrowanie anizotropowe i wygładzanie krawędzi, a GeForce 6800 GT znów zwalnia bardziej, niż RADEON X800 PRO.
X800 PRO znów jest o włos szybszy od 6800 GT.
Natomiast "zwykły" GeForce 6800, z racji zbyt małej ilości pamięci (128 MB), nawet nie uruchomił testu.
Unreal Tournament 2003
Ostatnią grą, z jakiej wyniki zaprezentujemy w naszym artykule, jest Unreal Tournament 2003. Okazuje się jednak, że gra nie nadaje się do testów szybkich kart graficznych. Zbyt wąskim gardłem okazuje się tu nasz procesor (Pentium 4 3 GHz), co widać na wykresie poniżej.
W rozdzielczości 1024x768 prawie nie widać różnic między porównywanymi kartami. To jasny dowód na to, że procesor w platformie testowej jest zbyt wolny.
Pierwsze różnice pojawiły się po włączeniu wygładzania krawędzi i filtrowania anizotropowego. RADEON X800 PRO radzi sobie trochę lepiej od GeForce 6800 GT. Wszystkie karty są i tak za szybkie dla UT2003 :-). Nawet najwolniejszy GeForce 6800 uzyskał w teście flyby-antalus ponad 150 klatek na sekundę w trybie 1024x768 z AA 4X i AF 8X.
Powracamy do trybu 1280x1024, bez AA i bez AF.
Wydajność porównywanych kart prawie nie spadła w stosunku do trybu 1024x768. X800 PRO o włos przed 6800 GT.
Nawet w rozdzielczości 1600x1200 testowane karty radzą sobie z grą znakomicie, a wysoki tryb graficzny odczuł jedynie GeForce 6800, na którym zanotowaliśmy największy spadek wydajności. Co ciekawe, GeForce 6800 GT przegonił RADEONa X800 PRO.
Przy aktywnym wygładzaniu krawędzi i filtrowaniu anizotropowym znów GeForce 6800 GT zwolnił bardziej, niż RADEON X800 PRO. Ten ostatni uzyskał wynik porównywalny z GeForce 6800 Ultra.
Podkręcanie
Testowane karty podkręcaliśmy posługując się trzema narzędziami: zakładkami dostępnymi w sterownikach ForceWare po lekkiej modyfikacji rejestru (dodanie wpisu CoolBits) oraz programami PowerStrip i ATITool.
Leadtek WinFast A400 GT TDH
Podkręcanie zaczęliśmy od karty Leadtek WinFast A400 GT TDH z układem GeForce 6800 GT. Jej domyślne taktowanie to 350/1000 MHz. Karta bez najmniejszych problemów pracuje po podkręceniu do poziomu typowego dla GeForce 6800 Utra, 400/1100 MHz.
Co dziwne, 400 MHz to granica dla GPU testowanego egzemplarza. Przy 405 MHz pojawiają się już artefakty. Natomiast taktowanie pamięci można dalej podnosić. Szczytowe taktowanie, przy którym testowana karta wciąż pracowała stabilnie i nie generowała artefaktów to 400/1200 MHz. Zmierzony wynik w 3DMark03 to 12126 (pierwotnie było 10926 punktów).
ABIT RX800 PRO
Karta ABIT RX800 PRO domyślnie pracuje z zegarami 475/900 MHz. Ponieważ wykorzystuje referencyjną konstrukcję ATI, podkręca się też podobnie. Najwyższe stabilne wartości to 520/1120 MHz. Wynik w 3DMarku03 wzrósł do 11 tys. punktów (bez podkręcania: 10160 punktów).
ASUS AX800 PRO
Na karcie ASUSa umieszczono trochę większy radiator, niż ten obecny na opisanym przed chwilą ABIT-cie. Z tego też względu akcelerator był jeszcze bardziej podatny na podkręcanie. Co ciekawe, gdy używaliśmy do podkręcania programu PowerStrip, zauważyliśmy dziwne zachowanie tego narzędzia. Przy próbie ustawienia zegara GPU na jakąkolwiek wartość wyższą od 530 MHz, program automatycznie obniżał taktowanie ponownie do 530 MHz. Natomiast podkręcenie pamięci powyżej 900 MHz powodowało obniżenie zegara do... 432 MHz.
Dlatego też tę jedyną kartę musieliśmy podkręcać używając programu ATITool. Tym razem obyło się bez problemów. Maksymalne osiągnięte przez nas wartości, przy których nie występowały jeszcze artefakty, to 540/1140 MHz. Przy takich wartościach wynik w 3DMarku03 wzrósł z nieco ponad 10 tys. punktów do 11,5 tys.
Gigabyte GV-R80P256V
Gigabyte GV-R80P256V jest o tyle odmiennym produktem od akceleratorów ABIT i ASUS, że posiada pamięci 1,6 ns zamiast 2,0 ns. I rzeczywiście, umożliwiło to uzyskanie najwyższej częstotliwości pamięci, chociaż sam GPU podkręcał się gorzej niż w poprzednich dwóch kartach. Najwyższe uzyskane przez nas ustawienia to 513/1160 MHz, przy których wynik w 3DMark03 wyniósł 12300 punktów.
Przypomnijmy, że testowana przez nas karta posiadała aktywnych 16 potoków renderujących. Jeśli traficie na egzemplarz 12-potokowy, macie bardzo duże szanse, by przez samą podmianę BIOSu odblokować dodatkowe potoki. Wystarczy tylko pobrać BIOS przeznaczony dla karty Gigabyte GV-R80X256V z układem RADEON X800 XT PE, a następnie BIOS ten zapisać w układzie flash karty R80P256V. Powinno to spowodować uaktywnienie wszystkich 16 potoków. A jeśli i to nie pomoże, należy wgrać karcie BIOS z referencyjnego ATI RADEON X800 XT PE, po czym wgrać BIOS zwykłego GV-R80P256V. Uzyskamy wówczas dokładnie opisany produkt: 16-potokowego X800 PRO (lub, inaczej mówiąc, X800 XT o obniżonym taktowaniu). Tyczy się to jednak tylko kart VIVO (model GV-R80P256V) z pamięciami 1,6 ns. Karty bez VIVO (GV-R80P256D) nie będą raczej podatne na przeróbkę.
Wszelkie potrzebne pliki umieściliśmy na naszym serwerze:
- Gigabyte GV-R80X256V BIOS (zawiera program flashujący)
- Gigabyte GV-R80P256V BIOS (zawiera program flashujący)
- ATI RADEON X800 XT Platinum Edition BIOS (zawiera program flashujący)
Flashowanie kart programem Gigabyte (gvf11.exe):
gvf11 -p nazwa_pliku
Flashowanie kart programem ATI (flashrom.exe):
flashrom -p nazwa_pliku -f
Pamiętajcie, że wymieniacie BIOS na kartach na własne ryzyko!
Sapphire RADEON X800 XT Platinum Edition
Produkt firmy Sapphire, podobnie jak karta referencyjna X800 XT PE, jest bardzo słabo podatny na podkręcanie (w stosunku do standardowego taktowania). Z domyślnych 520/1120 MHz udało nam się podnieść zegary do 550/1160 MHz. To raczej niewiele. Wynik w 3DMark03 wzrósł z 12248 do 12750 punktów.
NVIDIA GeForce 6800
Karta referencyjna NVIDII bardzo nas zaskoczyła. Spodziewaliśmy się po niej, że będzie się dość słabo podkręcała w porównaniu do karty Leadtek WinFast A400 TDH z tym samym układem graficznym, jednak z miedzianym radiatorem. Tymczasem o ile akcelerator Leadteka podkręciliśmy do 380/860 MHz, to karta referencyjna NVIDII pracowała stabilnie z zegarami 420/850 MHz! W 3DMarku03 uzyskała wynik aż 10393 punkty (w porównaniu do 8934 punktów przy taktowaniu domyślnym).
Podsumowanie
GeForce 6800 GT to układ szybszy od RADEON X800 PRO. Produkt NVIDII pokonał swojego kanadyjskiego rywala w większości testów. X800 PRO jest w stanie konkurować z 6800 GT jedynie w trybach z włączonym wygładzaniem krawędzi i filtrowaniem anizotropowym. W takich warunkach chip ATI wypada często nawet lepiej od swojego konkurenta.
Ponieważ jednak popularnym argumentem, z jakim spotykamy się na forach internetowych, przemawiających za GT jest fakt, że układ posiada 16 potoków renderujących (podczas gdy X800 PRO ma ich "tylko" 12), chcielibyśmy sprawę nieco wyjaśnić. Każdy potok renderujący stanowi jakby mały, oddzielny "procesorek" wewnątrz układu graficznego. Na wejściu otrzymuje on informacje o wejściowym kolorze piksela, dane na temat mapowanej tekstury oraz kod przeznaczony dla jednostki cieniowania pikseli (Pixel Shadera), który określa, jakie operacje mają zostać wykonane na kolorze piksela. Na wyjściu wystawiany jest wynikowy kolor pojedynczego piksela. Pojedynczy potok renderujący "koloruje" zatem tylko jeden piksel w cyklu zegara.
Jeśli układ posiada 16 potoków renderujących, oznacza to, że w każdym cyklu zegara potrafi pokolorować (narysować) 16 pikseli na ekranie. RADEON X800 PRO czy GeForce 6800 w jednym cyklu zegara kolorują "jedynie" 12 pikseli, podczas gdy taki RADEON 9800 XT - tylko osiem pikseli.
Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę taktowanie układów okazuje się, że GeForce 6800 GT i RADEON X800 PRO cechują się - przynajmniej teoretycznie - podobną wydajnością. GT pracuje z częstotliwością 350 MHz, co przy kolorowaniu 16 pikseli na cykl zegara daje mu moc wypełniania 5,6 miliarda punktów na sekundę (350 MHz x 16). RADEON X800 PRO pracuje z wyższym zegarem - 475 MHz - więc przy 12 potokach renderujących wypełnia... 5,7 miliarda pikseli w ciągu sekundy - więcej niż 6800 GT!
Jak jednak wykazały nasze testy, 6800 GT wypadł lepiej. Skąd bierze się jego przewaga? Prawdopodobnie wpływa na to lepiej przemyślana architektura, wyższa przepustowość pamięci i wiele innych, podobnych czynników.
Dodatkowym atutem GeForce 6800 GT jest fakt, że układ jest po prostu nowocześniejszy od X800 PRO i udostępnia jednostki Pixel Shader 3.0 oraz Vertex Shader 3.0.
Gdybyśmy zatem mieli wybierać kartę do 2 tysięcy złotych, na pewno zdecydowalibyśmy się na GeForce 6800 GT, niż RADEON X800 PRO.
Bardzo udanym produktem z układem GeForce 6800 GT okazała się karta Leadteka. Dla fanów wysokich wyników w 3DMarku03 mamy też dobrą wiadomość - produkt dobrze się podkręca (zwłaszcza pamięć) i bez problemu pracuje z częstotliwościami przewyższającymi GeForce 6800 Ultra! Sugerowana przez producenta cena za kartę WinFast A400 GT TDH to 1999 zł. Przy tej kwocie produkt na pewno wart jest polecenia i otrzymuje od nas Rekomendację PCLab.pl.
Drugim produktem, który chcielibyśmy wyróżnić, jest Gigabyte GV-R80P256V, czyli RADEON X800 PRO z modułem VIVO. Z naszych informacji wynika, że początkowo większość kart tego typu, które trafią na polski rynek, wyposażona będzie w pamięci Samsung 1,6 ns i... układ RADEON X800 XT! Jeśli się Wam poszczęści, od razu dostaniecie produkt z aktywnymi 16-potokami (jak było w naszym przypadku - podkreślmy, że nasz egzemplarz karty dotarł do nas z magazynu jednego z dystrybutorów firmy Gigabyte w Polsce). W mniej sprzyjających warunkach dostaniecie kartę z 12 potokami, którą bez problemu powinno się udać zmodyfikować na wersję 16-potokową. Przyznamy, że nie słyszeliśmy jeszcze o przypadku, by jakiegoś egzemplarza karty GV-R80P256V nie udało się odblokować, chociaż nie twierdzimy, że 100% kart jest podatnych na modyfikacje. Będziemy wdzięczni za wszelkie informacje o nieudanych próbach (np. w postaci linków do forów internetowych).
Pozostałe karty również stanowią bardzo ciekawe pozycje i tak naprawdę wiele nie ustępują dwóm wyróżnionym. ASUS AX800 PRO bardzo dobrze się podkręca i ma dołączoną kamerę internetową. Niestety jest dość drogi (2099 zł). ABIT RX800 PRO to najtańszy RADEON X800 PRO w naszym zestawieniu - kartę wyceniono na 1799 zł! Jeśli nie lubicie ryzykować z modowaniem karty i chcecie zaoszczędzić 200 zł, ABIT będzie świetnym wyborem.
W mało ciekawej sytuacji znajdą się natomiast chętni na kartę Sapphire RADEON X800 XT PE. Sugerowana przez producenta cena detaliczna tej karty to 2299 zł. Tymczasem konia z rzędem temu, komu uda się namierzyć w Polsce sklep, w którym karty będą dostępne w takiej cenie. Niestety sprzedawcy mają świadomość faktu, że znajdą się chętni, by dać za kartę znacznie więcej i z naszych obserwacji wynika, że nikt omawianej karty za mniej niż 2,5 tysiąca złotych nie sprzedaje...
Wreszcie, wartym zainteresowania produktem jest też referencyjny GeForce 6800. Chociaż karta jako taka nie jest dostępna w sprzedaży (udostępniana jest jedynie dziennikarzom do testów), to jednak wielu producentów współpracujących z firmą NVIDIA sprzedaje dokładnie identyczne karty, z identycznym systemem chłodzenia, pod własnym szyldem. Karta jest niska ("jednoslotowa") i dobrze poddaje się podkręcaniu. Za kwotę około 1400-1500 zł w chwili obecnej ciężko jest kupić lepszy akcelerator od GeForce 6800.
Sugerowane ceny przetestowanych kart (z podatkiem VAT):
- Leadtek WinFast A400 GT TDH - 1999 zł
- ABIT RX800 PRO - 1799 zł
- ASUS AX800 PRO - 2099 zł
- Gigabyte GV-R80P256V - 1999 zł
- Sapphire RADEON X800 XT Platinum Edition - 2290 zł
- NVIDIA GeForce 6800 - produkt niedostępny w sprzedaży detalicznej
Karty do testów dostarczyły firmy: